ch. 1: geschiedenis van Nederlands

Question 1

Toren van Babel

Answer 1

christelijke verklaring voor het ontstaan van verschillende talen.

god strafte het volk voor hun hoogmoed om een toren tot bij hem te bouwen en zorgde ervoor dat ze elkaar niet langer konden begrijpen.

Question 2

wat is het doel van historisch-vergelijkende taalwetenschap?

Answer 2

verschillen en gelijkenissen tussen talen vaststellen om zo relaties tussen talen te onderscheiden.

Question 3

wat is de officiële verklaring voor het ontstaan van verschillende talen?

Answer 3

er wordt besloten dat er een oertaal bestond die zich later door migratie en afstand opsplitste in taalfamilies, die zich dan verder opsplitsten.

Question 4

wat is TED?

Answer 4

jaarlijkse bijeenkomst in Californië waar belangrijke mensen complex onderzoek makkelijk samengevat moeten uitleggen.

Question 5

hoeveel talen zijn er?

Answer 5

er is geen vast aantal talen omdat het verschil tussen een taal en een dialect moeilijk te onderscheiden is

afhankelijk van de onderzoeker zijn er tussen 3000 en 8000 talen.

Question 6

wat zijn de verwantschappen van Europese talen?

Answer 6

• algemeen: (proto)Indo-Europese taalfamilie
• Fins: Fins-Oegrische taalfamilie
• Turks: Altaïsche taalfamilie
• Baskisch is een isolaat: het heeft geen verwantschap

Question 7

wat is taalverwantschap?

Answer 7

wanneer 2 talen bij zowel centrale als erfwoordenschat regelmatige overeenkomsten in klank en vorm hebben.

Question 8

verband Nederlands en Latijn

Answer 8

hoe ouder het Nederlands, hoe meer gelijkenissen het met Latijn vertoont.

hoe recenter, hoe toegankelijker.

Question 9

wat is MOOC?

Answer 9

Massive Open Online Course

Question 10

periode Oud-Nederlands

Answer 10

tot 1150

Question 11

periode Middelnederlands

Answer 11

1150 - late 15de eeuw

Question 12

bekende voorbeelden Oudnederlands

Answer 12

• Hebban olla vogola
• Wachtendonkse Psalmen
• lofvers van Munsterbilzen

Question 13

bekende voorbeelden Middelnederlands

Answer 13

• boek Sidrac
• van de vos Reynaerde
• Karel en de eregast

Question 14

waar werd Oudnederlands teruggevonden?

Answer 14

• glossen: marge van Latijnse teksten
• interliniaire vertalingen van Bijbelse teksten
• toponiemen (plaatsnamen)

Question 15

waar werd Middelnederlands teruggevonden?

Answer 15

• manuscripten en didactische teksten
• handschriften

Question 16

taalkundige kenmerken Oudnederlands

Answer 16

• doffe klinkers: ‘sjwa’
  volle klinkers in onbeklemtoonde lettergrepen

Question 17

taalkundige kenmerken Middelnederlands: spelling

Answer 17

• geen vaste spelling: zoals uitgesproken
• verschillende schrijfwijze voor lange klinkers
• hypercorrectie: h waar ze niet moet zijn, geen h waar ze wel moet zijn: hic -> ik
• clisissen: samenvoeging van woorden door lettergrepen weg te laten: kindine -> kende hij hem?

Question 18

taalkundige kenmerken Middelnederlands: uitspraak

Answer 18

geen tweeklanken

Question 19

taalkundige kenmerken Middelnederlands: grammatica:

Answer 19

• 4 naamvallen: nominatief, accusatief, genetief, datief -> vrije woordvolgorde
• dubbele negatie: negatiepartikel (en/ne) + negatief bijwoord
• 4 wijzen: infinitief, imperatief, indicatief, conjuctief
• klinkerwisseling in sterke werkwoorden

Question 20

wat ging vooraf aan de gouden eeuw?

Answer 20

Spaanse Farnese probeert Antwerpen te verhongeren door de Schelde dicht te gooien -> Antwerpen verliest zijn waarde.
- Marnix kiest de meest humane weg zonder doden en geeft Antwerpen op.

Question 21

braindrain

Answer 21

nadat Antwerpen aan Spanje is gegeven gaan alle mensen met groot intellect weg naar het noorden (Nederland)

Question 22

wat is de Gouden Eeuw?

Answer 22

• 17de eeuw
• gevolg van de braindrain
• bloeiperiode handel, wetenschappen en kunsten
• start kolonisering

Question 23

wat is het gevolg van de Gouden Eeuw?

Answer 23

er wordt meer in het Nederlands geschreven: Joost van der Vondel, Bredero, Hooft, Constatijn Huggens
uitbouw Nederlandse taal

Question 24

probatio pennae

Answer 24

pennenproef: krabbels gemaakt door een pas gescherpte schrijfveer. het zijn testen om te zien of de veer goed gescherpt is.

Question 25

natureiniging

Answer 25

beeld uit de natuur als metafoor voor menselijke gevoelens

Question 26

eigenschappen ‘Hebban olla vogola’

Answer 26

• probatio pennae gevonden achterin een Engelse scriptie, in Kent geschreven
• enkel gekend uit dit handschrift
• duidelijk in het Nederlands, andere schrijfwijze dan Engels
• oudste Nederlandse literatuur ooit teruggevonden

Question 27

vertaling ‘Hebban olla vogola’

Answer 27

alle vogels zijn begonnen om een nest te bouwen, behalve jij en ik, waar wachten we nog op?