An córas imshruthaithe (circulatory)

Question 1

Cad a dhéanann an córas imsruthaithe?

Answer 1

Tugann sé cothaithigh agus ocsaigin go dtí gach chill san chorp

Question 2

3 fheidm den chóras imsruthaithe?

Answer 2

1. Iompar O2, CO2, glúcós, aimínaigéid, vitimíní, mianraí, uisce, hormóin
2. Rialachán teocht
3. Cosaint ar ghalar/galar a chosc

Question 3

Na 4 páirt de fuil?

Answer 3

1. Fuilchorp dearg
2. Fuilchorp bán
3. Pláitíní
4. Plasma

Question 4

Cad a dhéanann fuilchorp dearg?

Answer 4

Tá haemaglóibin sa chill chun ocsaigin a iompar

Question 5

Cad a dhéanann fuilchorp bán?

Answer 5

Troid ionfhabtú (infection)

Question 6

Cad a dhéanann plátíní?

Answer 6

Fuil a theactadh

Question 7

Cad a dhéanann plasma?

Answer 7

Cuid leachtach d’fhuil a iompraíonn ábhair

Question 8

Na 3 cineáil soithigh fola (blood vessel)?

Answer 8

1. Artairí
2. Féith
3. Capillary

Question 9

Feidhm de artairí + cur síos?

Answer 9

Thóg fuil ón croí. Tá balla tiubh leaisteach ann le lumen beag

Question 10

Feidhm de feith + cur síos?

Answer 10

Thug fuil ar ais go dtí an croí. Ballaí tiubh. Lumen mhór. Tá comhlá (valve) ann

Question 11

Feidhm de capillary + cur síos?

Answer 11

Ceangail na artairí go dtí feith. Balla cille aonair

Question 12

Cad é an croí?

Answer 12

Is é caidéal an chórais imshruthaithe é

Question 13

Cén fáth go bhfuil an meadailín chlé níos tibhe ná an dheis?

Answer 13

Caithfidh sé fuil a phumpáil timpeall an choirp ar fad

Question 14

Cén saghas meatán é an croí + maoin den meatán?

Answer 14

Cairdiach. Ní fhaigeann sé tuirseach

Question 15

Cad é an cuisle (pulse)?

Answer 15

Leathnú + crapadh na n-artairí mar fhreagra ar shreabhadh fola

Question 16

Cad é an buaileadh croí + mean?

Answer 16

Crapadh agus maolú an chroí Méan = 60-80bpm

Question 17

Cad a dhéanann an croí nuair a dhéanaimid aclaíocht agus cén fáth?

Answer 17

Buaileann sé níos tapúla chun níos mó ocsaigine agus bia a thabhairt do na cealla

Question 18

Conas éifeacht na aclaíocht ar ráta croí a tástáíl?

Answer 18

1. Seiceáil croí scíthe
2. Déan cleachtadh ar feadh nóiméad amháin
3. Ráta cuisle a thomhas agus comparáid a dhéanamh le ráta croí scíthe

Question 19

Torthaí den tuargimh ar ráta croí?

Answer 19

Beidh méadú suntasach tagtha ar an ráta cuisle

Question 20

Mínigh córas imshruthaithe dúbailte?

Answer 20

Nascann córas amháin an croí agus na scamhóga, nascann an ciorcad eile an croí leis an gcuid eile den chorp

Question 21

Buntaiste de córas imshruthaithe?

Answer 21

Seachadadh tapa O2, deireadh tapa CO2

Question 22

4 córas difiúl san chorp

Answer 22

1. Córas cnámharlaigh
2. Córas néarógach
3. Córas matánach
4. Córas riospráide

Question 23

Cén fáth a bhfuil sé tábhachtach croí sláintiúil a bheith agat?

Answer 23

Má bhfuil an croí neamhsláintiúil, d’fhéadfadh taom croí nó stróc a tharlú

Question 24

3 slí chun dhéanamh do croí níos sláintiúil?

Answer 24

1. Laghdú strios
2. Stop ag caitheamh tobac
3. Fháil aclaí