7. de Assyrische werelddominantie Flashcards
Geef de chronologische opvolging van de Neo-Assyrische koningen.
- 744-727: Tiglath-Pilezer II
- 726-722: Shalmaneser V
- 721-705: Sargon II
- 704-681: Sennacherib
- 680-669: Esarhaddon
- 668-631: Ashurbanipal
leg het begrip militarisme uit (wat, fases, fictie vs realiteit, grootte …)
Neo-assyrisch rijk
Het leger was de basis structuur en hiërarchie, alle mannen hadden dienstplicht en alle staatsfunctionarissen waren militairen.
Het militarisme van het Neo-Assyisch rijk kwam tot stand in twee fases: (1) enkel campagnes in de zomer, (2) ontstaan van professioneel staand leger > konden altijd vechten.
De ideologie was oorlog voeren voor de God Ashur en de staat.
In de literaire fictie (koninklijke annalen) staat geschreven dat er in één regeringsjaar één militaire campagne was maar in de realiteit was er constant militaire activiteit.
Het leger bestond uit ca. 50000 mannen maar er waren meer mannen en goederen nodig dan het hartland Assyrië kon leveren . Als oplossing hiervoor gingen ze overwonnen volkeren inlijven. De cavalerie en strijdwagens waren dan de Assyriërs en de infanterie de overwonnen volkeren.
In het Hartland waren er grote munitiedepots en graandepots voor training, opslag en rantsoenen te bewaren.
wat is de tactiek van terreur?
Neo-Assyrisch rijk
De Assyriërs vochten zelden in een open veld. Er werd vaak gebruik gemaakt van psychologische oorlogsvoering. Hierbij werd de oponent gedwongen tot overgave door:
- aanval steden en dorpen die gemakkelijk doelwit zijn
- folteren, verkrachtingen, onthoofden, spietsen van bevolking
- hoofden, huiden, lichamen openbaar tentoonstellen
- vernietiging huizen, verzilting velden
Ze waren op een korte tijd zo agressief mogelijk zodat de steden zich wel moesten overgeven.
leg de tactiek van deportaties uit.
Neo-Assyrische rijk
De tactiek van deportaties ging gepaard met plundering van paleizen, schatkisten, tempels,… . De onderworpen volkeren moesten tribuut betalen aan Assyrië, dit leidde tot rebellie bij de overwonnen volkeren.
In totaal waren er ca. 4,5 miljoen gedeporteerden. De deportaties gebeurden in twee fases: (1) enkel gespecialiseerede ambachtslieden deporteren (waren nodig voor bouwprojecten) en (2) indien er aanhoudende rebellie was: meerderheid van de bevolking deporteren.
de gedeporteerden moesten te voet naar hun bestemming. Deze overwonnen gebieden werden enkel ‘hersetteld’ als het cruciaal was voor de handel of productie.
De deportaties zorgden voor een mix van volkeren en verspreiding aramees alfabet.
Hoe werd het Neo-Assyrisch rijk georganiseerd?
Aan de top staat de koning, hij is de vertegenwoordiger van de God Ashur en brengt orde in chaos door te heersen en oorlog te voeren.
Onder de koning stonden de gouverneurs, functionarissen, burgemeesters, administratoren, …; zij waren verplicht eunuchen (gecastreerde mannen), ze konden geen zonen hebben en geen overerving. zij waren ook persoonlijk trouw aan de koning en kregen als beloning een post en land. de macht van de functionarissen was beperkt en de koning had totale controle.
Als laatste heb je dan het gewone volk.
Het hartland bestond uit 25 provincies onder directe controle van Assyrië. Daarrond had je de periferie.
Geef een overzicht van de rijksexpansie van Neo-Assyrië per gebied.
Israel - babylonië - Urartu - Elam - Egypte
De expansie gebeurde via een graduele evolutie: vazal -> marionet -> provincie. Er was een strategische planning achter deze creatie van provincie (max controle en vermijden directie confrontatie)
Koninkrijk Israel
- Menahem betaalde vrijwillig tribuut aan Assyrië
- Pekah rebelleerde tegen Assyrië met hulp van Damascus
- Tiglath-Pilezer III versloeg Damascus en zette Hoshea op de troon, die ging dan rebelleren tegen Assyrië
- Shalmanezer V veroverde Samaria
- Sargon II maakte van Israel een provincie
Babylonië : nooit echt integraal deel geweest van Assyrië. Er was terughoudendheid omdat er respect was voor de bakermat van de cultuur en religie. Het was ook moeilijk te controleren omdat het een sterke oppositie was.
- Sennacherib (704-681): belegert Babylon voor 15 maanden en vernietigd, plundert en deporteerd bevolking. Er kwam totale chaos
- Esarhaddon (680-669): herbouwt babylon en verenigt Babylonië met Assyrië. Ashurbanipal (jongste zoon) was dominant in Assyrië en Shamash-Shuma-Ukin (oudste zoon) in Babylonië (vazal).
- Ashurbanipal strijdt 4 jaar met Babylonië en veroverde Babylon.
Urartu
- 714: Sargon II verovert Musasir (= religieuze hoofdstad)
Elam
- 647: Ashurbanipal verovert Susa
Egypte
- Esarhaddon (3 campagnes): maakt Egyptische vazallen van Nubiërs tot eigen vazallen en veroverde Memphis en maakte de koninklijke familie tot krijgsgevangenen
- de Farao Taharqa heroverde Egypte
- Ashurbanipal valde Egypte opnieuw aan en maakte het tot een marionet staat
- Farao Tantamani rebelleert en verovert Egypte
- Ashurbanipal herovert opnieuw Egypte tot en met de Thebe en maakt van heel Egypte een vazalstaat
- Egypte werd terug onafhankelijk onder Psammetik
Welke belangrijke bouwactiviteiten waren er in het Neo-Assyrisch rijk?
- Kalhu (Nimrud) = 2de hoofdstad van Assyrië, gebouwd onder Ashurnasirpal (886-859) (360 ha)
- Dur-Sharrukin (Khorsabad) = nieuwe hoofdstad gebouwd onder Sargon II (300 ha)
- Niniveh: gebouwd onder Sennacherib (750 ha)
- muurreliëfs: strijdtaferelen, historische documenten, complexe boodschappen, beschermende functie
- bibliotheek van Ashurbanipal: Niniveh
Wat werd bewaard in de bibliotheek van Ashurbanipal?
omnia
- voorspelling toekomst o.b.v. observatie: spontaan (omgeving en natuur, astronomie) of uitgelokt (schapenlevers, rook patronen, water)
- actief ingrijpen om doelstelling goden te wijzigen: bv bij voorspelling gevaar voor koning > substituutkoning
- zeer belangrijke plaats in maatschappij
lexicale lijsten
- lijsten met tekens, combinaties en woorden
- sumerische lexica met akkadische vertaling
medische teksten
- structuur zoals omnia: protasis en apodosis
- diagnosis obv delen lichaam: warm/koud, urine, huid, kleur …
rapporten van wetenschappers uit hele rijk met observaties en interpretaties
Wat weet je over de val van het Neo-Assyrisch rijk?
De val was snel en onduidelijk waarom. Ashurbanipal heeft een lange tijd geregeerd en onder hem werden delen van de periferie onafhankelijk. De opvolger was een kind en de legimiteit was betwist door de eunuchen.
De voormalige assyrische functionaris Nabopolassar (eerste koning Nieuw-Babylonisch rijk) stichtte een nieuwe dynastie: de Chaldese dynastie, deze kreeg een snelle opgang:
- 616: verovering Babylonië
- 615: Alliantie met Meden
- 612: verovering Niniveh met hulp Skythen en Meden
- 605: Babylonië volgt Assyrië op en vernietigd de Assyrische steden
