college 2/3 - klinische verklaringsmodellen

Question 1

Risk-Need-Responsivity Model

Answer 1

wat is het risico dat iemand het opnieuw doet, kunnen we iemand behandelen en hoe moeten we iemand behandelen om recidive risico te verlagen

Question 2

risicoprincipe

Answer 2

• aansluiting bij risiconiveau dader
• iemand met een laag risico krijgt een minder intense behandeling, dan iemand met een hoog risico

Question 3

behoefte principe

Answer 3

behandelen van de criminogene behoeften

Question 4

criminogene behoeften

Answer 4

veranderbare risicofactoren die direct samenhangen met recidive

Question 5

welke criminogene behoeften zijn er

Answer 5

• criminele/ antisociale geschiedenis
• antisociale attitudes
• antisociaal netwerk
• antisociaal persoonlijkheidspatroon
• familie/ partnerrelatie
• opleiding/ werk
• middelenmisbruik
• vrije tijd/ ontspanning

Question 6

criminele/antisociale geschiedenis (risico en bescherming)

Answer 6

• risico: betrokkenheid bij verschillende criminele activiteiten in meerdere settings, arrestatie op jonge leeftijd, schending voorwaarden
• beschermend: crimineel gedrag is afwezig of zo zeldzaam dat deze minimaal bijdragen aan pro-criminele attitudes

Question 7

antisociale attitudes (risico en bescherming)

Answer 7

• risico: positieve attitudes, overtuigingen en waardes over criminaliteit. gevoelens van boosheid en irritatie, wrok en uitdagen. negatieve attitudes richting het rechtssysteem en wetten. crimineel gedrag is belonend, identificatie met criminelen
• beschermend: afkeuren van pro-criminele gevoelens; de persoonlijke identiteit is prosociaal

Question 8

antisociaal netwerk (risico en beschermend)

Answer 8

• risico: pro-crimineel/ antisociaal netwerk en/of isolatie van pro sociale anderen
• beschermend: sterke band en frequente omgang met pro-sociale anderen, geen band met criminele/antisociale anderen

Question 9

antisociaal persoonlijkheidspatroon (risico en beschermend)

Answer 9

• risico: impulsiviteit, thrill seeking, gegeneraliseerd problematisch gedrag, agressie, rusteloosheid, onverschilligheid naar anderen, snel geïrriteerd
• beschermend: hoge zelfcontrole en goede probleemoplossende vaardigheden

Question 10

familie/partnerrelatie (risico en beschermend)

Answer 10

• risico: binding met familie en relaties als volwassene. beperkte zorg, opvoeding en supervisie. slechte familierelaties, interpersoonlijke relaties
• beschermend: adequate opvoeding en zorg in combinatie met toezicht en supervisie

Question 11

opleiding en werk (risico en beschermend)

Answer 11

• risico: ontevredenheid met interpersoonlijke relaties, problematisch functioneren en geen voldoening op school en/of werk
• beschermend: sterke binding met mede studenten/ collega’s en autoriteitsfiguren. hoge niveaus van voldoening uit school/werk

Question 12

middelenmisbruik (risico en beschermend)

Answer 12

• risico: problemen/misbruik met alcohol of andere middelen
• beschermend: geen risicovol gebruik van middelen, negatieve gevoelens richting middelengebruik

Question 13

vrije tijd/ontspanning (risico en beschermend)

Answer 13

-risico: laag niveau van betrokkenheid en tevredenheid en beperkingen op pro-sociale vrijetijdsbesteding
- beschermend: hoog niveau van betrokkenheid en tevredenheid met de pro-sociale vrijetijdsbesteding

Question 14

responsiviteitsprincipe

Answer 14

• aansluiting bij de capaciteiten van de dader
• risicofactoren zijn voorspellend, maar niet de onderliggende reden –> je moet altijd verder vragen naar waarom

Question 15

algemene responsiviteit

Answer 15

• je moet ethisch handelen, weten wat je doet, evidence based werken
• cognitieve sociale leerinterventies (beloning en straf)
• GP/persoonlijkheidsproblematiek
• cognitief/ zelfbewuste regulatie (–> impulsbeheer)
• leren door interacties van anderen, beloning en straf

Question 16

GP - persoonlijkheidsproblematiek

Answer 16

problematische persoonlijkheidskenmerken die niet perse gediagnosticeerd hoeven te zijn (bv. impulsief of egocentrisme), die bijdragen aan crimineel gedrag

Question 17

specifieke responsiviteit

Answer 17

pas behandeling aan op specifieke kenmerken van de behandelsituatie en van de beoordeelde
- geringe motivatie
- leeftijd, geslacht, leerstijl en culturele aspecten
- gebruik kennis over passende behandelmethoden (bij bijv. iemand met angst)
- aandacht aan niet criminogene factoren (bv. zelfrespect)

Question 18

Wat kan je doen als iemand geringe motivatie heeft voor behandeling

Answer 18

• werk aan sterktes
• verlaag persoonlijke en situationele barrières
• creëer een goede behandelrelatie
• prioriteer persoonlijke doelen

Question 19

waar wordt gebruik van gemaakt bij risicotaxatie

Answer 19

• empirische grondlegging van de risicofactoren
• statistische benadering aangevuld met klinisch inzicht
  –> gestructureerd klinisch einddoel

Question 20

waarop zijn taxatie-instrumenten gericht

Answer 20

1. het type delict (algemeen, seksueel
2. type dader (persoonlijkheid, leeftijd)

Question 21

stapeleffect RNR model

Answer 21

als je het model niet gebruikt kan het averechts werken. Hoe meer principes je toepast, hoe groter het effect van het model.

Question 22

kritiek RNR model

Answer 22

• gaat puur over risicofactoren niet over de mensen zelf en hun kwaliteiten. het is probleemgericht
• weinig focus op responsiviteit van patiënt en motivatie voor therapie
• te weinig focus op de relatie tussen patiënt (pure focus op wat mis is met de patiënt is niet bevorderlijk)
• geen aandacht voor persoonlijke identiteit (one size fits all)
• moeilijk te integreren

Question 23

good lives model

Answer 23

constructieve benadering, gebaseerd op de kracht van iemand

Question 24

Seligman

Answer 24

het gaat om het verbeteren van vaardigheden voor het verkrijgen van primaire sociale goederen –> subjectief welbevinden

Question 25

primaire goederen

Answer 25

1. leven (inclusief gezond leven en functioneren)
2. kennis
3. uitmuntendheid in spel
4. excellentie in werk (incl. beheersingservaringen)
5. keuzevrijheid (dmv. autonomie en zelfsturing)
6. innerlijke vrede (dmv vrijheid en emotionele onrust en stress)
7. vriendschap (incl. intieme, romantische en familierelaties)
8. gemeenschap (verbinding met bredere sociale groepen)
9. spiritualiteit (vinden van betekenis en doel in het leven)
10. geluk (goed voelen in het hier en nu)
11. creativiteit

Question 26

hoe worden primaire goederen bereikt

Answer 26

door secundaire goederen

Question 27

4 pijlers GLM

Answer 27

• positieve benadering gebaseerd op sterke punten van daders
• criminogene behoeften
• treatment readiness
• patiënt-therapeut relatie

Question 28

problemen bij delinquenten GLM

Answer 28

• delictgedrag zijn inadequate manieren van secundaire goederen gebruiken om tot primaire goederen te komen
• weinig zicht op toekomst/ geen toekomstplan
• conflictueuze of incoherente doelen
• gebrek aan benodigde capaciteiten voor een GLM

Question 29

risicofactoren GLM

Answer 29

verstoringen in de interne en externe voorwaarden voor het verwezenlijken van (psychosociale) goederen

Question 30

treatment readiness

Answer 30

welke vaardigheden en capaciteiten zijn er nodig voor het starten met behandeling

Question 31

effectiviteit GLM

Answer 31

laat vergelijkbare resultaten zien met de RNR aanpak

Question 32

kritiek van RNR op GLM

Answer 32

Volgens Andrews staan de positievere stukken ook in het RNR model

Question 33

Gannon et al., 2019: welke behandelingen (risicomanagementplan) werken in lijn met RNR of GLM

Answer 33

• behandelingen bleken effectief in verlagen van recidive
• effectiever bij gekwalificeerde behandelaars en groepsbehandelingen, behalve voor algemene recidive
• leugendetector: minder effectief bij verminderen van recidive (men hoort zich hierdoor niet gehoord)
• gedrag veranderde maatregelen t.b.v. arousal verlaging is effectief bij zedendelinquenten

Question 34

risicomanagementplan

Answer 34

1. breng (risico)factoren die van invloed zijn op recidive in kaart
2. beschrijf de samenhang tussen deze factoren en de samenhang met het recidiverisico (hoe komt iemand tot het delictgedrag)
3. maak een vertaalslag in het behandelplan gericht op behandeling, begeleiding, monitoring, supervisie en/of slachtofferveiligheid

Question 35

TBS patiënt profielen

Answer 35

klasse 1: psychotische symptomen en meervoudige problematiek
klasse 2: de antisociale patiënt
klasse 3: typisch psychotische patiënt
klasse 4: de patiënt met seksuele problematiek en delictgedrag
klasse 5: de onder invloed verkerende patiënt

Question 36

klasse 1 - patiënt net psychotische symptomen en meervoudige problematiek

Answer 36

• dubbele diagnose
• schizofrenie of andere psychotische stoornis
  EN
• een persoonlijkheidsstoornis cluster B, soms NAO (niet anders omschreven)
  -type gepleegd delict is divers, generalist ipv specialist
• ontwikkelingsstoornis (alleen in deze klasse)

Question 37

klasse 2 - de antisociale patiënt

Answer 37

• primair persoonlijkheidsstoornis cluster B (vooral antisociaal)
• vertoont antisociaal gedrag in relatie met ernstig middelenmisbruik
• vaak ernstig levensfeit gepleegd
• verscheidenheid aan delicten: eerder een generalist dan specialist

Question 38

klasse 3 - de typisch psychotische patiënt

Answer 38

• primair schizofrenie of andere psychotische stoornis
• geen persoonlijkheidsstoornis of deze is minder op voorgrond
• zeer ernstig delict gepleegd (bijv. poging tot moord of doodslag), als gevolg van psychotische waan of onder invloed van hallucinaties

Question 39

klasse 4 - de patiënt met seksuele problematiek en delictgedrag

Answer 39

• congruent beeld tussen As-I stoornis en delict
• seksuele stoornis of genderidentiteitsstoornis
• seksueel grensoverschrijdend gedrag gepleegd bij minderjarigen en, in mindere mate, seksueel overschrijdend gedrag bij meerderjarigen
• specialist, soms ander delictgedrag

Question 40

klasse 5 - de onder invloed verkerende patiënt

Answer 40

• niet makkelijk te typeren
• een aan middelen gebonden stoornis
• persoonlijkheidsstoornis NAO
• divers delictgedrag, helft van de patiënten heeft ook een zeer ernstig delict gepleegd (poging tot moord/doodslag)
• generalist ipv specialist
• delicten zijn vooral drugsgerelateerd