college 5 - moord en doorslag bij jeugd

Question 1

moord

Answer 1

de intentie om iemand te doden of (ernstig) letsel toe te dienen (met voorbedachte rade)

Question 2

doodslag

Answer 2

hij die opzettelijk een ander van het leven beroofd (zonder voorbedachte rade)

Question 3

dood door schuld

Answer 3

hij aan wiens schuld de dood van een ander te wijten is (incl. roekeloosheid en verwaarlozing)

Question 4

prevalentie moord

Answer 4

• meeste daders zijn man
• meest gebruikte methode: messteken of een ander scherp object
• slachtoffer vaak man of jongens onder de 1 jaar oud
• jeugdige slachtoffers: daders zijn vaak ouders, soms andere familieleden
• in de meeste gevallen worden moordzaken opgelost

Question 5

motieven moord (van hoog naar laag)

Answer 5

ruzie, wraak/woede, financieel, vete, jaloezie of mentale stoornis

Question 6

verklaringen voor moord

Answer 6

• psycho-analytische verklaring
• evolutionaire verklaring
• sociale leertheorie verklaring

Question 7

psycho-analytische verklaring (Freud)

Answer 7

• schaamte, verlies van eigenwaarde
• machteloosheid (vaak veroorzaakt door slachtofferschap in de jeugd)
• niet met emoties om kunnen gaan, grip op situatie willen krijgen.
• als de eigenwaarde in het geding raakt –> geen andere uitweg dan geweld

Question 8

psycho analyse

Answer 8

begrijpen van de menselijke geest, gedrag en psychische stoornissen door het verkennen van onbewuste processen en de invloed van vroege ervaringen.

Question 9

evolutionaire verklaringen

Answer 9

• voordelen voor reproductie
• verkrijgen dominantie (mannen) of onafhankelijkheid van partner (vrouwen)
• 3 breinen

Question 10

voordelen voor reproductie (evolutionaire verklaring)

Answer 10

uitschakelen van concurrentie, toegang tot ‘mating’ partners, afschrikken van andere kapers op de kust, verhogen aantrekkelijkheid door bieden van bescherming

Question 11

3 breinen (evolutionaire verklaring)

Answer 11

• mensenbrein, zoogdierenbrein, reptielenbrein
• als je in het mensenbrein zit ben je relaxt, weinig stress. als je veel stress hebt komt je in het zoogdierenbrein. als het te veel wordt kom je in je reptielenbrein, waarbij je in het fight/flight systeem komt

Question 12

sociale leertheorie

Answer 12

• leren van geweld door voorbeelden van ander
• duidelijke beloning aan het gebruik van geweld
• vooral gericht op mannen

Question 13

Hoe kan het plotselinge vastzitten van een zoon/dader in een gezin leiden tot gevoelens van onbegrip en boosheid bij gezinsleden? (sociale leertheorie)

Answer 13

in huis veel geweld, maar vader is nooit veroordeeld geweest. nu zit de dader ineens vast –> leidt tot veel onbegrip, boosheid en wantrouwen (‘ik moet nu mijn gedrag veranderen, maar niemand heeft mij ooit in bescherming genomen’)

Question 14

recidiverisico moord

Answer 14

1 - 3.5%
vooral first offenders in relationele sferen

Question 15

belangrijke risicofactoren moord

Answer 15

alcohol en aanwezigheid persoonlijkheidsstoornis

Question 16

temperamenttheorie

Answer 16

bindingsproblematiek werkt negatieve emoties op, waardoor iemand weer de fout in kan gaan, geen gezin meer kan vinden. dit leidt tot een neerwaartse spiraal

Question 17

motieven (poging tot) doodslag

Answer 17

ruzie, provocatie, psychische problematiek, beroving/ripdeal, jaloezie

delict wordt soms gepleegd om een ander delict te verhullen (bijv. moord, om verkrachting te verhullen)

Question 18

argumenten voor jeugdstraffen verlengen

Answer 18

• beeld wat het afgeeft naar de maatschappij. je kan de maatschappij langer beschermen
• gerechtigheidsgevoel van nabestaanden vergroten
• bescherming dader (bedreiging van buitenaf)

Question 19

argumenten tegen jeugdstraffen verlengen

Answer 19

• komt de ontwikkeling van een kind niet ten goede
• je leert juist antisociaal gedrag in de bak (self-fulfilling prophecy)
• aanzien (bijv. tattoo als je iemand hebt vermoord)
• je wil iemand niet langer binnen houden dan nodig

Question 20

prevalentie jeugdige moordenaars

Answer 20

• NL: ca 10 per jaar
• UK: man, achtergestelde families
• US: man, afrikaans, achtergestelde familie

Question 21

wat kenmerkt jeugdige moordenaars

Answer 21

• individueel: man, blank, reguliere school, leerproblemen, spijbelen, betrokken bij pesten (slachtoffer en dader)
• familiaal: thuiswonend, bekend bij jeugdzorginstanties, afwezige vader, neglect, mishandeling, moeder met mentale problemen, criminaliteit/middelen bij ouders, slachtoffer in aanraking met een vorm van misbruik

Question 22

Kenmerk jeugdige moordenaars VS

Answer 22

• gebroken gezinnen
• achtergestelde buurt
• jonge moeder

–>
- gebrek aan schuldgevoelens
- relatief oud ivm klasgenoten
- geschorst van school
- storend gedrag
- positieve houding tov delinquent gedrag

Question 23

motieven voor moord

Answer 23

• vaak een bekende dader
• gevolg van (langdurig) conflict
• ander delict verhullen
• psychose
• middelengebruik
• samen met iemand gepleegd

Question 24

verschil brandstichters van andere jeugddelinquenten

Answer 24

disruptief schoolverleden is hoger bij daders van moord. verder laten moordenaars niet perse meer risicofactoren zien dan andere daders.

Question 25

Pittsburg Youth Study: kunnen we voorspellen wie gaat moorden?

Answer 25

• prospectief: 17.1% jongens met 4 of meer risicofactoren werden moordenaars
• retrospectief: 59% van de moordenaars zaten in de categorie jongens met 3 of meer risicofactoren

Question 26

belangrijkste bevindingen artikel Farrington

Answer 26

• meest opvallende voorspellers moorddelinquenten: milieu- en sociaaleconomische factoren
• onderscheiden moorddelinquenten: afkomst uit gebroken gezin, wonen in achtergestelde buurt, gezin dat op welzijn aangewezen is en een jonge moeder hebben
• hoe hoger de risicoscore, hoe groter de kans om moorddelinquent te worden
• gedragsfactoren voorspelden moorddelinquenten sterker dan verklarende factoren
• belangrijkste risicofactor voor voorspellen van veroordeelde moordenaars: eerdere criminele overtredingen tot de leeftijd van 14 jaar (vooral geweld)

Question 27

Belangrijkste bevindingen artikel Hilterman

Answer 27

SAVRY, PCL-YV en YLS, CMI
- alle drie de instrumenten zijn enigszins effectief in voorspellen van toekomstig crimineel gedrag
- SAVRY is beter dan de andere twee bij het voorspellen van toekomstig crimineel gedrag bij jeugddelinquenten
- gestructureerde risicobeoordelingen (drie hierboven) presteerden over het algemeen beter dan de ongestructureerde klinisch beoordelingen