An córas imshruthaithe (circulatory) Flashcards
Cad a dhéanann an córas imsruthaithe?
Tugann sé cothaithigh agus ocsaigin go dtí gach chill san chorp
3 fheidm den chóras imsruthaithe?
- Iompar O2, CO2, glúcós, aimínaigéid, vitimíní, mianraí, uisce, hormóin
- Rialachán teocht
- Cosaint ar ghalar/galar a chosc
Na 4 páirt de fuil?
- Fuilchorp dearg
- Fuilchorp bán
- Pláitíní
- Plasma
Cad a dhéanann fuilchorp dearg?
Tá haemaglóibin sa chill chun ocsaigin a iompar
Cad a dhéanann fuilchorp bán?
Troid ionfhabtú (infection)
Cad a dhéanann plátíní?
Fuil a theactadh
Cad a dhéanann plasma?
Cuid leachtach d’fhuil a iompraíonn ábhair
Na 3 cineáil soithigh fola (blood vessel)?
- Artairí
- Féith
- Capillary
Feidhm de artairí + cur síos?
Thóg fuil ón croí. Tá balla tiubh leaisteach ann le lumen beag
Feidhm de feith + cur síos?
Thug fuil ar ais go dtí an croí. Ballaí tiubh. Lumen mhór. Tá comhlá (valve) ann
Feidhm de capillary + cur síos?
Ceangail na artairí go dtí feith. Balla cille aonair
Cad é an croí?
Is é caidéal an chórais imshruthaithe é
Cén fáth go bhfuil an meadailín chlé níos tibhe ná an dheis?
Caithfidh sé fuil a phumpáil timpeall an choirp ar fad
Cén saghas meatán é an croí + maoin den meatán?
Cairdiach. Ní fhaigeann sé tuirseach
Cad a dhéanann an croí nuair a dhéanaimid aclaíocht agus cén fáth?
Buaileann sé níos tapúla chun níos mó ocsaigine agus bia a thabhairt do na cealla
Conas éifeacht na aclaíocht ar ráta croí a tástáíl?
- Seiceáil croí scíthe
- Déan cleachtadh ar feadh nóiméad amháin
- Ráta cuisle a thomhas agus comparáid a dhéanamh le ráta croí scíthe
Mínigh córas imshruthaithe dúbailte?
Nascann córas amháin an croí agus na scamhóga, nascann an ciorcad eile an croí leis an gcuid eile den chorp
Cén fáth a bhfuil sé tábhachtach croí sláintiúil a bheith agat?
Má bhfuil an croí neamhsláintiúil, d’fhéadfadh taom croí nó stróc a tharlú