CVS week 1 Flashcards
Wat zijn de eerste stapjes richting myocardinfarct?
- Endotheel dysfunctie of endotheel activering
- Laaggradige ontsteking en infiltratie van macrofagen
- Oxidering van LDL tot MM-LDL
Wat zijn de functies vans stikstofmono-oxide (NO)?
- Dilatatie
- Antistolling
- Nieuwvorming
- Anti-inflammatoir
Wat zijn de endotheelfuncties?
- Weerstand
- Angiogenese/arteriogenese
- Barriere functie
- Infiltratie macrofagen
- Trombose en hemostase
Welke vormen van NOS zijn er?
- Induceerbaar NOS: werkt op immuunrespons, expressie in o.a. macrofagen
- Neuronaal NOS: neurotransmitters, werkt op zenuwcellen
- Endotheliaal NOS: belangrijk bij herseninfarct, geactiveerd door shear stress, reguleert doorbloeding en trombose
Waar zie je vooral atherosclerotische plaques?
Grote arteriën, geleidingsvaten en grote coronair arteriën
Vooral op plekken waar turbulentie is!
Wat gebeurt er met je weerstandsvaten naarmate je ouder wordt?
Compliantie neemt af, stijfheid neemt toe
Systolische bloeddruk neemt toe
Diastolische bloeddruk blijft gelijk of neemt af
Wat is rarefactie?
Verdwijnen/verlies van capillairen bij hypertensie
Hangt samen met nierfalen
Wat is angiogenese en arteriogenese?
Angiogenese = nieuwe capillair vorming
Arteriogenese = groter worden van capillairen
Wat gebeurt er met weerstandsarteriën bij meer vetweefsel?
Verstoort vaatverwijding
Cytokines remmen vaatverwijdende effect van insuline af door verminderde NO productie
Verhoogde afgifte endotheline
Welke typen vasculitis behoren tot de grote vaten vasculitis?
Reuscel arteriitis
Takayasu arteriitis
Welke typen vasculitis behoren tot de middelgrote vaten vasculitis?
Polyarteriitis nodosa (PAN)
Ziekte van Kawasaki
Welke typen vasculitis behoren tot de kleine vaten vasculitis?
Immuun-gemedieerd: IgA vasulitis (Henoch-Schonlein), cryoglobulinemie
ANCA-gemedieerd: MPA, GPA, EGPA
Wanneer moet je denken aan vasculitis?
Onbegrepen vermoeidheidsverschijnselen met koortsepisodes
Constitutionele klachten
Uitingen van inflammatie
Snel progressieve achteruitgang
Wat zijn kenmerken van reuscel arteriitis?
Leeftijd > 50 jaar
Temporale hoofdpijn
Visusklachten: amaurosis fugax
Kaakclaudicatio
Soms klachten van PMR
Onbegrepen koorts
Hoge BSE en CRP
Welke diagnostiek voer je uit bij reuscel arteriitis?
Biopt a. temporalis
FDG-PET-CT
Echo a. temporalis
Wat is de behandeling voor reuscel arteriitis?
Prednison
Methotrexaat
Wat zijn kenmerken van polyarteriitis nodosa (PAN)?
- Leeftijd rond 40 jaar
- 50% koorts, 50% gewichtsverlies
- Livedo reticularis
- Nierfalen
- Abdominale pijn/GI bloedingen
- Angina pectoris
- Tintelingen, gevoelsverlies
- Testiculaire pijn (man)
- GEEN pulmonale klachten
- ANCA negatief
- Associatie met hepatitis B
Welke diagnostiek voer je uit bij polyarteriitis nodosa?
Angiografie van nieren en vaten: microaneurysmata, nierinfarcten
Biopsie: necrotiserende vasculitis
Wat zijn anti-neutrophil cytoplasmatic antibodies (ANCA)?
Antistoffen tegen neutrofiele granulocyten
Welke twee vormen van ANCA’s heb je?
C-ANCA: proteinase 3, GPA/Wegener, cytoplasmatische aankleuring
P-ANCA: myeloperoxidase, MPA en EGPA/Churg-Strauss, perinucleaire aankleuring
Wat zijn kenmerken van microscopische polyangiitis (MPA)?
Glomerulonefritis
Capillaritis in de long: infiltraten en hemoptoë
90% MPO-ANCA/p-ANCA
Behandeling met prednison + cyclofosfamide
Wat zijn kenmerken van granulomatose met polyangiitis (GPA, ziekte van Wegener)?
Glomerulonefritis
Capillaritis van de long: infiltraten en hemoptoë
KNO problemen: epistaxis en sinusitis
80% PR3-ANCA/c-ANCA
Behandeling met prednison + cyclofosfamide
Wat zijn kenmerken van eosinofiele granulomatose met polyangiitis (EGPA, ziekte van Churg-Strauss)?
KNO problemen: epistaxis en sinusitis
Astma
Hypereosinofilie
40% MPO-ANCA/p-ANCA
Behandeling met prednison + cyclofosfamide
Wat zijn vasculitiden?
Klinische syndromen gekenmerkt door ontsteking in de vaatwand
Welke factoren spelen een rol bij het pompen van veneus bloed vanuit voeten naar het hart toe?
Spierpomp
Kleppen
Drukverschil
Veneuze innervatie
Welke klasse antihypertensiva is gecontra-indiceerd bij veneuze insufficiëntie met oedeemvorming?
Calciumantagonisten
Wat zijn mogelijke oorzaken van hypertensie?
- Primair hyperaldosteronisme
- Medicatie
- Slaapapneu
- Hyperthyreoïdie
- Cushing syndroom
- Dropgebruik
- Hypercalciëmie
Hoe werken statines?
Remmen HMG-CoA-reductase die betrokken zijn bij productie van cholesterol in de lever
Hoe werken PCSK9-remmers?
LDL-receptor expressie gaat omhoog, waardoor meer cholesterol gebonden wordt en afbraak LDL-cholesterol uit bloed neemt toe
Wat is een belangrijke bijwerking van statines?
Statines hebben effect op cholesterolsynthese en synthese van isoprenoïde, wat zorgt voor eiwit degradatie en dus spierpijn
Benoem de antihypertensiva van eerste keus naar laatste keus
- ACE-remmer/ARB (wel probleem bij kinderwens)
- Calciumantagonist
- Diuretica (veel bijwerkingen)
- Beta-blokker (eig. alleen bij AP)
Welke fysiologische veranderingen van het hart- en vaatstelsel treden op tijdens de zwangerschap?
Cardiac output omhoog
Gemiddelde bloeddruk blijft gelijk
Systemische weerstand omlaag
Wat gebeurt er met spiraalarteriën bij pre-eclampsie?
Spiraalarteriën horen te dilateren bij placenta
Bij pre-eclampsie gebeurt dit NIET, waardoor placenta zich niet goed ontwikkelt en er endotheelschade optreedt
Welke pathologische processen treden op bij pre-eclampsie?
Insufficiënte placentatie: bloedstroom naar placenta gaat niet goed -> angiogenese remmende factoren (sFLT en sENG)
Endotheelcel activatie en inflammatie: vasoconstrictie ipv vasodilatatie
Wat is de definitie van pre-eclampsie?
Pre-eclampsie hypertensie > 20 wk zwangerschap
EN
- Proteïnurie >300 mg OF
- Orgaanstoornis (HELLP) OF
- Groeirestricties (< p10)
Wat is het verschil tussen pre-eclampsie en eclampsie?
Eclampsie omvat stuipen ten gevolge van hypertensieve aandoening in de zwangerschap
Wat is de behandeling van pre-eclampsie?
Geboorte van kind
Antihypertensiva
MgSO4: maakt eclamptisch insult kleiner, alleen in ver stadium
Wat kan je doen ter preventie van pre-eclampsie?
Aspirine
Calcium
Hoe werkt aspirine als preventie tegen pre-eclampsie?
Werkt op COX1 en COX2
Antitrombotisch: placentatie beter
Anti-inflammatoir
Wordt gegeven bij 1 hoog risico factor of 2 matig risico factoren
Wat zijn de 3 hoog risico factoren van pre-eclampsie?
Pre-eclampsie in eerdere zwangerschap
Maternale ziekte
Pre-existente hypertensie
Wat zijn matige risicofactoren voor pre-eclampsie?
Nullipara
Leeftijd > 40 jaar
Zwangerschapsinterval groter dan 10 jaar
Hoog BMI
Positieve familie anamnese
Meerling
Zwangerschap na eiceldonatie
Placenta insufficiëntie in VG
Wat is het antifosfolipiden syndroom (APS)?
Auto-immuunziekte gekenmerkt door verhoogde bloedstolling en tromboses
Hoog risico op zwangerschapscomplicaties
Wat zijn oorzaken voor secundaire hypertensie?
Glycyrrhizinezuur bevattende producten (drop, hoestsiroop, etc.)
Medicatie
Nierziekten
Slaapapneu
Hyperaldosteronisme
Wanneer behandel je hypertensie met medicatie?
Bloeddruk hoger dan streefwaarde EN
- Atherosclerotische HVZ
- Diabetes met risicofactoren
- Chronische nierschade
- Score > 10 %
Wanneer geef je iemand met hypertensie leefstijl advies én overweeg je medicatie?
Bloeddruk hoger dan streefwaarde EN
- Diabetes zonder risicofactoren
- Matige chronische nierschade
- Ernstige hypertensie
- Score > 5 en < 10 %
Wanneer geef je iemand met hypertensie alleen leefstijl advies?
Bloeddruk hoger dan streefwaarde EN score < 5 %
Welke leefstijl adviezen geef je aan iemand met hypertensie?
Afvallen
Gezonde voeding
Zoutarm dieet
Lichaamsbeweging
Beperken van alcohol
Stoppen met roken
Welke medicatie kan je toedienen bij iemand met hypertensie? Maak onderscheid tussen RAAS en niet RAAS.
Remmen RAAS
- ACE-remmers/ARB
- Betablokker
- Mineraalcorticosteroïdereceptor antagonisten
- Renineremmers
Remmen RAAS niet
- Calciumantagonisten
- Diuretica
- Alfablokkers
- Methyldopa
Welk antihypertensivum heeft de voorkeur bij verhoogde albuminurie?
ACE-remmer/ARB
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij een eerder MI of coronairlijden?
Betablokker
ACE-remmer/ARB
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij angina pectoris?
Betablokker
ACE-remmer
ARB
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij hartfalen?
ACE-remmer/ARB
Betablokker
Diuretica
Mineralcorticoïdereceptor-antagonist
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij atriumfibrilleren?
Betablokker
Non-dihydropyridine
ACE-remmer/ARB
Mineralcorticoïdreceptor-antagonist
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij perifeer arterieel vaatlijden?
ACE-remmers
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij diabetes?
ACE-remmers
ARB
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij zwangerschap?
Methyldopa
Labetalol
Calciumantagonist
Welke antihypertensiva hebben de voorkeur bij negroïde mensen?
Diuretica
Calciumantagonisten
Waarom geef je een ACE-remmer of ARB bij verhoogd albuminerie en diabetes?
Ze werken nefroprotectief
In efferente vat van glomeruli wordt de druk lager door de ACE-remmer
Wat doen ACE-remmers?
Remmen ACE in de longen, blokkeert RAAS systeem en verlaagt de bloeddruk
Remmen remodeling van hartspier
Wat zijn bijwerkingen van ACE-remmers?
Orthostatische hypotensie
Hyperkaliëmie
Kriebelhoest
Met welke geneesmiddelen hebben ACE-remmers interacties?
NSAID’s: ACE-remmer zet efferente vat open, NSAID zet afferente vat dicht -> aanvoer wordt minder en afvoer wordt meer -> acute nierinsufficiëntie
Overige antihypertensiva
Hoe werken angiotensine-2-receptorblokkers (ARB)?
Remmen effecten van angiotensine 2 op o.a. bloedvaten en bijnier
Wat zijn belangrijke bijwerkingen van ARB’s?
Hyperkaliëmie
Orthostatische hypotensie
Hoe werken betablokkers?
Selectief: antagoneren beta1-receptoren in hart en nier
Niet selectief: antagoneren beta1-receptoren en beta2-receptoren
Wat zijn bijwerkingen van betablokkers?
Bradycardie
Verminderde inspanningstolerantie
Astmatische klachten
Levendige dromen
Met welke geneesmiddelen hebben betablokkers een interactie?
Non-dihydropiridines, digoxine
Antihypertensiva
Wat zijn contra-indicaties voor betablokkers?
Geleidingsstoornissen
Ernstig astma
Ernstig verstoorde perifere doorbloeding
Uit welke 2 vormen bestaan calciumantagonisten?
Dihydropyridines (amlodipine, nifedipine)
Non-dihydropyridines (verapamil, diltiazem)
Hoe werken dihydropyridines?
Blokkeren L-type calciumkanalen in vaatwand
- Bloeddrukverlaging
- Verlagen pompweerstand hart
Waarbij zijn dihydropyridines geïndiceerd?
Hypertensie
Angina pectoris
Hoe werken non-dihydropyridines?
Blokkeren calciumkanalen in het hart
- Bloeddrukverlaging
- Negatief inotroop
- Negatief chonotroop/dromotroop
Waarbij zijn non-dihydropyridines geïndiceerd?
Ritmestoornissen
Angina pectoris
Wat zijn bijwerkingen van calciumantagonisten?
Oedeem
Blozen
Hoofdpijn
Non-DHP: verminderde inspanningstolerantie
Met welke geneesmiddelen hebben calciumantagonisten interacties?
Antihypertensiva
Betablokkers, digoxine
DHP: substraat voor CYP-3a4
Non-DHP: remmer CYP-3a4
Wat zijn contra-indicaties voor non-DHP?
Geleidingsstoornissen
Hartfalen
Hoe werken thiazidediuretica?
Blokkeren Na+/Cl- cotransport in distale tubulus
K+ verlies in verzamelbuis
Vasculaire remodeling
Wat zijn bijwerkingen van thiazidediuretica?
Hyponatriëmie/hypokaliëmie
Dehydratie, nierfunctiestoornissen
Orthostatische hypotensie
Waarom geen monotherapie bij antihypertensiva?
Monotherapie helpt vaak niet, want lichaam verzet zich ertegen
Combinatie van 2 middelen leidt tot verdubbeling van bloeddrukdaling
ALTIJD RAAS-blokkerend middel + RAAS-onafhankelijk middel
Welk stappenplan omtrent medicatie moet je volgen bij verhoogd cholesterol?
1a. Atorvastatine of simvastatine
1b. Atorvastatine of rosuvastatine
2. Atorvastatine of rosuvastatine in hogere dosering
3. Toevoegen ezetimib
4. PCKS9-remmer (alleen bij hoog risico en onvoldoende effect)
Wat zijn contra-indicaties van statines?
Ernstige leverziekte
Lage levensverwachting (geen effect op korte termijn)
Hoe werkt ezetimib?
Remt cholesterol opname uit darmen
Wat zijn bijwerkingen van ezetimib?
Diarree en maagdarmklachten
Met welk geneesmiddel gaat ezetimib een interactie aan?
Vitamine K antagonisten
Wat zijn kenmerken van angina pectoris?
Retrosternale drukkende pijn
Provocatie door inspanning, kou, emotie of zware maaltijd
Klachten gaan over in rust of na gebruik nitroglycerine
Wat is het verschil tussen een stabiele en een instabiele angina pectoris?
Stabiel: onvoldoende zuurstoftoevoer en verhoogd gebruik, gaat over in rust
Instabiel: klachten kunnen ook ontstaan in rust
Wat is de behandeling voor stabiele en instabiele angina pectoris?
Stabiel: leefstijl en medicamenteus
Instabiel: revascularisatie, leefstijl en medicamenteus
Welke behandeldoelen heb je bij angina pectoris?
Aanvalsbehandeling: nitroglycerine
Cardiovasculaire preventie: salicylaten en statines
Onderhoudsbehandeling: betablokker of DHP antagonist, langwerkende nitraten, non-DHP calciumantagonist
Hoe werken nitraten?
Verlagen preload door veneuze vasodilatatie
Wat zijn bijwerkingen van nitraten?
Forse hypotensie
Hoofdpijn
Hoe werken salicylaten?
Inhiberen tromboxaan A2 in trombocyt door irreversibele binding aan COX
Werkingsduur: ongeveer 10 dagen
Wat zijn bijwerkingen van salicylaten?
Verhoogde bloedingsneiging
Maagzuurklachten en ulceratie
Met welke geneesmiddelen hebben salicylaten een interactie?
Antistollingsmiddelen
NSAID’s, steroïden
Middelen die reversibel COX remmen (bv. ibuprofen)
Wat is de behandeling voor diabetes patiënten zonder hoog risico op HVZ?
- Metformine
- SU-derivaat
- Langwerkend insuline
- Intensiveer insuline
Wat is de behandeling voor diabetes patiënten met hoog risico op HVZ?
- SGLT2-remmer
- Metformine
- GLP1-agonist
Wat is familiaire hypercholesterolemie (FH)?
Autosomaal dominante overerving
Te hoog LDL-cholesterol in bloed door te weinig LDL zuivering uit bloed
Mutaties in
- LDL-receptor gen (verstoorde klaring)
- PCKS9-gen (afbraak LDL-receptoren)
- APO-B gen (verstoorde binding aan LDL-receptoren)
Homozygote vorm ernstiger dan heterozygote vorm!
Welke symptomen zijn er bij familiaire hypercholesterolemie?
Vetdeposities (bv. achillespees)
Xanthomen
Bultjes op gewrichten
Ring rond ogen (arcus lipoides)
Wat is de behandeling voor familiaire hypercholesterolemie?
Leefstijladviezen
Overweging statines (vanaf 8 jaar)
Wat is het Marfan syndroom?
Bindweefselaandoening van skelet, ogen, hart en longen
Autosomaal dominant, DBN1-gen
Wat zijn kenmerken van het Marfan syndroom?
- Arachnodactylie
- Verwijding aorta
- Pneumothorax
- Lensluxatie
- Striae
- Positieve thumbsign
- Wristsign
Wat zijn kenmerken van het Loeys-Dietz syndroom?
Vasculair: arteriële tortuositas, aneurysma, dissectie
Skelet: osteoartritis, scoliose
Gelaat: hypertelorisme, gespleten huig
Huid: hyperelastisch, doorschijnend, hematomen,
Soms: mentale retardatie
Wat is het Loeys-Dietz syndroom?
Bindweefselaandoening van vascularisatie, skelet, gelaat en huid
Autosomaal dominant, TGFBR1/2 gen
Wat zijn kenmerken van het Ehlers-Danlos type IV syndroom?
Hypermobiliteit gewrichten
Hyperelastische huid
Huid: hematomen, doorschijnende vaten, sigarettenpapier, hyperelastisch
Gelaat: langerekt, proptosis
Wat is het Ehlers-Danlos syndroom?
Bindweefselaandoening, veel verschillende typen
Autosomaal dominant
CDL3A1-gen
Wat zijn kenmerken van het Turner syndroom?
Kleine lengte
Ovarian failure
Hartafwijking: bicuspide aortaklep, coarctatio
Brede nek
Wat is het Turner syndroom?
X-chromosomale aandoening
45, X
Wat zijn kenmerken van congenitale rubella?
Pulmonalisstenose
Oogafwijkingen
Gehoorverlies
Aangedane huid
Wat zijn kenmerken van LEOPARD syndroom?
Pulmonalisstenose
Lengitines (meerdere bruine vlekken op de huid)
ECG afwijkingen
Gehoorverlies
Wat zijn kenmerken van het Williams syndroom?
Pulmonalisstenose
Dysmorfie: afwijkingen in gelaat en lichaam
Ontwikkelingsachterstand
Wat zijn kenmerken van het Alagille syndroom?
- Pulmonalisstenose
- Cholestase (geelzucht)
- Nierafwijkingen
- Wervelafwijkingen (vlinder vertebrae)
Wat zijn kenmerken van het Noonan syndroom?
Pulmonalisstenose
Hypertelorisme
Hematomen
Kleine lengte
