cyc Flashcards
TLDU
basic jednostka czynnosciowa i morfologiczna sutka - koncowy przewodzik
wiekszosc rakow i zmian patologicznych powstaje w
koncowej jednostce przewodowo zrazikowej TLDU
w duzych przewodach powstaje
rak pageta i brodawczaki srodprzewodowe
ostre ropne zap sutka wystepuje najczesciej w 1…, wywolywane przez 2…
1.we wczesnym okresie laktacji
2.staphylococcus aureus, streptokoki i rozwojowi sprzyja zaleganie wydzieliny w sutku
okoloprzewodowe zap sutka wystepuje najczesciej u 1.., inna nazwa to 2.., 3.morfologia
4.klinika
1.bab palacych faje
2.nawracajacy ropien okolobrodawkowy/metaplazja plaskonablonkowa przewodow mlecznych
3.zrogowaciale kom nablonkowe prowadza do rozszerzenia sie przewodow, pekaja sciany z przewlkleym ziarniniakowym zapaleniem w tkankach
4.bolesne zgrubienie pod otoczka sutka z rumieniem, ostatecznie mamy blizne z wciagnieciem brodawki
plazmatycznokomorkowe zap sutka to proces 1…, pozostaje po tym 2…
1.przewlekly, ktory wystepuje po czasie od zaprzestania laktacji
2. guzowate zgrubienie, wyciek z brodawki i moze dojsc do jej wciagniecia
ziarniniakowe zap zrazikow sutka wystepuje czesciej u kobiet 1…, 2.morfologia
3.klinika
1.ktore rodzily, czesciej u stosujacych antykoncepcje
2.w zrazikach i okolicy mamy ziarniniaki z kom nablonkowatych, kom olbrzymich wielojadrowych, limfocytow i kom plazmatycznych, czasem sa mikroropnie i martwica tkanki tluszczowej
3. guzowate zgrubienie tkanki, zwykle poza okolica okolobrodawkowa
silikonowe zap sutka powstaje w odpowiedzi na 1…, 2. morfologia
1.silikon
2.silikon powoduje proces zapalny typu ziarninaika resorbcyjnego z wloknieniem - ziarniniak silikonowy sutka. Mamy twardy guz z nieregularnymi obrysami ze zwapnieniami, torebka wloknista ma nacieki limfocytowe, plazmocytow, hisctiocytow, kom olbrzymich wielojadrowych
zmiany wloknisto torbielowate sutka wystepuje u 1…, zmiany wynikaja z 2.., 3.morfologia
4.klinika
1.kobiet powyzej 20rz az do menopauzy i jest to najczesztsza zmiana sutka u kobiet, zwykle obustronna
2. stymulacji hormonalnej - szczegolnie naadmiar estrogenow
3.na przekroju sutka widoczne sa torbielki wsrod tkanki wloknistej, mikroskopowo tez torbiele, metaplazja apokrynowa, wloknienie, gruczolistosc prosta - zwiekszenie rozmiarow zrazikow, mikrozwapnienia (widoczne w barweiniu hematoksylina i eozyna),
4. nieostro odgraniczone zmiany, czasem bolesne, czasem wyciek z brodawki, NIE SA ZWIAZANE Z WIEKSZYM RYZYKIEM RAKA SUTKA
atypowy rozrost nablonka zwieksza ryzyko raka sutka 1…, a zwrykly rozrost i gruczolistosc wlokniejaca 2.., blizna gwiazdzista jest zmiana 3…
1.4/5razy
2. 2 razy
3.zlozona, moze zaiwerac rozrosty nablonka, gruczolistosc, wloknienie, torbiele
rak sutka wywodzi sie z 1…, czesciej wystepuje w 2…, jest nowtworem 3…, 4.czynnik zwiekszajce ryzyko wystapienia raka sutka
5.czynniki zmniejszace ryzyko
1.TLDU w wiekszosci przypadkow
2.w piersi lewej, w polowie przypadkow lokalizuje sie w obrebie gornego zewnetrznego kwadrantu piersi
3. zlosliwym najczestszym u kobiet
4.plec zenska, mutacja brca1,brca2,tp53,atm, wczesna miesiaczka i pozna menopauza, pierwszy porod po 30 rz
5.porod przed 30 rz, karmienie piersia, cwiczenia,
rak nieinwazyjny sutka
’ Rak śródprzewodowy
“ Rak zrazikowyiri situ
rak inwazyjny sutka
Rak przewodowy
Rak zrazíkowy
Rak cewkowy
° Rak śluzotwórczy
0 Rak rdzeniastyt
“ Rak brodawkowaty”
rak zapalny sutka to 1..
1.okreslenie raka gdzie kom rakowe naciekaja naczynia chlonne skory i blokuje odplyw chlonki, skora nad takim guzem jest czerwona, ucieplona i bolesna
typ luminalny A raka sutka
ER+, HER2-
typ luminalny B
ER+,HER2+
typ podstawnopodobny
ER-, HER2-, CK5/6+ i/lub EGFR +
typ z nadekspresja HER2
ER-, HER2+
rak srodprzewodowy wystepuje zwykle w 1…, kom nowotworowe 2.., w leczeniu pomaga 3…
1.jednym sutku
2.rosna w nablonku wyscielajacym przewodu sutka, moga tapetowac zraziki tez, nie naciekaja blony podstawnej nablonka - jest to przeklad neoplazji wenwatrznablonkowej ktora nie daje przerzutow
3. indeks Van Nuys
rak zrazikowy nieinwazyjny czyli 1…, kom nowtworowe 2..
1.neoplazja srodnablonkowa zrazikowa, zmiana niewyczuwalna palpacyjnie
2. wypelniaja pecherzyki gruczolowe i przewodziki koncowe
raka inwazyjny sutka ma zwykle postac 1…, najczestszy typ to 2..
3.rak zrazikowy inwazyjny
4.rak rdzeniasty sutka
5.rak cewkowy
6. rak sluzowotworczy, galaretowaty
1.twardego, wyczuwalnego guza i nieregularnych obrysach, na przerkoju ogniska martwicy
2. rak przewodowy inwazyjny - zbudowany z gniazd, sznurow, grup kom raka naciekajacyh podscielisko sutka, stopien zlosliwosc wg blooma i richardsona bierzemy pod uwage obecnosc cewek gruczolowych, polimorfizm, mitozy
3. male kom o niewielkim polimorfizmie, ukladaja sie w dlugie szeregi, zwykle wystepuja receptory ER i PR, nie ma czasteczek adhezyjnych, czesciej niz inne daja przerzuty do jajnikow, macicy, kosci
4. miekka konsystencja, wyrazne odgraniczenie od tkanki otaczajacej, obfity naciek limfocytow, kom plazmatycznych, syncytialny typ wzrostu, liczne mitozy, duzy stopien atypii jader kom rakowych
5.zmiana ma nieregulaarny gwizdzisty obrys, zbudowany z malych cewek gruczolowych, czesto ksztaltu trojkatnego, ER+, HER 2-, dobrze zroznicowany, dobre rokowanie, zwykle pod koniec 40rz
6.miekki, dobrze odgrancuzony od tkanek, sliski, sluzowaty, poluskujacy, jeziorka sluzu w ktorych sa kom rakowe, zwykle u osob starszych
raki sutka daja przerzuty do 1…
1.wezlow chlonnych , krwia przerzuty do pluc, kosci (kregi), watroby, nadnerczy, mozgu, oplucnej, otrzewnej
klasyfikacja TNM przezycie
0 - 92%
1- 87%
2 - 75%
3 - 46%
4 - 13%
najwazniejsze czynniki rokownicze w raku sutka
1.typ histologiczny raka - lepsze rokowanie ma rak cewkowy, rdzeniasty, sluzowotworczy, brodawkowaty
2.rozmiary guza
3.stan wezlow
4.wiek
5. obecnosc rec ER i PR
rak pageta to 1…, objawy 2…
1.postac raka przewodowego sutka, ktorego kom naciekaja naskorek brodawki sutka a czasem jej otoczki, makroskopowo stwierdza sie wyprysk z pecherzykami i saczacymi nadzerkami
2. bol i swedzenie sutka
brodawczak srodprzewodowy to nowtowory 1.., najczesciej wystepuja 2..
1.lagodne z nablonka przewodow sutka - czesciej w przewodach wyprowadzajacych, moga byc mnogie, pojedyncze
2.w 6 dekadzie zycia pojedyncze, mnogie zmiany - u mlodych
naczyniakomiesak sutka to nowotwor 1…, guz 2..
1.z podscieliska sutka, zlosliwy
2.twardy, z martwica i krwotokami, raczej u mlodych
wlokniakogruczolak sutka to 1…, wywodzi sie z 2…, najczesciej u kobiet 3…
4.morfologia
1.najczestszy nowotwor lagodny sutk a
2.TLDU i zbudowany z elementow nablonkowych i podsxieliska
3.miedzy 20 a 35rz
4.dobrze odgraniczony od tkanek, konsystencja sprezysta, czesciej w lewej piersi, niebolesny, przesuwalny wzgledem podloza, hormonowralziwy - powiekszac sie moze pod koniec cyklu miesiaczkowego i w ciazy
guz lisciasty wystepuje w 1…, guzy zloisliwe sa 2…, 3.klinika
1.3 postaciach - lagodna, zlosliwa, graniczna zlosliwosc
2.wieksze niz lagodne, czesciej tez wystepuje martwica
3.zwykle twardy, palpacyjne wyczuwalny, pojedyczny guz
najczestsze przerzuty do piersi sa z 1…
1.raku pluc, nerek, zoladka, jajnika i tarczycy
rak sutka meskiego czynniki ryzyka 1…,
1.nadmierna ekspozycja na estradiol, otylosc, hiperprolaktynemia, wiek, rak sutka u krewnych 1 stopnia, promieniowanie jonizujace
ginekomastia to 1…
1.powiekszenie sutka spowodowane zaburzona rownowaga miedzy estrogenami - sprzyjaja rozrostowi tkanki i androgenami - zmniejszaja tkanke