A. Pijnmedicatie Flashcards by Romy van den Berg

Nocireceptoren zijn

Zenuwen die pijn detecteren, ‘pijn receptoren’

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Pijn wordt veroorzaakt door

weefselbeschadiging

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Stoffen die de nocireceptoren stimuleren

Histamine, serotonine, bradykinine

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Functie van prostaglandinen

verhogen gevoeligheid van sensorische zenuweinden nociceptoren voor histamine, serotonine, bradykinine

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Stappen WHO pijnladder

Paracetamol (evt + prostaglandinesynthaseremmer)
NSAID (evt icm met paracetamol)
Zwak werkend opioid (codeïne/tramadol)
Sterker opioid (morfine/fentanyl, evt opiodrotatie)
Pijnstilling via parenterale toediening iv of subcutaan

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Maximale dosering van paracetamol

500-1000mg 3-4x daags (gedurende maximaal 1 maand)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Maximale dosering van Ibuprofen

2400mg/dag - 3-4x dd 400-600 mg

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Maximale dosering van diclofenac

150mg/dag - 2-3 dd 25-50 mg

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Maximale dosering van naproxen

1000 mg/dag - 2 dd 250-500 mg

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Maximale dosering codeine

240 mg/dag - 30-60 mg/ keer

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

MAximale dosering van tramadol

50-100mg 3-4x per dag

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Belangrijkste bijwerking van paracetamol

Leverbeschadiging

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Vanaf welke dosis treedt leverbeschadiding bij paracetamol op?

150 mg/kg per dag

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Wat zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van leverschade bij PCM gebruik zijn:

pre-existente leverbeschadiging
Alcoholisme
Slechte voedingstoestand

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Wat is geïndiceerd bij een paracetamol intoxicatie?

N-acetyl-cysteïne

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Wat is de gebruikelijke dosis paracetamol als er sprake is van alcoholisme, slechte voedingstoestand en leverfalen?

Max 2 gram per dag ipv 4 gram

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Lever falen & paracetamol

Meer kans op hepatotoxische metabolieten van paracetamol

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Slechte voedingstoestand & PCM

Minder glutathion in lever; minder conjugatie NAPQI

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Noem de 2 niet-opioiden

Paracetamol & prostaglandine-esterase remmers

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Welk medicament PCM of NSAID is koortswerend, ontstekingsremmend en pijnstillend?

NSAID

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Voorbeelden klassieke NSAID

ibuprofen, naproxen, diclofenac

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

selectieve COX-2 remmers

celecoxib

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

analgetische werking

pijnstillende werking

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

antipyretische werking

koortswerende werking

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

anti inflammatoire werking

anti ontstekende werking

COX1 enzym

productie prostaglandine weefselhomeostase: autoregulatie van renale perfusie, gastroprotectie en trombocytenaggregratie

COX 2 enzym

autoregulatie renale perfusie, inflammatie, ovulatie, sluiten van ductus van botalli in neonaten, en diverse functies van CZS (koorts inductie, pijnwaarneming en cognitieve functies)

Bij welke functies speelt COX2 invloed op CZS?

koorts inductie, pijnwaarneming en cognitieve functies

Welke enzymen remmen NSAID's?

COX1 en COX2

Wat is voordeel van COX2 remmer, meer selectieve NSAID zoals celecoxib?

Minder gastro-intestinale klachten

Rofecoxib is van de markt gehaald. Waarom?

Hoog selectieve COX2 remmer. Ernstige cardiovasculaire bijwerkingen met sterfte als gevolg

Bijwerkingen van NSAID's

ulcus pepticum, nierfalen, trombocytopathie, verergering van hartfalen door water en zout retentie

Risicofactoren voor ontstaan ulcus pepticum bij NSAID's

ulcus in de VG, reumatoide arteritis, hartfalen, diabetes mellitus

Risicofactoren voor ontwikkelen van nierfalen:

hartfalen, dehydratie, sepsis, pre-existent nierfalen

Wat wordt er gegeven ter voorkoming van ulcus pepticum?

PPI

acetylsalicylzuur

asperine

Bijwerkingen door NSAID zoals toename van trobocytenaggregratie kan bloedingstijd afnemen. Dit effect is

reversibel, dosisafhankelijk en kortdurend

Welk medicament geef je niet indien een patient verhoogde bloedingstijd heeft aan pijnstilling?

acetylsalicylzuur

PPI is geïndiceerd bij starten van NSAID bij

- VG van ulcus - Leeftijd boven de 70 jaar - Onbehandelde H. Pylori-infectie in kader van ulcus lijden

PPI moet overwogen worden bij starten NSAID bij: (risico stijgt als meer aanwezig)

- leeftijd 60-70 jaar - gebruik van anticoagulantia / acetylsalicylzuur - Ernstige invaliderende RA - hartfalen - diabetes - hoge doseringen van NSAID - corticosteroïden - SSRI gebruik

Prostaglandine zorgt in de nier voor een compensatie mechanisme bij afname van circulerend volume. Hierdoor zorgt prostaglandine voor:

dilatatie van afferente arteriole van nier, waardoor nierdoorbloeding bij daling van circulerend volume gelijk blijft

Wat is functie bij gastro-intestinale stelsel bij remming van prostaglandine?

remming van beschermende functie op de maag

Bij remming van prostaglandine wordt compensatie mechanisme in de nier geremd. Wat is dit mechanisme en wat kan hiervan resultaat zijn?

Compensatie mechanisme waarbij er vasodilatatie van afferente arteriole nier plaatsvind bij afname circulerend volume waardoor nierperfusie gelijk blijft. Bij remming van prostaglandine wordt dit mechanisme geremd. Resultaat: verminderde nierdoorbloeding, vocht retentie, acute nierinsufficientie

Hoger risico nierinsufficientie onder NSAID

- verminderd circulerend volume: hartfalen, dehydratie, sepsis - RAS remmers - Pre- existent nierfalen mdrd <30

NSAIDs kunnen nierinsufficientie geven. Wat verzoorzaakt dit?

elektrolystoornissen mn verhoogd kalium

NSAIDs en renaal geklaarde comedicatie is kans op geneesmiddellen intoxicatie. MEt welke middelen moet je oppassen?

sotalol, digoxine, lithium, nitrofurantoïne, metformine

Welke medicatie geeft in lage dosis geen nierfunctie verlies? <80mg

acetylsalicylzuur

Voor welke cardiovasculaire bijwerking zorgen NSAID's?

water- en zout retentie

Wat kan er ontstaan door water en zout retentie door NSAIDs?

perifeer oedeem

Waarom moeten NSAIDs vermeden worden bij mensen met hartfalen?

meer kans op links/rechtszijdig decompensatio cordis

NSAID's kunnen door water en zout retentie aanleiding geven tot

hypertensie

Welke combinatie geeft verhoogd risico op maagbloedingen met NSAIDS?

NSAIDS gecombineerd met: - coumarines - trombocyrenaggregratieremmers - steroiden - SSRI

Welke combinatie geeft verhoogd risico op hartfalen en nierfalen icm NSAIDS?

NSAIDS gecombineerd met: - RAS-remmers - diurectia door zout retentie

Krachtige opioiden

U-agonisten

opiaten binden aan opioidreceptoren welke receptoren zijn er?

mu recepter (u), Kappa receptor (K) , lambda receptor

Wat is een competitieve antagonist voor alle opiaat receptoren?

naloxon

Welke mediactie kan gebruikt worden om bijwerkingen tgv morfine-agonisten te couperen?

naloxon

Welk opiaat heeft relatief sterkst analgetisch effect tov morfine?

Fentanyl

Welke toedieningsvormen zijn er voor fentanyl?

nasaal, transdermaal, buccaal

Tramadol

zwak analgetisch effect relatief veel bijwerkingen: duizeligheid, delier, misselijkheid remmende werking adrenaline/noradrenaline/serotonine

Codeine is afhankelijk van enzym CYP2D6. Waarom is effectiviteit niet goed te voorspellen?

omdat activiteit dan dit enzym wisselt per patient

Bijwerkingen van opiaten

obstipatie, ademdepressie, afhankelijkheid

Bij welke VG moet je bedacht zijn op ademdepressie bij opiaat voorschrijven?

COPD

Oxybutynine

anticholinerg geneesmiddel voor de behandeling van de symptomen van overactieve blaas, waaronder urine-incontinentie en pollakisurie. Het vermindert de spierspanning van inwendige sluitspier van de blaas zodat de blaas kan uitzetten en meer urine kan bevatten

hoe kan het dat NSAIDs een AKI kunnen veroorzaken?

doordat NSAID's verminderde filtratie door de nieren bewerkstelligen en verminderde druk. Hierdoor kan deze te laag worden waardoor er een acute nierinsufficiëntie kan ontstaan.

Wanneer is de biologische beschikbaarheid hoger, bij parenterale toediending of orale toediening?

parenterale toediening