College 4 Functie en anatomie van het oog

Question 1

wat is het hoornvlies?

Answer 1

De cornea
- geen vaatjes in
- geen slijmvlies overheen
- paar zenuwtakjes van n. trigeminus
- helder

Question 2

Waarin gaat de cornea over?

Answer 2

Via de limbus (referentiepunt) in de sclerae

Question 3

wat zijn de sclerae?

Answer 3

• witte deel van het oog
• zit een slijmvlieslaagje overheen = conjunctiva

Question 4

Waar lopen de conjunctivae?

Answer 4

• deel van de oogbol
• en terug over het ooglid

Question 5

wat voor kapsel loopt er over het oog?

Answer 5

Kapsel van tenon = fascia bulba
–> dun membraan dat van de n. opticus tot aan de limbus loopt

Question 6

Wat moet er worden doorgenomen om bij de oogspieren of het achtersegment van het oog te komen?

Answer 6

• conjuntiva
• kapsel van tenon

Question 7

wat bevindt zich achter de cornea?

Answer 7

de voorste oogkamer
- tussen de cornea en de iris in
- zit vol met kamerwater
- collabeert bij perforatie van de cornea
- kamerwater wordt afgevoerd via trabekelsysteem naar de kamerhoek

Question 8

wat is de iris?

Answer 8

• diafragma (kan groter en kleiner worden afhankelijk van licht)
• doorbloed
• pupil is centrale opening
• doorbloedde deel loopt achter door in het corpus ciliare

Question 9

wat is het corpus ciliare?

Answer 9

• zit achter de iris en vormt de basis van de iris (aan de zijkantjes)
• produceert kamerwater
• is sterk doorbloed

Question 10

waar wordt het kamerwater van de voorste oogkamer gemaakt? wordt dit ververst?

Answer 10

Door het corpus ciliare

Ja wordt continu gemaakt en afgevoerd

Question 11

Hoe blijft de lens op zijn plek?

Answer 11

Met zonulavezels opgehangen aan het corpus ciliare

Question 12

waardoor wordt de lens gevoed? wat zit er om de lens?

Answer 12

Door kamerwater

omgeven door een lenskapsel

Question 13

wat is speciaal aan de lens mbt het IS?

Answer 13

Geisoleerd van het IS

Question 14

Waarin gaat het corpus ciliare over?

Answer 14

Pars plana
= intra-oculair gedeelte tussen corpus ciliare en retina
- hierdoor worden operaties uitgevoerd aan het achterste segment
- ca 3-4 mm posterior van de Limbus

Question 15

wat is de functie van het glasvocht? Wordt dit vaak ververst?

Answer 15

Een gelei-achtige structuur en stug
- adhesie van de perifere retina, macula en papil

• het lost niet op en wordt niet opnieuw aangemaakt

Question 16

wat is/zijn functie(s) van het corpus ciliare?

Answer 16

• productie van glasvocht
• het is een soort kringspier

A) Als samentrekt: afstand tot de lens wordt kleiner waardoor de zonulavezels slap gaan staan –> lens in meest ontspannen toestand = bol
–> Scherp zien van dichtbij

B) Als ontspant: afstand tot de lens wordt groter waardoor de zonulavezels strak komen te staan –> gespannen toestand van de lens –> scherp zien van ver af

Question 17

wat is van buiten naar binnen de lagen van de oogbol?

Answer 17

• kapsel van tenon
• conjunctiva
• sclerae
• choroidea
• retinaal pigment epitheel
• retina

Question 18

wat is de uvea?

Answer 18

• iris
• corpus ciliare
• choroidea

Question 19

wat is het choroidea?

Answer 19

= vaatvlies
- hierin zitten bloedvaten
- zit onder de retina

Question 20

Wat zorgt ervoor dat we echt kunnen zien?

Answer 20

De retina = netvlies
- licht perceptie
- Macula zit centraal
- naar perifeer zitten meer plaatjes
- bevat ganglioncellen en zenuwvezels
- wordt door pompen aan het retinaal pigment epitheel gezogen

Question 21

Wat is de plek waarmee we het best kunnen zien?

Answer 21

Macula lutea
- veel kegeltjes
- centraal in de retina
- fovea is centrum van macula –> verhouding kegeltjes en ganglion cellen

Question 22

Wat is de functie en de ligging van de kegeltjes en de staafjes?

Answer 22

Kegeltjes: gevoelig voor kleuren –> werken bij veel licht
locatie: meer centraal in de macula

Staafjes: gevoelig voor licht –> werken bij weinig licht
Locatie: meer perifeer van de macula

Question 23

Wat zit er direct onder de retina?

Answer 23

Retinaal pigment epitheel
- tussen retina en choroidea in
- enkele laag cellen
- genereert visueel pigment –> werkt als een pomp waarmee retina aan choroidea wordt gezogen (anders zou retina slap hangen)
- voorkomt dat vaatjes vanuit de choroidea de retina in woekeren

Question 24

wat zijn de functies van het retinaal pigment epitheel?

Answer 24

• vastzuigen van de retina
• bloed-retina barrière
• absorptie van licht om hinderlijke weerkaatsingen te voorkomen
• voorkomen van maculaoedeem door pompfunctie
• uitscheiden van VEGF

Question 25

wat is de blinde vlek?

Answer 25

Papil –> hier treedt de n. opticus uit
- geen kegeltjes en staafjes
- hersenen vullen deze plek in

Question 26

Waar is de scheidingslijn tussen het voorste en achterste segment van het oog?

Answer 26

net achter de lens loopt de lijn

Question 27

Waar komen tranen vandaan?

Answer 27

uit de glandula lacrimalis net onder de orbitarand
- pars orbitais
- pars palpebralis

Question 28

Hoe noemen we de oogleden?

Answer 28

Palpebra superior
palpebra inferior

Question 29

Waar zijn tranen uit opgebouwd en waardoor worden deze onderdelen gemaakt?

Answer 29

Van binnen naar buiten:
1. Water/vocht: door glandula lacrimalis
2. mucus: conjunctiva
3. Oliefilm: klieren van Meibom (in oogleden)

–> Alle drie de lagen moeten aanwezig zijn –> als er een laag ontbreekt kan men last krijgen van droge ogen

Question 30

Hoe verloopt de afvoer van tranen?

Answer 30

Via een trabekelsysteem naar
- punctum lacrimalis superieur en inferius
- canaliculi superior en inferior
- saccus lacrimalis
- ductus nasolacrimalis in de Canalis nasolacrimalis
- komt uit in de neusholte onder de onderste concha
- deel kan ook via de wangen weglopen

Caruncula lacrimalis = bolletje in binnenste ooghoeken (BW en vetweefsel)

Question 31

Hoe noemen we het harde gedeelte in de oogleden?

Answer 31

Tarsale plaat –> superior en inferior
–> zichtbaar als ooglid omklappen

Question 32

Waardoor wordt de spleetopening gecreëerd?

Answer 32

Door mediale en laterale ligament –> verbinding orbitarand met tarsaalplaten en voorkomt dat ogen helemaal oprollen

Question 33

met welke spier openen wij onze ogen en door welke zenuw wordt deze spier geinnerveerd?

Answer 33

M. levator palpebrae
–> spier in verticale richting die oogleden opentrekt

N. oculomotorius (III)

Question 34

Met welke spier sluiten wij onze ogen en door welke zenuw wordt deze geinnerveerd?

Answer 34

m. orbicularis oculi met
- pars orbicularis
- pars palpebralis
- pars ciliaris
–> Is een kringspier

Door n. facialis

Question 35

wat gebeurt er bij parsen van n. oculomotorius?

Answer 35

scheelkijken

Question 36

Wat is de spier van muller?

Answer 36

klein spiertje dat wordt aangestuurd door de sympaticus

Question 37

Welke kliertjes en welk punt zitten in de oogleden?

Answer 37

• kliertjes van Meibom
• punctum lacrimale

Question 38

Wat zien vier kenmerken van het syndroom van Horner?

Answer 38

• ptosis
• miosis (vernauwen)
• anhydrosis
• verdikking orbicularis spier

Question 39

Welke oogspiertjes zijn er en door welke zenuw worden zij aangestuurd?

Answer 39

N. oculomotorius
1. m. rectus superior
2. m. rectus medialis
3. m. rectus inferior
4. m. obliquus inferior

n. abducens
1. m. rectus lateralis

n. trochlearis
1. m. obliquus superior

Question 40

wat zijn de functies van de oogspieren?

Answer 40

m. rectus superior
- elevatie optische as
- adductie oogbal
- mediale rotatie oogbal

m. rectus medialis
- adductie oogbal

m. rectus inferior:
- depressie optische as
- addictie oogbal
- laterale rotatie oogbal

m. obliquus inferior
- elevatie optische as
- abductie oogbal
- externe rotatie oogbal

m. rectus lateralis
- abductie oogbal

m. obliquus superior
- depressie optische as
- adductie oogbal
- interne rotatie oogbal

Question 41

Door welke zenuwen worden de oogspieren geinnerveerd?

Answer 41

1. n. oculomotorius (n. III)
   - oog sfincter
   - m. rectus superior, medialis, inferior
   - m. obliquus inferior
2. n. abducens (n. VI)
   - m rectus lateralis
3. n. trochlearis (n. IV)
   - m. obliquus superior

Question 42

Door welke zenuwen vindt de sensibele innervatie plaats?

Answer 42

N. trigeminus (n. V)

A) n. ophtalmicus (n. V1):
- cornea en oogleden
- voorhoofd, neusbrug en rug
(bovenste tak)

B) n. maxillaris (n. V2)
- neusvleugels
- t/m de onderlip
- jukbeen
- klein strookje lateraal van oog omhoog

C) n. mandibularis (n. V3)
- kin en onderlip
- mandibula
- zijkant hoofd met stukje oor

Question 43

wat is typisch voor een herpes zoster infectie bij volwassenen?

Answer 43

• een gelaatshelft die aangedaan is
• puntje van de neus en cornea –> omdat door zelfde zenuw geinnerveerd

Question 44

Door welke arteriën wordt het oog bebloed?

Answer 44

a. ophtalmica doet bijna alles = aftakking van a. carotis Interna

Splitst naar:
- a. centralis retinae: gaat naar midden van posteriore oogbal –> retina
- ciliare arterien (a. ciliaris posterior brevis en longus en a. ciliaris anterior)
–> choroidea en corpus ciliare
- mediale deel orbita is vaatrijk en veel aftakkingen naar sinus ethmoidalis

a. centralis retinae: binnenste 2/3 deel retina
b. cilliare arterien buitenste 1/3 deel retina
+ choroidea
+ fovea
+ buitenste deel retina
–> afvloei naar sinus cavernosus

Question 45

Hoe verloopt de veneuze drainage?

Answer 45

• mediale deel huid, oogleden en neus via orbita naar oa. sinus cavernosis
  (hier lopen ook zenuwen)

Question 46

welke belangrijke gaten zitten er in de orbita en waarvoor zijn deze?

Answer 46

1. Canalis opticus: ZICHT
   - n. opticus
   - a. ophtalmimca
2. fissura orbitales superior
   BEWEGING
   - n. III
   - N. IV
   - N. V
   - v. ophtalmica superior
3. fissura orbitales inferior
   KAAK en SLIJMVLIES
   - v. ophtalmica inferior
4. Canalis nasolacrimalis
   TRAANAFVOER

Question 47

Welke gaten zijn het meest belangrijk voor het zicht en in welk bot zitten deze gaten?

Answer 47

1. canalus opticus
2. fissura orbitales superior

in os sphenoidalis

Question 48

Wat is een kwetsbaar deel van de orbita?

Answer 48

• bodem (dak van de sinus maxillaris)
• mediale wand (sinus ethmoidalis)
  –> dunner dan overige wanden