College 5 auto-immuunziekten van het oog (patient demonstratie 1) Flashcards
wat zijn voorbeelden van immunologische ziektes aan het oog?
- uveitis
- (epi)scleritis
- keratoconjunctivitis sicca
- conjunctivitis
- optic neuritis
- orbitale pseudotumor
wat is een uveitis?
Intra-oculaire ontsteking van de
- iris
- corpus ciliare
- choroidea
wat is de incidentie van een uveitis?
52,4 per 100 000 PY
Periode prevalentie: 115,3 per
100 000 PY
wat zijn vaak door oorzaken van een uveitis?
- infecties
- systeemziekten
- idiomatisch
waarin kan uveitis worden opgedeeld?
Anatomisch:
1. anterior = voorste oogkamer, iris en corpus ciliare –> MEEST
2. intermediair = perifere retina, pars plana en glasvocht –> MINST
3. posterior = retina, choroid en soms n. opticus
4. panuveitis = ≥ 2 delen
Pathologisch:
1. granulomateus
2. non-granulomateus
Welke uveitis komt het meest voor?
Anterior 60-90%
Wat is het beloop van een anterieure uveitis?
- meestal self limiting
- meestal benigne
wat zijn oorzaken van een anterieure uveitis?
- idiopatisch
- heterochromie van Fuchs vaak tgv rubella
- HLA-B27 geassocieerd
- Juveniele idiopatische artritis –> kind
- sarcoidose
- tubulointerstitiele nefritis en uveitis –> kinderen
- infectieus:
a) HSV
b) VZV
c) CMV
- infectieus:
BELANGRIJKST:
- HLA B27 geassocieerd
- juveniele idiopatische artritis
- heterochromie van Fuchs vaak tgv rubella
- CMV
Wat is kenmerkend voor een intermediaire uveitis?
snowballs op de retina te zien
wat zijn oorzaken van intermediaire uveitis?
- idiopatisch –> meestal
- MS
- ziekte van Lyme
- Sarcoidose
- infectieus: rubella
wat is vaak het eerste teken van MS? Wat zijn nog meer verschijnselen?
1e teken: vaak diplopie (dubbelzien)
- evenwichtsstoornissen
- tintelingen
- neurologische uitvalsverschijnselen
Hoe vaak komt een posterieure uveitis voor? wat is kenmerkend?
In 10%
kenmerkend:
- chronisch
- progressief
- recidiverend
wat zijn oorzaken van een posterieure uveitis?
- idiopatisch
- Birdshot retinopathie
- sarcoidose
- infectieus:
a) toxoplasmose (VAAK!!)
b) syfilis
c) CMV, HSV, VZV
wat zijn oorzaken van een panuveitis?
- idiopatisch
- sarcoidose
- ziekte van behcet
- Vogt-Kohanagi-Harada (VKH)
wat zijn klachten van uveitis (per segment)?
Anterieur
- pijn
- fotofobie
- soms verminderde visus
Posterieur en intermediair:
- vaak pijnloos
- vaker visus verlies door vertroebeling glasvocht en verminderde scherpte
In hoeveel van de gevallen is een uveitis idiopathisch?
1/3
Wat zijn belangrijke infectieuze verwekkers van een uveitis?
Bacterieel:
1. treponema gondii (syfilis)
2. borrelia (lyme)
- bartonella
- mycobacterium tuberculosis
- N. leptospira
- Rickettsiae
Viraal;
1. HSV
2. VZV
- CMV
- rubella
- mazelen
- EBV
- Rift valley fever
Parasitair:
1. toxoplasmose
- toxocara
- onchocerca
- cystericus
Fungi:
1. candida
2. aspergillus
- cryptococcus
wat is m. Bechterew?
Spondylitis ankylpoetica
- verstijving van de wervels waardoor kyfose en moeilijke ademhaling
- ochtend stijfheid
- avond: inflammatoire rugpijn
- sacro-iliitis
- lopen gebogen
- 25% heeft last van perifere artritis
EN een niet-granulomateuze Anterieure uveitis met hypopyon (moeilijk behandelbaar)
HLA-B27 geassocieerd
Wat doet het rubella virus op het oog?
- op de iris –>atrofie –> verschillende oogkleur
Fuchs-heterochrome uveitis: kleurverschil tussen ogen
wat is Fuchs-heterochrome uveitis? waarbij kan het voorkomen? Hoe stellen we dit vast?
= een vorm van unilaterale uveitis waardoor een heterochromasie ontstaat wat een kleurverandering geeft in het aangedane oog –> hierdoor kleurverschil tussen beide ogen omdat maar 1 oog aangedaan is
Vaak:
unilaterale uveitis anterior
+ heterochromie van de iris
+ cataract
bij:
- rubella
- CMV
- hepres
Vaststellen:
Door transilluminatie = met een lamp schijnen op het oog om verschil goed zichtbaar te maken
welke vormen van uveitis kan het rubella virus veroorzaken?
- anterieure uveitis
- intermediaire uveitis
wat is kenmerkend aan het CMV uveitis?
- unilaterale hypertensie anterieure uveitis
- vaak met verhoogde oogdruk
- descemet stippen bij kijken met spleetlamp = kleine stipjes leukocyten tegen cornea