Anatomia GiS Flashcards
Z jakich kości składa się mózgoczaszka?
- k. ciemieniowa
- k. skroniowa
- k. czołowa
- k. sitowa
- k. klinowa
- k. potyliczna
Z jakich kości składa się twarzoczaszka?
- k. łzowa
- k. nosowa
- małżowiny nosowe dolne
- k. podniebienna
- k. jarzmowa
- szczęki
- żuchwa
- lemiesz
- k.gnykowa
Kość potyliczna składa się z:
- części podstawnej
- części bocznych
- łuski potylicznej
Powierzchnie kości ciemieniowej:
- wewnętrzna
* zewnętrzna
Brzegi kości ciemieniowej:
- górny (strzałkowy)
- dolny (łuskowy)
- przedni (czołowy)
- tylny (potyliczny)
Kąty kości ciemieniowej:
- czołowy
- klinowy
- potyliczny
- sutkowy
Kość czołowa składa się z:
- łuska czołowa
- części oczodołowe
- część nosowa
Kość klinowa składa się z:
- trzon
- skrzydła mniejsze
- skrzydła większe
- wyrostki skrzydłowe
Kość skroniowa składa się z:
- część łuskowa
- część sutkowa
- część bębenkowa
- część skalista
Kość sitowa składa się z:
- blaszki sitowej
- blaszki pionowej
- parzystych błędników sitowych
Szczęka składa się z:
- trzon
- wyrostek jarzmowy
- wyrostek czołowy
- wyrostek zębodołowy
- wyrostek podniebienny
Kość podniebienna składa się z:
- blaszki poziomej
- blaszki pionowej
- wyrostka piramidowego
- wyrostka oczodołowego
- wyrostka klinowego
Co oddziela wcięcie klinowo-podniebienne?
wyrostek oczodołowy i wyrostek klinowy kości podniebiennej
Czym są przedzielone wyrostki oczodołowy i klinowy kości podniebiennej?
wcięciem klinowo-podniebiennym
Z jakich części składa się kość jarzmowa?
- trzon
- wyrostek skroniowy
- wyrostek czołowy
Z jakich powierzchni składa się trzon kości jarzmowej?
- boczna (policzkowa)
- tylna (skroniowa)
- oczodołowa
Jakie brzegi wyróżniamy w kości jarzmowej?
- przednio-górny (oczodołowy)
- przednio-dolny (szczękowy)
- tylno-górny (skroniowy)
- tylno-dolny (jarzmowy)
Powierzchnie małżowiny nosowej dolnej:
- przyśrodkowa
* boczna
Brzegi małżowiny nosowej dolnej:
- koniec przedni
- koniec tylny
- brzeg górny
- brzeg dolny
Wyrostki małżowiny nosowej dolnej:
- wyrostek łzowy
- wyrostek szczękowy
- wyrostek sitowy
Powierzchnie kości nosowej:
- przednia
* tylna
Brzegi kości nosowej:
- górny
- dolny
- boczny
- przyśrodkowy
Powierzchnie kości łzowej:
- boczno-oczodołowa
* przyśrodkowa
Brzegi kości łzowej:
- przedni
- tylny
- górny
- dolny
Brzegi lemiesza:
- górny
- dolny
- przedni
- tylny
Z jakich części składa się żuchwa?
- trzon
* dwie gałęzie
Powierzchnie trzonu żuchwy:
- zewnętrzna
* wewnętrzna
Brzegi trzonu żuchwy:
- górny
* dolny
Powierzchnie gałęzi żuchwy:
- boczna
* przyśrodkowa
Brzegi gałęzi żuchwy:
- przedni
- tylny
- dolny
- górny
Z jakich części składa się kość gnykowa?
- trzon
- rogi większe
- rogi mniejsze
Trzon kości gnykowej - miejsce przyczepu dla:
- m. bródkowo-gnykowego
- m. żuchwowo-gnykowy
- m. mostkowo-gnykowy
- m. bródkowo-językowy
- m. gnykowo-językowy
Rogi większe kości gnykowej - miejsce przyczepu dla:
- m. gnykowo-językowego
- m. zwieracza środkowego gardła
- m. tarczowo-gnykowego
Rogi mniejsze kości gnykowej - miejsce przyczepu dla:
- więzadła rylcowo-gnykowego
* części zwieracza środkowego gardła
Powierzchnie stawowe w SSŻ:
- główka: powierzchnia stawowa głowy żuchwy
* panewka: dołek stawowy, guzek stawowy kości skroniowej
Więzadła SSŻ:
- więzadło skroniowo-żuchwowe boczne i przyśrodkowe
- więzadło klinowo-żuchwowe
- więzadło rylcowo-żuchwowe
Ruchy w SSŻ:
- zawiasowe
- saneczkowe
- żucia
Zatoki oboczne nosa:
- zatoka czołowa
- komórki sitowe
- zatoka klinowa
- zatoka szczękowa
Ograniczenia jamy ustnej:
ściana przednio-boczna:
• wyrostki zębodołowe szczęk wraz z zębami
• część zębodołowa żuchwy wraz z zębami
ściana górna:
• wyrostki podniebienne szczęk
• blaszki poziome kości podniebiennych
Dół skroniowy - ograniczenia:
ściana przyśrodkowa: • kość ciemieniowa • część łuskowa kości skroniowej • powierzchnia skroniowa kości czołowej • powierzchnia skroniowa skrzydła większego kości klinowej
ściana przednia:
• powierzchnia skroniowa kości czołowej
• powierzchnia skroniowa kości jarzmowej
ściana boczna:
• łuk jarzmowy
W co przechodzi dół skroniowy ku dołowi?
w dół podkroniowy
Co jest granicą pomiędzy dołem skroniowym a podskroniowym?
wysokość grzebienia podskroniowego
Zawartość dołu skroniowego:
- mięsień skroniowy
- naczynia skroniowe przyśrodkowe
- naczynia skroniowe głębokie
- gałąź jarzmowo-skroniowa nerwu jarzmowego
- tkanka tłuszczowa
Dół zażuchwowy - ograniczenia:
od przodu:
• gałąź żuchwy
od tyłu:
• wyrostek sutkowaty kości skroniowej
od góry:
• część bębenkowa kości skroniowej
przyśrodkowo: • wyrostek rylcowaty kości skroniowej • więzadło rylcowo-gnykowe • więzadło rylcowo-żuchwowe • mięśnie przyczepiające się do wyrostka rylcowatego
Jakie mięśnie przyczepiają się do wyrostka rylcowanego?
- mięsień rylcowo-gnykowy
- mięsień rylcowo-gardłowy
- mięsień rylcowo-językowy
Zawartość dołu zażuchwowego:
- część głęboka ślinianki przyusznej
- nerw twarzowy (VII) i jego podział na gałęzie
- nerw uszno-skroniowy
- końcowy odcinek tętnicy szyjnej zewnętrznej i jej podział na tętnice skroniową powierzchowną i tętnicę szczękową
- żyła zażuchwowa
Dół podskroniowy - ograniczenia:
ściana górna:
• powierzchnia podskroniowa skrzydła większego kości klinowej
ściana przednia:
• powierzchnia podskroniowa szczęki
ściana boczna:
• gałąź żuchwy
ściana przyśrodkowa:
• blaszka boczna wysrostka skrzydłowatego kości klinowej
Zawartość dołu podskroniowego:
- mięśnie skrzydłowe przyśrodkowy i boczny
- II odcinek tętnicy szczękowej z odgałęzieniami
- nerw żuchwowy
- zwój uszny
- struna bębenkowa
- spot żylny skrzydłowy
Dół skrzydłowo-podniebienny - ograniczenia:
ściana przednia:
• wyrostek oczodołowy kości podniebiennej
• trzon szczęki
ściana tylna:
• wyrostek skrzydłowaty kości klinowej
• powierzchnia szczękowa skrzydła większego kości klinowej
ściana przyśrodkowa:
• blaszka pionowa kości podniebiennej
ściana górna:
• trzon kości klinowej
Zawartość dołu skrzydłowo-podniebiennego:
- zwój skrzydłowo-podniebienny
- nerw szczękowy, który dzieli się na nerwy jarzmowy, podoczodołowy i skrzydłowo-podniebienne
- III odcinek tętnicy szczękowej
- część splotu żylnego skrzydłowego
Nerwy czaszkowe
I - nerw węchowy C II - nerw wzrokowy C III - nerw okoruchowy R, P IV - nerw bloczkowy R V - nerw trójdzielny C, R V1 - nerw oczny V2 - nerw szczękowy V3 - nerw żuchwowy VI - nerw odwodzący R VII - nerw twarzowy R, P VIII - nerw przedsionkowo-ślimakowy C IX - językowo-gardłowy C, R, P X - nerw błędny C, R, P XI - nerw dodatkowy R XII - nerw podjęzykowy R
Które nerwy czaszkowe niosą komponentę parasympatyczną?
III, VII, IX, X
Które nerwy czaszkowe niosą komponentę ruchową?
III, IV, V, VI, VII, IX, X, XI, XII
→ komponenty ruchowej nie niosą tylko: I, II i VIII
Które nerwy czaszkowe niosą komponentę czuciową?
I, II, VIII (zmysły) i V, IX, X
Rodzaje uzębienia:
stałe i mleczne
Zęby w uzębieniu mlecznym:
- dwa siekacze
- jeden kieł
- dwa trzonowce
Zęby w uzębieniu stałym:
- dwa siekacze
- jeden kieł
- dwa przedtrzonowce
- trzy trzonowce
Jakich zębów nie ma w uzębieniu mlecznym a występują w stałym?
przedtrzonowców
Tętnica szyjna zewnętrzna - z czego powstaje?
z podziału tętnicy szyjnej wspólnej na tętnicę szyjną zewnętrzną i tętnicę szyjną wewnętrzną
Miejsce podziału tętnicy szyjnej wspólnej:
zatoka szyjna w obrębie trójkąta tętnicy szyjnej na wysokości górnego brzegu chrząstki tarczowatej krtani lub C3-C4
Tętnica szyjna zewnętrzna - obszar zaopatrzenia:
- szyja (wraz z tętnicą podobojczykową)
* głowa z wyjątkiem mózgowia, ucha wewnętrznego i narządu wzroku
Tętnica szyjna zewnętrzna - gałęzie w obrębie trójkąta tętnicy szyjnej:
z przedniego obwodu:
• tętnica tarczowa górna
• tętnica językowa
• tętnica twarzowa
przyśrodkowo:
• tętnica gardłowa wstępująca
ku tyłowi:
tętnica potyliczna
Tętnica szyjna zewnętrzna - gałęzie w obrębie dołu zażuchowego:
- tętnica uszna tylna
- tętnica skroniowa powierzchowna
- tętnica szczękowa
Tętnica twarzowa jest gałęzią której tętnicy?
tętnicy szyjnej zewnętrznej
Gdzie odchodzi tętnica twarzowa?
z przedniego obwodu tętnicy szyjnej zewnętrznej, powyżej rogu większego kości gnykowej
Jakie wyróżniamy odcinki w przebiegu tętnicy twarzowej?
odcinek szyjny i odcinek twarzowy
Miejsce przejścia tętnicy twarzowej na twarz:
przedni brzeg mięśnia żwacza
Tętnica twarzowa - odcinek szyjny
- pod tylnym brzuścem mięśnia dwubrzuścowego
- przyśrodkowo od kąta żuchwy
- na śliniance podżuchwowej
Tętnica twarzowa - odcinek twarzowy
esowato ku górze do przyśrodkowego kąta oka
Z jakim naczyniem zespala się tętnica twarzowa?
z tętnicą grzbietową nosa (od tętnicy ocznej)
Tętnica twarzowa - gałęzie części szyjnej:
- tętnica podniebienna wstępująca
- gałąź migdałkowa
- tętnica podbródkowa
- gałęzie gruczołowe
Tętnica twarzowa - gałęzie części twarzowej:
• tętnica wargowa dolna
• tętnica wargowa górna
→ razem tworzą krąg tętniczy szpary ust
• tętnica kątowa
Odcinki w przebiegu tętnicy szczękowej:
- część żuchwowa (w dole zażuchwowym)
- część skrzydłowa (w dole podskroniowym)
- część skrzydłowo-podniebienna (w dole skrzydłowo-podniebiennym)
Tętnica szczękowa - gałęzie części żuchwowej
- tętnica uszna głęboka
- tętnica bębenkowa przednia
- tętnica oponowa środkowa
- tętnica zębodołowa dolna
Tętnica szczękowa - gałęzie części skrzydłowej:
- tętnica żwaczowa
- tętnice skroniowe głębokie
- gałęzie skrzydłowe
- tętnica policzkowa
Tętnica szczękowa - gałęzie części skrzydłowo-podniebiennej:
- tętnica zębodołowa górna tylna
- tętnica podoczodołowa
- tętnica podniebienna zstępująca
- tętnica kanału skrzydłowego
- tętnica kanalikowo-podniebienna
Gałęzie tętnicy zębodołowej dolnej:
- gałąź żuchwowo-gnykowa
- gałęzie zębowe
- gałęzie dziąsłowe
- tętnica bródkowa
Gałęzie tętnicy podoczodołowej:
- gałęzie oczodołowe
* tętnice zębodołowe górne przednie
Gałęzie tętnicy podniebiennej zstępującej:
- tętnica podniebienna większa
* tętnice podniebienne mniejsze
Żyła szyjna zewnętrzna - jak powstaje?
z połączenia żyły usznej tylnej i żyły zażuchwowej
Żyła szyjna zewnętrzna - przebieg:
na powierzchni bocznej szyi pod mięśniem szerokim szyi, na mięśniu mostkowo-obojczykowo-sutkowym
Żyła szyjna zewnętrzna - ujście
najczęściej do żyły podobojczykowej, kąta żylnego lub do żyły szyjnej wewnętrznej
Żyła szyjna zewnętrzna - dopływy boczne
- żyły nadłopatkowe
- żyły poprzeczne szyi
- żyła szyjna przednia
Żyła szyjna przednia - jak powstaje?
z połączenia żył skórnych dna jamy ustnej
Żyła szyjna przednia - miejsce powstawania
w trójkącie podbródkowym, na dolnej powierzchni mięśnia mostkowo-gnykowego i żuchwowo-gnykowego
Żyła szyjna przednia - przebieg
wzdłuż przedniego brzegu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego do przestrzeni nadmostkowej
Żyła szyjna przednia - dopływy
łączy się z żyłą drugostronną łukiem żylnym szyi
Żyła szyjna przednia - ujście
do żyły szyjnej zewnętrznej lub podobojczykowej
Żyła twarzowa - jak powstaje?
z połączenia żył nadbloczkowej i nadoczodołowej jako żyła kątowa
Żyła twarzowa - miejsce powstawania:
przyśrodkowy kąt oka
Żyła twarzowa - połączenia
- z żyłą oczną górną przez żyłę nosowo-czołową
* ze splotem żylnym skrzydłowym przez żyłę głęboką twarzy
Układ chłonny szyi:
- węzły chłonne okolicy ucha zewnętrznego
- węzły chłonne przyuszne
- węzły chłonne podoczodołowe
- węzły chłonne policzkowe
- węzły chłonne podbródkowe
- węzły chłonne podżuchwowe
- węzły chłonne przyżuchwowe
- węzły chłonne językowe
- węzły chłonne szyjne powierzchowne
- węzły chłonne szyjne głębokie
Węzły chłonne szyjne głębokie - podział
- górne (węzeł szyjno-dwubrzuścowy) - przyśrodkowe i boczne
* dolne (węzeł szyjno-łopatkowo-gnykowy) - przyśrodkowe i boczne
Węzły chłonne okolicy ucha zewnętrznego:
- węzły chłonne uszne przednie
- węzły chłonne uszne dolne
- węzły chłonne zauszne
Węzły chłonne przyusznicze - podział:
- powierzchowne
* głębokie
Węzły chłonne przyusznicze - odpływ chłonki
- do węzła chłnnego podprzyuszniczego
- do węzłów chłonnych szyjnych powierzchownych
- do węzłów chłonnych szyjnych głębokich górnych
Węzły chłonne podoczodołowe - lokalizacja
- niestałe
* okolica przyśrodkowego kąta oka lub otworu podoczodołowego
Węzły chłonne policzkowe - lokalizacja
między tętnicą a żyłą twarzową
Węzły chłonne podbródkowe- podział
- grupa górna (niestała)
* grupa dolna
Węzły chłonne podbródkowe dolne - lokalizacja
między przednimi brzuścami mięśni dwubrzuścowych i kością gnykową
Węzły chłonne podbródkowe - skąd spływa chłonka?
- 4 dolne siekacze
- przyśrodkowy odcinek wargi dolnej
- okolica bródkowa
- koniec języka
Węzły chłonne podżuchwowe - podział
- grupa A (przednia)
- grupa B (środkowa)
- grupa C (tylna)
Węzły chłonne podżuchwowe przednie - lokalizacja:
w pobliżu przedniego brzuśca mięśnia dwubrzuścowego, w okolicy żyły podbródkowej, do przodu od tętnicy twarzowej
Węzły chłonne podżuchwowe środkowe - lokalizacja
w okolicy tętnicy twarzowej, do tyłu od niej w pobliżu górnego brzegu ślinianki podżuchwowej
Węzły chłonne podżuchwowe tylne - lokalizacja
ku tyłowi od ślinianki podżuchwowej aż do miejsca połączenia się żyły twarzowej z zażuchwową
Węzły chłonne przyżuchwowe - lokalizacja
wewnątrz torebki ślinianki podżuchwowej
Węzły chłonne przyżuchwowe - spływ chłonnki
- język
- wargi
- miąższ ślinianki podżuchwowej
Węzły chłonne językowe - lokalizacja
na bocznej powierzchni mięśnia gnykowo-językowego
Węzły chłonna szyjne powierzchowne - lokalizacja
kąt między mięśniem mostkowo-obojczykowo-sutkowym a brzeg żuchwy, pod blaszką powierzchowną powięzi szyi
Węzły chłonne szyjne powierzchowne - spływ chłonnki
- ucho
- okoliczne części skóry
- drogą pośrednią z węzłów przyuszniczych i podżuwchowych
Węzły chłonne szyjne głębokie - lokalizacja
wzdłuż żyły szyjnej wewnętrznej
Węzły chłonne szyjne głębokie - spływ chłonki
większa część głowy i górna część szyi
WYJĄTEK: krtań, tchawica, gruczoł tarczowy, gardło (spływają do węzłów chłonnych przytchawiczych i szyjnych głębokich dolnych)
Węzły chłonne zagardłowe - lokalizacja
w luźnej tkance łącznej na bocznej ścianie gardła, mniej więcej na wysokości kręgu szczytowego
Węzły chłonne zagardłowe - spływ chłonki
- jama nosowa
- zatoki przynosowe
- podniebienie
- ściany gardła
- jama bębenkowa
- trąbka słuchowa
Węzły chłonne przytchawicze - lokalizacja
- leżą w rowku między tchawicą a przełykiem
* są węzłami regionalnymi dla krtani, górnej części przełyku, gardła i tarczycy
Nerw trójdzielny - składowe
- nerw oczny
- nerw szczękowy
- nerw żuchwowy
Nerw oczny - gałęzie
- nerw łzowy
- nerw czołowy
- nerw nosowo-rzęskowy
Nerw szczękowy - obszar unerwienia
- opona twarda
- skóra powieki dolnej i obu kątów oka, przedniej okolicy skroniowej, skrzydła nosa, górnej części policzka i wargi górnej
- błona śluzowa: wargi górnej, tylnej i dolnej części jamy nosowej, zatoki klinowej i komórek sitowych, podniebienia i dziąseł
- wszystkie zęby szczęki
Nerw szczękowy - gałęzie
• gałąź oponowa (zaraz p odejściu od zwoju trójdzielnego)
w dole skrzydłowo-podniebiennym:
• nerwy skrzydłowo-podniebienne
• nerw jarzmowy
• nerw podoczodołowy
Nerw podoczodołowy - gałęzie
- nerwy zębodołowe górne
* gałęzie do skóry i błony śluzowej okolic podoczodołowej twarzy
Nerwy zębodołowe górne - grupy
- przednie
- środkowe
- tylne
Gałęzie zębodołowe górne tylne
- odchodzą od nerwu podoczodołowego przed wejściem do oczodołu
- wchodzą do otworów zębodołowych na guzie szczęki
- zaopatruje zęby trzonowe górne wraz z ich dziąsłami od strony policzka
Gałąź zębodołowa górna środkowa
- zazwyczaj pojedyncza
- odchodzi w obrębie bruzdy podoczodołowej
- zaopatruje zęby przedtrzonowe górne wraz z ich dziąsłami od strony policzkowej
Gałęzie zębodołowe górne przednie
- odchodzą w obrębie kanału podoczodołowego w pobliżu otworu kanału podoczodołowego
- zaopatrują kieł i siekacze górne oraz ich dziąsła od strony wargowej
- jedna z gałęzi przednich biegnie do jamy nosowej, gdzie zespala się z nerwem nosowo-podniebiennym i unerwia błonę śluzową przedniej części dna jamy nosowej
Splot zębowy górny
- położony w wyrostku zębodołowym szczęki
- zespala się z drugostronnym
- kształt łuku wypukłego ku dołowi
Splot zębowy górny - gałęzie
- gałęzie zębowe górne
- gałęzie dziąsłowe górne
- gałęzie do błony śluzowej zatoki szczękowej
Nerw nosowo-podniebienny
- przed wejściem do kanału przysiecznego zespala się z gałązkami nosowymi od nerwów zębodołowych górnych przednich
- w kanale przysiecznym biegnie jako nerw przysieczny
- oddaje gałęzie do błony śluzowej przegrody nosa, zaopatruje część “międzyszczękową” podniebienia, błonę śluzową do linii łączącej oba kły, ich gałęzie zespalają się z nerwami podniebiennymi przednimi
Nerwy podniebienne - podział
- nerw podniebienny większy
* nerwy podniebienne mniejsze
Nerw podniebienny większy
- wychodzi przez otwór podniebienny większy
- 3-4 gałęzie biegnące w bruzdach podniebiennych
- zaopatruje: błonę śluzową podniebienia twardego, gruczoły, powierzchnię językową dziąseł do linii łączącej oba kły
Nerwy podniebienne mniejsze
- wychodzą przez otwory podniebienne mniejsze
* zaopatrują błonę śluzową podniebienia miękkiego i okolicy migdałka podniebiennego
Nerw żuchwowy
- najsilniejsza gałąź nerwu trójdzielnego
- nerw mieszany
- wychodzi z czaszki przez otwór owalny ku tyłowi od mięśnia skrzydłowego bocznego i wstępuje do dołu podskroniowego
Nerw żuchwowy - grupy gałęzi
- grupa przednia do mięśni żwaczy (ruchową) i czuciowy nerw policzkowy
- grupa tylna głównie czuciowa, posiada tylko jedną gałąź ruchową (nerw żuchwowo-gnykowy)
New żuchwowy - grupa tylna - gałęzie
- nerw językowy
- nerw zębodołowy dolny
- nerw uszno-skroniowy
Nerw językowy - przebieg
- odchodząc od nerwu żuchwowego układa się przyśrodkowo i do przodu od nerwu zębodołowego dolnego
- biegnie pod dolnym brzegiem mięśnia skrzydłowego bocznego i wstępuje między gałąź żuchwy a mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
- dno jamy ustnej osiąga na wysokości dolnego zęba mądrości
Nerw językowy - gałęzie i obszar unerwienia
- gałęzie cieśni gardzieli - zaopatrują błonę śluzową gardzieli, migdałków podniebiennych i części tylnej dna jamy ustnej
- nerw podjęzykowy (odchodzi od nerwy językowego przy tylnym brzegu ślinianki podjęzykowej) - zaopatruje śliniankę podjęzykową, błonę śluzową przedniej części dna jamy ustnej z powierzchnią językową dziąseł
Nerw zębodołowy dolny
- największa gałąź nerwu żuchwowego
- prowadzi przeważnie włókna czuciowe (wyjątek - włókna nerwu żuchwowo-gnykowego)
- biegnie ku tyłowi i bocznie od nerwu językowego między mięśniem skrzydłowym bocznym i przyśrodkowym, dalej między więzadłem klinowo-żuchwowym a żuchwą do otworu żuchwy
Nerw zębodołowy dolny - gałęzie
- nerw żuchwowo-gnykowy
- gałęzie zębodołowe dolne i gałęzie dziąsłowe dolne
- nerw bródkowy
Nerw żuchwowo-gnykowy - zakres unerwienia
- mięsień żuchwowo-gnykowy
- brzusiec przedni mięśnia dwubrzuścowego
- końcowe gałązki czuciowe dochodzą co skóry bródki i okolicy podbródkowej
Splot zębowy dolny
nerw zębodołowy dolny tworzy splot zębowy dolny, od którego odchodzą gałęzie zębowe dolne i gałęzie dziąsłowe dolne
Nerw bródkowy
- silna gałąź opuszcza kanał żuchwy przez otwór bródkowy
* dzieli się na gałęzie bródkowe i gałęzie wargowe dolne
Gałęzie bródkowe nerwu bródkowego
dochodzą przez mięsień obniżacz wargi dolnej do skóry bródki
Gałęzie wargowe dolne nerwu bródkowego
dochodzą do skóry i błony śluzowej wargi dolnej
Nerw twarzowy - gałęzie
- nerw skalisty większy
- ner strzemiączkowy
- struna bębenkowa
- nerw uszny tylny
- gałąź dwubrzuścowa
- splot przyuszniczy
Splot przyuszniczy - gałęzie
- gałęzie skroniowe
- gałęzie jarzmowe
- gałęzie policzkowe
- gałąź brzeżna żuchwy
- gałąź szyi
Mięśnie żucia:
- mięsień skroniowy
- mięsień żwacz
- mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
- mięsień skrzydłowy boczny
Mięśnie nadgnykowe:
- mięsień dwubrzuścowy
- mięsień rylcowo-gnykowy
- mięsień żuchwowo-gnykowy
- mięsień bródkowo-gnykowy
Mięśnie podgnykowe
- mięsień mostkowo-gnykowy
- mięsień łopatkowo-gnykowy
- mięsień mostkowo-tarczowy
- mięsień tarczowo-gnykowy
Mięśnie sklepienia czaszki:
- mięsień potyliczno-czołowy
- mięsień skroniowo-ciemieniowy
- czepiec ścięgnisty
= mięsień naczaszny
Mięśnie otoczenia szpary ust:
- mięsień szeroki szyi
- mięsień obniżacz wargi dolnej
- mięsień obniżacz kąta ust
- mięsień bródkowy
- mięsień śmiechowy
- mięsień jarzmowy większy
- mięsień jarzmowy mniejszy
Mięśnie otoczenia nozdrzy:
- mięsień nosowy
* mięsień obniżacz przegrody
Mięśnie małżowiny usznej:
- mięsień uszny przedni
- mięsień uszny górny
- mięsień uszny tylny
Trójkąt przedni szyi - ograniczenia
- od góry: trzon żuchwy
* od dołu: mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowe
Trójkąt boczny szyi - ograniczenia
- od przodu i góry: mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy
- od tyłu: mięsień czworoboczny
- od dołu: obojczyk
Trójkąty w trójkącie bocznym szyi:
- trójkąt łopatkowo-czworoboczny
* trójkąt łopatkowo-obojczykowy
Trójkąt łopatkowo-obojczykowy - ograniczenia:
- od dołu: obojczyk
- od góry i tyłu: dolny brzusiec mięśnia łopatkowo-gnykowego
- przyśrodkowo: brzeg tylny MOS
Trójkąt łopatkowo-obojczykowy - zawartość:
- III odcinek tętnicy podobojczykowej i odchodząca od niej tętnica poprzeczna szyi
- tętnica nadłopatkowa
- I odcinek żyły podobojczykowej z dopływami
- końcowy odcinek żyły szyjnej zewnętrznej wraz z dopływami
- naczynia chłonne i węzły chłonne nadobojczykowe
- nerwy nadobojczykowe przyśrodkowe i pośrednie
- cześć nadobojczykowa spotu ramiennego
- W LEWYM TRÓJKĄCIE kończy się przewód piersiowy
Co kończy się w lewym trojkącie łopatkowo-obojczykowym?
przewód piersiowy
Gdzie kończy się przewód piersiowy?
w lewym trojkącie łopatkowo-obojczykowym
Trójkąt łopatkowo-czworoboczny - ograniczenia
- od strony przyśrodkowej: tylny brzeg MOSu
- od strony tylno-bocznej: przedni brzeg mięśnia czworobocznego
- od dołu: brzusiec dolny mięśnia łopatkowo-gnykowego
Zawartość trójkąta łopatkowo-czworobocznego:
- naczynia powierzchowne szyi
- naczynia wstępujące szyi
- naczynia poprzeczne szyi
- żyła szyjna zewnętrzna z dopływami
- naczynia chłonne i węzły chłonne szyjne powierzchowne
- gałąź zewnętrzna nerwu dodatkowego
- splot szyjny i wychodzące z niego nerwy skórne
- część nadobojczykowa splotu ramiennego
Trójkąty w trójkącie przednim szyi:
- trójkąt podbródkowy
- trójkąt podżuchwowy
- trójkąt tętnicy szyjnej (a w nim trójkąt tętnicy językowej)
- trójkąt tarczowy (inaczej mięśniowy lub łopatkowo-tchawiczy)
Ograniczenia trójkąta podbródkowego:
- od boków: brzuśce przednie mięśni dwubrzuścowych
- od dołu i tyłu: kość gnykowa
- od przodu i góry: trzon żuchwy
Zawartość trójkąta podbródkowego:
- początkowe odcinki żył szyjnych przednich
- węzły chłonne podbródkowe
- naczynia chłonne
Ograniczenia trójkąta podżuchwowego:
- przyśrodkowo : brzusiec przedni mięśnia dwubrzuścowego
- od tyłu: brzusiec tylny mięśnia dwubrzuścowego
- bocznie i od góry: trzon żuchwy
- dno: mięsień żuchwowo-gnykowy i mięsień gnykowo-językowy
Zawartość trójkąta podżuchwowego:
- ślinianka podżuchwowa (leży w loży ślinianki)
- odcinek szyjny tętnicy twarzowej z odgałęzieniami
- żyła twarzowa z dopływami
- tętnica i żyła językowa
- naczynia chłonne i węzły chłonne podżuchwowe przednie, środkowe i tylne
- zwój podżuchwowy
- nerw językowy
- nerw podjęzykowy
- nerw żuchwowo-gnykowy
- gałąź szyi nerwu twarzowego
Ograniczenia trójkąta tętnicy językowej:
- od przodu: tylny brzeg mięśnia żuchwowo-gnykowego
- od dołu: ścięgno pośrednie mięśnia dwubrzuścowego
- od góry i tyłu: nerw podjęzykowy
- dno: mięsień gnykowo-językowy (po rozsunięciu jego włókien ukazuje się tętnica językowa)
Zawartość trójkąta tętnicy językowej:
- tętnica językowa
* żyła językowa
Ograniczenia trójkąta tętnicy szyjnej:
- od tyłu: przedni brzeg MOSu
- od góry i przyśrodkowo: tylny brzusiec mięśnia dwubrzuścowego
- od dołu i przyśrodkowo: górny brzusiec mięśnia łopatkowo-gnykowego
Zawartość trójkąta tętnicy szyjnej na powięzi:
- nerw poprzeczny szyi podzielony na gałąź górna i dolną
- pętla szyjna powierzchowna
- żyła szyjna przednia
Zawartość trójkąta tętnicy szyjnej pod powięzią:
- Tętniąca szyjna wspólna i jej podział na tętnicę szyjną zewnętrzną i wewnętrzną
- Tętniąca szyjna zewnętrzna z odgałęzieniami
- Tętniąca szyjna wewnętrzna
- Żyła szyjna wewnętrzna z dopływami
- Naczynia chłonne i węzły chłonne szyjne głębokie
- Nerw podjęzykowy
- Pętla szyjna
- Gałąź zewnętrzna nerwu dodatkowego
- Nerw błędny zawierające włókna gałęzi wewnętrznej nerwu dodatkowego
- Nerw krtaniowy górny i jego gałąź zewnętrzna
- Gałęzie sercowe szyjne górne
- Gałąź zatoki tętnicy szyjnej
- Kłębek szyjny
- Pień współczulny wraz z częścią zwoju szyjnego górnego
- Nerwy sercowe szyjne górne
Gdzie jest położony mięsień skroniowy?
w dole skroniowym, który całkowicie wypełnia
Przyczepy mięśnia skroniowego:
- początkowy: na kresie skroniowej dolnej, przyśrodkowej ścianie dołu skroniowego aż do grzebienia podskroniowego
- końcowy: na wyrostku dziobiastym żuchwy
Jakie części posiada mięsień żwacz?
powierzchowną i głęboką
Przyczepy mięśnia żwacza:
• początkowy:
- część powierzchowna przyczepia się na dolnym brzegu kości jarzmowej i łuku jarzmowego, aż do szwu skroniowo-jarzmowego
- część głęboka odchodzi od tylnej części łuku jarzmowego
• końcowy: na zewnętrznej powierzchni kąta żuchwy
Przyczepy mięśnia skrzydłowego przyśrodkowego:
- początkowy: w dole skrzydłowym wyrostka skrzydłowatego kości klinowej i na wyrostku piramidowym kości
- końcowy: na powierzchni przyśrodkowej kąta żuchwy
Przyczepy mięśnia skrzydłowego bocznego:
• początkowy:
- głowy górnej na grzebieniu podskroniowym i powierzchni podskroniowej skrzydła większego kości klinowej
- głowy dolnej na powierzchni zewnętrznej blaszki bocznej wyrostka skrzydłowatego kości klinowej i powierzchni podskroniowej szczęki
• końcowy: w dołku skrzydłowym wyrostka kłykciowego żuchwy
Jakie głowy ma mięsień skrzydłowy boczny?
górną i dolną
Jakie mięśnie podnoszą żuchwę?
- mięsień skroniowy
- mięsień żwacz
- mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
Jakie mięśnie wysuwają żuchwę?
- mięsień skrzydłowy boczny
* mięsień żwacz
Jakie mięśnie cofają żuchwę?
mięsień skroniowy
Czym otwiera się jama ustna?
szparą ust
Z czym łączy się jama ustna ku tyłowi? Przez co?
z gardłem przez cieśń gardzieli
W jamie ustnej wyróżnia się:
- przedsionek jamy ustnej
* jamę ustną właściwą
Jak jest ograniczony przedsionek jamy ustnej?
- od przodu: wewnętrzne powierzchnie warg
- od boków: wewnętrzne powierzchnie policzków
- od tyłu i przyśrodkowo: wyrostki zębodołowe szczęk i część zębodołowa żuchwy pokryte dziąsłami wraz z zębami
Przedsionek jamy ustnej - komunikacja
przez przestrzeń zazębową (a w niej trójkąt zatrzonowy) z jamą ustną właściwą
Jak jest ograniczony trójkąt zatrzonowy?
- od przodu: tylna powierzchnia ostatniego zęba trzonowego
- bocznie: kresa skośna żuchwy
- przyśrodkowo: grzebień policzkowy żuchwy
Jak są unaczynione wargi?
przez gałęzie wargowe tętnicy twarzowej, dodatkowo warga dolna otrzymuje gałęzie od tętnic bródkowych
Jak jest unaczyniony policzek?
- tętnica policzkowa
- tętnica poprzeczna twarzy (od skroniowej powierzchownej)
- tętnica podoczodołowa (od szczękowej)
Jak jest unaczyniony wyrostek zębodołowy szczęki z zębami?
- od tętnicy zębodołowej górnej tylnej
* od tętnic zębodołowych górnych przednich
Jak jest unaczyniona część zębodołowa żuchwy z zębami?
gałęzie zębodołowe i dziąsłowe tętnicy zębodołowej dolnej
Jak odpływa krew żylna z przedsionka jamy ustnej?
do żyły zażuchwowej a stąd do żył szyjnych zewnętrznych
Jak odpływa chłonka z przedsionka jamy ustnej?
pośrednio przez węzły chłonne podżuchwowe i podbródkowe i bezpośrednio do węzłów chłonnych szyjnych głębokich górnych
Skąd pochodzi unerwienie mięśni mimicznych?
ruchowe unerwienie przez nerw twarzowy
Skąd pochodzi unerwienie wargi górnej?
gałęzie wargowe górne nerwu podoczodołowego
Skąd pochodzi unerwienie wargi dolnej?
gałęzie wargowe dolne nerwu bródkowego
Skąd pochodzi unerwienie policzka?
nerw policzkowy (od żuchwowego)
Skąd pochodzi unerwienie wyrostków zębodołowych szczęk?
sploty zębowe górne
Skąd pochodzi unerwienie części zębodołowej żuchwy?
splot zębowy dolny
Jak jest ograniczona jama ustna właściwa?
- od góry: podniebienie twarde i miękkie
- od dołu: okolica podjęzykowa
- od przodu i boków: wyrostki zębodołowe szczęk i część zębodołowa żuchwy pokryte dziąsłami wraz z zębami
- ku tyłowi: komunikuje się z częścią ustną gardła przez cieśń gardzieli
Okolica podjęzykowa - unaczynienie
tętnica podjęzykowa (od językowej a ta od szyjnej zewnętrznej)
Okolica podjęzykowa - odpływ krwi żylnej
do splotów żylnych skrzydłowych i żył twarzowych
Okolica podjęzykowa - odpływ chłonki
naczynia i węzły chłonne podbródkowe i podżuchwowe oraz bezpośrednio do szyjnych głębokich górnych
Podniebienie twarde - unerwienie
nerwy podniebienne większe i nosowo-podniebienne
Podniebienie miękkie - unerwienie
nerwy podniebienne mniejsze
Okolica podjęzykowa - unerwienie
nerw podjęzykowy
Cieśń gardzieli - unerwienie
gałąź cieśni gardzieli (od nerwu językowego)
Dno jamy ustnej:
- stanowi obustronnie mięsień żuchwowo-gnykowy, ponad nim mięśnie bródkowo-językowy i bródkowo-gnykowy
- pod nimi przednie brzuśce mięśni dwubrzuścowych
- od tyłu: mięśnie rylcowo-językowy, rylcowo-gnykowy i rylcowo-gardłowy oraz tylne brzuśce mięśni dwubrzuścowych i miesień gnykowo-językowy
Dno jamy ustnej - zawartość
- ślinianki podżuchwowe pod mięśniem żuchwowo-gnykowym
- węzły chłonne
- ślinianka podjęzykowa nad mięśniem żuchwowo-gnykowym
- naczynia i nerwy
- tkanka łączna oddzielająca poszczególne mięśnie od siebie
Dno jamy ustnej - wyróżniane przestrzenie:
- obustronnie przestrzeń podżuchwowa
* od strony jamy ustnej przestrzeń podjęzykowa i nasada języka
Co oddziela przestrzeń podjęzykową od przestrzeni podżuchwowej?
mięsień żuchwowo-gnykowy
Co leży na mięsku podjęzykowym?
ujścia ślinianek językowych mniejszych i większej
Czym kończy się fałd podjęzykowy?
mięskiem podjęzykowym
Co wywołuje fałdy podjęzykowe na dnie jamy ustnej?
ślinianki językowe mniejsze
Jak dzielimy mięśnie języka?
na zewnętrzne i wewnętrzne
Jakie wyróżniamy mięśnie zewnętrzne języka?
- mięsień bródkowo językowy
- mięsień gnykowo-językowy
- mięsień rylcowo-językowy
Jakie wyróżniamy mięśnie wewnętrzne języka?
- mięsień podłużny górny
- mięsień podłużny dolny
- mięsień poprzeczny języka
- mięsień pionowy języka
Język - unerwienie
• ruchowo: nerw podjęzykowy
TRZON:
• czuciowo: nerw językowy
• smakowo: struna bębenkowa
• parasympatycznie: struna bębenkowa
NASADA:
• czuciowo: nerw językowo-gardłowy
• smakowo: nerw językowo-gardłowy
• parasympatycznie: nerw językowo-gardłowy
Gruczoły ślinowe:
- ślinianka przyuszna
- ślinianka podżuchwowa
- ślinianka podjęzykowa
- drobne gruczoły ślinowe: wargowe, policzkowe, podniebienne, trzonowe, językowe
Ślinianka przyuszna:
- największa ślinianka
- położona w dole zażuchwowym, sięga do przestrzeni przygardłowej
- przewód wyprowadzający uchodzi w przedsionku na wysokości 2 trzonowca górnego
- przez miąższ ślinianki przechodzą tętnica szyjna zewnętrzna, żyła zażuchwowa i nerw twarzowy tworzący splot przyuszniczy
- unerwienie wydzielnicze: nerw językowo-gardłowy
Jak nazywa się przewód wyprowadzający ślinianki przyusznej?
przewód Stenona
Ślinianka podżuchwowa:
- położona w trójkącie podżuchwowym
- przewód wyprowadzający zawija się dookoła tylnego brzegu mięśnia żuchwowo-gnykowego i uchodzi na mięsku podjęzykowym
- unerwienie wydzielnicze: od nerwu twarzowego (nerw pośredni)
Jak nazywa się przewód wyprowadzający ślinianki podżuchwowej?
przewód Whartona
Ślinianka podjęzykowa:
- położona na górnej powierzchni mięśnia żuchwowo-gnykowego tworzy fałd podjęzykowy
- ma trzonie żuchwy tworzy się dołek ślinianki podjęzykowej
- ma kilka przewodów wyprowadzających, największy uchodzi obok przewodu Whartona
- unerwienie wydzielnicze: nerw twrzowy
Jak nazywa się przewód wyprowadzający ślinianki podjęzykowej?
przewód Bartoliniego
Przestrzeń policzkowa - ograniczenia
- od przodu: mięsień śmiechowy
- od tyłu: przednia krawędź mięśnia żwacza
- od górny: łuk jarzmowy
- od dołu: brzeg żuchwy
Przestrzeń policzkowa - zawartość
- mięsień policzkowy
- tkanka tłuszczowa
- tkanka łączna
Przestrzeń policzkowa - szerzenie się procesów ropnych
- ciało tłuszczowe policzka → okolica skroniowa, podskroniowa i dół skrzydłowo-podniebienny
- żyła kątowa i żyła oczna górna → zatoka jamista
- żyła podoczodołowa → oczodół
- żyły nadoczodołowe i żyła nadbłoczkowa
- brak powięzi, tkanka tłuszczowa i łączna, sprzyjają szerzeniu się procesów zapalnych
Przestrzeń skrzydłowo-żuchwowa - ograniczenia
- od boku: gałąź żuchwy
- przyśrodkowo: mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
- od góry: rozcięgno międzyskrzydłowe
- od przodu: szew policzkowo-gardłowy
Przestrzeń skrzydłowo-żuchwowa - zawartość:
- nerw zębodołowy dolny
* naczynia zębodołowe dolne
Przestrzeń skrzydłowo-żuchwowa - połączenia
- z dołem podkroniowym
- z dołem skrzydłowo-podniebiennym
- z dołem zażuchwowym
- z przestrzenią przygardłową
- z jamą czaszki (za pośrednictwem nerwu żuchwowego)
- z okolicą policzkową i skroniową (przez ciało tłuszczowe policzka od góry)
Przestrzeń podjęzykowa - ograniczenia
- od góry: błona śluzowa jamy ustnej
- od dołu: mięśnie bródkowo-językowy, bródkowo-gnykowy i żuchwowo-gnykowy
- od zewnątrz: trzon żuchwy
Przestrzeń podjęzykowa - zawartość
- nerw językowy
- tętnica i żyła językowa
- przewód Whartona
Przestrzeń przyuszniczo-żwaczowa - ograniczenia
- od przodu: mięsień żwacz, gałąź żuchwy, mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
- od tyłu: wyrostek sutkowaty, MOS
- od góry: przewód słuchowy zewnętrzny i SSŻ
- od dołu: MOS i tylny brzusiec mięśnia dwubrzuścowego
- od boku: skóra, powięź powierzchowna, blaszka powierzchowna powięzi przyuszniczej
- przyśrodkowo: blaszka głęboka powięzi przyuszniczej, wyrostek rylcowaty z odchodzącymi mięśniami, żyła i tętnica szyjna wewnętrzna, ściana gardła
Przestrzeń przyuszniczo-żwaczowa - zawartość
- ślinianka przyuszna
- nerw twarzowy (splot przyuszniczy i odchodzące gałęzie)
- nerw uszno-skroniowy (od żuchwowego)
- nerw uszny wielki (ze splotu szyjnego)
- tętnica i żyła skroniowa powierzchowna
- tętnica i żyła poprzeczna twarzy
- tętnica i żyła uszna tylna
- żyła szyjna zewnętrzna
- węzły chłonne przyusznicze
Przestrzeń skroniowa
- wypełniona mięśniem skroniowym pokrytym powięzią skroniową
- przyczepy powięzi skroniowej: na górze wzdłuż kresy skroniowej górnej, rozdziela się na dwie blaszki - zewnętrzną przyczepiającą się do krawędzi zewnętrznej łuku jarzmowego i wewnętrzną, przyczepiającą się do wewnętrznej krawędzi łuku jarzmowego
- mięsień skroniowy zrasta się powierzchnią zewnętrzną z powięzią skroniową, a powierzchnią wewnętrzną zrasta się z okostną dołu skroniowego (od kresy skroniowej dolnej do grzebienia podskroniowego)
- w dolnej części powierzchnia wewnętrzna tego mięśnia przylega do mięśni skrzydłowych i mięśnia policzkowego, a na zewnątrz na niewielkiej przestrzeni do mięśnia żwacza, brzeg przedni styka się z ciałem tłuszczowym policzka
Przestrzeń podskroniowa - ograniczenie:
- od przodu: guz szczęki
- od tyłu: wyrostek rylcowaty wraz z przyczepiającymi się do niego mięśniami i więzadłami
- przyśrodkowo: blaszka boczna wyrostka skrzydłowatego
- bocznie: gałąź żuchwy
- od góry: dolna powierzchnia skrzydeł większych kości klinowej poniżej grzebienia podskroniowego
Przestrzeń podskroniowa - kierunki szerzenia się procesów zapalnych:
- dół skrzydłowo-podniebienny
- szczelina oczodołowa dolna → oczodół
- dół skroniowy (ku górze)
- przestrzeń skrzydłowo-żuchwowa (do boku)
- wzdłuż naczyń i nerwów (nerw żuchwowy, tętnica szczękowa, splot skrzydłowy)
Przestrzeń zażuchwowa - ograniczenia:
- od przodu: tylny brzeg gałęzi żuchwy
- od tyłu: wyrostek sutkowaty i MOS
- przyśrodkowo: wyrostek rylcowaty i mięśnie odchodzące od niego
- od góry: przewód słuchowy zewnętrzny
- od boku: powięź przyuszniczo-żwaczowa
Przestrzeń zażuchwowa - zawartość:
ślinianka przyuszna oraz naczynia i nerwy przebiegające przez jej miąższ