7.2 exogeen en endogeen lipide transport

Question 1

wat zijn de belangrijkste vettige substanties in bloed?

Answer 1

cholesterol

triglyceriden

Question 2

welke 2 vormen van cholesterol zijn er?

Answer 2

vrij cholesterol

cholesterol-ester

Question 3

wat is de functie van cholesterol?

Answer 3

bouwsteen celmembraan
gal voor het oplossen van vetten
voorloper steroidhormonen
voorloper vitamine D

Question 4

hoe gaat de lever cholesterol voorraad?

Answer 4

het wordt aangevuld via voeding, Novo synthese (meest voorkomend) en cholesterol gesynthetiseerd in extrahepatisch weefsel

het wordt gesecreteerd via HDL en VLDL
vrije cholesterol zit in gal
conversie naar galzouten/zurem

Question 5

hoe wordt cholesterol gesynthetiseerd?

Answer 5

uit acetyl CoA en acetoacetylCoA

belangrijkste enzym en snelheidsbepalende stap is de HMG-CoA reductase

Question 6

wat doen statines?

Answer 6

ze remmen de HMG-CoA reductase

Question 7

wat is ubiquonone?

Answer 7

het zit in de pathway van de cholesterolsynthese

als je het remt met statines krijg je spierpijn

Question 8

in welke voeding zit cholesterol en wat is aangeraden?

Answer 8

het zit in dierlijke producten

aangeraden is max 300 mg/dag

hiervan wordt 50% geabsorbeerd en 1 gr/dag geexcreteerd (vooral gal)

Question 9

wat is een triglyceride?

Answer 9

1 glycerol met 3 vrije vetzuurmoleculen

vetzuur molecuul is verzadigd als er geen dubbele binding is en onverzadigd bij 1/meer dubbele bindinen

Question 10

functie triglyceride?

Answer 10

belangrijkste brandstof lichaam

Question 11

hoe worden cholesterol en triglyceriden vervoerd?

Answer 11

ze zijn niet wateroplosbaar

ze worden vervoerd via lipoproteinen

Question 12

hoe zijn lipoproteinen opgebouwd?

Answer 12

de mantel is hydrofiel en de kern is lipofiel

in de kern: triglyceride en veresterd cholesterol
mantel: vrij cholesterol en fosfolipiden

Question 13

waaruit bestaat lipoproteinen?

Answer 13

cholesterol
fosfolipiden
eiwitten

Question 14

hoe kunnen lipoproteinen zorgen voor atherosclerose?

Answer 14

ze kunnen blijven plakken aan de vaatwand waardoor er ontstekingscellen op af komen. dit kan leiden tot atherosclerose

Question 15

welke lipoproteinen zijn er?

Answer 15

HDL
LDL
VLDL
chylomicron

Question 16

waaruit bestaan chylomicronen vooral?

Answer 16

ze zijn groot en kleine dichtheid

ze bevatten vooral triglyceride en weinig cholesterol

Question 17

waaruit bestaan chylomicron remnant?

Answer 17

kleiner deeltje met wat grotere dichtheid

bevat wat minder triglyceride dan de chylomicron doordat het eruit is gegaan

Question 18

waaruit bestaat VLDL?

Answer 18

grote deeltjes met lage dichtheid (weinig cholesterol)

Question 19

waaruit bestaat LDL?

Answer 19

low density lipoprotein: kleiner deeltje met grotere dichtheid

dit is gevaarlijk voor het hart

Question 20

waaruit bestaat HDL?

Answer 20

klein deeltje met grote dichtheid–> cholesterol

goed cholesterol

Question 21

wat zijn apolipoproteinen?

Answer 21

structurele eiwitten van lipoproteinen

ze zitten op de mantel van de lipoproteinen

Question 22

wat is Apo A2 en de functie?

Answer 22

zit op HDL

structuureiwit voor HDL
activator van hepatische lipase

Question 23

wat is Apo B48 en de functie?

Answer 23

zit op chylomicronen en -remnants

nodig voor chylomicronen-secretie
bindt niet aan LDLR

Question 24

wat is Apo B100 en de functie?

Answer 24

zit op VLDL, IDL, LDL, Lp(a)

zorgt voor secretie van VLDL-secretie
ligand voor LDLR

Question 25

wat is Apo C1 en de functie?

Answer 25

zit op chylomicronen, VLDL, HDL is een activator voor LCAT

Question 26

wat is Apo C2 en de functie?

Answer 26

zit op chylomicronen is een cofactor voor LPL

Question 27

wat is Apo E en de functie?

Answer 27

zit op chylomicronen, IDL, VLDL, HDL is nodig voor de chylomicronsecretie ligand voor LDLR

Question 28

wat is Apo A1 en de functie?

Answer 28

zit op HDL en chylomicronen structuureiwit voor HDL activator voor LCAT (LCAT zet vrij cholesterol om in cholesterol esters)

Question 29

functie apolipoproteinen?

Answer 29

ligand voor receptor binding van andere apo's aan receptoren beïnvloeden co-factoren voor enzymen

Question 30

wat is de exogene pathway?

Answer 30

triglyceride en cholesterol worden in de darm opgenomen. ze worden vervoerd via chylomicronen chylomicronen worden gemaakt mbv MTP in chylomicron zit veel vet. LPL zorgt ervoor dat triglyceride uit chylomicron naar spier en vetweefsel gaat chylomicron remnant (overblijfsel) wordt opgevangen door LRP en LDLR en gaat zo terug naar de lever

Question 31

wat is de endogene pathway?

Answer 31

aangemaakt om tijdens het vasten te overleven chylomicron remnant wordt opgenomen door de remnant receptor en komt in de lever lever krijgt cholesrerol en triglyceride uit de voeding. vormt zelf ook cholesterol. er wordt VLDL gevormd VLDL bevat voornamelijk vet, het lijkt op een chylomicron alleen VLDL raakt minder snel op. LDL zorgt weer dat vet uit VLDL komt. er blijft nu IDL over IDL kan opgenomen worden in de lever op LDL te vormen. LDL kan cholesterol afgeven extrahepatisch of het wordt gerecycled in de lever door binding LDLR

Question 32

wat gebeurd er als LDL bindt aan LDLR

Answer 32

LDL bindt aan de LDLR. het complex wordt opgenomen in de versicle en afgebroken. LDLR wordt gerycled oiv PCSK9

Question 33

wat doet PCSK9?

Answer 33

zorgt dat LDLR wordt afgebroken als je teveel PCSK9 hebt, heb je te weinig LDLR waardoor er teveel LDL (bevat voornamelijk cholesterol) in het bloed blijft zitten

Question 34

wat is de meest voorkomende oorzaak van familiaire hypercholesterolemie?

Answer 34

een mutatie in LDLR

Question 35

wat zijn kenmerken van PT's met FH?

Answer 35

arcus lipoides (witte ring rond iris) xanthomen: verdikte achillespees xanthelasmata

Question 36

hoe werkt de reverse cholesterol transport?

Answer 36

HDL zorgt voor reverse cholesterol transport het wordt aangemaakt in de darm en lever. het kan mbv ABC,A1/-G1 cholesterol uit de vaatwand opnemen LCAT brengt cholesterol in de HDL HDL kan worden getransporteerd naar de lever via SR-B1 of het kan zijn cholesterol naar LDL vervoeren. zelf neemt het dan de vetten op van LDL. dit gaat mbv enzym CETP LDL gaat naar lever of terig in vaatwand

Question 37

wat is lipoproteine a?

Answer 37

een variant van LDL Apo(a) is verbonden aan apoB apo A is genetisch bepaald het is zeer athrogeen dus komt makkelijk in de vaatwand (atherosclerose) homoloog met plasminogeen