1. de prehistorie Flashcards
wat en wanneer was de Neolitische revolutie
Van 11000 - 9000.
was de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw (sedentarisatie). Gebeurde voor het eerst in de Vruchtbare Sikkel.
Men ging van makkelijke levensstijl naar een moeilijke, hier zijn veel theorieën over maar geen enkele kan volledige verklaring bieden voor het waarom.
Zeg de verschillende culturen in volgorde
- De Natufische cultuur (Levant: 12500 - 9000)
- Prekeramisch Neolithicum (1000 - 6500)
- PPNA (10000 - 8800)
- PPNB (8800 - 6500) - de prehistorische landbouwgemeenschappen in Mesopotamië
- Hassuna (6500 - 6000)
- Samarra (6200 - 5700)
- Halaf (6000 - 5300)
- Obeid (1 en 2) (6500 - 3700 en 5300 - 3700)
Geef de kenmerken van de Natufische cultuur (Levant: 12500 - 9000)
Permanente nederzettingen
- ingegraven ronde hutten
- max 1000 vierkante meter
- ronde vuurplaats in midden
ging van rondtrekkende verzamelaars -> sedentaire jager- verzamelaars. Ze verzamelden granen, peulen, vruchten en leefden van jacht en visserij. ze bewerkten ook meerdere graansoorten
Gevolgen sedentarisme:
- bevolkingstoename
- werkritme en organisatie (^ samenhorigheidsgevoel)
- nieuwe technieken (sikkels, vijzels, maalstenen, werktuigen uit been)
- grafcultus (geen eenvormige traditie en soc differentiatie , wel antropomorfe beeldjes)
Hoe kwam de natufische cultuur aan zijn einde?
Door de stijging van de nederzettingen steeg ook de bevolking. de voedselbasis kon echter niet volgen door de verdroging van het klimaat. hierdoor kwam er voedselstress, endogamie, rivaliteit en infanticide. Dit leed tot het einde van de cultuur.
geef de kenmerken van het PPNA (10000 - 8800)
Het PPNA heeft sterke gelijkenissen met de Natufische cultuur maar er was een innovatieve revolutie.
1. nederzettingspatroon
- kleine en grote nederzettingen
- wegen en pleinen
- gemeenschappelijke gebouwen
- woonhuizen
2. werktuigen
- sikkels en pijlpunten
- bijl
3. grafcultus
- antropomorfe en zoömorfe beelden
- scheiding lichaam en hoofd
- groepering schedels in rijen of cirkels
- beschildering schedels
4. landbouw
- NW-Eufraat en Jordaanvallei: domesticatie van graangewassen
- Zagros: selectieve jacht schapen en geiten
geef de kenmerken van het PPNB (8800 - 6600)
- Nederzettingspatroon
- stijging in aantal en omvang
- steen, baksteen
- opdeling ruimtes
- nucleaire families
- meer publieke architectuur - grafcultus
- figurines van vrouwen en stieren
- realisme: weergave ogen en haar
- voorzetting schedelcultus - landbouw
- voorzetting PPNA nederzettingen: jacht en Lb
Hoe kwam PPNB aan zijn einde?
Er was een culturele en materiële breuk door de stijging van de bevolking. Deze stijging had een grote impact op de mens en de natuur > vernietiging bossen, uitsterven soorten, verarming milieu … . De sedentaire samenleving kon niet overleven en men keerde terug naar een nomadisch bestaan
Som de prehistorische landbouwgemeenschappen in Noord-Mesopotamië op en geef enkele kenmerken.
- Hassuna (6500 - 6000)
- gecodeerd aardewerk
- kleine nederzettingen
- centrale opslagplaatsen
- regenlandbouw - Samarra (6200 - 5700)
- vloeit voort uit Hassuna
- verspreiding naar het Zuiden
- keramiek van hoge kwaliteit
- typische architectuur - Halaf (6000 - 5300)
- vervangt Hassuna - Samarra
- fijn aardewerk
- koepelvormige structuren
- snelle expansie > lange afstandshandel
-> bevolkingsstijging maar kon zich niet aanpassen
-> de cultuur verdwijnt door komst van Obeid
Geef de culturen en kenmerken van de prehistorische landbouwgemeenschappen in Zuid-Mesopotamië (6500 - 3700).
- Obeid 0-2 (6500 - 5300)
- grote graanstapelplaatsen
- woonhuizen: 3-delige structuur
- eenvoudig aardewerk
- figurines - Obeid 3-5 (5300 - 3700)
- groot centraal gebouw
- tempel
- sociale organisatie (proto-stedelijk)
- eerste zegels (proto-administratie)
Wat is de stedelijke revolutie (vermeld ook waar en wanneer)
In het 4de millennium was er een culminatie van culturele processen. In Zuid-Mesopotamië deden er zich een aantal belangrijke innovaties voor (Steden, aardewerk, technologie, schrift, architectuur). De stedelijke revolutie vond plaats in Mesopotamië. Het was een enorme stijging in aantal en groei van de steden. Er was een bevolkingstoename door de groei van inheemse volkeren en door migratie van uitheemse volkeren. hierdoor steeg de sedentarisatie van semi-nomaden. Uruk is de oudste stad tot nu toe gevonden.
Waarom was Uruk zo een succesvolle stad?
Uruk is de oudste gevonden stad tot nu toe. Het lag in Mesopotamië. Het succes van Uruk komt door de goede ligging:
- Eufraat: irrigatielandbouw, vruchten
- Perzische golf: moerasland; vis, pluimvee, waterbuffels
- steppe: schapen, geiten, jacht wild
Hierdoor was er een grote differentiatie aan voedsel wat leidde tot arbeidsspecialisatie, technologische ontwikkelingen en ruilhandel.
Hoe loste men de nood aan autoriteit op in Uruk?
Er was nood aan autoriteit voor de organisatie van de ruilhandel. Twee zaken waren hier heel belangrijk voor: (1) een ideologische basis gedeeld door participanten in het systeem en (2) een goede administratie. Een oplossing hiervoor zou zijn: religie. De goden ontvingen en herverdeelden de goederen en de tempel was het centraal instituut. In het geval van Uruk werd deze opgesplitst in twee districten. 1) Het Eanna-district met de godin Inana. dit district was ommuurd. En 2) het Anu-district of Kullaba met de god Anu. Dit was een artificieel platform.
De administratie werd gedaan door boekhouders en ze hanteerden het sexagesimaal telsysteem.
Hoe zag de sociale stratificatie eruit in Uruk?
Je beroep en titel bepaalden je rang en plaats in de maatschappij. De rurale bevolking was schatplichtig aan de stad en hier was weinig sociale differentiatie. De stedelijke bevolking was afhankelijk van het platteland voor hun onderhoud en was hiërarchisch opgebouwd.
