ÆXLUNARKERFIÐ

Question 1

Eggfóstur

Answer 1

Þroskast utan líkama móður í eggi (fuglar)

Question 2

Fylgifóstur

Answer 2

Þroskast inn í móðurkviðin og fær næringu í gegnum fylgju (spendýr)

Question 3

Mótun kynferðist í fóstri

Answer 3

• Ræðst af kynlitningum
  = xy =kk og xx=kvk
• SRY- gen á y-litning örvar þroskun eisna

Question 4

Rauðfóstur

Answer 4

Þroskast inn í líkama móður en fær næringu úr rauðunni (t.d. sumir fiskar)

Question 5

Siðkyneinkenni

Answer 5

Eru líkamleg einkenni sem koma fram á kynþroskaskeiði vegna hormóna (dýpri rödd, brjóst)

Question 6

Fyrstu stig kynfæra eru eins í báðum kynjum?

Answer 6

JÁ

Question 7

Skyn-gen, þroskar það eistu

Answer 7

Já, ef það vantar þá myndast eggjastokkar

Question 8

Eggfrumumyndun hefst hvenær?

Answer 8

Á fósturstigi en klárast við egglos

Question 9

Líffæri, kynkerfi kvenna

Answer 9

1. Eggjastokkar
2. Eggrásir
3. Leg
4. Legháls
5. Leggöng

Question 10

Eggjastokkar

Answer 10

Mynda eggfrumur og hormón

Question 11

Eggrásir

Answer 11

Flytja egg í átt að legi

Question 12

Leg

Answer 12

Þar sem fóstur þroskast

Question 13

Legháls

Answer 13

Opnast í leggöng

Question 14

Leggöng

Answer 14

Fæðingarvegur og kynlíffæri

Question 15

Tíðahringur

Answer 15

• Um 28 dagar
• Stýrist af hormónum
  =FSH, LH, estrógen og prógestrón

Question 16

Egglos

Answer 16

Á sér stað um miðjan hringinn (dagur 14)

Question 17

Myndun sáðfrumna

Answer 17

Á sér stað í sáðpíplum eistna

Question 18

Stoðfrumur karla

Answer 18

Hjálp við þroskun sáðfrumna

Question 19

Millifrumur karla

Answer 19

Framleiða testósterón

Question 20

Líffæri kynkerfi karla

Answer 20

1. Sáðpíplur
2. Eistnalyppur
3. Sáðrás
4. Blöðruhálskirtill og reðurklumbukirtill

Question 21

Sáðpíplur

Answer 21

Mynda sáðfrumur

Question 22

Eistnalyppur

Answer 22

Geymir og þroska sáðfrumur

Question 23

Sáðrás

Answer 23

Flytur sáðfrumur til þvagrásar

Question 24

Blöðruhálskirtill og reðurklumbukirtill

Answer 24

Mynd sáðvökva

Question 25

Estrógen, prógestrón

Answer 25

Konur, eggjastokkar

Question 26

Testósterón

Answer 26

Karlar, millifrumur eistna

Question 27

FSH og LH

Answer 27

Framleidd í heiladingli, stjórna kynkirtlum

Question 28

Frjóvgun

Answer 28

Verður í eggrá, samruni eggs og sáðfrumu

Question 29

Þroskunarferli

Answer 29

1. Klofunastig - frumur fjölga sér án vaxtar
2. Móberfóstur - Frumuklassi
3. Kimblaðra - Holrými myndast
4. Frumufóstur - Lögun fósturs myndast

Question 30

Fósturlögun 3 (líffærakerfi sem þau mynda)

Answer 30

1. Útlag: Taugakerfi, húð
2. Miðlag: Vöðvar, bein og hjarta
3. Innlag: Meltingar og öndunarkerfi

Question 31

Belgar utanum fóstur

Answer 31

• Líknabelgur: Vökvi verndar fóstur
• Rauðubelgur: Myndar blóðfrumur snemma
• Æðabelgur: Mynda fylgju

Question 32

Naflastrengur

Answer 32

Flytur næringu og súrefni á milli fósturs og móður

Question 33

Æðakerfi fósturs

Answer 33

Sérhæft fyrir súrefnisflutning frá fylgju

Question 34

Hríðahormón

Answer 34

Oxýtósin stýrir hriðum og mjólkurlosun

Question 35

Prólaktín

Answer 35

Örvar mjólkurmyndin í brjóstum

Question 36

Stofnfrumur

Answer 36

• Ósérhæfðar frumur sem geta breyst í mismunandi frumugerðir
• Mikilvægir í vexti og viðgerðum líkamans