8. Perzië + de Meden en Babyloniërs Flashcards
Geef de chronologie van de val van Assyrië en opgang Neo-Babylonisch rijk
- 627: Skythen en Cimmeriërs vallen Assyrië aan vanuit Noorden en de Meden vallen binnen via het oosten, Ashurbanipal sterft
- 626: Babylon herwint onafhankelijkheid met Nabopolassar en verovert omliggend gebied (Chaldese dynastie)
- 612: Val Niniveh door Skythen, Meden en Babyloniërs
- 605: Egypte zendt hulp maar wordt verslagen door Babyloniërs, dit betekent de uiteindelijk val van Assyrië
- 627 - 539: Neo-Babylonisch rijk
- 539 - 331: Perzisch rijk
- 334 - 331: verovering door Alexander de Grote
Welke bronnen hebben we voor het Neo-Babylonisch rijk?
geschreven bronnen
- tempel en private archieven
- koninklijke inscripties
- babylonische kronieken
- bijbel = gekleurd
archeologische bronnen
- Babylon: de Ishtar poort
Geef de koningslijst van Neo-Babylonië
- 626 - 605: Nabopolassar: verovering en pacificatie Assyrië
- 604 - 562: Nebuchadnezar II: verovering Judah (zie sv)
- 561 - 560: Evil-Merodach
- 559 - 556: Neriglassar
- 556: Labashi-Marduk
- 555 - 539: Nabonidus
Wat weet je over de economie in het Neo-Babylonisch rijk?
Er was grote economische bloei door een uitbreiding van het irrigatiesysteem en intensivering landgebruik (arbeiders door deportaties).
Er waren ook private ondernemers. Je had grote handelshuizen (bankiers, landbeheerders, bemiddelaars instelling en volk, buitenlandse handel) en kleine handelaars.
De tempels bezaten veel land en innen belastingen.
Wat weet je over de politiek van het Neo-Babylonisch rijk?
Babylon werd het centrum van de wereld. Het was gigantisch (900 ha) met een buitenste en binnenste stadswal en monumentale poorten (Ishtar poort).
Er was een deportatie politiek; de elite leefde aan het hof en de arbeiders in arbeidersgemeenschappen op het land met een eigen taal, religie, naam. Hierdoor was Babylon Multi-cultureel.
Wat gebeurde er na de opvolging op Nebuchadnezar II?
De opvolging (in 562) was problematisch. Er kwamen 3 zwakke koningen op 6 jaar tijd waarvan er 2 vermoord werden. Door de moorden kwam Nabonidus in 555 op de troon maar hij was niet van koninklijke afkomst. Zijn moeder Adad-Guppi was een priesteres in Harran en had grote devotie voor Sin. Dit was niet goed want babylonië had Marduk priesters. in 552 verliet hij Babylon en verbleef in Teyma. Hierdoor verloor Babylonië zijn toegang tot de MZ.
Geef de chronologie van het perzisch Rijk
- 559: Cyrus II (de grote) kwam op de troon
- 550: Cyrus II versloeg de Medische heerser Ishtumegu
- 547: Cyrus II versloeg de Lydische heerser Croesus
- 546 - 540: Cyrus II voert campagnes in Oost-Iran
- 539: Cyrus II neemt Babylon in
- 530: Cyrus II sterft (?) tijdens campagne in Centraal-Azië, zijn zoon Cambyses II volgt hem op
- 525: Cambyses II verovert Egypte
- 522: Cambyses II sterft en Darius I grijpt de macht
- 516: Darius I verovert Indus Vallei, Thracië en wil Skythië veroveren.
- Darius I wil griekenland veroveren
- 490: Slag bij Marathon (Athene wint)
- 480: Xeres I : 2de Grieks-Perzische oorlog: Xeres verslaat Leonidas van Sparta en vernietigt Athene. Athene verslaat hierop de Perzische vloot bij Salamis.
- 479: De Grieken verslaan de overgebleven Perzen bij Plataeae
welke geschreven bronnen hebben we over het Perzische rijk?
- griekse bronnen (Herodotos, Xenopon): Griekse Superioriteit <-> perzische decadentie, orientalisme, lange beïnvloeding westen
- Bijbel: Cyrus wordt gezien als bevrijder, historisch incorrect
- eigen bronnen: heel divers; babylonische spijkerschrifttabletten, Egyptische papyrussen (Demotisch en Aramees), Afghanisants hout en leer (Aramees) , Perzische spijkerschrifttabletten (Elamitisch)
Leg de politiek/ bestuur uit van het Perzische rijk
leger, rijksorganisatie
Perzië had een enorm groot leger. Het bestond uit 10000 lansiers (elite = Perzen) en de rest waren huurlingen en overwonnen volkeren. Men kreeg land in ruil voor militaire dienst.
Er was ook deportatie tactiek maar minder dan Assyrië
De rijksorganisatie bestond uit ‘eenheid in diversiteit’
- complex: geen gelijke volkeren, talen, culturen, talen, systemen
- inbedding in bestaande structuren met respect voor heterogeniteit
- geen onderbreking in bureaucratie, religie en economie
- pragmatisme: tolerantie om gezag te doen aanvaarden
- toch eenheidsrijk
> koning der koningen
> rijksbouwprojecten en kunststijl
> rijksadministratie
> satrapieën (Darius I) (= perzische provincies bestuurd door Satraap)
Wat gebeurde er na de machtsovername van Darius I?
Darius I reorganiseerde het rijk in Satrapieën
- meer centralisatie
- daling autonomie van lokale elites
- na rebellie in N-babylonië: Xerxes splits satrapie babylonië in 2
- Satrapen = perzen of Iraniërs
> absolute trouw aan koning
> controle door inlichtingendienst en militair garnizoen
- koninklijke wegen met rustplaatsen
Welke hoofdsteden had het Perzisch rijk?
Pasargadae gesticht door Cyrus II
- ommuurd gebied met paleizen, hallen, tuinen
- versterkt citadel
- cultusplaats
- tombe van Cyrus
Persepolis gesticht door Darius I
- enorm platform
- hart van rijk: administratie + schatkist
- rotsgraven
Susa
- gerenoveerd door Darius I
Hoe kwam het Perzisch rijk aan haar einde?
In 330 werden de Perzen verslagen door Alexander de Grote bij de ‘Perzische poort’
