Bloed Flashcards
oxyhemoglobine
O2 binding in longen van bloed (verandert vorm)
desoxyhemoglobine
02 loslaten in weefsel (terig normale vorm van bloed
albuminen (meest belangrijkste) , alf en beta globine (transport), gamma (antilichamen) en fibrinogeen (bloedstolling) zijn componenten van…
plasma eiwitten: deel het vloeibaar medium van bloed
carbaminohemoglobine
hemoglobine die CO2 draagt
erythroproteïnen
hotmoon die RBC produceert en controleert
bilirubine
zorgt voor geelzucht, jaundice wnr lever het niet kan uitscheiden
granulaire leukocyten
hebben granule: neutrofielen, eosenfielen en basofielen
neutrofielen
soorten granulaire leukocyten, eerste reoctores
eosenfielen
soorten granulaire leukocyten, parasiete infecties en allergies
basofielen
soorten granulaire leukocyten, allergie
agranukaire leukocyten
geen granulles, eenlobbige nuclueus: kymfo en monocyten
lymfocyten
soorten: B -cellen (antilichamen) en Tcellen (vernietegen)
monocyten
grooste WBC, fagocytosee- en stimuleren WBC
severe combined immonudifenciency
(Immunodeficiëntieziekte zoals AIDS)
B en T lymfocyten niet gemaakt (behandeling door gen therapie of beenmergtransplantatie)
leukemie
door kanker ongecontroleerd immature WBC vermuldigen
epstein barr virus
WBC ziekte die u moei maakt (maar 2 weken ziek gectiveert door virus)
thrombocyten
boelplaatjes, vanuit megakaryocyten belangrijk voor bloedstolling
agglutinatie
klontering a-van RBC wnr door transfusie
antigeen vs antilichaam
antigeen (vreemde stof) vs antilichaam (gemaakt door lichaam)
universele donor ? universele acceptor?
donor 0 en acceptor AB
gentherapie
2x per week bij severe combined immonudefenciency om productie van B en T lymfocyten te genereren (je kan beenmergtransplantatie doen in de plaats landurige)
coagulatie
bloedstolling
primaire lymfeorganen
organen voor infecties:
- beenmerg
- thymus
thymus
produceert thymosine om t-cellen te laten rijpen
thymosine
geproduceert in thymus , laat t cellen rijpen
secundaire lymfeorganen
organen voor infecties:
- lymfeklieren
- milt
- amandelen
lymfeklieren
produceren lymfe
milt
- filteren bloed: ijzer uit in RBC dan deze vernietigen
- witte pulpa: antilichamen van B lymfocyten produceren
- rode pulpa: verdwijnen van pathogenen)
amandelen
in keelholtes ziekte bestrijden die via mond en neus komen
chemische immuniteit barrieres
1ste verdediging (samen met huid, tranen en speeksel) : olieklieren, zure ph in maag and vagaygay, flora en microben
histamine
2de verdedigings:
- door neutrofielen:
> ONTSTEKINGSREACTIE:
rode en warme huid (dood pathogenen), zwelling, door vergroote bloedsomloop zodat WBC sneller ter plaatse (kan leiden tot vertopping longen)
- veel neutrofielen ->pus
- wnr neutrofielen niet genoeg: cytokines
-> monocyten -> macrofagen (sterkste)
adaptatieve immuunafweer
3de verdedigingslinie:
wnr niet specifieke verdediging niet werkt
- B Herkent een antigeen en kopieert zichzelf: plasma (antilcihaam) geheigencellen (langdurig)
- T reguleren immuunrespons: door t cel receptor antigeen herkennen (is het lichaamseigen) en vergelijken dankzij MHC (deze maarkeert wnr ze lichaamseigen zijn)
igG
igM
igA
igD
igE
G: fagocytose
M: nieuwe infectie
A: speeksel en melk
D: voor maturatie B cellen
E: allergische reacties
igE kan onmiddelijke onnodige allerchische reactie veroorzaken door basofielen histamine uitscheiden
>< onmiddelijke analfylatische shok allergie: direct in bloedbaan (ook door histamine)
>< certlate allergie: gestart waar allergeen in contact
koloniale expansie
maakt vele kopieën van T cellen (normale helpende en geheugen)
acteve immuniteit vs immunisatie vs passieve imuniteit
actieve: langdurige dankzij geheugencellen
ummunisatie: actieve maar door mens
passieve: van korte duur, derwijnt na een bepaalde tijd (bvb borstvoeding of injectie)
cytokines
geproduceerd door T lymfo en macrofagen
reguleren WBC
autoimmuunziekte
weinig efficient in herkennen van lichaamseigen
Beschermende Proteïnen
Complementsysteem: Werkt samen met antistoffen.
- histamineproductie te stimuleren.
- trekken fagocyten aan
- maken gaten in bacteriën, waardoor ze barsten
interferonen (cytokinen)
- geïnfecteerde cellen: adoptose (celdodoing)
- niet-geïnfecteerde cellen: vernietig viraal RNA en verminder de
eiwitsynthese, activeer immuun cellen
primaire immuunrespons vs sencundaire
1ste contact: eerste dagen geen anticlichamen > B en T expansie en geheigen > anticlichamen
2de: Snelle, hoge stijging van antilichaamtiter (booster) bij hernieuwd contact dankzij geheugencellen > langzame afname.
immunosuppressieve geneesmiddelen
kan weefselaftoting vermijden
Auto-immuunziekte
Gebrekkige herkenning van eigen cellen
hemocriet
percentage RBC
polycytemie
aandoening beenmerg
megakaryocieten
bloedplaatjes groeien daaruit
hemolytische ziekte
kan gebeuren wanneer moeder antilichamen ontwikkeld van positive rhésus en volgend kind ook positief is
leidt tot armoede RBC en toxisch niveau van hemoglobine afbraak producten
cross matching test
om te zien als bloed donor past met bloed acceptor
(oppassen! niet enkel bloedgroep en rhésus spelen rol bij matchinh bloed )
cross matching test
om te zien als bloed donor past met bloed acceptor
(oppassen! niet enkel bloedgroep en rhésus spelen rol bij matchinh bloed )
gemodifieerd hemoglobine
vanuit dieren (kan ziekten overbrengen)
waterig (giftig voor nieren )
gemodifieerd hemoglobine
bloedalternatief voor volbloed
vanuit dieren (kan ziekten overbrengen)
waterig (giftig voor nieren )
perfluorkoolwaterstoffen
bloedvervanger
draagt meer zuurstof dan gemodifieerd hemo
niet oplosbaar in water
enkel tijdelijk
type bloedarmoede
ijzertekort
hemorragie
hemolytische anemie (sikkelcel)
nierfalen (erythropoietin niet gemaakt)
aneurysma
ballonvormige slagaderwand
kan binnen of buiten uitstulping vormen
> barsten > intern hemoragie
spataderen
door zwaartekracht naar beneden: permanent gezwollen aderen door opgehooptbloed
kransslagader en hartaders
eigen set bloedvaten van hart
kransslagader en hartaders
eigen set bloedvaten van hart
baroreceptoren
meten bloeddruk op slagaders
> neuronsignaal naar hersenen > verlaging hartslag
(en omgekeerd)
angina pectoris
weinig bloedtevoer naar hart
behandeling: ballongioplastiek of bypass
> kan leiden tot hartaanval: hartweefsel sterft door weinig zuurstof
hartaanval
gevolg angina pectoris of ventrikels fibrilatie