chp7 Γαλάκτωμα Flashcards
define Γαλάκτωμα
= ένα ετερογενές σύστημα δύο υγρών φάσεων που είναι μη αναμίξιμες μεταξύ τους, το οποίο καθίσταται ομοιογενές με την προσθήκη επιφανειοδραστικών ουσιών (γαλακτωματοποιητών)
what do γαλακτωματοποιητές do in emulsions
Διασφαλίζουν ότι η μία φάση διασπείρεται υπό μορφή μικρών σταγονιδίων διαμέτρου από 0.1 έως 100μm περίπου (= φάση διεσπαρμένη ή εσωτερική) στην άλλη φάση, η οποία καλείται συνεχής ή εξωτερική φάση
—> Example oil is the internal, water is the external
are γαλάκτωμα used for many drug forms?
Συναντάται σε αρκετές φαρμακομορφές
—> σκευάσματα χορηγούμενα από το στόμα, χρίσματα, αλοιφές και κρέμες, ενέσιμα, υπόθετα…
Describe generally the emulsion based on where it’s applied
- Για χορήγηση από το στόμα:
- είναι συνήθως του τύπου «έλαιο εις ύδωρ»
- καθώς η ελαϊκήφάση είναι δυσάρεστη στην κατάποση και είναι δύσκολο να αλλαχθεί η γεύση της. - Για εξωτερική χρήση:
- Μπορούν να παρασκευαστούν «ύδωρ εις έλαιο» γαλακτώματα
Is there a different name used for emulsions used by mouth vs external use
- «γαλάκτωμα» χρησιμοποιείται αποκλειστικά για να περιγράψει σκευάσματα που χορηγούνται per os.
- για εξωτερική χρήση έχουν πάντα μια ονομασία που δείχνει τη χρήση τους —> lotion, κρέμα, χρίσμα …
what are the κλασσικά υγρά των γαλακτωμάτων + describe each (how it’s referred to and made of)
Νερό και το λάδι:
—> η υδατική φάση και η ελαϊκή φάση
—> υδρόφιλη φάση και τη λιπόφιλη φάση
- υδατική φάση αποτελείται από:
- νερό
- ένα υδατικό διάλυμα
- κάποιο άλλο υδρόφιλο υγρό - ελαϊκή φάση αποτελείται από:
- ένα έλαιο
- παραφινέλαιο (μίγμα υδρογονανθράκων)
- ένα οποιοδήποτε λιπόφιλο υγρό
Describe the physical consistency of the 2 phases in emulsions
Το νερό και το λάδι είναι δυνατό να φέρονται εκ περιτροπής σαν διεσπαρμένη ή σαν διασπείρουσα φάση.
Έχει πλέον καθιερωθεί να χαρακτηρίζονται σαν:
1. «Ύδωρ εις Έλαιο» = Υ/Ε = Water in Oil, W/O
2. «Έλαιο εις Ύδωρ» = Ε/Υ = Oil in Water, O/W
List all the advantages of emulsions
- Μπορεί να χορηγηθεί μια δόση φαρμάκου με δυσάρεστη γεύση υπό μορφή εύγευστης υγρής φαρμακομορφής (π.χ. Ε/Υ γαλάκτωμα μουρουνέλαιου)
- Μπορούν να προστεθούν βελτιωτικά γεύσεως στην υδατική φάση πολύ εύκολα.
- Βελτιώνεται η υφή/συνοχή του προϊόντος, καθώς καλύπτεται η ελαιώδης αίσθηση στο στόμα μέσω της γαλακτωματοποίησης.
- Η γαλακτωματοποίηση αυξάνει την απορρόφηση των λιπόφιλων φαρμάκων από τον γαστρεντερικό σωλήνα, λόγω της μεγάλης αύξησης της επιφάνειας του φαρμάκου μετά τη γαλακτωματοποίηση
—> ίδιος μηχανισμός ακολουθείται για την πέψη των λιπαρών τροφών, όπου τα λίπη γαλακτωματοποιούνται στο δωδεκαδάκτυλο με τα χολικά άλατα
—> η αποτελεσματική απορρόφηση των λιπών αυξάνεται από την ομογενοποίηση, η οποία μειώνει το μέγεθος των ελαϊκών σταγονιδίων (χυλομικρά) - Μπορούν να παρασκευαστούν υγρά σκευάσματα με ασύμβατα συστατικά, διαλύοντας ή διασπείροντας κάθε συστατικό σε διαφορετική φάση του γαλακτώματος.
List disadvantages of emulsions
- Πρέπει να ανακινούνται πολύ καλά πριν από τη χορήγηση κάθε δόσης για να διασφαλιστεί η ομοιογένεια των δόσεων (χωρίς ωστόσο να υπάρχει η ομοιογένεια όπως στην περίπτωση των διαλυμάτων).
- Χρειάζεται να χορηγηθεί στους ασθενείς κάποιο σκεύος για τη χορήγησή του γαλακτώματος (π.χ. κοχλιάριο)
—> δεν είναι μεγάλο μειονέκτημα αυτό, ωστόσο είναι κάτι που αυξάνει το κόστος
—> απαιτείται κατάλληλη εκπαίδευση των ασθενών, για την ορθή χρήση του σκεύους - Απαιτείται κάποιος βαθμός ακρίβειας για τη χορήγηση της δόσεως.
- Οι συνθήκες της αποθήκευσης μπορεί να επηρεάσουν ανεπιστρεπτί τα γαλακτώματα, οδηγώντας σε αποσταθεροποίηση τύπου “creaming” ή “cracking
- τα γαλακτώματα είναι ογκώδη συγκρίνοντας με κάποια αντίστοιχη στερεή φαρμακομορφή
—> είναι πιο βαριά και άρα πιο δύσκολο (και πιο ακριβό) να μεταφερθούν σε σχέση με τις στερεές φαρμακομορφές
—> επίσης της γυάλινης συσκευασίας που έχουν συνήθως μπορεί να σπάσει και να χαθεί το περιεχόμενο - Είναι ευαίσθητα σε μικροβιακή επιμόλυνση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση τύπου “cracking”
what is the theory of γαλακτωματοποίησης based on
Βασίζεται στη μελέτη του πιο διαδεδομένου γαλακτώματος στη φύση, το γάλα
—> διαπιστώθηκε ότι το γάλα αποτελείται από σταγονίδια λίπους, περικυκλωμένα από ένα υμένιο καζεΐνης και διεσπαρμένα μέσα σε νερό
what are the basic principles that φαρμακευτικό γαλάκτωμα have
Το ζητούμενο είναι:
- να διαμοιραστεί εντελώς η ελαϊκή φάση σε μικροσκοπικά σταγονίδια
- να σχηματιστεί ένα λεπτό υμένιο από γαλακτωματοποιητή γύρω από κάθε ένα από αυτά τα σταγονίδια
- να διασπαρούν τα σταγονίδια μέσα στην υδατική φάση
List all the basic components of γαλακτώματα
- φορέα
- βελτιωτικά οσμής/γεύσης ή και χρωστικές, αναλόγως των αναγκών.
- συντηρητικού
—> το οποίο είναι συνήθως το χλωροφόρμιο (στη μορφή του Double Strength Chloroform Water BP)
what technique can make an emulsion
Σε έντονη ανάμιξη:
- τα δύο υγρά μη αναμίξιμα μεταξύ τους (νερό και λάδι) θα δημιουργούν ένα γαλακτόμορφο υγρό, το γαλάκτωμα
- στο οποίο ένα από τα δύο υγρά διεσπάρη υπό μορφή μικροσκοπικών σταγονιδίων μέσα στο άλλο υγρό
what happens when the vigorous mixing stops
παρατηρείται σε μικρό ή μεγαλύτερο χρόνο η σταδιακή μείωση της γαλακτωματώδους κατάστασης
—> με το σχηματισμό πρώτα μακροσκοπικών σταγονιδίων της διεσπαρμένης φάσης
—> αυτά γίνεται πιο ογκώδης μέχρι του πλήρους διαχωρισμού των δύο φάσεων
—> σχηματίζουν δύο ξεχωριστές στιβάδες με την ελάχιστη δυνατή επιφάνεια επαφής (μεσεπιφάνεια) ανάμεσα στα δύο υγρά
describe the thermodynamic of emulsions
- ξεχωριστές στιβάδες:
- με την ελάχιστη δυνατή επιφάνεια επαφής (μεσεπιφάνεια) ανάμεσα στα δύο υγρά.
- η ελεύθερη επιφανειακή ενέργεια (G) είναι η ελάχιστη δυνατή. - Κατόπιν εξάσκησης μηχανικής δύναμης:
- χορήγησης ενέργειας στο σύστημα
- υπερκερασθεί η μεσεπιφανειακή τάση
- τα δύο υγρά σχηματίζουν σταγονίδια με διαφορετικές διαμέτρους
- πολλαπλασιάζουν την μεσεπιφάνεια επαφής τους, με επακόλουθο την αύξηση της ελεύθερης επιφανειακής ενέργειας του συστήματος
—> είναι θερμοδυναμικά ασταθή συστήματα
what formula shows the value of the ελεύθερης επιφανειακής ενέργειας created in emulsions
ΔG = γ x ΔA
—> μεσεπιφάνειας (ΔΑ)
—> γ είναι η επιφανειακή ή μεσεπιφανειακή τάση
how can emulsions cause a decrease in its ελεύθερη επιφανειακή ενέργεια
Τα σταγονίδια παίρνουν σφαιρικό σχήμα
—> αυτό επιτρέπει την μικρότερη δυνατή επιφάνεια ανά μονάδα όγκου
—> διεσπαρμένα σταγονίδια, ερχόμενα σε άμεση επαφή, τείνουν να συνενωθούν σε μεγαλύτερα σταγονίδια μικρότερης ολικής επιφάνειας
—> προσπαθώντας να μειώσουν την συνολική μεσεπιφάνεια και άρα την ελεύθερη επιφανειακή ενέργεια (μέχρις ότου και τα δύο υγρά φτάσουν στην αρχική μεσεπιφάνεια)
What is the process of γαλακτωματοποίηση
θεωρείται ότι είναι το αποτέλεσμα δύο ανταγωνιστικών διαδικασιών που συμβαίνουν ταυτόχρονα:
1st:
- απαιτεί δαπάνη ενέργειας, η οποία χρειάζεται για το σχηματισμό των σταγονιδίων
- άρα αυξάνει την ελεύθερη επιφανειακή ενέργεια του συστήματος.
2nd:
- περιλαμβάνει τη συνένωση των σταγονιδίων
- συμβαίνει αυθόρμητα και άμεσα με σκοπό να μειωθεί η
μεσεπιφάνεια
- άρα μειώνει την ΔG του συστήματος
what will happen in the system if we stopped the mechanical energy (mixing)
Η συνένωση των σταγονιδίων θα συνεχίσει μέχρι να
επιτευχθεί ο πλήρης διαχωρισμός των δύο φάσεων
—> μέχρι να φτάσει το σύστημα στην κατάσταση με την μικρότερη δυνατή ελεύθερη ενέργεια
how much energy is needed for γαλακτωματοποίηση
θα είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο μεγαλύτερη είναι η επιφανειακή τάση.
what else will the value of επιφανειακή τάση affect
Ο διαχωρισμός των δύο φάσεων θα είναι τόσο πιο ταχύς,
όσο μεγαλύτερη είναι η επιφανειακή τάση.
How can we make the process of γαλακτωματοποίηση easier?
Είναι δυνατόν να διευκολυνθεί μειώνοντας την τάση των σταγονιδίων να συνενωθούν μεταξύ τους
—> που σημαίνει μείωση της επιφανειακής τάσης
—> ταυτόχρονα αύξηση της σταθερότητας της κατάστασης διασποράς της εσωτερικής φάσης
What does the εξωτερική εμφάνιση ενός γαλακτώματος depend on
Εχει σχέση με την επίδραση του μεγέθους των σταγονιδίων στη σκέδαση του φωτός και κυμαίνεται μεταξύ:
- διαφανούς ή ημιδιαφανούς γαλακτώματος (με μικρά νανοσταγονίδια διαμέτρου<200nm)
- γαλακτόμορφου ή αδιαφανούς γαλακτώματος (με μεγαλύτερης διαμέτρου σταγονίδια)
What’s the only way to make emulsions thermodynamically stable?
Σταθεροποιηθούν κινητικά με την προσθήκη επιφανειοδραστικών ουσιών ή αλλιώς γαλακτωματοποιητών
—> διατηρεί σταθερή την κατάσταση διασποράς ενός γαλακτώματος για παρατεταμένο χρονικό διάστημα μετά την παύση της ανάμιξης