Ecologische plaque hypothese

Question 1

Welke bacteriën zijn de belangrijkste pathogenen?

Answer 1

Mutans Streptococcen

Question 2

Uit welke 3 processen bestaat de ecologische plaque hypothese?

Answer 2

1. Factoren die invloed hebben op handhaving van normale homeostase
2. Factoren die leiden tot pathogene plaque
3. Restauratie van microbiële homeostase in plaque
   Kijkend naar: interne factoren (gastheer), externe factoren (leefstijl) & plaque-gerelateerde factoren

Question 3

Welke 5 factoren hebben invloed op de handhaving van normale homeostase?

Answer 3

1. Buffersysteem voor zuren
2. Amylase voor oplossen van voedselresten
3. Wegspoelen van voedselresten en zuren
4. Antibacteriële stoffen: innate/aangeboren (niet-specifiek) & immunoglobulines (specifiek tegen m.o.)
5. Cellen van immuunsysteem: innate/aangeboren (neutrofielen, macrofagen) & specifiek (lymfocyten)

Question 4

Hoe kunnen plaque-gerelateerde eigenschappen een normale homeostase handhaven? (4)

Answer 4

1. Dikte
2. Samenstelling microflora
3. Zuurproductie in plaque
4. Capaciteit voor bufferen en verwijderen van zuren
   (kritische pH = 5.5)

Question 5

Hoe kunnen mechanische verstoringen een normale homeostase handhaven? Wat zijn de gevolgen?

Answer 5

Tandenpoetsen, stoken, flossen –> verstoring van plaque –> dunnere plaque –> betere toegang van speeksel tot plaque –> betere pH-buffering –> minder caries

Question 6

Hoe kan een dieet een normale homeostase handhaven? (2)

Answer 6

1. Compositie (vetten, eiwitten, suikers)
   Consistentie (vast, vloeibaar, plakkerig)
2. Frequentie

Question 7

Welke 3 factoren kunnen de homeostase verstoren?

Answer 7

1. Minder speekselproductie
2. Plaque-gerelateerde invloeden
   3 Extern: leefstijl

Question 8

Hoe kan een verminderde speekselproductie ontstaan? (3)

Answer 8

1. Ziektes
2. Medicatie
3. Verwijderen van speekselklieren

Question 9

Welke plaque-gerelateerde factoren kunnen de homeostase verstoren? (3)

Gevolg:

Answer 9

1. Dikte
2. Omgevingsfactoren (O2, pH, etc.)
3. Samenstelling microflora (anaeroob, acidofiel)

Dikkere plaque –> minder O2 –> meer zuurophoping –> voordeel anaerobe, acidofiele bacteriën

Question 10

Welke leefstijlfactoren hebben invloed op de verstoring van de homeostase? (2)

Answer 10

1. Niet of weinig tandenpoetsen, stoken of flossen

2 Dieet: veel snoep, veel tussendoortjes

Question 11

Wat is de relatie tussen suikers en zuren?

Answer 11

Groot aanbod aan suikers –> voordeel cariogene bacteriën (suikertransportsysteem). Cariogene bacteriën doen aan fermentatie: bij hoge suikerconcentrate - homofermentatief –> veel (sterke zuren) –> pH gaat omlaag

Question 12

Welke 3 factoren hebben invloed op het herstel van homeostase?

Answer 12

1. Mondhygiëne
2. Gebruik spoelmiddel chloorhexidine
3. Aanpassen dieet

Question 13

Wat is de werking van fluoride?

Answer 13

Bacteriën groeien nog steeds maar verminderde metabolisme -> minder zuurproductie –> vermindert de competitieve voordelen van cariogene bacteriën door lage pH

Question 14

Wat is de werking van chloorhexidine?

Answer 14

Het is een profylactisch (voorkomen dat plaque pathologisch wordt) en therapeutisch middel.

• Werkt beter op gram+ dan gram-
• Bacteriocide (dood bacteriën) en bacteriostatisch (bacteriën stoppen met groeien, wegnemen van middel –> bacteriën kunnen weer groeien)
• Reductie van S. mutans (maar geen eliminatie)
• Bacteriën ontwikkelen geen resistentie tegen chloorhexidine
• Resistent: non-orale bacteriën koloniseren niet in de mond

Question 15

Leg het schema ecologische plaque hypothese uit (4)

Answer 15

1. Stressfactor/Verstorende factor (vaak inname van suiker) leidt tot toegenomen zuurproductie in tandplaque.
2. Omgevingsverandering in tandplaque: van neutrale pH naar te lage pH (kritische grens: 5.5).
3. Population shift: gezonde samenstelling van bacteriën verschuift naar ongezonde samenstelling (met mutans streptococcen, lactobicilli)
4. Verschuiving van gezond glazuur naar verhoogde kans op caries (als gevolg van demineralisatie)

Question 16

Wat voor invloed heeft kaas op de mondgezondheid? (2)

Answer 16

• Speekselvloed verhoogt voor pH regulatie (buffer)
• Calciumconcentratie in de plaque verhoogt dan
  beschermt tegen demineralisatie

Question 17

Ecologische plaque hypothese; Veranderingen in de tandplaque.
Benoem de 4 tandwielen

Answer 17

1. Eerste rad; Veel suiker wordt omgezet in zuren.
2. Tweede rad; omgeving van bacterie verandert; omgeving wordt zuurder.
3. Derde rad; samenstelling populatie verandert; aerobe bacteriën worden vervangen door
   anaerobe bacteriën.
4. Vierde rad; Demineralisatie vindt plaats > Gevolg = cariës