BLÓÐIÐ

Question 1

Hvað er rúmmál blóðs?

Answer 1

Hjá fullorðnum einstakling þá er það 5-6L eða 8% af líkamsþyngd

Question 2

Úr hverju er blóðið samsett?

Answer 2

55% blóðvökvi og 45% blóðfrumum

Question 3

Hvað er blóðvökvinn samsett úr?

Answer 3

90% vatn, sölt, nærningarefni, úrgang, hormón og blóðprótín

Question 4

Hvað er tilgangur blóðvökvans?

Answer 4

Flytur efni milli líffæra og hjálpar til við hitastjórnun

Question 5

3 Blóðprótín?

Answer 5

1. Albúmín
2. Glóbúlín
3. Fíbrínógen

Question 6

Albúmín

Answer 6

Viðheldur osmósa þrýsting og flytur fituleysanlegt efni

Question 7

Glóbúlín

Answer 7

Hluti af ónæmiskerfinu

Question 8

Fíbrínógen

Answer 8

Mikilvægt fyrir blóðstorknun

Question 9

Blóðstorkunarferli (6 partar)

Answer 9

1. Æð skaddast → Blóðflögur safnast saman og mynda tappa
2. Próþrombín → þrobín (virkjast með hjálp K-vítamíns og kalíums)
3. Þrombín breytur fíbrínógen í fíbrín → net myndast og lokar sárinu
4. Blóðstorknun stöðvast þegar sárið er gróið og storkuefni brotnar niður
5. Serótónín dregur saman æðar til að minnka blæðingar
6. Ca2+ og K-vítamín: nauðsynlegt fyrir storkuþátta

Question 10

Flutningur lofttegundar í blóði

Answer 10

1. Súrefni - Binst hemóglóbín í rauðum blóðkornum
2. Koltvísýring - Flyst af mestu sem bíkarbónat í blóðvökva

Question 11

Blóðkorn (5)

Answer 11

1. Rauðkorn
2. Blóðflögur
3. Hvítkorn
4. Einkjörnungur
5. Eitilfrumur

Question 12

Rauðkorn

Answer 12

Þau eru disklaga, Líftími er 120 dagar,
Hlutverk flutningur O2 og CO2 með hemóglóbín

Question 13

Blóðflögur

Answer 13

Óregluleg frumulögun, líftími er 7-10 dagar,
Hlutverk er storknun viðgerða æðaveggja

Question 14

Hvítkorn

Answer 14

Stór kjarni til staðar, Líftími er dagar til mánuði
Hlutverk vörn gegn veirum

Question 15

EInkjörnungar

Answer 15

Útlit stór og bjúgukenndur kjarni
Hlutverk eru átfrumur

Question 16

Eitilfrumur

Answer 16

B- frumur: Framleiða mótefni, smáar frumur með stórum kjarna
T- frumur: Hlutverk drápsfrumur, hjálparfrumur, smáar með stóran kjarna

Question 17

ABO-kerfið

Answer 17

• Blóðflokkarnir eru A, B, O og AB
• A hefur mótefni fyrir B
• B hefur mótefni gegn A
• AB hefur engin mótefni
• O hefur mótefni gegn A og B

Question 18

Hver má þiggja hverjum blóð

Answer 18

A-flokkur: A, O
B-flokkur: B, O
AB-flokkur: A,B,AB,O → alhliða mótakar
O-flokkur: O → alhliða blóð móttakar

Question 19

Hver má gefa hverjum blóð

Answer 19

A-flokkur: A, AB
B-flokkur: B, AB
AB- flokkur: AB
O-flokkur: A, B, AB og O → alhliða blóðgjafi

Question 20

Blóðmergur

Answer 20

Framleiðir blóðkorn, Staðsetning er í beinum og Blóðmyndun á sér stað í rauðum blóðmerg