8.2 Vrygestelde inkomste

Question 1

Inkomste bestaan uit:

Answer 1

Bruto inkomste
Minus: Vrygestelde inkomste

Question 2

A. Tipiese vrystellings vir natuurlike persone:

Answer 2

• Vrystellings a.g.v. die belastingpligtige se status (bv. die staat of buitelandse regerings….)
• Sekere pension wat ontvang word van bronne buite die RSA (Oorlogpensioen, gestremdheidpensioen, UIF….)
• Sommige bedrae t.o.v. indiensneming (uniform toelae, verhuisingsvoordele, beurse)
• Kapitale gedeelte van annuiteite is vrygestel
• Onderhoud (alimony) vanaf gades of vorige gades wat ingevolge ʼn egskeidingsbevel betaal moet word
• Buitelandse indiensneming inkomste ontvang deur inwoners tot in met R1.25miljoen (spesifieke periodes van toepassing)
• Bona fide beurse
• Bedrae ontvang of toegeval vanaf ʼn belasting vrye belegging
• Verhuisingstoelae ontvang vanaf werkgewers
• Enkelbedrae betalings vanaf kwalifiserende lewenspolisse

Question 3

B. Ander vrystellings: Beleggingsinkomste

Answer 3

• Beleggingsinkomste is al die passiewe inkomstes van ʼn natuurlike persoon anders as die inkomste wat onstaan weens handelbedrywighede, ingesluit huurinkomste, al is die verhuring van eiendom wel geag te wees as handel.
• Beleggingsinkomste sluit in: rente inkomste/huurinkomste/dividend inkomste/annuiteit inkomste wat plaaslik en in die buiteland verdien word.

Question 4

(a) Rente inkomste ontvang vanaf plaaslike (RSA) beleggings:

Answer 4

• Rente inkomste word vrygestel volgens beperkings: R23 800 (<65jr) of R34 500 (>65jr).
• Nuut: vanaf 1 Maart 2022 sal ʼn natuurlike persoon se vrystelling t.o.v. rente pro-rata bereken word indien hul jaar van aanslag korter as 12 maande is.

Question 5

(b) Rente inkomste ontvang vanaf belastingvrye beleggings

Answer 5

Rente ontvang of toegeval vanuit ‘n belastingvrye belegging (soos omskryf in artikel 12T) is vrygestel van inkomstebelasting.
MAAR ‘n belastingvrye belegging moet aan die volgende vier vereistes voldoen:
1. Dit moet uitgereik word deur: ‘n bank; ‘n langtermynversekeraar; ‘n portefeulje van ‘n kollektiewe beleggingskema in eiendom; ‘n portefeulje van ‘n kollektiewe beleggingskema in sekuriteite; of die regering van die Republiek (nasionale sfeer).
2. Dit moet geadministreer word deur: ‘n gemagtigde gebruiker; of ‘n finansiële diensverskaffer.
3. Dit moet gehou word deur: ‘n natuurlike persoon; die bestorwe of insolvente boedel van ‘n persoon.
4. Dit moet voldoen aan die vereistes van ‘n belastingvrye belegging in ooreenstemming met: die Polishouerbeskermingsreëls ingevolge die Langtermynversekeringswet; of die regulasies beoog in die Wet op die Beheer van Kollektiewe Beleggingskemas.

Question 6

(c) Dividende ontvang vanaf RSA maatskappye – Gewoonlik volledig vrygestel

Answer 6

Wat is dividende? Dividende is in wese ʼn uitkering van ʼn maatskappy se inkomste na belasting in ag geneem is.
Die rede waarom dividende gewoonlik vrygestel is van normale belasting is omdat die maatskappye reeds 28% belasting op hul winste betaal het EN dividend belasting van 20% word ook reeds deur die aandeelhouers betaal. MAAR, daar is uitsonderings wat van toepassing is veral wanneer die betrokke maatskappy se winste nie onderhewig was aan normale belasting nie, of om belasting ontduiking te voorkom.

Question 7

Dividende in die volgende gevalle is NIE VRYGESTEL VAN NORMALE BELASTING NIE:

Answer 7

1. Dividende wat betaal is as ‘n annuiteit
2. Dividende ingevolge ‘n werknemer gebasseerde aandele skema
3. Dividende ontvang as gevolg van ‘n sessie (formele manier om (stem)regte op te gee))
4. Dividende wat ontvang is weens ‘n diskresionere reg wat uitgeoefen is deur ‘n trustee
5. Dividende wat ontvang is weens aandele wat geleen is deur ‘n maatskappy
6. Dividende wat verreken word teen aftrekbare finansiele betalings
7. Dividende wat ontvang is as deel van ‘n dividendstrooptransaksie

Question 8

(d) Buitelandse dividende en dividende uitgereik deur hoofkwartier maatskappye - Volledig of Gedeeltelik Vrygestel

Answer 8

Wat is ‘n buitelandse dividend? Dit word betaal of verklaar deur ʼn maatskappy buite RSA.
Buitelandse dividende en dividende wat deur hoofkwartier maatskappye betaal of verklaar word, is onderhewig aan sekere vrystellings.

Question 9

Vereistes: buitelandse dividende – Volledig Vrygestel (artikel 10B2(a)):

Answer 9

• Deelname Vrystelling
• Vrystelling van land-tot-land-deelname
• Voorheen as belasting vrystelling ontvang
• JSE-genoteerde aandele

Question 10

Deelname Vrystelling

Answer 10

die buitelandse dividend is vrygestel indien dit ontvang word deur ‘n persoon wat ten minste 10% van die ekwiteitsaandele en stemreg in die maatskappy besit wat die buitelandse dividend verklaar.

Question 11

Voorheen as belasting vrystelling ontvang

Answer 11

buitelandse dividende wat deur ‘n inwoner ontvang word uit winste wat reeds belas is, is vrygestel.

Question 12

Vrystelling van land-tot-land-deelname

Answer 12

– ‘n buitelandse maatskappy mag vrystelling eis op ‘n buitelandse dividend wat deur ‘n ander buitelandse maatskappy wat in dieselfde land is, betaal word. Hierdie vrystelling is slegs van toepassing op maatskappye. Die deelnamevrystelling en die land-tot-land-deelnamevrystelling is nie van toepassing op die buitelandse dividend in die mate dat dit aftrekbaar is deur die buitelandse maatskappy in die bepaling van hul belasbare inkomste in die land waar hulle hul plek van effektiewe bestuur het nie.

Question 13

JSE-genoteerde aandele

Answer 13

buitelandse dividende (nie dividende in specie nie) wat betaal word deur maatskappye wat op die JSE genoteer is, word in terme van dividendbelasting belas en is dus nie onderhewig aan normale belasting nie.

Question 14

Vereistes: Buitelandse dividende - Gedeeltelik vrygestel:

Answer 14

Buitelandse dividende wat nie onderhewig is aan enige ander spesifieke vrystellings nie – kwalifiseer vir ʼn beperking van 25/45. (Maksimum tax rate vir natuurlike persone is 45% minus maksimum dividend tax rate is 20%. Dus 45%-20%=25% Van daar kry ons: 25/45.
Uitsonderings waar volledige en gedeeltelike vrystellings vir buitelandse dividende nie van toepassing is nie:
* Wanneer betalings (soos annuïteite) uit buitelandse dividende gemaak word
* Wanneer buitelandse dividende ontvang is omdat ʼn diens gelewer was
* Wanneer buitelandse dividende ontvang word maar dit oorskry nie die aftrekbare uitgawes wat aangegaan is nie.

Question 15

BRUTO INKOMSTE EN SPESIALE INSLUITINGS

Answer 15

MINUS VRYGESTELDE INKOMSTE
* SA dividende – alles vrygestel
* SA rente inkomste – beperkings van > of < 65jr oud
* Buitelandse dividende – kwalifiseer die div vir vrystelling
* Buitelandse rente inkomste – geen vrystelling tersake

Question 16

Vraag 1 (Verhuisingsvoordele)
Stephan en Maryke
Stephan en Maryke du Plessis het gedurende die 2024-jaar van aanslag van Richardsbaai na Pretoria verhuis. Hulle is albei in diens van ABSA Banke en hulle is albei na ‘n tak in Pretoria oorgeplaas.
Vanaf 1 April 2023 het Stephan by die Pretoria-tak begin gewerk. Twee maande later, vanaf 1 Junie 2023, het Maryke by die Pretoria-tak begin gewerk. Stephan het van 1 April 2023 tot 31 Oktober 2023 in die Centurion Holiday Hotel (naby Pretoria) gewoon en Maryke het toe by hom aangesluit vanaf 1 Junie 2023 tot 31 Oktober 2023.
Op 1 November 2023 het Stephan en Maryke in hul eie huis in Pretoria ingetrek. ABSA Bank het al hul hotelverblyfkoste betaal. Centurion Holiday Hotel het Stephan R35 625 per maand gehef vir die maande April 2023 en Mei 2023 en daarna vir Stephan en Maryke se verbly saam, wat R44 400 per maand was, gehef wat gebeur het vanaf Junie 2023 tot Oktober 2023.
VAN U WORD VERLANG OM
Om te bepaal of enige van die bogenoemde bedrae vrygestel is van Stephan en Maryke se normale inkomste belasting.

Answer 16

Vraag 1 – Oplossing (Verhuisingsvoordele)
Stephan en Maryke
Die inkomstebelastingwet noem dat die volgende inkomste vrygestel is van normale belasting… “verhuring van residensiële akkommodasie in ‘n hotel of elders vir die werknemer of lede van sy huishouding gedurende die tydperk wat eindig 183 dae nadat sy oordrag in werking getree het of nadat hy sy aanstelling of terminasie aanvaar het, na gelang van die geval, indien sodanige residensiële akkommodasie tydelik bewoon is met die doel om permanente residensiële akkommodasie te verkry.”
…. wanneer dit aangegaan word deur ‘n werknemer wat van een werkplek na ‘n ander oorgeplaas is. Die vrystelling is van toepassing op die tydperk wat eindig 183 dae na die oorplasing.
Dus: In Stephan en Maryke se geval sal die volgende vrystellings van toepassing wees.
Maand Aantal dae vir Stephan Aantal dae vir Maryke Koste vir die verblyf
April 2023 30 - R35 625
May 2023 31 - R35 625
Junie 2023 30 30 R22 200 (R44 000 x 50%)
Julie 2023 31 31 R22 200 (R44 000 x 50%)
Augustus 2023 31 31 R22 200 (R44 000 x 50%)
September 2023 30 30 R22 200 (R44 000 x 50%)
Oktober 2023 31 31 R22 200 (R44 000 x 50%)
Totaal 214 dae 153 dae R160 050

Stephan
Die helfte (R22 000) van Stephan se totale Oktober 2023-akkommodasie-totale heffing van R44000, is nie vrygestel van normale belasting nie – omdat die vrystellingstydperk wat eindig 183 dae nadat sy oorgeplaas is, oorskry was. Hierdie R22 200 sal dan wel deel vorm van sy belasbare inkomste.
Maryke
Die totale koste om Maryke by die Centurion Holiday Hotel te akkommodeer, is ten volle vrygestel van normale belasting, omdat haar totale verblyf in die hotel minder as 183 dae vanaf die datum van haar oordrag was.

Question 17

Vraag 2 (Dienste gelewer in buiteland)
HW en JP
HW Koelman en JP O’Callaghan is albei in diens van Suidwes Beperk en is werksaam by hul hoofkantoor in Johannesburg. Die maatskappy het ‘n tak in Windhoek, Namibië. Gedurende die 2024-jaar van aanslag is beide van hulle gesekondeer om by sy Windhoek-tak te werk.
Werksaam in Windhoek
* HW het vir ‘n tydperk van sewe maande van 1 April tot 31 Oktober 2023 daar gewerk;
* JP het vir die vyfmaandetydperk van 1 April tot 31 Augustus 2023 daar gewerk het.
Besoeke aan die RSA
* Nie een van hulle het die RSA weer besoek gedurende die tydperk 1 April tot 31 Augustus 2023 nie.
* Maar, aan die einde van September 2023 het HW vir ‘n langnaweek (drie dae) na die RSA teruggekeer om JP te besoek.
Vergoeding ontvang
* HW het vergoeding van R720 000 vanaf Suidwes Beperk vir die 2024 JVA verdien.
* JP het vergoeding van R540 000 van Suidwes Beperk vir die 2024 JVA verdien.

VAN U WORD VERLANG OM
Om te bepaal of enige van die bogenoemde bedrae vrygestel is van normale inkomste belasting

Answer 17

Vraag 2 – Oplossing (Dienste gelewer in buiteland)
Artikel 10(1)(o)(ii) van die inkomstebelastingwet bepaal dat die eerste R1.25miljoen se vergoeding wat gedurende ‘n jaar van aanslag deur ‘n persoon ontvang of toegeval is vir dienste gelewer buite Suid-Afrika - vrygestel sal word van belasting, mits die belastingpligtige aan die volgende twee voorwaardes voldoen:
* vir ‘n tydperk van meer as 183 volle dae in totaal gedurende ‘n tydperk van 12 maande in die buiteland is, EN
* vir ‘n aaneenlopende tydperk van meer as 60 volle dae gedurende daardie ‘n 12 maande periode in die buiteland was, en die dienste gelewer is gedurende hierdie tydperk verskaf.
Aantal dae wat HW en JP in die buiteland (Namibië) gewerk het:
Maand Aantal dae in buiteland vir HW Aaneenlopende
dae in RSA Aantal dae in die buiteland vir JP Aaneenlopende dae in RSA
April 2023 30 30 30 30
May 2023 31 31 31 31
Junie 2023 30 30 30 30
Julie 2023 31 31 31 31
Augustus 2023 31 31 31 31
September 2023 27 27
Oktober 31 -
Totaal 214 dae 180 dae 153 dae 153 dae
*HW het vir ‘n langnaweek RSA toegegaan om vir JP te gaan kuier in RSA (Sept 30 dae – 3 dae)
Toepassing vir HW:
Voorwaarde 1: Moet vir meer as 183 dae in die buiteland wees
= HW was vir 211 dae in totaal in die buiteland (voldoen aan voorwaarde)
Voorwaarde 2: Moet 60 dae aaneenlopend in die buiteland wees
= HW was vir 153 aaneenlopende dae in die buiteland (voldoen aan voorwaarde)

Toepassing vir JP:
Voorwaarde 1: Moet vir meer as 183 dae in die buiteland wees
= JP was vir 153 dae in totaal in die buiteland (voldoen NIE aan voorwaarde NIE)
Voorwaarde 2: Moet 60 dae aaneenlopend in die buiteland wees
= HW was vir 153 aaneenlopende dae in die buiteland (voldoen aan voorwaarde)

Gevolgtrekking
* HW sal ʼn vrystelling geniet van R420 000 (R720 000 x 7/12) wat kleiner is as die beperking van R1.25 miljoen.
* JP gaan die vrystelling geniet nie omdat hy nie aan die twee voorwaardes voldoen het nie.

Question 18

Vraag 3 (Offisier of bemanningslid van ʼn skip)
Heinrich en Stian
Heinrich en Stian is albei in diens van ‘n maatskappy genaamd Richards Bay Shipping Bpk. Albei werk as bemanningslede op ‘n skip. Hulle werk egter nie altyd saam op dieselfde skip nie. Richards Bay Shipping Bpk. is besig met die internasionale vervoer van goedere vir beloning.
Al die skepe word vir hierdie doel gebruik. Gedurende die 2024-jaar van aanslag was Heinrich vir 190 volle dae buite Suid-Afrika, terwyl Stian vir 180 volle dae buite Suid-Afrika was. Heinrich het ‘n vergoeding van R432 000 van Richards Bay Shipping Bpk. vir die 2024-jaar van aanslag verdien, terwyl Stian ‘n vergoeding van R288 000 vir die 2024-jaar van aanslag verdien het.
VAN U WORD VERLANG OM
Om te bepaal of enige van die bogenoemde bedrae vrygestel is van normale inkomste belasting.

Answer 18

Vraag 3 – Oplossing (Skip)
Artikel 10(1)(o)(i) stel dat vergoeding vry van enige vorm van normale belasting . . . wat deur enige . . . bemanningslid of offisier toegeval word waar ‘n skip bedrywighede uitvoer . . . in die internasionale vervoer… ter vergunning van passasiers of goedere . . . indien sodanige persoon gedurende die jaar van aanslag vir ‘n tydperk van meer as 183 volle dae buite die Republiek was.
Heinrich se vergoeding van R432 000 sal vrygestel word van normale belasting aangesien hy gedurende die 2024-jaar van aanslag vir 190 volle dae (meer as 183 volle dae) buite Suid-Afrika was.
Stian se vergoeding van R288 000 sal egter nie van normale belasting vrygestel word nie aangesien hy gedurende die 2024-jaar van aanslag slegs 180 volle dae (nie 183 volle dae nie) buite Suid-Afrika was.

Question 19

VRAAG 4
Jurgen
Jurgen is ‘n afgetrede mynwerker. Twee pensioene het gedurende die 2024-jaar van aanslag aan hom toegeval:
* Eerstens ‘n pensioen van R24 000 per maand vir vorige dienste gelewer.
* Tweedens, ‘n pensioen van R22 500 per maand vir die opdoen van pneumokoniose, ‘n siekte wat dikwels opgedoen word deur ‘n persoon wat in mynbedrywighede werksaam is. (Die pensioen van R22 500 per maand is betaalbaar ingevolge die wet met betrekking tot die betaling van vergoeding vir siektes wat opgedoen word deur persone wat in mynbedrywighede werksaam is.)
 
Majoor Louw
Louw verdien ‘n salaris van R189 000 per jaar van die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag. Hy geniet ook ‘n oorlogspensioen van R90 000 per jaar.
Martin
Martin het onlangs ‘n meestersgraad in Landbou-ingenieurswese aan ‘n erkende universiteit verwerf. As gevolg van die verwerwing van hierdie graad het hy ‘n enkelbedrag van R30 000 van KPMG, sy werkgewer, ontvang om hom met sy prestasie geluk te wens.
VAN U WORD VERLANG OM
Om te bepaal of enige van die bogenoemde bedrae vrygestel is van normale inkomste belasting.

Answer 19

Vraag 4 - Oplossing
Jurgen – (Aftreefondsvoordele)
* Die maandelikse pensioen van R24 000 wat aan Jurgen toeval vir dienste gelewer, moet by sy bruto inkomste ingesluit word aangesien dit ‘n betaling is vir vorige dienste gelewer. Geen vrystelling van normale belasting is beskikbaar nie.
* Die pensioen wat uitbetaal was omdat hy pneumokoniose (‘n mynsiekte) opgedoen het, hoewel is vrygestel van normale belasting ingevolge a 10(1)(g). (Verwys na handboek = “oorlog pensioen en toekennings vir siektes opgedoen weens mynbedrywighede”)
Majoor Louw (Status van belastingpligtige)
* Sy salaris van R189 000 is by sy bruto inkomste ingesluit. Daar is geen vrystelling van normale belasting vir ‘n salaris verdien deur ‘n persoon in diens van die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag nie. Hoewel die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag self vrygestel is van normale belasting, bepaal die wet dat die vrystellings van normale belasting soos nie uitgebrei word tot betalings gemaak uit die ontvangste, toevallings, bedrae of winste wat vrygestel is van normale belastingentiteite nie.
* Sy oorlogspensioen, hoewel ingesluit in sy bruto inkomste, is vrygestel van normale belasting onder a 10(1)(g).
Martin (Toekenning of terugbetalings (“reinbursements”))
Alhoewel die R30 000 wat aan hom toegeken is vir die verwerwing van ‘n graad normaalweg ‘n vrywillige toekenning is, is dit in hierdie geval nou verband tussen die dienste wat hy gelewer het aan sy werkgewer en die toekenning wat ontvang is. Die R30 000 vorm dus deel van sy bruto inkomste onder para (c) van die definisie van “bruto inkomste”. Dit is nie ‘n beurs nie. Dit beteken dat die a 10(1)(q)-vrystelling van normale belasting nie vir hom beskikbaar is nie en sal dis ten volle belasbaar wees.

Question 20

VRAAG 5
Raino en Nicole Nimmersat
Hulle is albei in diens van Polsmoor Alarms (Edms.) Bpk. Hy is ‘n sekuriteitsbeampte, terwyl sy in die beheerkantoor werk. Raino moet ‘n vlootblou sekuriteitsbeampte uniform dra, insluitend ‘n helm en ornamentele skouerstukke op ‘n jas, terwyl hy by die werk is. Raino het verder gedurende die 2024-jaar van assessering drie stelle uniforms deur Polsmoor Alarms (Edms) Bpk gekry. Elke stel het R9 900 gekos.
Nicole moet ‘n vlootblou romp met ‘n gewone wit bloes dra terwyl sy by die werk is. Sy hoef nie ‘n helm te dra nie. Daar is geen ornamentele skouerstukke op haar bloes nie, en daar is ook geen merke op die sakke of elders op haar klere nie. Nicole het ‘n kleretoelaag van R9 000 per maand deur Polsmoor Alarms (Edms.) Bpk. ontvang. Sy moet haar werksklere uit hierdie toelaag koop.

Answer 20

Vraag 5 – Oplossing (Uniforms)
Artikel 10(1)(nA) stel dat vrystellings ontvang word, waar ‘n werknemer as voorwaarde vir werk waar hy aan diens is, ‘n spesiale uniform moet dra wat duidelik onderskeibaar is van gewone klere, die waarde van enige sodanige uniform wat deur sy werkgewer aan die werknemer gegee word, of soveel van enige toelae wat die werkgewer aan die werknemer gemaak het in plaas van enige sodanige uniform as wat redelik is.
Raino se uniform is duidelik onderskeibaar van gewone klere, en aangesien dit ‘n voorwaarde van sy diens is dat hy dit dra terwyl hy aan diens is, is die R29 900-waarde van die stelle uniforms (drie uniforms teen R9 900 elk) wat sy werkgewer aan hom gegee het, vrygestel van normale belasting.
Nicole se uniform kan nie duidelik van gewone klere onderskei word nie. Die kleretoelaag van R9 000 per maand wat sy van haar werkgewer geniet, sal dus nie van normale belasting vrygestel word nie.

Question 21

VRAAG 6
Santie is 66 jaar oud en ʼn inwoner van die RSA en is steeds werksaam as ʼn deeltydse belastingkonsultant by PFK Bpk. Sy is afgetree en woon in Stellenbosch op ʼn wynplaas. Sy het die volgende inkomstes ontvang vir die huidige jaar van aanslag:
Salaris R590 000
Rente inkomste – RSA – Investec Bank R60 000
Rente inkomste – Nederland – ABN Amro Bank R140 000
Dividende ontvang - RSA R85 000
Dividende ontvang – RSA uitgereik ingevolge ʼn werknemer gebaseerde aandele skema R200 000
Dividende ontvang – Belasting vrye belegging R76 000
Dividende ontvang – Switserland (dividende nie onderhewig aan enige ander spesifieke vrystellings nie) R155 000
Dividende ontvang – België (sy hou 15% ekwiteitsaandele en stemreg in die Belgiese maatskappy) R145 000
Oorlogpensioen R120 000
Pensioenfonds ontvangstes vanaf Duitsland omdat sy daar in diens was by ʼn groot belastingfirma in 2010. R150 000
Sy het ʼn toelaag ontvang om werksklere te koop sodat wanneer sy kliente besoek sy te alle tye die professionele beeld van die firma verteenwoordig. R130 000
Beursgelde ontvang, wat ter goedere trou is, sodat haar seun by ‘n universiteit in die Kaap kan studeer. Die instansie is nie ‘n erkende opvoedkundige instansie nie. R180 000
Annuïteit inkomste ontvang vanaf Old Mutual. Sy het die annuiteit vir R1 miljoen gekoop, haar jaarlikse bydrae was R90 000 en haar lewensverwagting is 20.5 jaar. R100 000
Ontvangstes van die Werkloosheidsversekeringsfonds omdat sy vir 3 maande na haar aftrede werkloos was voordat sy deeltyds betrokke geraak het by PFK Bpk. R60 000

VAN U WORD VERLANG OM ) (Studente voltooi op papier)
Bereken Santie se netto normale belasting aanspreeklikheid vir die 2024 jaar van aanslag indien u kan aanvaar dat sy geen aftrekkings vir die JVA gehad het nie. Verskaf kort redes indien sekere inkomstes, indien enige, nie as vrystelling geag word nie. Rond af tot die naaste rand.

Question 22

VRAAG 7
Nerina (40 jaar oud), is woonagtig in die RSA, en het gedurende die jaar van aanslag die volgende bedrae ontvang:
Vergoeding ingevolge die Wet op Vergoeding van Werkers vir ‘n besering terwyl sy aan diens was ter waarde van R30 000.
Werkloosheidsversekeringsfonds vergoeding vir die tydperk 1 Julie tot 31 Desember terwyl sy werkloos was te waarde van R13 900.
Salaris vir die tydperk 1 Januarie tot 28 Februarie, as leerling-wildbewaarder ter waarde van R25 600.
Uniform-toelaag vir die tydperk 1 Januarie tot 28 Februarie ten opsigte van ‘n uitkenbare uniform wat sy moes dra terwyl sy aan diens was ter waarde van ‘n R1 600.
Gedurende hierdie tydperk het sy ‘n beurs van haar werkgewer ontvang om deeltyds vir ‘n wildbewaardersertifikaat aan die plaaslike Universiteit van Technol- ogy te studeer (sy moet die beurs terugbetaal as sy nie die kursus slaag nie). Dit was vir ‘n bedrag van R15 000.
Haar werkgewer het oorspronklik met haar in diensneming die koste betaal om haar persoonlike besittings na haar werkplek oor te plaas, asook die koste van haar hotel vir die eerste maand. Die waarde hiervan was R26 000.
Belasbare buitelandse dividende ontvang ter waarde van R3 800.
Onthou: Buitelandse dividende kwalifiseer vir ‘n verdere vrystelling vir natuurlike persone/ boedels/ insolvente boedels en trusts) wat ‘n 25/45 vrystelling ontvang.
Rente ontvang op ‘n Suid-Afrikaanse belegging (nie ‘n belastingvrye belegging nie) was vir ‘n waarde van R20 000. Nerina se bruto inkomste beloop in totaal dus R135 900.
VAN U WORD VERLANG OM
Om Nerina se inkomste vir die huidige jaar van aanslag te bereken.

Answer 22

VRAAG 7 OPLOSSING
Bruto inkomste R135 900
Minus Vrystellings
Vergoeding ingevolge die Wet op Vergoeding van Werkers vir ‘n besering (R30 000)
Werkloosheidsversekeringsfonds vergoeding (R13 900)
Uniform toelaag (R1 600)
Beurs (R15 000)
Kostes vir werksoorplasing (R26 000)
Buitelandse dividende (R3800 x 25/45) – artikel 10B(3) (R2 111)
Rente inkomste (Beperking R23 800) (R20 000)
Inkomste R108 611

Question 23

VRAAG 8
Stefan Willemse is ʼn afgetrede mynwerker. Die volgende twee pensioen betalings het hom toegeval in die 2024 jaar van aanslag:
(a) ʼn Pensioenbetaling van R24 000 per maand vir vorige dienste gelewer by die myn.
(b) ʼn Pensioenbetaling van R22 500 per maand omrede hy pneumokoniose opgedoen het. ‘n Algemene siekte wat onstaan by persone wat betrokke is by jare lange myn verpligtinge. Die pensioen is betaalbaar ingevolge die wet vir pensioenvergoeding spesifiek vir siektes wat deur mynwerkers opgedoen word.
Annika Swanepoel is 25 jaar oud en ʼn inwoner van die Republiek van Suid-Afrika (RSA). Sy het ʼn lewensannuïteit ter waarde van R120 000 aangekoop op 1 Julie 2023. Die jaarlikse annuïteit bedrag betaalbaar is R2 800. Haar lewensverwagting is 65,73 jaar.

VAN U WORD VERLANG OM
Bespreek en verskaf redes vir elk van die bogenoemde gevalle in terme van die bedra(e) was as vrygestelde inkomste kwalifiseer, al dan nie, in die 2024 jaar van aanslag.

Answer 23

VRAAG 8 – OPLOSSING

Stefan Willemse
Die maandelikse pensioen van R24 000 wat hom toegeval het vir sy dienste gelewer by die myn moet ingesluit word by sy bruto inkomste omdat dit betaling was vir dienste voorheen gelewer.

Gevolgtrekking: R24 000 is dus nie ʼn vrygestelde inkomste nie.
Die pensioenbetaling, R22 500, wat Stefan ontvang het omrede hy die tipiese “mynsiekte” opgedoen het is vrygestel van belasting ingevolge artikel 10(1)(g).
Annika Swanepoel
Die kapitale komponent van die annuïteit kwalifiseer as vrygestelde inkomste vir die jaar van aanslag.
Y = (A / B) x C
= (Waarde van die annuïteit/Som van die jaarlikse annuïteit oor die
verwagte lewensjare) x die jaarlikse annuïteit
= (R120 000/ 184 044) * R2800
= R1 825,65
Let wel:
2800x 65,73jr =
184 044,00