Badania kohortowe Flashcards
Badania kohortowe
• CEL
określenie związku przyczynowo-skutkowego
• METODA:
pomiar zapadalności w grupie eksponowanej i nieeksponowanej
- Punkt wyjścia - EKSPOZYCJA
- dobór grupy eksponowanej i nieeksponowanej - Obserwacja stanu zdrowia obu grup
- Punkt końcowy – stan kliniczny (choroba)
- Porównanie:
zapadalność w grupie eksponowanej vs zapadalność w grupie nieeksponowanej
Badania kohortowe - badana populacja
Do badań kohortowych włączamy wyłącznie osoby zdrowe (pod względem badanej jednostki chorobowej).
W pierwszym badaniu (bazowym) określamy przydział do grupy eksponowanej i nieeksponowanej.
Badania „kontrolne”
- Badania kontrolne przeprowadzane są co pewien określony okres czasu – np. co rok, co dwa lata, itp.
- Podczas badań kontrolnych mierzymy natężenie ekspozycji oraz określamy czy wystąpił punkt końcowy (choroba).
- Wykorzystujemy zawsze ten sam zestaw badań, używając tego samego sprzętu pomiarowego, niezmienionych procedur pomiaru.
Straty kohorty
- Migracja
- Śmierć
- Wystąpienie chorób innych niż punkt końcowy, które uniemożliwiają udział w badaniach
- Odmowa udziału w badaniach
RW
Ryzyko względne
RW =a(c+d)/(c(a+b)
a: ekspozycja +, choroba +
b: ekspozycja +, choroba -
c: ekspozycja -, choroba +
d ekspozycja -, choroba -
RW = Zapadalność w grupie eksponowanej / Zapadalność w grupie nieeksponowanej
RW > 1 - czynnik zwiększa ryzyko wystąpienia danego zjawiska
RW < 1 - czynnik zmniejsza ryzyko wystąpienia danego zjawiska
RW = 1 – czynnik nie ma wpływu na ryzyko występowania danego zjawiska
Osobo-lata - zalety i wady
ZALETY
• Odporny na włączanie osób do badań i opuszczanie badań przez osoby
• Populacja może być obserwowana przez długi okres czasu
WADY
• Miara ryzyka nie jest łatwa do interpretacji
• Wymaga informacji na temat daty wystąpienia choroby, problem z dostępem do tego typu informacji
• Zapadalność w osobolatach zwykle nie może zostać policzona dla oszacowań w całej populacji
Ryzyko przypisane (frakcja etiologiczna)
ryzyko oszacowane dla populacji z uwzględnieniem rozpowszechnienia czynników narażenia w populacji generalnej
Określa odsetek wszystkich przypadków choroby w populacji, które są powiązane przyczynowo z działaniem danego czynnika ryzyka
Badania kohortowe (prospektywne) - zalety i wady
ZALETY:
• Bezpośredni pomiar wpływu czynników etiologicznych, zapobiegawczych czy terapeutycznych dla naturalnej historii choroby
• Dokładne określenie ryzyka rozwoju choroby (zapadalność, umieralność, remisja)
• Znana ekspozycja
• Możliwość obserwacji wielu jednostek chorobowych
WADY:
• Wysokie koszty i trudności organizacyjne (duża grupa do badania, długi czas obserwacji
• Konieczność zapewnienia stałego standardu diagnostycznego
• Nieprzydatność do chorób o niskim współczynniku zapadalności
• Selekcja kohorty (śmiertelność, migracje, odmowy)
Selekcja kohorty
populacja zmienia się - migrują, umierają, odmawiają
badanie 1000 losowych osób, pomiary antropometryczne, choroby krążenia u 200 osób, 40 palaczy chorych, 80 palaczy zdrowych
-> aby porządnie zbadać temat wpływu palenia na chns
badanie kohortowe
Coś o wpływie picia alkoholu i badaniu kohortowym. Jaką populację do badania należy wybrać?
Osoby zdrowe i obserwować ilość spożywanego alkoholu
Jednym z ograniczeń badań kohortowych jest:
Konieczność używania tego samego sprzętu diagnostycznego w toku długotrwałych obserwacji prospektywnych
“Jednak to palenie tytoniu w największym stopniu zwiększa ryzyko ChNS” – szacuje się, że 85% przypadków tej choroby jest spowodowanych przez nawyk palenia papiersów. Opisany miernik to:
Ryzyko przypisane dla palenia papiersów
Ryzyko względne zachorowania na ChNS w zależności od wielkości spożycia alkoholu. Wnioski z tabelki: (tu nieistotne)
Znając wady i zalety badania kliniczno-kontrolnego, możesz stwierdzić, że:
można badać też wpływy innych czynników ryzyka ChNS
Po uzyskaniu prawa wykonywania zawodu rozpoczynasz praktykę w mieście liczącym 10 000 osób. Wybierasz losowo 1000 osób i przeprawadzasz u nich pomiary antropometryczne, obecność chorób krążenia i nawyk palenia papiersów. W badanej grupie choroby krążenia występowały u 300 osób. Wśród chorych 40 osób paliło papierosy. Natomiast wśród zdrowych papierosy paliło 50 osób
->Starasz się określić siłę związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy paleniem tytoniu, a chorobami układu krążenia. W oparciu o przedstawione powyżej wyniki siłę tę można wyrazić za pomocą:
żadne, w takim badaniu nie ma jak dowieść żadnych związków na pewno, ryzyka się nie da policzyć tym badaniem, a chorobowość podobno nic nie mówi o zw. przyczynowo-skutkowym
