9.1 vitamines en deficienties

Question 1

wat zijn energiecomponenten?

Answer 1

koolhydraten
eiwitten
vetten

Question 2

wat zijn essentiele componenten?

Answer 2

sommige aminozuren
sommige vetzuren
vitamines
mineralen

Question 3

wat zijn essentiele aminozuren?

Answer 3

aminozuren die we niet of onvoldoende zelf kunnen aanmaken

Question 4

noem 9 essentiele aminozuren

Answer 4

histidine
leucine
isoleucine
valine
phenylalanine
tryptofaan
lysine
methionine
threonine

Question 5

wat zegt een hoge biologische waarde van een eiwit?

Answer 5

voedingseiwit waarin alle essentiele aminozuren aanwezig zijn in de onderlinge verhouding nodig voor de mens

Question 6

wat zijn essentiele vetzuren?

Answer 6

omega 6 en omega 3 (poli-onverzadigde vetzuren)

Question 7

wat kunnen we zelf veranderen aan vetzuren?

Answer 7

we kunnen ze onverzadigd maken in de richting van de carboxylgroep

Question 8

welke vetten hebben de hoogste prioriteit in de voeding?

Answer 8

omega-3 PUFA (poly onverzadigd)
omega-6
MUFA (mono-onverzadigd)
verzadigd

Question 9

in welke producten zit omega-3 en wat is de functie/ bij wat spelen ze een rol?

Answer 9

zit in visolie en walnoten

spelen een rol bi de hersenfunctie en visus

Question 10

in welke producten zit omega-6 en wat is de functie/ bij wat spelen ze een rol?

Answer 10

zit in plantenolie

voorbeeld: arachidonzuur

speelt een rol bij ontsteking, plaatjesaggregatie, vasodilatatie en partus

Question 11

in welke producten zit MUFA en wat is de functie/ bij wat spelen ze een rol?

Answer 11

MUFA zit in olijfolie

voorbeeld: oliezuur

het is een component van membranen

Question 12

in welke producten zit verzadigde vetzuren en noem een voorbeeld?

Answer 12

in dierlijk vet
margarine

voorbeeld: stearinezuur

transvetzuur

Question 13

wat is een trans vetzuur?

Answer 13

de onverzadigdheden (H+) staan niet aan dezelfde kant zoals bij een Cis zuur, maar tegen over elkaar. 
trans vetzuren gedragen zich als verzadigde vetzuren en komen star voor in het membraan

Question 14

wat zijn voedingsvezels?

Answer 14

plantenmateriaal dat niet kan worden verteerd in de darm door humane enzymen
het is vooral aanwezig in celwanden van zaden, wortels, bladgroente en fruit

je hebt fermenteerbare en niet fermenteerbare vezels (niet fermenteerbare vezels worden niet afgebroken)

Question 15

wat is de functie en de gunstige werking daarvan, van de voedingsvezels?

Answer 15

vertraagd vertering voedsel–> verlengt verzadigingsgevoel

binding water en wateropgeloste voedingsstoffen–> verlaagt GI

binding galzuren zouten–> verlaagd LDL cholesterol

activering darmperistaltiek–> bevordert stoelgang

buffering darm pH en bevordering darmflora–> verlaagt risico op colorectaal kanker

Question 16

wat zijn mineralen?

Answer 16

het is ongeveer 3% van het lichaamsgewicht

je hebt macromineralen en spoorelementen

Question 17

wat zijn macromineralen?

Answer 17

magnesium-
calcium-
fosfaat-
kalium-
natrium-
cholride-
zwavelionen

Question 18

wat zijn spoorelementen?

Answer 18

Fe2+
F-
I-
Cu+
Zn2+
Co2+
Mn2+
Cr3+
seleenionen

Question 19

wat zijn vitamines?

Answer 19

organische verbindingen

essentieel vppr de uitvoering van specifieke biochemische reacties in ons lichaam

niet of onvoldoende aangemaakt in ons lichaam

Question 20

wat zijn vetoplosbare vitamines?

Answer 20

ADEK

Question 21

wat zijn water oplosbare vitamines?

Answer 21

B1, B2, B3, B5, B6, biotine, foliumzuur, B12, C

Question 22

wat is een co-enzym?

Answer 22

een actieve groep die uit de vitamine wordt gemaakr

Question 23

hoe heet vitamine B1, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 23

thiamine

thiaminepyrofosfaat (TPP+)

aldehyde groep transfer

Question 24

hoe heet vitamine B2, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 24

riboflavine

FAD

elektronenpaar transfer

Question 25

hoe heet vitamine B3, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 25

niacin NAD, NADP elektronenpaar transfer

Question 26

hoe heet vitamine B5, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 26

panthotenaat co-enzym A (CoA-SH) acylgroep transfer

Question 27

hoe heet vitamine B6, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 27

pyridoxine pyridoxaalfosfaat aminogroeptransfer

Question 28

hoe heet vitamine B8, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 28

biotine biocytine carboxylgroep transfer

Question 29

hoe heet vitamine B11, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 29

foliumzuur tetrahydrofolaat (THP) mono-c groep transfer

Question 30

hoe heet vitamine B12, wat is zijn co-enzym en functie?

Answer 30

vitamine B12 cobalamine alkylgroep tranfser

Question 31

wat is de functie van vitamine A?

Answer 31

Ligand transcriptiefactor | visus

Question 32

wat is de functie van vitamine C?

Answer 32

collageen synthese antioxidant: beschermen moleculen die in water opgelost zijn synthese Carnitine, noradrenaline

Question 33

wat is de functie van vitamine D?

Answer 33

ligand transcriptiefactor

Question 34

wat is de functie van vitamine E?

Answer 34

antioxidant: beschermen van lipiden tegen oxidatie

Question 35

wat is de functie van vitamine K?

Answer 35

gamma-carboxylering

Question 36

welk vitamine moet je niet slikken bij zwangerschap?

Answer 36

vitamine A het is teratogeen kan craniofaciale afwijkingen, hazenlip, hydrocephaly, spontane abortie etc geven

Question 37

wat zin symptomen die kunnen voorkomen bij vitamine B deficiëntie?

Answer 37

``` dermatitis glossitis cheilitis vermoeidheid diarree perifere neuropathie depressiviteit verminderde spiercontractie verwardheid ```

Question 38

wat is beriberi?

Answer 38

een vitamine B1 deficiëntie door eenzijdige (witte)rijstvoeding 2 vormen: natte beriberi: vergroot hart, tachycardie, decompensatie cordis, oedeem, ascites, lactaatacidose droge beriberi: polyneuritis, motorische en sensorische dysfunctie van de extremiteiten, verlies van oogcoordinatie

Question 39

wat zijn symptomen van beriberi?

Answer 39

``` spierzwakte ataxie perifere neuropathie oogspierverlamming nystagmus geheugenproblemen ```

Question 40

wat is wenicke Korsakoff?

Answer 40

een vitamine B1 deficiëntie door alcoholisme

Question 41

wat zijn symptomen van Wernicke Korsakoff?

Answer 41

oogspierverlamming disorientatie extreem geheugenproblemen coma/ dood

Question 42

welke metabole paden zijn afhankelijk van TPP+ (co enzym vitamine B1)?

Answer 42

pyruvaatdehydrogenase in de aerobe glycolyse a-ketoglytaraatdehydrogenase in de CZS vertakt a-ketozuurdehydrogenase in de ammoniak afbraak transketolase in de pentose fosfaat shunt acetylcholine synthese (neurotransmitter synthese)

Question 43

welke reacties zijn afhankelijk van vitamine B6?

Answer 43

transaminases bij de gluconeognese en ureumcyclus phosphorylases in de glycogenolyse

Question 44

welke carboxyleringsreacties zijn afhankelijk van biotine (vit b8)

Answer 44

pyruvaatcarboxylase acetyl-CoA carboxylase propionyl-CoA carboxylase

Question 45

wat zijn oorzaken van anemie?

Answer 45

tekort vitamine B12 (vlees, lever, melk) of foliumzuur (bladgroente) tekort vitamine E (bladgroente, plantenolie) tekort ijzer (vlees)

Question 46

wat is gevolg vitamine C deficiëntie?

Answer 46

scheurbuik - huidbloedingen - neusbloedingen - gezwollen, pijnlijk tandvlees - tanduitval

Question 47

wat is gevolg vitamine E deficiëntie?

Answer 47

neurologische problemen hemolytische anemie verhoogd risico op HVZ