ch. 2: oorlogsliteratuur

Question 1

tautonisme

Answer 1

stijlfiguur waarbij je 2 synoniemen na elkaar gebruikt

Question 2

dagboek van Odon van Pevenaege: tekstdoel + inhoud

Answer 2

tekstdoel = informeren
inhoud: fragment beschrijft hoe hij aan het front zijn kameraad vasthoudt terwijl hij sterft.

Question 3

waarom is het dagboek van Odon van Pevenaege zo aangrijpend?

Answer 3

door de hoge mate van authenticiteit, gedoemde kortstondige vriendschap en de verscheurdheid van de auteur: blijven of medische hulp halen?

Question 4

met welke middelen wordt de authenticiteit benadrukt? (odon v pevenaege)

Answer 4

• ik-verslag
• lijst met gesneuvelden
• letterlijke citaten
• fragmenten uit gesprekken
• aanduiding van het regiment

Question 5

welke technieken werden gebruikt om soldaten voor het leger te ronselen?

Answer 5

• inspelen op patriottisme, mannelijkheid, solidariteit
• beloftes van premies: geld, eten, onderdak, etc.
• toepassing van eufemismen: het beter laten lijken dan het is
• ‘brainwashen’ zodat ze enkel in hun eigen doel geloven

Question 6

wat is de functie van een minister van oorlog?

Answer 6

moedigt soldaten aan om in het leger te komen en regelt hoe deze wordt gevoerd.

Question 7

wat is de functie van de minister van defensie?

Answer 7

doet er alles aan om het land te verdedigen zonder oorlog te voeren

Question 8

wat is het tekstdoel van ‘post voor mevrouw Bromley’?

Answer 8

amuseren/diverteren en informeren

Question 9

wat zijn de historisch correcte elementen van ‘post voor mevrouw Bromley’?

Answer 9

• soldatenliedjes
• ronselaars in kaki uniform
• de affiche met het portret van Lord Kitchener
• papieren waarop stond waar en hoe men zich kon aanmelden voor het leger.

Question 10

wat is het doel van propaganda?

Answer 10

overtuigen: men probeert men een bepaald idee te geven dat zal leiden tot het uitvoeren van een bepaalde actie.

Question 11

wat zijn de mogelijke kenmerken van propaganda?

Answer 11

• diaboliseren
• waarden en normen
• symbolen
• groepsgevoel
• inspelen op emoties
• eufemismen

Question 12

diaboliseren in propaganda

Answer 12

het afschilderen van je tegenstander als het kwaad door middel van overdrijven of liegen. men moet reageren op dit beeld in plaats van op je tegenstander

Question 13

waarden en normen in propaganda

Answer 13

je doet beroep op algemeen aanvaarde of gedeelde waarden. je misbruikt deze waarde voor eigen doeleinden.

Question 14

symbolen in propaganda

Answer 14

je maakt gebruik van emotioneel geladen symbolen

Question 15

groepsgevoel in propaganda

Answer 15

je doet beroep op het feit dat men graag bij een groep hoort, om gevoelens binnen deze groep te versterken.

Question 16

inspelen op emoties in propaganda

Answer 16

kritische geest van de ontvanger wordt onderdrukt: ze denken minder goed na over hun reactie en hun mening over de boodschap.

Question 17

eufemismen in propaganda

Answer 17

je laat de realiteit minder erg lijken door enkel de positieve aspecten te belichten

Question 18

wat is het tekstdoel van ‘oorlog en terpentijn’?

Answer 18

dagboek = informeren
literair werk = diverteren en informeren

Question 19

welke zaken zijn weggelaten in het literair werk die wel in het dagboek stonden? waarom werden ze weggelaten?

Answer 19

de naam ‘Reinwalt’ en de verwijzing naar de wachtpost van sergeant Huys.

ze zijn weggelaten uit respect voor hun privacy: ze voegen toch niet veel meerwaarde toe aan het literaire werk.

Question 20

wat is zijn de verschillen tussen het dagboek en het literair werk?

Answer 20

• bepaalde passages werden meer uitgewerkt, om het beschrijvender en echter te maken
• Hertmans laat zijn grootvader op een bepaald moment Frans spreken: de legerleiding was Franstalig (taalstrijd)

Question 21

waar gaat ‘Bezette stad’ over?

Answer 21

optocht van Duitsers die steeds nadrukkelijker naderden en een aanslag (bommen, toren in brand)

Question 22

welke gevoelens straalt ‘bezette stad’ uit?

Answer 22

eigen aan de oorlog: chaos, onrust, angst, woede, etc.

Question 23

wat zijn eigenschappen van typografisch expressionisme in ‘Bezette Stad’?

Answer 23

• geen klassieke strofen, soms wel witruimte
• verslengte is variabel: soms kort, soms lang
• geen rijm
• alledaagse woordenschat met veel associaties
• stream of consciousness
• zinsbouw: losse woorden en beelden, onvolledig, ongrammaticaal, geen hoofdletters of interpunctie

Question 24

hoe wordt de snelle opmars van het Duitse leger gesuggereerd?

Answer 24

korte, eenlettergrepige woorden en Duitse citaten: je hoort ze komen

Question 25

hoe wordt de onstuitbaarheid van het leger benadrukt?

Answer 25

groter en vetter drukken van woorden.

Question 26

waarom wordt Duits gebruikt?

Answer 26

om de omgevingsgeluiden weer te geven: Duitse leger is rondom

Question 27

‘Wij staan mijn broer en ik … laaiende brand’

Answer 27

dichter fungeert hier als getuige vanaf het balkon: beschrijft wat hij precies waarneemt: de brand in een buurtgemeente.

Question 28

wat drukken de verschillende lettertypes uit (bezette stad)?

Answer 28

emoties die met de gebeurtenissen gepaard gaan

Question 29

wat is ritmische typografie?

Answer 29

vorm van expressionisme (stroming): dichters experimenteren met de lay-out en bladspiegel om het gedicht extra betekenis te geven.

Question 30

wat is expressionisme?

Answer 30

een stroming in kunst die opbloeide na WOI: expressionistische dichters zetten de dreiging en onrust om in poëzie: breken met traditionele poëzie.
- onvolledige zinnen (ongrammaticaal)
- geen hoofdletters of interpunctie
- dagelijkse taal (citaten, reclameslogans, etc.)

Question 31

link Antwerpen aan Paul van Ostaijen

Answer 31

Van Ostaijen is geboren en opgegroeid in Antwerpen: hij ging hier naar school tot hij van school werd gestuurd op zijn 17de , waarna hij aan de slag ging als klerk in het stadhuis van Antwerpen.

Question 32

link ‘Bezette Stad’ aan Paul van Ostaijen

Answer 32

dit is een dichtbundel die hij heeft geschreven. De gedichten erin werden in de zomer van 1920 geschreven, terwijl van Ostaijen in Berlijnse ballingschap verbleef. De bundel is typografisch expressionisme: de woorden op zichzelf zijn niet genoeg om de boodschap over te brengen. Ze zijn dus op een speciale manier gedrukt en gezet.

Question 33

link Berlijn aan van Ostaijen

Answer 33

hij schreef tijdens de Eerste Wereldoorlog voor de Vlaamsche Courant, en had hij smaad aan kardinaal Mercier gepleegd. Om de vervolging te ontvluchten, vluchtte hij na de Eerste Wereldoorlog naar Berlijn. Hij raakte in een geestelijke crisis. Hij raakte in contact met allerlei mensen die hem aanzetten tot het schrijven van proza. Hij schreef ook wat mogelijk het eerste Nederlandse filmscenario was (De bankroet jazz). In mei 1921 keerde hij terug naar België.

Question 34

link humanitair expressionisme aan Paul van Ostaijen

Answer 34

een kunstvorm waar de mens centraal staat, met een uitdrukking van gevoelens met felle kleuren. Het ontstond na de Eerste Wereldoorlog. Van Ostaijens dichtbundel ‘Het Sienjaal’ is in deze stijl geschreven.

Question 35

link dadaïsme aan Paul van Ostaijen

Answer 35

culturele beweging die zich focust op het mengvormen van beeldende kunst, poëzie, theater, etc. van Ostaijen was er geen fan van: een van zijn citaten was: ‘Poëzie = woordkunst. Poëzie is niet: gedachte, geest, fraaie zinnen, is noch doctoraal, noch dada…’ (dada = dadaïsme)

Question 36

link ritmische typografie aan van Ostaijen

Answer 36

een soort visuele poëzie: woorden worden ‘bevrijd’ van hun lineaire volgorde, traditionele typografie , klassieke prosodie en bladspiegel. Van Ostaijens gedicht ‘Boem Paukeslag’ is er een voorbeeld van.

Question 37

link ‘Straatpoëzie in Gent: ‘Melopee’’ aan van Ostaijen

Answer 37

een melopee is een ritmische zangspraak, droevig en recitatief (zonder tekstherhalingen). Het gedicht van van Ostaijen werd opgedragen aan Gaston Burssens. Het werd uitgegeven in de bundel ‘Nagelaten Gedichten’ die na zijn dood werd uitgebracht.