ECONOMISCHE ANALYSE VAN HET MEDEDINGINGSRECHT Flashcards

1
Q

Wat is rationele keuzetheorie?

A

Rationele keuzetheorie is de benadering waarbij mensen worden gezien als homo economicus, die streeft naar nutsoptimalisatie en keuzes maakt op basis van impliciete prijzen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is het verschil tussen de positivistische en normatieve benadering van rechtseconomische analyse?

A

De positivistische benadering bekijkt en voorspelt de effecten van het recht, terwijl de normatieve benadering zich richt op hoe het recht zou moeten zijn en daarbij evalueert en aanbevelingen doet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is Pareto-efficiëntie?

A

Pareto-efficiëntie is een test die kijkt of een bepaalde gedraging aanmoedigt of ontmoedigt. Een situatie is Pareto-efficiënt als niemand beter kan worden zonder dat iemand anders erop achteruit gaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is consumentensurplus?

A

Consumentensurplus is het bedrag dat een koper bereid is te betalen voor een product minus het bedrag dat de koper daadwerkelijk betaalt en meet de maatschappelijke welvaart vanuit het perspectief van de consument.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is producentensurplus?

A

Producentensurplus is het bedrag dat een verkoper voor een product wordt betaald minus de totale variabele productiekosten en meet de maatschappelijke welvaart vanuit het perspectief van de verkoper.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is marktmacht?

A

Marktmacht verwijst naar de situatie waarin een bedrijf een dominante positie op de markt heeft, waardoor het in staat is om de prijzen te verhogen en de hoeveelheid aangeboden goederen of diensten te verminderen zonder dat het daardoor klanten verliest.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is volledige mededinging en waarom wordt deze marktvorm in de economie gebruikt?

A

Volledige mededinging is een abstracte marktvorm met veel aanbieders en vragers, vrije toe- en uittreding en identieke goederen. Het wordt gebruikt als een maatstaf om het concurrentievermogen van echte markten te meten en gedetailleerde marktuitkomsten te voorspellen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn de doelstellingen van het mededingingsrecht en waarom kan dit leiden tot complexiteit?

A

De doelstellingen van het mededingingsrecht verschillen per jurisdictie en kunnen onder meer gericht zijn op het bevorderen van consumentenwelvaart, beschermen van economische vrijheid en midden- en kleinbedrijf, waarborgen van technologische vooruitgang, spreiding van economische en politieke macht, verhogen van efficiëntie en marktintegratie. Het verschil in doelstellingen kan leiden tot complexiteit en inconsistenties.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe kan de economische analyse bijdragen aan het verhelderen van het inzicht in het mededingingsrecht?

A

De economische analyse kan verklaringen bieden voor het bestaan van de regels en helpen bij het toetsen van de concurrerende verklaringstheorieën. Dit kan helpen bij het opsporen van inconsistenties in het recht en het verminderen van rechtsonzekerheid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn de verschillende opvattingen over mededinging en welke invloed hebben deze op het mededingingsrecht?

A

Er zijn verschillende opvattingen over mededinging, zoals mededinging als proces van rivaliteit en mededinging als evenwichtstoestand. De Harvard School en de Chicago School hebben verschillende opvattingen over interventie op de markt, waarbij de eerste stelt dat marktfalen voorkomen moet worden door ingrijpen en de tweede stelt dat ingrijpen niet noodzakelijk is. Deze verschillende opvattingen hebben invloed op het mededingingsrecht en het mededingingsbeleid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn de functies van de economische analyse van het mededingingsrecht?

A

De economische analyse van het mededingingsrecht kan helpen bij het verklaren van rechtsregels, het voorspellen van effecten van rechtsregels en het formuleren van efficiënte rechtsregels. Het kan dus helpen bij het bepalen van welvaartseffecten van bepaalde gedragingen op de markt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is artikel 102 VWEU en wat is daarin verboden?

A

Artikel 102 VWEU verbiedt het misbruik van een machtspositie op de interne markt of op een wezenlijk deel daarvan, voorzover de handel tussen lidstaten daardoor ongunstig kan worden beïnvloed. Misbruik kan bestaan uit het opleggen van onbillijke prijzen of contractuele voorwaarden, het beperken van de productie of technische ontwikkeling en het toepassen van ongelijke voorwaarden bij gelijkwaardige prestaties.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat wordt verstaan onder een machtspositie volgens het Europese mededingingsrecht?

A

Een economische machtspositie stelt een onderneming in staat de instandhouding van een daadwerkelijke mededinging op de relevante markt te verhinderen en maakt het haar mogelijk zich jegens haar concurrenten, leveranciers en uiteindelijk de consumenten in belangrijke mate onafhankelijk te gedragen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welke indicatie wordt in het Europese mededingingsrecht gebruikt om de machtspositie van een onderneming vast te stellen?

A

Het marktaandeel van een onderneming is een belangrijke indicatie voor de machtspositie. Marktaandelen vanaf 40-50% worden als een machtspositie beschouwd, zeker in combinatie met andere ondersteunende factoren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe verloopt het proces van het bepalen van de relevante markt volgens het Europese mededingingsrecht?

A

Het proces verloopt in drie fasen: eerst wordt de mededingingsrechtelijk relevante markt bepaald, vervolgens wordt de aard van de concurrentie en de machtspositie van de betrokken onderneming bepaald met behulp van indicatoren als marktaandeel en concentratie, en tot slot wordt onderzocht of er misbruik wordt gemaakt van de machtspositie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is de SSNIP-test en hoe wordt deze gebruikt bij het afbakenen van de relevante markt?

A

De SSNIP-test is de Small but Significant and Nontransitory Increase in Price-test, die wordt gebruikt om te bepalen welke productmarkt of regionale markt het waard is om te monopoliseren. Hierbij worden substituten aan de verzameling toegevoegd totdat een hypothetische monopolist van al die producten de mogelijkheid heeft de prijzen duurzaam winstgevend te verhogen.

17
Q

Wat is predatory pricing en waarom is het verboden in het Europese mededingingsrecht?

A

Predatory pricing is het aanbieden van producten onder de kostprijs om concurrenten uit de markt te drijven. Het is verboden omdat het de mededinging beperkt en de marktmacht van een onderneming vergroot.

18
Q

Wat is een excessieve prijs?

A

Een excessieve prijs wordt omschreven als een prijs die onevenredig is aan de economische waarde of die buitensporige winstmarges veroorzaakt.

19
Q

Wat zijn voorbeelden van uitsluitingsgedrag van dominante ondernemingen?

A

Voorbeelden van uitsluitingsgedrag zijn roofprijzen (predatory pricing), prijsdiscriminatie, koppelverkoop (foundling and tying) en verticale beperkingen zoals verticale prijsbinding en exclusieve distributie.

20
Q

Wat is een concentratie in de context van mededingingsrecht?

A

Een concentratie is wanneer voorheen onafhankelijke ondernemingen samengevoegd worden onder gemeenschappelijke leiding (fusie) of wanneer de zeggenschap wordt uitgebreid over meer ondernemingen (overname).

21
Q

Wat zijn horizontale en verticale concentraties?

A

Horizontale concentraties betreffen ondernemingen binnen dezelfde geleding van de bedrijfskolom, terwijl verticale concentraties betrekking hebben op ondernemingen uit verschillende geledingen van de bedrijfskolom.

22
Q

Wat zijn de risico’s van concentraties?

A

De risico’s van concentraties zijn onder andere het verhogen van de marktconcentratie (marktmacht) en marktafscherming, maar ze kunnen ook leiden tot productieve en dynamische efficiëntie.

23
Q

Wat is het doel van de Concentratieverordening?

A

Het doel van de Concentratieverordening is om de mededinging op de gemeenschappelijke markt of een wezenlijk deel daarvan te beschermen tegen belemmeringen als gevolg van concentraties.

24
Q

Wat houdt het kartelverbod in?

A

Het verbiedt alle overeenkomsten, besluiten en gedragingen tussen ondernemingen die de handel tussen lidstaten ongunstig kunnen beïnvloeden en de mededinging binnen de interne markt verhinderen, beperken of vervalsen.

25
Q

Kan het kartelverbod zowel horizontaal als verticaal van toepassing zijn?

A

Ja, het kan zowel horizontaal (in dezelfde geleding van de bedrijfskolom) als verticaal (in verschillende geledingen van de bedrijfskolom) van toepassing zijn.

26
Q

Wat zijn enkele voorbeelden van mededingingsbeperkende collusie?

A

Prijsafstemming, productiebeperkingen en marktverdeling.

27
Q

Welke basismethoden zijn er om sociaal schadelijk gedrag te ontmoedigen?

A

Handhaving door publieke instanties (direct obv artikel 101/102 VWEU en verordening) en dreiging van claims van private partijen.

28
Q

Hoe bereken je de optimale boete/straf voor een schending van de mededinging?

A

Door middel van een kosten-batenanalyse en rationele keuzetheorie.

29
Q

Welke autoriteit is verantwoordelijk voor het toezicht op concentraties in Europa?

A

De Europese Commissie, Directoraat-Generaal EU Concurrentie.

30
Q

Wat zijn de gevolgen van schendingen van mededingingsregels, en wat zijn de twee basismethoden om sociaal schadelijk gedrag te ontmoedigen?

A

: De gevolgen van schendingen van mededingingsregels kunnen worden ontmoedigd door middel van twee basismethoden: handhaving door publieke instanties (op basis van de artikelen 101/102 VWEU en verordeningen) waarbij boetes worden opgelegd, en de dreiging van claims van private partijen.

31
Q

Wat is de formule die wordt gebruikt om het afschrikeffect van handhaving te berekenen?

A

De formule is: (monopoliewinst / aantal partijen) - mogelijkheid x (boete + aansprakelijkheid tot schadevergoeding).

32
Q

Waarom is het vakgebied van rechtseconomie relevant voor de studie van handhavingsmechanismen?

A

Het vakgebied van rechtseconomie is relevant omdat het zich bezighoudt met het bepalen van welke vorm van handhaving het juiste gedrag induceert (rationele keuzetheorie), het berekenen van optimale boetes/straffen, het berekenen van schade en het uitvoeren van kosten-batenanalyses van handhaving en de negatieve effecten van marktmacht.

33
Q

Welke instantie is verantwoordelijk voor de publieke handhaving van mededingingsregels volgens Verordening 1/2003?

A

De verantwoordelijke instantie voor de publieke handhaving van mededingingsregels volgens Verordening 1/2003 is de Europese Commissie, specifiek het Directoraat-Generaal Concurrentie van de EU. Ze heeft een duale rol van inquisitoir onderzoek en accusatoir optreden.

Vraag: Wat zijn de bevoegdheden van de mededingingsautoriteit tijdens een onderzoek volgens Verordening 1/2003?
Antwoord: Tijdens een onderzoek heeft de mededingingsautoriteit volgens Verordening 1/2003 de volgende bevoegdheden:

Toegang tot het terrein, gebouwen en vervoermiddelen van het bedrijf.
Toegang tot de bedrijfsboeken en andere bedrijfsdocumenten.
Het recht om kopieën te maken van de genoemde documenten.
Het verzegelen van bedrijfsruimten en boeken of bescheiden voor de duur van het onderzoek.
Het vragen om uitleg van feiten of documenten aan bedrijfsvertegenwoordigers/personeelsleden (in alle lagen van de organisatie) en het opnemen van hun antwoorden.

34
Q

Hoe worden de boetes bepaald volgens artikel 23 van Verordening 1/2003?

A

De exacte berekening van de boete is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de ernst en duur van de inbreuk, de omzet van de betrokken onderneming(en) en eventuele verzachtende of verzwarende omstandigheden.

35
Q

Wat is clementie in het kader van handhaving van mededingingsregels?

A

Clementie houdt in dat bedrijven beloond worden wanneer ze een kartel melden. Bedrijven die naar voren stappen en informatie verstrekken over een kartel kunnen lagere boetes krijgen of immuniteit tegen vervolging.

36
Q

Wat is de rol van het Hof van Justitie in de Europese Unie?

A

Private handhaving omvat privaatrechtelijke schadeclaims wanneer consumenten als gevolg van kartelgedrag te veel betalen voor een goed. Deze claims kunnen worden gebaseerd op onrechtmatige daad of contractenrecht. Consumenten hebben recht op volledige schadevergoeding, inclusief werkelijk verlies, gederfde winst en rente. Dergelijke claims kunnen worden ingediend bij nationale rechtbanken.

37
Q

Wat zijn enkele kenmerken van private handhaving van mededingingsregels?

A

Hoofdelijke aansprakelijkheid.
Mogelijkheid van schadeclaims zonder contractuele link (bijv. Kone-zaak).
Bescherming tegen prijsverhogingen.