chp2 powders Flashcards
1
Q
define κόνεις (pulveres)
A
= ξηραθέντα στον αέρα συσσωρεύματα στερεών τεμαχιδιών, κολλοειδούς (<0.1μm) έως μακροσκοπικού μεγέθους.
—> Πρόκειται για μια φαρμακοτεχνική μορφή που προορίζεται για εσωτερική ή εξωτερική χρήση και τα συστατικά της οποίας είναι κονιοποιημένα.
2
Q
how are powders administered
A
Με ή χωρίς την προσθήκη αδρανών ή βοηθητικών ουσιών, διαμοιρασμένες ή όχι
3
Q
what are λειοτριβήματα (triturationes)
A
= οι μη διαμοιρασμένες κόνεις που είναι αραιωμένες με αδρανείς βοηθητικές ουσίες
4
Q
Describe how the particles bind in powders
A
Συστήματα διασποράς στερεό/αέριο, όπου η διαμοιρασμένη εσωτερική φάση (η στερεή ουσία) παρουσιάζει ορισμένη, αν όχι και χαλαρή, συνοχή.
—> Τα τεμαχίδια της στερεής ουσίας εφάπτονται μεταξύ τους, τουλάχιστον κατά ένα μέρος της επιφάνειάς τους. Στον μεταξύ τους χώρο υπάρχει αέρας.
5
Q
Name the main 3 χρήση των κόνεων
A
- Μη διαμοιρασμένες κόνεις για εσωτερική χρήση (από το
στόμα) - Διαμοιρασμένες κόνεις για εσωτερική χρήση (από το στόμα)
- Επιπαστικές κόνεις για εξωτερική χρήση (στο δέρμα)
6
Q
Name other types of powders
A
- Εκνεφώματα:
- για τοπική χορήγηση στο αυτί, στη μύτη και στον λαιμό - Αντιβιοτικά διαλύματα/αιωρήματα:
- προς ανασύσταση αμέσως πριν από τη χρήση
- από το στόμα - Παρεντερικές κόνεις:
- προς ανασύσταση πριν τη χορήγηση ένεσης - Εισπνεόμενες κόνεις:
- Dry powder inhalers (εισπνοή διά των πνευμόνων)
7
Q
Name the 2 categories of powders based on their συνήθεια αλλά και η πρακτική
A
- Απλές = αποτελούνται από μία μόνο ουσία ή μία μόνο φυτική δρόγη
- Σύνθετες = περιέχουν περισσότερες από μία ουσίες
8
Q
Based on their physical properties, what are the different characteristics powders can have
A
- διαλυτές, αδιάλυτες ή σε διασπορά
- κολλοειδούς μορφής(= σχεδόν αψηλάφιστες) ή με τη μορφή κοκκίων ή κρυστάλλων
9
Q
compare colloidal vs crystal forms of powders
A
α) κολλοειδούς μορφής:
- διαστάσεις κολλοειδούς(<0.1μm)
- όταν βρίσκονται υπό μορφή αιωρήματος δίνουν μια κολλοειδή διασπορά.
β) κρυστάλλων:
- παραλαμβάνονται δια κρυσταλλώσεως
- έχουν ποικίλο μέγεθος κοκκίων ή κρυστάλλων, ανάλογα με την τεχνική παραγωγής τους
10
Q
what are the 2 forms powders p.o can take
A
- Εάν πρόκειται να ληφθούν σε διάλυμα, είναι αρκετό να είναι διαλυτές.
- Εάν θα σχηματίσουν ένα αιώρημα ex temporis, πρέπει να είναι υπό μορφή τεμαχιδίων πολύ μικρών διαστάσεων ή ακόμη και κολλοειδούς επιπέδου
11
Q
describe the size of particles found in p.o powders
A
Οι από του στόματος χορηγούμενες κόνεις εμφανίζουν τεμαχίδια μάλλον μεγάλα.
12
Q
give an example of p.o powders
A
Αντιβιοτικά διαλύματα/αιωρήματα προς ανασύσταση πριν από τη χρήση τους
13
Q
Describe how the Μη διαμοιρασμένες κόνεις ή σκευάσματα πολλαπλών δόσεων taken by mouth get packaged + how is it safe
A
Περιέχονται σε έναν υποδοχέα, από όπου προσδιορίζεται κατ’ εκτίμηση και παραλαμβάνεται η εκάστοτε δόση από τον ίδιο το χρήστη.
—> Πρόκειται συνήθως για σκευάσματα αμελητέας τοξικότητας, για τα οποία μια υπερδοσολογία δεν προκαλεί καθοριστικές ζημιές.
—> Ακόμη κι αν περιλαμβάνουν και δραστικές ουσίες, αυτές βρίσκονται σε τόσο μικρή ποσότητα ώστε να αποκλείεται ο κίνδυνος της υπερβάσεως της μέγιστης δόσης κατά τη χορήγηση.
14
Q
Give examples of σκευάσματα αμελητέας τοξικότητας thatcome as undivided powders + their method of administration
A
Συνήθως είναι αντιόξινες ή καθαρτικές που χορηγούνται με το κουταλάκι ή στη μύτη του μαχαιριού σε υδατικό διάλυμα ή αιώρημα
15
Q
are the administration methods of μη διαμοιρασμένες κόνεις ή σκευάσματα πολλαπλών δόσεων accurate?
A
Οι 2 τρόποι χορηγήσεως δεν εξασφαλίζουν κατά κανένα τρόπο την ακρίβεια της χορηγούμενης ποσότητας, γι’ αυτό και δεν εφαρμόζονται σε κόνεις που περιέχουν ουσίες της κατηγορίας των φαρμακευτικών ουσιών, που συσκευάζονται προσεκτικά.
16
Q
Describe the packaging method + its safety of μη διαμοιρασμένες κόνεις για εσωτερική χρήση (per os)
A
Συσκευάζονται σε κατάλληλο περιέκτη, όπως ένα ευρύλαιμο γυάλινο βαζάκι.
—> Λόγω των μειονεκτημάτων αυτού του τύπου των παρασκευασμάτων, τα περιεχόμενα είναι συνήθως μη τοξικά φάρμακα που χορηγούνται σε μεγάλη δοσολογία, π.χ. Magnesium trisilicate and Chalk
17
Q
give another example of μη διαμοιρασμένες κόνεις για εσωτερική χρήση (per os) drugs
A
Υπάρχουν σχετικά λίγα αντίστοιχα φαρμακευτικά παραδείγματα, ωστόσο πολλά συμπληρώματα διατροφής συσκευάζονται κατ’ αυτόν τον τρόπο
18
Q
what are Διαμοιρασμένες κόνεις
A
= ήδη διαμοιρασμένες δόσεις που χορηγούνται π.χ. σαν ξηρία.
—> Οι πιο δραστικές φαρμακευτικές ουσίες χορηγούνται υπό τη μορφή εφάπαξ δόσεως διαμοιρασμένων κόνεων.
19
Q
how were divided powders traditionally packaged + why it stopped
A
Σε χαρτί
—> ήταν αναποτελεσματικό για αρκετά προϊόντα, ιδίως σε όσα περιείχαν υγροσκοπικά, πτητικά ή υγροποιήσιμα συστατικά.
20
Q
How are divided powders packaged nowadays + why they’re better
A
Τα σύγχρονα υλικά συσκευασίας are τύπου μεταλλικού ή πλαστικού υμενίου
—> παρέχουν ανώτερες προστατευτικές ιδιότητες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ταχέως κινούμενες μηχανές συσκευασίας.
21
Q
Name a type of powder that falls under the divided powder category + why it’s packaged like that
A
Οι αναβράζουσες κόνεις (effervescent powders) συσκευάζονται σε ατομικές μονάδες δόσης, λόγω της προστασίας των υλικών συσκευασίας.
22
Q
explain the components of effervescent powders + what needs to be protected by
A
Περιέχουν, για παράδειγμα, sodium bicarbonate και citric acid, τα οποία αντιδρούν και αναβράζουν όταν ο ασθενής προσθέτει νερό για να σχηματίσει ένα πόσιμο σκεύασμα.
—> σημαντικό να προστατεύεται η κόνις από την είσοδο υγρασίας κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής παρασκευής και της μετέπειτα αποθήκευσης, για να μην γίνει πρώιμα αυτή η αντίδραση
23
Q
where do the divided powders need to be stored and why
A
Όλες οι κόνεις πρέπει να αποθηκεύονται σε ξηρό μέρος για να αποφευχθεί αλλοίωση λόγω της εισόδου υγρασίας.
—> Ακόμη κι αν δεν συμβεί υδρολυτική αποικοδόμηση των ευπαθών συστατικών, τα σωματίδια θα συνενωθούν δημιουργώντας ένα μη κομψό και συχνά μη χρησιμοποιήσιμο προϊόν
24
Q
what are the 2 ways the Dr can write instructions to produce such drugs
A
- αναφέρει τις ποσότητες κάθε ουσίας για ένα ξηρίο κάνοντας χρήση της μεθόδου διαμοιρασμού και δίνοντας την εντολή:
M. f. p. D. t. d. Nr X - αναγράφεται στη συνταγή ολόκληρη η ποσότητα των φαρμακευτικών ουσιών χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της διαιρέσεως:
α) M. f. p. Div. in par. aequ. Nr X
β) M. f. pul. Nr X
25
Στις περιπτώσεις όπου μια κόνη πρόκειται να διαχωριστεί σε
περισσότερες δόσεις, ανάλογα με την ακρίβεια που απαιτείται ή του προσφερόμενου χρόνου, what methods can be used?
1. Μέθοδος δια ζυγίσεως:
- η κάθε μία δόση ζυγίζεται χωριστά και με ακρίβεια στο συνταγοτεχνικό ζυγό
- συσκευάζεται στα ξηρία
2. Μέθοδος με το ψαλίδι κόνεων:
- Ζυγίζεται μία ποσότητα κόνης ίση με την προς χορήγηση δόση και τίθεται στην υποδοχή του ψαλιδιού κόνεων και με το κινητό πτερύγιο της συσκευής προσδιορίζεται ο όγκος μιας δόσεως.
- χορηγούνται όμοιες δόσεις, που συσκευάζονται σε ξηρία
3. Μέθοδος με τα ξηρά χαρτιά:
- Ολόκληρη η ποσότητα που πρόκειται να διαχωριστεί ζυγίζεται και διαμοιράζεται με το μάτι σε ίσες δόσεις, όπως ορίζεται από τον αριθμό στη συνταγή.
- η εμπειρία του φαρμακοποιού είναι πρωταρχική και προδικάζει την ακρίβεια της δόσεως.
26
How do we choose which method is to be used to divide the powders
η τοξικότητα της δραστικής ουσίας αποτελεί το κύριο και σημαντικότερο κριτήριο επιλογής της μεθόδου
27
Can all drugs be made in υγρά παρασκευάσματα φαρμάκων + how is that fixed
Αρκετά φάρμακα (π.χ. αντιβιοτικά) είναι φυσικά ή χημικά ασταθή όταν βρίσκονται στη μορφή διαλύματος ή αιωρήματος.
---> Για να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα, συσκευάζονται σε κατάλληλο περιέκτη τα ξηρά συστατικά του υγρού σκευάσματος που πρόκειται να παρασκευαστεί υπό μορφή κόνεων ή κόκκων
28
how are Αντιβιοτικά διαλύματα/αιωρήματα per os made by the pharmacist + advantage
Προσθέτει μια συγκεκριμένη ποσότητα νερού ώστε να γίνει η ανασύσταση του διαλύματος ή αιωρήματος ---> επιτρέπει στο σκεύασμα να έχει έναν ικανοποιητικό χρόνο «ζωής» για αποθήκευση και διανομή (φαρμακοβιομηχανίες και φαρμακαποθήκες), χωρίς να αποδομηθεί.
---> Μετά την ανασύστασή το, οι ασθενείς ενημερώνονται για τον πολύ μικρό χρόνο ζωής του προϊόντος, ο οποίος είναι περίπου 1- 2 εβδομάδες.
29
define επιπαστικές κόνεις
= οι μη διαμοιρασμένες κόνεις που προορίζονται αποκλειστικά για εξωτερική χρήση (θεραπεία, προφύλαξη, λίπανση)
30
what are επιπαστικές κόνεις made of
Αποτελούνται σχεδόν πάντοτε από περισσότερες της μίας ουσίες, που μπορεί να είναι οργανικής ή ανοργάνου προελεύσεως
31
What are the different uses of επιπαστικές κόνεις
1. Προορίζονται για χρήση στο δέρμα, στο βλεννογόνο ή στις κοιλότητες του σώματος και χρησιμοποιούνται ποικιλότροπα, όπως π.χ. για μηχανική προστασία του δέρματος.
2. Εφαρμογή τους για προσρόφηση δερματολογικών εκκριμάτων ή απεκκριμάτων από τις πληγές και για την απολίπανση του δέρματος ---> οι προσροφητικές ιδιότητές τους επιτρέπουν την.
3. Φορείς δραστικών ουσιών ή για να απαλύνουν το δέρμα.
32
can all επιπαστικές κόνεις be used for wounds + why
Μόνο αποστειρωμένες επιπαστικές κόνεις μπορούν να
εφαρμοστούν σε ανοιχτές πληγές.
---> Τέτοια σκευάσματα παρασκευάζονται χρησιμοποιώντας υλικά και μεθόδους προορισμένα για να διασφαλίζουν τη στειρότητα και για να αποτρέπουν την εισαγωγή προσμίξεων και την ανάπτυξη μικροοργανισμών.
33
What criteria do επιπαστικές κόνεις που χρησιμοποιούνται για σκοπούς λίπανσης ή κατά επιφανειακών δερματολογικών καταστάσεων need to have
- Δεν είναι απαραίτητο να είναι αποστειρωμένες
- πρέπει να είναι ελεύθερες παθογόνων οργανισμών
34
what needs to be done to certain components of επιπαστικές κόνεις before mixing them?
Κάποιες ορυκτές ουσίες, όπως ο τάλκης και ο καολίνης, μπορεί να έχουν επιμολυνθεί με σπόρια οργανισμών που προκαλούν τέτανο και γάγγραινα, αυτές πρέπει να αποστειρώνονται πριν να ενσωματωθούν μέσα στο τελικό προϊόν.
35
where are επιπαστικές κόνεις packaged
γυάλινους, μεταλλικούς ή πλαστικούς περιέκτες με διάτρητο περιστρεφόμενο πώμα.
36
What's a very important criteria the mixture of loose powders need to have
Το μίγμα των κόνεων πρέπει να ρέει καλά κατά την έξοδο από το διάτρητο πώμα, ώστε να μπορεί να επιπάσσεται πάνω από την επιθυμητή περιοχή του δέρματος
---> τα δραστικά συστατικά πρέπει να αναμιγνύονται με έκδοχα τα οποία έχουν πολύ καλές ιδιότητες ροής, π.χ. κεκαθαρμένος τάλκης ή άμυλο σίτου.
37
describe the επιπαστικές κόνεις used for τοπική χρήση (how it's made)
Αποτελούνται τις περισσότερες φορές από έναν φορέα (ουδέτερο έκδοχο), στον οποίο ενσωματώνεται η δραστική ουσία μετά από πολύ καλή ανάμιξη.
---> Πριν και μετά την ανάμειξη, το υλικό διέρχεται είτε από μύλο κόνεων, για να αποφευχθεί η παρουσία συσσωματωμάτων , ή κοσκινίζεται.
38
When the επιπαστικες κονεις is made μόνο απο η δραστική ουσία, χωρίς τη χρήση βοηθητικών ουσιών, how do we help maintain the slipperiness
Για να βοηθηθεί ή και να αυξηθεί η ολισθητικότητα του σκευάσματος εφαρμόζεται μια ειδική διεργασία, η οποία έγκειται στην πλύση της δραστικής με ένα διάλυμα τασενεργής ουσίας.
---> Τα ίχνη της τασενεργούς που παραμένουν στην κόνη, αφού αυτή φιλτραριστεί και ξηρανθεί, της προσδίδουν την αναγκαία ολισθητικότητα
39
List all the Απαιτούμενες ιδιότητες των επιπαστικών κόνεων
1. Βέλτιστο μέγεθος τεμαχιδίων για να μην προξενούν ερεθισμό
---> it cam cause mechanical irritation
2. Πλήρη έλλειψη ερεθισμού όπου εφαρμόζονται
---> chemical irritation
3. Ικανοποιητική ικανότητα προσκολλήσεως
4. Μεγάλη προσροφητική ικανότητα
5. Ικανότητα επιπάσεως και ολισθήσεως
---> when shaken the powder has to actually come out the packaging
6. Σταθερότητα κατά την αποθήκευση
7. Δυνατότητα αποστειρώσεως.
40
Describe the 2 steps to making any επιπαστικών κόνεων
1. Τα στερεά συστατικά πρέπει να είναι λεπτά κονιοποιημένα και πριν την ανάμειξη πρέπει το καθένα να κοσκινίζεται.
2. Μετά την ομοιογενή ανάμειξη, το μίγμα κοσκινίζεται και στη συνέχεια υποβάλλεται σε νέα ανάμειξη. Δεν πρέπει να παρατηρούνται συσσωματώματα, τουλάχιστον με γυμνό μάτι
41
compare the internal vs external use powders
Εσωτερική χρήση κόνεις:
- όπου καθ' ολοκληρία ή τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο ποσοστό αποτελούνται από δραστικές ουσίες
Επιπαστικές κόνεις:
- η δραστική ουσία βρισκεται σε πολύ μικρό ποσοστό
- ο φορέας υπερτερεί κατά πολύ είτε κατά βάρος, είτε κατά όγκο σε σχέση με τη δραστική ουσία.
---> Σαν φορείς χρησιμοποιούνται ουσίες όπως ο τάλκης, άμυλα, γαλακτοσάκχαρο, στεατικά άλατα, κλπ
42
List in summary from which components the επιπαστικές κόνεις are made of
1. Δραστικές
2. Φορείς
3. Βελτιωτικές (οσμής/χρώματος)
4. Βοηθητικές
43
what does the δραστικότητα της επιπαστικής κόνης depend on + which characteristics does it affect
Είναι άμεσα συνδεδεμένη με το είδος των βασικών ουσιών.
- Η προσροφητική ικανότητα
- η ψυκτική ενέργεια
- προσδίδουν στην επιπαστική κόνη και τις επιθυμητές τεχνολογικές ιδιότητες όπως ολισθητικότητα, προσκολλητικότητα, επιπαστικότητα.
44
Name the 2 types of ουσίες που προστίθενται στις επιπαστικές κόνεις + what each one does
a) τα άμυλα:
- γενικά διασπώνται εύκολα
- προσφέρονται σαν υπόστρωμα για την ανάπτυξη μικροοργανισμών
b) τα στεατικά άλατα:
- Magnesium/Zincum/ Aluminium stearinicum
- χρησιμοποιούνται για τις ψυκτικές ιδιότητές τους.
---> Επιπλέον, είναι δυνατό με συνδυασμό διάφορων βασικών ουσιών να προσδοθούν στην παρασκευαζόμενη κόνη οι επιθυμητές ιδιότητες.
45
what different things can be done for παρεντερική powders that aren't stable for injections
- Οι ενέσεις δραστικών που είναι ασταθείς ως διαλύματα πρέπει να γίνονται αμέσως πριν από τη χρήση.
- Προστίθεται επαρκής ποσότητα διαλύτη ώστε να παραχθεί η επιθυμητή συγκέντρωση φαρμάκου και να χρησιμοποιηθεί η ένεση άμεσα
π.χ. Ενέσιμου ύδατος (W.F.I. – Water for Injection) από μια δεύτερη αμπούλα ή ένα δεύτερο φιαλίδιο
- Η κόνις μπορεί να περιέχει κατάλληλα έκδοχα επιπλέον της δραστικής ουσίας, π.χ. επαρκή πρόσθετα για να παραχθεί ένα ισότονο διάλυμα όταν γίνει η ανασύσταση του ενέσιμου διαλύματος
46
what forms do the ενέσεις δραστικών που είναι ασταθείς are found in for parenteral injections
Τέτοιες δραστικές βρίσκονται στη μορφή αποστειρωμένων κόνεων σε αμπούλες ή φιαλίδια.
47
What 2 form can the parenteral powders be found in + describe each
Οι κόνεις που προορίζονται για παρεντερική χρήση χορηγούνται είτε σε διάλυμα είτε σε αιώρημα.
1. υπό μορφή διαλύματος:
- πρέπει να είναι ιδιαίτερα διαλυτές
- κύρια απαίτηση είναι να διαλύονται ταχύτατα ---> επιτυγχάνεται με τη μέθοδο της λυοφιλοποιήσεως (freeze-drying)
2. υπό μορφή αιωρήματος:
- πρέπει να είναι διασπείρονται εύκολα ---> προστίθενται και ουσίες που υποβοηθούν τη δυνατότητα διασποράς στο μέσο
- τα τεμαχίδια πρέπει να είναι πολύ μικρών διαστάσεων για να επιβραδύνεται η κατακάθιση αλλά και για να διευκολύνεται η είσοδος και η έξοδος από τη σύριγγα
48
Describe freeze-drying method
= διαδικασία αφυδάτωσης ενός κατεψυγμένου υλικού σε συνθήκες κενού με τη διαδικασία της εξάχνωσης - sublimation
---> δηλαδή της μετατροπής του νερού απευθείας σε αέρια κατάσταση χωρίς τη μεσολάβηση της υγρής φάση
49
what are Εκνεφώματα κόνεων
= κόνεις (περιέχουσες φάρμακο) που εμφυσώνται σε
σωματικές κοιλότητες όπως το αυτί, η μύτη και ο λαιμός, με τη χρήση ενός εκνεφωτή.
50
are Εκνεφώματα κόνεων still used? why or why not?
Η χρήση τέτοιων κόνεων μειώθηκε με την πάροδο των χρόνων:
- δεν ήταν εύκολα αποδεκτές από τους ασθενείς
- ήταν λιγότερο ευπαρουσίαστες και λιγότερο βολικές σε σχέση με άλλες φαρμακομορφές για τοπική χρήση
- σε περίπτωση που το περιεχόμενο φάρμακο είχε συστηματική δράση, ήταν δύσκολο να διασφαλιστεί η ομοιομορφία των επαναλαμβανόμενων δόσεων με τη χρήση του παραδοσιακού εκνεφωτή
51
in what cases are Εκνεφώματα κόνεων still used? how can it be fixed to become better?
Κάποια ισχυρά φάρμακα χορηγούνται ακόμη με αυτόν τον τρόπο, διότι απορροφούνται ταχύτατα κατόπιν εισπνοής λεπτότατης κόνεως διά της ρινικής οδού.
---> Για να αυξηθεί η άνεση κατά τη χορήγηση και να διασφαλιστεί η ομοιομορφία των χορηγούμενων επαναληπτικών δόσεων, έχουν σχεδιαστεί κατάλληλες συσκευές που αντικατέστησαν τον παραδοσιακό εκνεφωτή.
52
how are dosages fixed in Εκνεφώματα κόνεων in inhalers
Ποσότητα φαρμάκου που αντιστοιχεί σε μία δόση συσκευάζεται σε σκληρά καψάκια, αφού αραιωθεί με κατάλληλο αδρανές και διαλυτό έκδοχο (π.χ. λακτόζη)
---> Το καψάκιο τοποθετείται στον εκνεφωτή όπου σπάει και στη συνέχεια εισπνέεται το απελευθερωμένο φάρμακο.
---> υπάρχει μικρό κόσκινο ενσωματωμένο στον εκνεφωτή για να συγκρατήσει τα σπασμένα θραύσματα του σκληρού καψακίου.
53
where and for what are Εισπνεόμενες κόνεις/ Dry-powder inhalers (DPIs) used
για τοπική δράση στους πνεύμονες
---> Μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους στοχευμένης μεταφοράς δραστικών συστατικών στους πνεύμονες, για τη θεραπεία τους άσθματος και της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (Χ.Α.Π.) ---> εξαιρετικά ακριβείς συσκευές.
54
Name and explain all the Πλεονεκτήματα των κόνεων
1. Οι στερεές φαρμακομορφές είναι χημικά πιο σταθερές σε σχέση με τις υγρές:
- Ο χρόνος ζωής στο ράφι (shelf-life) των κόνεων για αντιβιοτικά διαλύματα / αιωρήματα, για παράδειγμα, είναι 2-3 χρόνια, ενώ μόλις γίνει η ανασύστασή τους ο χρόνος ζωής τους είναι μόνο 1-2 εβδομάδες.
- Η αστάθεια που έχουν οι υγρές φαρμακομορφές είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο υπάρχουν οι παρεντερικές κόνεις, για την ανασύσταση ενέσιμων διαλυμάτων / αιωρημάτων λίγο πριν τη χρήση τους.
2. Οι κόνεις είναι μια βολική φαρμακομορφή για τη χορήγηση φαρμάκων με υψηλή δόση:
- είναι πιο αποδεκτό από τους ασθενείς να διαλύουν / διασπείρουν μια κόνη στο νερό και να καταπίνουν το υγρό παρασκεύασμα.
3. Οι κόνεις που χορηγούνται ως διαλύματα per os έχουν πιο γρήγορο ρυθμό διάλυσης σε σχέση με τις ταμπλέτες ή τις κάψουλες:
- οι τελευταίες πρέπει πρώτα να αποσαθρωθούν πριν να αρχίσει η διάλυση του φαρμάκου ---> η απορρόφηση του φαρμάκου από τέτοια παρασκευάσματα θα είναι πιο γρήγορη σε σχέση με την αντίστοιχη απορρόφηση από μια ταμπλέτα ή μια κάψουλα, εάν ο ρυθμός διάλυσης περιορίζει το ρυθμό της απορρόφησης φαρμάκου
55
List all the Μειονεκτήματα των κόνεων
1. Οι μη διαμοιρασμένες κόνεις είναι λιγότερο βολικό να μεταφέρονται από τους ασθενείς:
---> σε σχέση με έναν μικρό περιέκτη χαπιών ή καψακίων, είναι εξίσου άβολες με τις υγρές φαρμακομορφές
---> οι σύγχρονες μέθοδοι συσκευασίας διαμοιρασμένων δόσεων, όπως τα θερμοσυγκολλημένα φακελάκια, επιτρέπουν την εύκολη μεταφορά μεμονωμένων δόσεων.
2. Η «κάλυψη» δυσάρεστων γεύσεων μπορεί να μην είναι απολύτως εφικτή με αυτή τη φαρμακομορφή:
---> Μια μέθοδος για να επιτευχθεί αυτό είναι η μορφοποίηση της κόνεως σε αναβράζουσα μορφή (με ευχάριστη γεύση)
---> οι ταμπλέτες και οι κάψουλες είναι πιο συχνές εναλλακτικές φαρμακομορφές για τη χορήγηση μικρών δόσεων
56
define Κονιοποίηση
= μια διεργασία κατά την οποία ένα στερεό σώμα μετατρέπεται σε «σκόνη» διά θραύσεως και υποδιαιρέσεως σε τεμαχίδια επιθυμητών διαστάσεων, με τη βοήθεια μηχανικής ενέργειας.
57
is it still considered pulverization when τα τεμαχίδια που την αποτελούν να είναι ακόμη μικρότερα και η κόνη λεπτότερη?
yes
58
what is the main different between Κατάτμηση vs Κονιοποίηση
το βαθμό κατατμήσεως + τη φύση του υλικού
59
describe the process of Κατάτμηση
= θραύση μαζών που επιτυγχάνεται με μια σειρά δυνατών και ξηρών κτυπημάτων από πάνω προς τα κάτω.
---> Το σκεύος που χρησιμοποιείται είναι το ιγδίο (mortar), εφοδιασμένο με τον αντίστοιχο ύπερο (pestle)
60
Describe the equipment used in κατατμηση + when that technique is used
- Είναι κατασκευασμένα από μέταλλο (μπρούντζο ή ανοξείδωτο χάλυβα) λόγω των ισχυρών δονήσεων στις οποίες υπόκεινται.
- Το σχήμα του είναι κωνικό, με βάση μικρής διαμέτρου και ψηλά τοιχώματα.
---> Χρησιμοποιείται κυρίως για την κατάτμηση και για την χονδροειδή κονιοποίηση ξηρών ξυλωδών δρογών πριν από την εκχύλιση ή για τη θραύση μεγάλων κρυστάλλων η μαζών ανόργανων ή οργανικών.
---> Πρόκειται για μια διεργασία που προηγείται της λεπτής κονιοποιήσεως
61
define and explain the process of Κονιοποίηση
= η συμπίεση του υλικού που έχει ήδη αναχθεί σε χονδροειδή τουλάχιστον κόνη, μεταξύ του ύπερου και του τοιχώματος του ιγδίου, ενώ προσδίδεται στον ύπερο μια κυκλική ή σπειροειδής κίνηση.
---> Η θραύση και η ελάττωση του μεγέθους των τεμαχιδίων επιτυγχάνεται από την τριβή που παράγεται.
---> Το υλικό που εναποτίθεται ή προσκολλάται στα τοιχώματα του ιγδίου κάθε τόσο αποξέεται και επαναφέρεται στο βάθος του ιγδίου
62
Describe the equipment used for Κονιοποίηση
- Η κλασσική μορφή ιγδίου λειοτριβήσεως και κονιοποιήσεως έχει φαρδιά και επίπεδη βάση με χαμηλά τοιχώματα.
- Η μορφή της κεφαλής του ύπερου πρέπει να προσαρμόζεται κατάλληλα στην εσωτερική επιφάνεια του ιγδίου, ώστε να μην σχηματίζονται κενά και να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα της κονιοποιήσεως.
---> Το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα είναι η πορσελάνη και το γυαλί.
---> Η επιφάνεια πάνω στην οποία διενεργείται η διεργασία είναι αδρή ή εσμυρισμένη
63
what's another method/equipment used for Κονιοποίηση
Η κονιοποίηση ή λειοτρίβηση γίνεται πάνω σε μια πλάκα χρησιμοποιώντας έναν ύπερο του οποίου η βάση είναι φαρδιά και σχεδόν επίπεδη και στον οποίο προσδίδεται μια κυκλική κίνηση ή σχεδιάζοντας οχτάρια.
---> Με τη λειοτρίβηση και την κονιοποίηση παρέχονται κόνεις λεπτές ή και λεπτότατες
64
what is the overall result of the previously mentioned διεργασίες κονιοποιήσεως
κόνεις με ποικίλες διαστάσεις τεμαχιδίων
65
how can we judge αν μια κόνη είναι κατάλληλη για τη χρήση για την οποία προορίζεται ?
Για να είναι δυνατό να κριθεί αν μια κόνη είναι κατάλληλη για τη χρήση για την οποία προορίζεται (καψάκια, δισκία, αλοιφές, αιωρήματα, παρεντερικές κόνεις, επιπαστικές κόνεις, κλπ.)
είναι ιδιαίτερα σημαντικό να είναι γνωστά τα κοκκομετρικά χαρακτηριστικά της ---> το μέγεθος των τεμαχιδίων + το ποσοστό κατανομής κατά τάξη μεγέθους.
66
how does the size of the particles affect the therapeutic effect of the drug
Όσο πιο λεπτοκονιοποιημένο εμφανίζεται το στερεό φάρμακο
---> αυξάνει η προσφερόμενη επιφάνειά του προς τα πεπτικά υγρά ή προς την επαφή των ιστών ---> καθίσταται μεγαλύτερη η απορρόφησή του ---> το θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι πιο έντονο
67
what is the main τρόπος αναλύσεως του βαθμού λεπτότητας + describe it
Η χρήση των κοσκίνων:
- η συνηθισμένη μορφή είναι των κυλινδρικών υποδοχέων με χαμηλά τοιχώματα
- επίπεδη βάση
- αποτελείται από ένα μεταλλικό πλέγμα ή από πλέξη κατάλληλων νημάτων (μεταλλικών ή προερχόμενων από συνθετικά ή φυσικά νήματα).
---> Το πλέγμα του κόσκινου πρέπει να αποτελείται από βρόγχους τετράγωνους που σχηματίζονται από νήματα ομοιόμορφης διατομής.
68
what's another characteristic that we need to know for powder
= το ειδικό βάρος της = ακριβέστερα από το φαινομενικό ειδικό βάρος
69
what are the different ειδικό βάρος
1. πραγματικού ειδικού βάρους κόνης:
- που πρακτικά συμπίπτει με το ειδικό βάρος της ουσίας από την οποία αποτελείται η κόνη
- χωρίς όλα τα πιθανά κενά αέρα
2. φαινομενικού ειδικού βάρους:
- το βάρος δηλ. της κόνης που καταλαμβάνει στη μονάδα όγκου
70
what are the different categories of powders με βάση το φαινομενικό ειδικό βάρος + eg
1. ελαφριές κόνεις ---> Colloidal Silicone Dioxide
2. βαρειές κόνεις ---> Magnesium Stearate
71
What is the προϋπόθεση για να υπάρχει ομοιογενής ανάμειξη
διαφορετικών ουσιών υπό τη μορφή κόνεων
1. Τα τεμαχίδια από τα οποία αποτελούνται να είναι ομοιόμορφου μεγέθους:
- Εάν η διαφορά του βαθμού λεπτότητας των συστατικών του μίγματος είναι αισθητή, υπάρχει κίνδυνος να μην γίνει σωστή κατανομή, λόγω της τάσης των μεγαλύτερων τεμαχιδίων να μεταφέρονται στα υψηλότερα στρώματα του μίγματος
- ενώ αντίθετα τα πιο λεπτά τεμαχίδια κινούνται χαμηλότερα.
2. Το ειδικό βάρος των συστατικών:
- αυτά που έχουν μεγαλύτερο ειδικό βάρος τείνουν να μετατοπισθούν προς τα χαμηλότερα στρώματα (κατά την ανάμειξη), λόγω των δονήσεων και της αναμείξεως.
72
What is used for the κλασσική δια χειρός διεργασία της αναμείξεως κόνεων + name the method used
Για ποσότητες συνήθως μικρές χρησιμοποιείται το ιγδίο.
---> Κατά κανόνα, για να υπάρξει η εγγύηση καλής ομοιογένειας εφαρμόζεται η μέθοδος της «προοδευτικής αραιώσεως»
73
Describe the steps to the method of προοδευτικής αραιώσεως
1. Τίθεται στο ιγδίο το συστατικό που είναι στη μικρότερη ποσότητα
2. βαθμιαία προστίθενται μικρές ποσότητες και από τα άλλα, ώστε να σχηματισθεί ένας «πυρήνας» του μίγματος
---> λόγω των μικρών ποσοτήτων των συστατικών είναι ομοιογενής
3. Στη συνέχεια αυτός ο «πυρήνας» αραιώνεται προοδευτικά με τη βαθμιαία προσθήκη των εναπομείναντων συστατικων
74
how to calculate the progressive dilution method
slide 64
75
what method is followed όταν πρόκειται να αραιωθεί μια μικρή ποσότητα μιας κόνης με ένα σημαντικό όγκο αραιωτικού
= γεωμετρική αραίωση
= Η προς αραίωση ουσία τίθεται καταρχήν στο ιγδίο με μια ίση ποσότητα αραιωτικού (σχέση 1:1).
---> Αφού γίνει σωστά η ανάμειξη, προστίθεται νέα ποσότητα αραιωτικού, ίσης με τη συνολικά ευρισκόμενη κόνη στο ιγδίο ώστε να διατηρηθεί η σχέση 1:1
---> συνεχίζεται η ανάμειξη με την προσθήκη διαδοχικών ποσοτήτων αραιωτικής ουσίας ισοδύναμης κάθε φορά με την ποσότητα κόνεων στο ιγδίο, έως ότου εξαντληθεί το αραιωτικό.
76
how do we calculate the amount for γεωμετρική αραίωση
slide 66
77
How do we know that the mixing formed a homogeneous mixture
1. Στις περιπτώσεις που σε ένα μίγμα κόνεων εισάγονται και έγχρωμες ουσίες, η ομοιομορφία του χρώματος στο μίγμα μπορεί να θεωρηθεί και ως δείκτης της ομοιογένειάς του.
2. όταν πρόκειται να παρασκευασθούν μίγματα από άσπρες ουσίες, ιδιαίτερα όταν πρέπει να αραιωθεί μια μικρή ποσότητα δραστικής ουσίας με μια μεγάλη ποσότητα στερεού αραιωτικού
---> συνηθίζεται να εισάγεται ένας έγχρωμος αδρανής δείκτης (π.χ. carmine), ο οποίος πρωταρχικά αναμειγνύεται με τη δραστική και ακόλουθα συνεχίζεται η προσθήκη διαδοχικών ποσοτήτων αραιωτικού κατά τα γνωστά
78
Describe the proper technique for mixing in a mortar
Για την ανάμειξη στο ιγδίο, η εσωτερική πλευρά του σκεύους που θα χρησιμοποιηθεί δεν πρέπει να είναι λεία, γιατί έτσι δεν εξασφαλίζεται καθόλου ούτε η κονιοποίηση ούτε η σωστή ανάμειξη
---> η ανά τακτά διαστήματα απόξεση των τεμαχιδίων που προσκολλώνται στα τοιχώματα του ιγδίου και του ύπερου
79
How do we scrape off the particles on the walls
Με τη βοήθεια σκληρών χαρτιών.
---> Επιπλέον, πριν αρχίσει την όποια διεργασία ο φαρμακοποιός, οφείλει να επιλέξει και το μέγεθος του ιγδίου/ύπερου που θα χρησιμοποιήσει, με βάση τις ποσότητες που θα επεξεργασθεί, ώστε να διασφαλίζεται η ορθή αλλά και η ικανοποιητική ανάμειξη
80
Name another εργαστηριακή μέθοδος αναμείξεως + describe the equipment
Με τη βοήθεια του κουτιού κόνεων:
- Πρόκειται για ένα σκεύος κυλινδρικής μορφής με χαμηλά τοιχώματα
- κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ή χρωμιούχο χάλυβα
81
describe the process using the κουτιού κόνεων
- Οι προς ανάμειξη κόνεις τίθενται στο εσωτερικό του, όπου βρίσκονται και 3-4 μεταλλικές ή γυάλινες σφαίρες.
- Αφού κλεισθεί καλά το κουτί κόνεων, προσδίδεται σ’ αυτό μια κυκλική κίνηση
- ώστε να περιστρέφονται στο εσωτερικό οι σφαίρες και να αναμειγνύονται οι κόνεις.
- κατά διαστήματα είναι ανάγκη να γίνεται απόξεση της κόνης που ενδεχομένως να έχει προσκολληθεί στα τοιχώματα
---> προϋπόθεση της ομοιογένειας του τελικού μίγματος είναι τα συστατικά να έχουν τον ίδιο βαθμό λεπτότητας
82
What needs to happen after mixing for most powders? why?
Πρέπει να υποβληθούν σε κοσκίνιση
---> είναι απαραίτητο για να καταστραφούν τα υπάρχοντα συσσωματώματα
83
What is used during sieving + how are they chosen
1. ενδεδειγμένου αριθμού κόσκινο (άνοιγμα βρόγχων ανά cm),
2. με μια απλή εργαστηριακή συσκευή κοσκινήσεως μεταβλητού κοσκίνου
---> ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες
84
Why can't sieving be done for all powders
Στις σύνθετες κόνεις που περιέχονται συστατικά με διαφορετικό μέγεθος τεμαχιδίων είναι δυνατό κατά την κοσκίνηση να επέλθει και αποανάμειξη, καθότι τα συστατικά με τα μικρότερα τεμαχίδια διέρχονται πρώτα από το κόσκινο
85
Are liquids ever added in the powders sometimes? their use? how is it added?
Αρκετές φορές υπάρχει ανάγκη να εισαχθούν σε ένα μίγμα κόνεων μικρές ποσότητες φαρμακευτικών δραστικών και μη ουσιών, που βρίσκονται σε υγρή μορφή.
Οι υγρές ουσίες μπορεί να είναι:
- ένα βελτιωτικό οσμής
- αιθέριο έλαιο
- ένα φυτικό εκχύλισμα
- κάποια υγρή δραστική ουσία.
---> Το υγρό προστίθεται και διασπείρεται λειοτριβώντας το σε ένα ιγδίο μαζί με μια μικρή ποσότητα κόνης και μετά αραιώνοντας κατά τα γνωστά.
---> Το υγρό επικάθεται σε λεπτότατο στρώμα στην επιφάνεια των τεμαχιδίων
86
Does adding a liquid affect the powder?
Αν και η κόνη περιέχει ένα υγρό συστατικό, δεν υφίσταται αισθητές μεταβολές των τεχνολογικών χαρακτηριστικών της.
87
how can we achiever a bigger absorption of the liquids in the powders
Εισάγονται στη σύνθεση των κόνεων και ουσίες που προσφέρονται ιδιαίτερα γι’ αυτό τον σκοπό.
Eg amidum, calcium carbonatum, calcium phosphatum, caolinum
88
what is the process of λειοτροβήματα
= αραιώσεις μικρών ποσοτήτων πολύ δραστικών ουσιών
= Σκευάσματα αραιωμένης δραστικής
89
Explain the 2 different ways to administer a drug when there is ανάγκη χρησιμοποιήσεως πολύ μικρών ποσοτήτων μιας πολύ δραστικής ουσίας + what is done before making it
1. είτε για να χορηγηθεί μόνη της
- τίθεται στο ιγδίο γνωστή ποσότητα λακτόζης για να κλεισθούν οι πόροι
- κατόπιν προστίθεται και αραιώνεται κατά τα γνωστά η υπόλοιπη ποσότητα της δραστικής και της λακτόζης
- they're called λειοτριβήματα
2. είτε για την παρασκευή μιας άλλης φαρμακοτεχνικής μορφής (καψάκια, κλπ.)
---> Κατά την παρασκευή τους για να αποφεύγονται απώλειες, πριν να λειοτριβηθεί η δραστική, τίθεται στο ιγδίο μικρή ποσότητα άλλης ουσίας από τις αναγραφόμενες στη συνταγή για να κλείσουν οι πόροι του ιγδίου
90
Γιατί έπρεπε οι Φαρμακοποιοί να παρασκευάζουν και να αποθηκεύουν λειοτριβήματα;
Γιατί δεν υπήρχαν στον παρελθόν ψηφιακές ζυγαριές ακριβείας.
---> Η ζύγιση μιας δραστικής ουσίας με ικανοποιητική ακρίβεια, χωρίς να υπάρξει ανάγκη αναζητήσεως ευαίσθητου αναλυτικού ζυγού, μπορεί να γίνει ανατρέχοντας σε μια αραίωση της δραστικής με μια αδρανή ουσία σε σχέση 1:10 ή 1:100
---> παρασκευάζεται σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν αναφερθεί προηγουμένως σχετικά με την ανάμειξη – αραίωση κόνεων
91
explain the calculations done based on the dilution methods for the very active substances
slide 78
92
what are the criteria that affect the συσκευασία των κόνεων
Εξαρτάται από τη σύνθεση αι τη χρήση τους.
93
Based on the use and the components of the powders, name the different συσκευασια
1. Μη διαχωρισμένες κόνεις για εξωτερική χρήση
- Συσκευάζονται είτε «χύμα» σ’ έναν περιέκτη
- ή σε περιέκτη κόνεων με διάτρητο περιστρεφόμενο πώμα (όπως το βρεφικό ταλκ).
2. Μη διαχωρισμένες κόνεις για per os χρήση
- Συνήθως συσκευάζονται σε αεροστεγή γυάλινα ή πλαστικά βάζα.
- Είναι σημαντικό να μην εκτίθενται οι κόνεις σε υγρασία, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία σβώλων ή ακόμη να επιτρέψει την ανάπτυξη μικροβίων.
3. Διαχωρισμένες κόνεις
- Αφού συσκευασθούν μέσα σε ξηρία, τοποθετούνται πλάτη με πλάτη και δένονται μαζί με ένα λάστιχο.
- Όλα μαζί τα ξηρία τοποθετούνται σε χάρτινο κουτί (από σκληρό χαρτί) και επικολλάται η κατάλληλη ετικέτα πάνω στο κουτί, πριν δοθούν τα ξηρία στον ασθενή.
4. Καψάκια – κάψουλες
- Τοποθετούνται σε γυάλινο ή πλαστικό περιέκτη χαπιών, με ένα πώμα που δεν μπορεί να ανοιχτεί εύκολα από παιδιά (child-resistant closure)
94
Compare the expiry date of galenic vs factory made drugs
α) κόνεις που παρασκευάζονται στα φαρμακευτικά εργοστάσια:
---> έχουν μεγάλο χρόνο ζωής
---> διότι παρασκευάζονται σε ειδικό περιβάλλον
β) γαληνικά παρασκευασμένες κόνεις:
---> πρέπει να ληφθούν διάφορες παράμετροι υπ’ όψιν πριν αποφασισθεί ποια θα είναι η ημερομηνία λήξης, όπως η ευπάθεια του προϊόντος σε μικροβιακή επιμόλυνση.
---> Ως γενικός κανόνας, δίνεται ημερομηνία λήξης μέχρι 3 μήνες (για τις κόνεις που αναφέρθηκαν σε αυτό το κεφάλαιο), λαμβάνοντας φυσικά υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες του κάθε σκευάσματος.
95
How do we need to write the expiry date for patients to understand
Οι ασθενείς πολύ συχνά δεν κατανοούν σωστά τι σημαίνει ημερομηνία λήξης, είναι προτιμότερη ως μέθοδος η αναγραφή (στην ετικέτα) του «Να απορριφθεί μετά από τις …» συνοδευόμενο από μια σαφή ημερομηνία
96
Give examples of cautionary labels and information that needs to be found on the etiquettes
1. Οι μη διαμοιρασμένες κόνεις για χρήση από το στόμα, οι διαμοιρασμένες κόνεις και οι μη διαμοιρασμένες κόνεις για εξωτερική χρήση είναι ευπαθείς στην υγρασία:
---> είναι απαραίτητη η αναγραφή του «Να φυλάσσεται σε ξηρό μέρος» στις ετικέτες των προαναφερόμενων κόνεων.
2. Στις επιπαστικές κόνεις πρέπει επίσης να αναγράφεται το «Να μην εφαρμόζεται σε ανοιχτές πληγές».
3. οποιαδήποτε κόνις προορίζεται για εξωτερική χρήση (π.χ. μη διαμοιρασμένες κόνεις για εξωτερική χρήση) πρέπει να συνοδεύεται από την ετικέτα «Για εξωτερική χρήση μόνο».
4. ετικετών που αφορούν τη φύλαξη / διατήρηση:
---> υπάρχουν ειδικές προειδοποιητικές ετικέτες για κάθε φάρμακο ξεχωριστά, οι οποίες μπορούν να βρεθούν στο BNF
