Algemene fiscale principes deel 1 Flashcards
Een belasting heeft dus 4 kenmerken
– Een rechtsband
– Tussen de overheid en de belastingplichtige
– Waarbij een heffing of prestatie wordt opgelegd ten behoeve van een overheid
– Met als doel in de openbare uitgaven te voorzien
Het materieel belastingschuld?
Het materieel belastingschuld is het werkelijke bedrag aan belasting dat een belastingplichtige daadwerkelijk moet betalen aan de belastingdienst, na aftrek van eventuele belastingkortingen, aftrekposten of vrijstellingen waarop hij of zij recht heeft. Het vertegenwoordigt het bedrag dat daadwerkelijk moet worden betaald om te voldoen aan de belastingverplichting op basis van het belastbaar inkomen of de belastbare winst.
Het formeel belastingschuld?
Het formeel belastingschuld is het bedrag aan belasting dat een belastingplichtige volgens de wet verschuldigd is aan de belastingdienst op basis van zijn of haar inkomen, winst of andere belastbare gebeurtenissen. Het vertegenwoordigt de belastingverplichting die voortvloeit uit de toepassing van belastingwetten en -tarieven op het belastbaar inkomen of de belastbare winst van een individu, bedrijf of entiteit.
De autonome belastingbevoegdheid
impliceert dat een bevoegdheidsniveau binnen haar wettelijk bevoegdheidskader zelf
(autonoom) een belasting gaat invoeren
De toegewezen belastingbevoegdheid
impliceert dat een beleidsniveau
een stuk van haar eigen belastingbevoegdheid afstaat aan een ander beleidsniveau
De autonome belastingbevoegdheid is niet absoluut. Bespreek.
- De autonome belastingbevoegdheid is niet absoluut, er zijn grenzen door internationale normen
en nationale wetsbepalingen:
-Bevoegdheid beperkt door EU-wetgeving en door verdragen
-Bevoegdheid beperkt door de grondwet
– Bevoegdheid beperkt door de “wet”
Bespreek de toegewezen belastingbevoegdheid van de regionale/lokale overheid.
- De toegewezen belastingbevoegdheid kan enkel binnen het toegewezen wetskader
– Deze bevoegdheid wordt vastgelegd door het bestuur die de bevoegdheid gaat toewijzen
» Ondergeschikt bestuur wijst een bevoegdheid toe aan een hoger bestuur:
* Vb. artikel 34 GW en EU-richtlijn inzake BTW
» Hoger bestuur wijst een bevoegdheid toe aan een ondergeschikt bestuur
* Vb. Bijzondere Wet 16 januari 1989 en Wet van 23 januari 1989
* Vb. artikel 464 WIB 92
De belastingbevoegdheid van de federale overheid
- De federale overheid heeft enkel een autonome belastingbevoegdheid
– Cf. art. 170 GW
– De federale overheid heeft de meest uitgebreide fiscale bevoegdheid
– De autonome belasting bevoegdheid is geen absolute bevoegdheid
» Bevoegdheid beperkt door verdragen
* Vb. BTW en Douane
* Vb. Dubbelbelastingverdragen in de inkomstenbelastingen
* Vb. EU-verdrag ( staatssteun en vrij verkeer )
» Bevoegdheid beperkt door eigen wetten
* Vb. de grondwet ( art. 10 en 11 GW )
* Vb. Wet van 23 januari 1989
De belangrijkste federale belastingen
- De inkomstenbelastingen
- Met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen
– Gedeeltelijke regionalisering - BTW
- Douane en accijnzen
- Registratie en successierechten
– Gedeeltelijke regionalisering - Diverse rechten en taksen
Bespreek de autonome belastingbevoegdheid van de federale/regionale/lokale overheid.: Regionaal niveau
– Enkel een autonome belastingbevoegdheid voor de gewesten, niet voor de gemeenschappen
– De grondslag is hier artikel 170, § 2 GW, maar “de wet bepaalt de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt”
- De federale wet kan dus de fiscale autonomie van ondergeschikte besturen beperken
- Zie de wet van 23 januari 1989
- Geen regionale belasting mogelijk op materie die reeds het voorwerp uitmaken van een federale belasting
- Vb. Turteltaks, GwH nr. 83/2017, 22 juni 2017
- Uitz. afval en water
– Algemene beperkingen uit verdragen en grondwet blijven ook gelden ( vb.
gelijkheidsbeginsel en recht op eigendom )
De belangrijkste autonome regionale belastingen
- Deze zijn voorlopig vrij beperkt
- Voorbeelden:
– Leegstandsbelasting woningen
– Leegstandsheffing bedrijfsruimten
– Planbatenheffing
– Afvalwaterheffing
– Kilometerheffing voor vrachtwagens
Bespreek de krachtlijnen van het financieringssysteem van de Bijzondere Financieringswet.
Het gaat om de regionale belastingbevoegdheid.
* De toegewezen belastingbevoegdheid van de gewesten:
» Deze wet bepaalt de financiering van de gewesten en de gemeenschappen via twee technieken:
* Een dotatiesysteem
* Toegewezen belastingbevoegdheden
Bespreek de krachtlijnen van het financieringssysteem van de Bijzondere Financieringswet:Het “dotatiesysteem”
- De gemeenschappen krijgen een dotatie van de federale overheid uit de inkomsten van de personenbelasting en uit de inkomsten van de BTW
Bespreek de krachtlijnen van het financieringssysteem van de Bijzondere Financieringswet :De toewijzing van de fiscale bevoegdheid mbt federale belastingen aan de gewesten
- Belastingen die historisch op het nationale( federale)
niveau werden ingevoerd worden zowel qua opbrengst als qua bevoegdheid toegewezen aan de gewesten - Dit is het systeem van de “oneigenlijke
gewestbelastingen”
Bespreek de normatieve bevoegdheid van de gewesten ten aanzien van de oneigenlijke gewestbelastingen.
» De bevoegdheid tav de oneigenlijke gewestbelastingen is echter slechts gedeeltelijk:
- Het federaal niveau blijft bevoegd voor “de
belastbare materie” ( art. 4 BFW ) - Het regionaal niveau is bevoegd
voor het regelen van de “heffingsgrondslag, tarief, verminderingen en vrijstellingen” ( art. 4 BFW ) - Het federaal niveau blijft bevoegd voor de “dienst
van de belasting” tot op moment dat de gewesten
“dienst van de belasting” overnemen ( art. 5 BFW