cor 003 Flashcards
“Ang wika ay isang masistemang balangkas ng
sinasalitang tunong na pinili at isinaayos sa
paraang arbitraryo upang magamit ng mga
tao sa pakikipagtalastasan na nabibilang sa
isang kultura”.
LINGGWISTIKA
Naninindigan ang teoryang
ito na ang wika ay
nagsimula sa pamamagitan
ng panggagaya ng tao sa
tunog ng kalikasan.
TEORYANG BOW-WOW
Nakakalikha ng tunog na may
kahulugan ang tao upang
maipahayag ang damdamin.
TEORYANG POOH-POOH
Ang tao ay nakalilikha ng
tunog kapag siya ay gumagamit
ng pwersang pisikal.
TEORYANG YO-HE-HO
Nag-ugat ang wika sa mga
bulong mula sa mga sinaunang
tao kapag siya ay nagsasagawa
ng ritwal.
TEORYANG TARARA-BOOM-DE-AY
Ang wika ay nag-ugat sa
paggaya ng dila sa iba’t ibang
galaw ng kamay.
TEORYANG TATA
May kaugnay sa teoryang
bow-wow subalit it ay hindi
limitado sa tunog ng kalikasan,
maging ang mga bagay na
likha ng tao.
TEORYANG DING-DONG
hango sa bibliya mula sa
Genesis 11:1-9
Teorya ng Tore ng
Babel
MGA SALITANG ISTANDARD
DAHIL GINAGAMIT, TINATANGGAP,
AT KINIKILALA NG PAARALAN, NG
PAMAYANAN, AT NG BANSA.
PORMAL
SA PAGDARAOS NG MGA
PALATUNTUNAN SA PAARALAN, KADALASANG
GINAGAMIT ANG PORMAL NA MGA SALITA O
WIKA.GAYUNDIN SA PAGTUTURO NG MGA GURO SA PAARALAN.
HALIMBAWA NG PORMAL
OPISYAL NA WIKA NG BANSA;
ITO RIN ANG MGA SALITANG
KARANIWANG GINAGAMIT SA MGA
AKLAT PAMBALARILA/PANGWIKA SA
LAHAT NG MGA PAARALAN.
PAMBANSA
3 halimbawa ng pambansa
- pulis
2.kaibigan - silid aralan
KARANIWANG MATATAGPUAN SA
MGA AKDANG PAMPANITIKAN NA
MAY MATAYOG, MALALIM, AT
MASINING NA URI NG MGA
SALITANG GINAMIT.
PAMPANITIKAN
3 halimbawa ng pampanitikan
- haligi ng tahanan
- alagad ng batas
- tumatandang paurong
MGA KARANIWAN O SIMPLENG
SALITA, PALASAK, AT
GINAGAMIT NG MGA TAO SA
PANG-ARAW-ARAW NA
KOMUNIKASYON, PAKIKIPAG-USAP,
AT PAKIKIPAGTALASTASAN.
IMPORMAL
DIYALEKTAL ANG KARANIWANG
TAWAG SA SALITANG ITO. PALASAK
AT NATURAL SA PARTIKULAR NA
LUGAR NGUNIT MAAARING HINDI
MAINTINDIHAN O IBA ANG IBIG
SABIHIN SA ISANG LUGAR.
LALAWIGANIN
halimbawa ng lalawiganin
INDAY (BISAYA)-MAGANDANG DALAGA
INDAY (TAGALOG)-KASAMBAHAY, KATULONG
SA MGA LINGGUWISTA ITO AY
NATURAL NA PENOMENON NG
PAGPAPAIKLI NG MGA SALITA
UPANG MAPABILIS ANG DALOY NG
KOMUNIKASYON.
KOLOKYAL
halimbaa ng kolokyal
- TOL –MULA SA SALITANG KAPUTOL
NA ANG IBIG SABIHIN AY KAPATID. - MERON – MULA SA MAYROON.
- YOSI – MULA SA SIGARILYO
- KELAN – MULA SA KAILAN
- KAMO – MULA SA WIKA MO
- DAKS – MULA SA SALITANG DAKILA
PINAKAMABABANG ANTAS;
TINATAWAG DIN ITONG SALITANG
KANTO O KALYE. ITO AY MGA
SALITANG NABUO SA MGA
PINAGSASAMA O PINAGDUDUGTONG
NA SALITA.
BALBAL
pagbabaliktad
METATESIS
GINAGAMIT ANG MGA LETRA NA NAGREREPRESENTA
SA ISANG SALITA O TUMATAYO BILANG KAPALIT NG
SALITA.
AKRONIM
PAGSASAMA NG INGLES AT TAGALOG SA
LOOB NG PARIRALA O PANGUNGUSAP.
CODE MIXING
ANG PAGGAMIT NG MGA BILANG SA PASALITA AT PASULAT NA PAGPAPAHAYAG AY MAY MGA
IBIG SABIHIN O IPAKAHULUGAN.
PAGGAMIT NG NUMERO
paggamit ng bekimon
GAY LANGUAGE
ANG TAWAG SA PAGPAPATUPAD NG ISANG
WIKANG GAGAMITIN SA ISANG BANSA.
MONOLONGGUWALISMO
ang paggamit ng dalawang wika sa isang bansa
BILINGGUWALISMO
ang paggamit ng dalawa o higit pang wika sa isang bansa
MULTILINGGUWISTIKA
tawag sa taong iisa lamang ang ginagamit na wika
MONOLINGGWAL
tawag sa taong gumagamit ng dalawang wika
BILINGGWAL
tawag sa taong tatlo o higgit pa ang ginagamit na wika
MULTILINGGWAL
si Dr. Jose Rizal na mahigit limang wika ang kaniyang alam at ginagamit sa kaniyang pakikipag-usap
MULTILINGGWAL
Ang bansang Korea ay gumagamit lamang ng iisang wika. gayundin ang bansang France na may wikang prances, at sa bansang tsina na gumagamit ngwikang chinese
MONOLINGGWAL
Ang ginagamit moong wika sa bahay ay ilokano, at pagdating naman sa paaralan ay tagalog
BILINGGWAL
ang salitang ito ay simpleng pagkakahulugan at pagtutukoy sa pagkakaroon ng pagkakaiba
BARAYTI NG WIKA
Ito ay tumutukoy sa pekulyaridad ng isang tai sa paggamit ng kaniyag wikang sinasalita
IDYOLEK
” handa na ba kayo?”
IDYOLEK
tinatawag dn itong panrehiyonal na wika, ito rin ang nagdedebelop mula sa rehiyong kinabibilangan ng isang tao.
DAYALEK
ito ay nadedebelop sa pamamagitan ng malayang interaksyon at sosyoisasyon natin sa isang partikular na grupo ng mga tao, io rin ay pansamantalang barayti
SOSYOLEK
barayti ito ng wika na nadedebbelop sa mga salita ng mga etnoliinggwistikong grupo
ETNOLEK
tumutukoy itto sa mga salita na kadalasangg nagmumula o sinasalita sa loob ng bahay
EKOLEK