chp3 solutions Flashcards
define διαλύματα
= μίγματα ομοιογενή που παρασκευάζονται διαλύοντας τα δραστικά συστατικά, είτε αυτά είναι στερεά/υγρά/αέρια, σε έναν υγρό διαλύτη
what do solutions consist of and what makes it different to other liquid forms
Αποτελούν μια κατηγορία σκευασμάτων στα οποία η διαλυμένη ουσία βρίσκεται σε μοριακή διασπορά στον διαλύτη και αυτό τα διαφοροποιεί από τα άλλα σκευάσματα, όπως αιωρήματα και γαλακτώματα
what are the differences that can be found in διαλύματα + eg
Ποικίλη είναι η χρήση για την οποία προορίζονται τα σκευάσματα αυτού του τύπου:
- για χορήγηση από το στόμα
- για τοπική εφαρμογή στο δέρμα
- σε βλεννογόνους (στοματικό, ρινικό, ωτικό…)
- για παρεντερική χορήγηση
Describe in more details the components of διαλυματα
Χαρακτηρίζονται τα υγρής μορφής σκευάσματα που περιέχου:
- μία ή περισσότερες δραστικές ουσίες
- διαλυμένες στον υγρό φορέα —> νερό ή κάποιος άλλος κατάλληλος διαλύτης
how is the διαλυτη chosen for the διαλυματα
ανάλογα με τη φύση των προς διάλυση ουσιών και τη χρήση για την οποία προορίζεται το σκεύασμα
Based on the χρήση για την οποία προορίζονται, categorize the different types of διαλυματα
- Χορηγούμενα από το στόμα:
- ελιξίρια
- σιρόπια
- σταγόνες - Για χρήση στο στόμα και στο λαιμό:
- στοματικά πλύματα
- γαργαρισμοί - Ενσταλάξεις σε σωματικές κοιλότητες:
- καταιονισμοί
- κλύσματα
- ωτικές σταγόνες
- ρινικές σταγόνες - Εφαρμογές στην επιφάνεια του δέρματος:
- πλύματα
- χρίσματα
what are Linctuses (define, component, uses)
= πόσιμα διαλύματα υψηλού ιξώδους
= ιξώδη διαλύματα που περιέχουν σάκχαρα
= Υγρά «σιροπιώδη» σκευάσματα
- με μαλακτική, αποχρεμπτική ή κατευναστική δράση
- κυρίως για την αντιμετώπιση του βήχα
- καταπίνονται αδιάλυτα και αργά ώστε να φτάσουν στην περιοχή του φάρυγγα
Name + describe 2 different types of solutions that can be used for wounds/injury
- Υγρά για πλύσεις (Irrigations / applications)
- Διαλύματα, αιωρήματα ή γαλακτώματα
- εφαρμόζονται χωρίς τριβή στο δέρμα
- χωρίς κάποιο επίθεμα ή άλλο υλικό που να καλύπτει το δέρμα. - Κολλόδια (Collodions)
= Είναι κυρίως αιθερικά ή αλκοολικά διαλύματα
how are Κολλόδια applied? any cautions?
- Εφαρμόζονται με πινελάκι στο πάσχον δέρμα και αφήνονται να στεγνώσουν
- απομένει ένα λεπτό και εύκαμπτο υμένιο κυτταρίνης πάνω στο δέρμα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κλείσουν μικρές πληγές ή για να διατηρηθεί ένα φάρμακο σε επαφή με το δέρμα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα.
—> Τα κολλόδια είναι πολύ πτητικά και πολύ εύφλεκτα, οπότε απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και χρειάζονται ειδικές ετικέτες για τους περιέκτες
List the different solutions ανάλογα με τους διαλύτες που χρησιμοποιούνται
- Υδατικά διαλύματα
- Αλκοολικά διαλύματα
- Αιθερικά διαλύματα
- Γλυκερωτές
- Ελαϊκά διαλύματα
List the different φαρμακομορφη used ανάλογα με τη διαλυμένη ουσία και τον διαλύτη
- Ζάχαρη σε νερό – Σιρόπια
- Αρωματικές ουσίες σε αλκοόλη - Πνεύματα
- Αρωματικές ουσίες σε νερό – Αρωματικά ύδατα
How are the solutions generally made
Δια άμεσου διαλύσεως των φαρμακευτικών ουσιών στους αντίστοιχους διαλύτες —> αρκεί να ζυγισθεί η ουσία και να διαλυθεί στον κατάλληλο διαλύτη
Is there any time when the solutions don’t mix as easily? why?
Τα περισσότερα φαρμακοτεχνικά σκευάσματα της μορφής solutions είναι ακόρεστα διαλύματα —> η ποσότητα της διαλυμένης φαρμακευτικής ουσίας είναι πολύ μικρή.
—> Πολλές φορές, όμως, παρουσιάζονται δυσκολίες στη διαλυματοποίηση και η ταχύτητα διαλύσεως είναι μικρή.
What methods can be done when the dissolving process isn’t done as easily
- θέρμανση —> increases the strength of the solvent NOT the diluted substance
- την ελάττωση του μεγέθους των τεμαχιδίων της κόνης
- την ανατάραξη ή ανάδευση
- τη χρήση βοηθητικών ουσιών (π.χ. τάλκης)
- διαφόρων διαλυτών
What is the main criteria that affects solubility
Η ποσοτική σύσταση του διαλύματος
—> η γνωστή και καθορισμένη ποσότητα της ή των δραστικών συστατικών σε ορισμένο όγκο ή βάρος του διαλύματος, εξαιτίας της μεγάλης σπουδαιότητάς της στη δοσιμετρία του φαρμάκου.
List the different ways to refer to the συγκέντρωση των φαρμακευτικών ουσιών
- Σύνθεση κατά βάρος, εκατοστιαία σύνθεση κατά βάρος (% g/g ή β/β).
- Σύνθεση κατά βάρος προς όγκο, εκατοστιαία σύνθεση κατά
βάρος προς όγκο (% g/ml ή β/ο). - Σύνθεση κατ’ όγκον, εκατοστιαία σύνθεση κατ’ όγκον
(% ml/ml ή ο/ο) - Σύνθεση κατ’ όγκον προς βάρος, εκατοστιαία σύνθεση κατ’
όγκος προς βάρος (% ml/g ή ο/β). - Μοριακή συγκέντρωση κατ’ όγκον (Molarity)
- Μοριακή συγκέντρωση κατά βάρος (Molality)
- Κανονικότης (Normality)
—> γραμμοϊσοδύναμα (greqs) διαλυμένης ουσίας/ 1000ml διαλυματος
Explain a situation in which the solution is made ex temporis + how is it done
Μερικές φορές, οι ουσίες που πρόκειται να διαλυθούν δεν βρίσκονται έτοιμες γιατί αλλοιώνονται
—> από την αντίδραση μιας ή περισσοτέρων ουσιών
What’s another way to make the solutions other than ex temporis (eg + how)
Διά εκχυλίσεως
π.χ. στην περίπτωση εκχύλισης δρογών με έναν διαλύτη, οπότε λαμβάνεται διάλυμα ειδικής επιλογής, καθόσον διαλύονται μόνο ορισμένα συστατικά που ενδιαφέρουν άμεσα ενώ δεν παραλαμβάνονται τα άχρηστα και ανεπιθύμητα συστατικά.
—> κατατάσσονται τα σκευάσματα που παραλαμβάνονται δια αμέσου εκχυλίσεως μιας δρόγης με τη βοήθεια νερού, αλκοόλης, άλλων διαλυτών ή συνδυασμού περισσοτέρων
List different solutions made διά εκχυλίσεως
- Τα εκχυλίσματα —> H2O + glycerine
- Τα βάμματα —> ethanol or ethanol + H2O
- Τα εγχύματα
- Τα αφεψήματα
what are διαλύματα από δρόγες made of? are they considered actual solutions?
Παρασκευάζονται με απόσταξη διαφόρων φυτικών υλικών, παραλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο τα αρωματικά ύδατα.
—> Στα διαλύματα περιλαμβάνονται, αν και δεν θεωρούνται διαλύματα από χημικής απόψεως
—> διαθέτουν μερικά ειδικά χαρακτηριστικά ή προορίζονται για μια ειδική χρήση, π.χ. τα κολλύρια.
—> Σε μερικές περιπτώσεις χρειάζονται ιδιαίτερη τεχνολογία παρασκευής ή απαιτούν καθορισμένες ιδιότητες - στειρότητα ή απουσία πυρετογόνων - γιατί προορίζονται για παρεντερική χρήση, αλλά αποτελούν ιδιαίτερες και καθορισμένες φαρμακοτεχνικές μορφές από μόνα τους
List all the advantages of solutions
- Η ομοιομορφία της εκάστοτε χορηγούμενης δόσης είναι
σταθερή:
- ανταποκρίνεται ακριβώς στη σύσταση τους σκευάσματος, σε αντίθεση με τα αιωρήματα και τα γαλακτώματα (όπου η δοσολογία κυμαίνεται εάν ο ασθενής για οποιοδήποτε λόγο δεν ανακινήσει τον υποδοχέα - περιέκτη).
- Άρα, δεν είναι απαραίτητο να γίνει ανακίνηση του περιέκτη πριν από κάθε χρήση. - Είναι ευχερής η ρύθμιση της συγκέντρωσης της/των δραστικής/δραστικών ουσιών στο διάλυμα.
- Η απορρόφηση της/των δραστικής/δραστικών γίνεται γρήγορα από το διάλυμα και παράλληλα μειώνεται ο κίνδυνος ερεθισμού.
- Είναι δυνατόν τα διαλύματα να παρουσιάζονται με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ευχάριστα στη γεύση, στην οσμή και με την όψη να προσφέρουν ένα θετικό ψυχολογικό αποτέλεσμα
- Είναι ευχερής η ρύθμιση της δόσης του φαρμάκου απλά αλλάζοντας την ποσότητα των χορηγούμενων ml.
- Μπορούν να σχεδιαστούν για οποιαδήποτε οδό χορήγησης.
Χορηγούνται per os, παρεντερικά (ενέσεις), ως κλύσματα, τοπικά (π.χ. στο δέρμα) και στο μάτι. - Επιτρέπουν τον εύκολο έλεγχο ως προς το αν όντως έγινε η λήψη τους από τους ασθενείς (π.χ. σε σωφρονιστικά ή ψυχιατρικά ιδρύματα
List the disadvantages of solutions
- Σε σχέση με τις στερεές φαρμακοτεχνικές μορφές, είναι λιγότερο σταθερά λόγω των αλλοιώσεων που μπορούν να υποστούν οι φαρμακευτικές ουσίες (υδρόλυση, οξείδωση, κ.λπ.).
- Παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης ασυμβασιών (φάρμακο-διάλυμα, φάρμακο-περιέκτης, φάρμακο-φάρμακο):
- Η σταθερότητα των διαλυμάτων πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν κατά τη μορφοποίηση.
- Γι’ αυτόν το λόγο τα διαλύματα έχουν μικρότερο χρόνο ζωής σε σχέση με τις στερεές φαρμακομορφές. - Υποχρεώνουν τη χρήση σκευών για τη χορήγηση της σωστής δόσης (κουτάλια, σταγονόμετρα, κ.λπ.). Αυτό αυξάνει το κόστος και επίσης χρειάζεται εκπαίδευση του ασθενούς.
- Η συσκευασία τους είναι σχετικά ογκώδης, βαριά και δυσκολεύει τη μεταφορά τους. Επίσης, το βάρος αυξάνει το κόστος μεταφοράς
- Τυχαία καταστροφή του υποδοχέα – περιέκτη έχει σαν αποτέλεσμα την ολική απώλεια του περιεχομένου. Ο περιέκτης συνήθως είναι γυάλινος.
- Η δυσάρεστη γεύση ορισμένων δραστικών συστατικών είναι αδύνατο να συγκαλυφθεί σ’ αυτή τη φαρμακοτεχνική μορφή, ακόμη και με την προσθήκη κατάλληλων εκδόχων.
- Κάποια φάρμακα έχουν πολύ χαμηλή διαλυτότητα:
- Η διαλυτότητα ενός φαρμάκου πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν, ώστε ο τελικός όγκος του διαλύματος να μην είναι πολύ μεγάλος.
- Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αλλαχθεί ο φορέας ή η μορφή του φαρμάκου (π.χ. να χρησιμοποιηθεί το ελεύθερο αλκαλοειδές ή το άλας του) για να μπορέσει να γίνει πιο εύκολα η μορφοποίηση. - Χρειάζεται ακρίβεια κατά τη μέτρηση της δόσης:
- Υπάρχει πολύ μεγάλη διακύμανση στην ακριβή μέτρηση μιας δόσης από τους ασθενείς και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν.
- Ειδικά όταν ο χορηγούμενος όγκος του υγρού είναι μικρός και άρα τυχόν διακυμάνσεις μπορεί να σημαίνουν μικρότερη ή μεγαλύτερη δόση από το επιθυμητό.
what is the most common solvent + when/what type is it used
το νερό
—> Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται το απιονισμένο ή το απεσταγμένο νερό
—> Σε περιπτώσεις όπως τα κολλύρια ή τα παρεντερικά χρησιμοποιείται το απεσταγμένο αποστειρωμένο νερό ενώ
δεν αποκλείεται και η απαίτηση χρήσης νερού ελεύθερου πυρετογόνων
Name all the other solvents that could be used
- Η αιθανόλη
- Ο αιθέρας
- Η ακετόνη της Φαρμακοποιίας
- Το χλωροφόρμιο
- Η γλυκερίνη
- Το αραχιδέλαιο
- Το λινέλαιο
- Το ελαιόλαδο
- Το παραφινέλαιο
- Οι πολυαιθυλενογλυκόλες