6. De ondergang Flashcards
Geef het chronologisch kader van H6: de ondergang
- 1200-1100: “bronzen age collapse” = ineenstorting regionaal systeem van territoriale staten
- 1100-900: “dark age”: zeer weinig bronnen
- 900-600: heropbouw: expansie Assyrië
Welke archeologische bronnen hebben we over de ondergang?
- verwoeste en verbrande sites
- verlaten sites
- wijziging nederzettingspatroon: minder en kleinere nederzettingen -> terug semi-nomadische stijl
welke geschreven bronnen hebben we over de ondergang?
- koninkrijke inscripties (vooral over gevechten en niet-vredevolle periodes)
- diplomatieke correspondentie => nam wel af want de rijken waren in verval; minder nood aan elkaar.
Wat weet je over Mycene tijdens de bronzen age Collapse?
Mycene was een deel van het regionaal systeem. De Myceense cultuur spreidde zich over Griekenland, Kreta, Anatolische kust en Egeïsche zee. Een sociale en politieke structuur was onbrekend. Er was wel een sterk centraal gezag (grote paleizen, elites, accumulatie rijkdom). Mycene voerde handel met Levant en Cyprus.
In de 12e eeuw werden de paleizen en steden verwoest en verdween het lineair B schrift. De handel verminderde.
wat gebeurt er met het Hettitisch rijk tijdens de Bronzen Age Collapse?
De koninklijke annalen van Suppiluliuma II vertellen ons dat er opstanden waren van de vazallen en dat er opvolgingsproblemen waren.
Hattusa (hoofdstad) werd deels verwoest. Karkemish was niet verwoest maar de vazalkoning claimde de troon en zette de hettitische dynastie voort. De vazalstaatjes in Syrië werden geleidelijk onafhankelijk. Ugarit werd in 1190 verwoest en verbrand en niet opnieuw opgebouwd, behalve de haven.
Wat gebeurt er met Levant in de Bronzen age Collapse?
In Levant is er selectieve vernietiging, niet simultaan. De belangrijke havens bleven ongedeerd maar andere steden werden vernietigd. Levant had te maken met nieuwkomers: de Filistijnen
Wat gebeurt er met Egypte tijdens de bronzen age collapse?
Egypte kreeg te maken met een invasie van buitenlandse veroveraars. dit is bevestigd in twee inscripties.
(1) inscriptie van Mernepath (1213-1203): In 1209 was er een aanval door de Libieërs in het Westen en een coalitie van volkeren uit het noorden.
(2) inscriptie van Ramses III (1184-1153): herhaaldelijk aanvallen uit noorden, invasie van ‘eiland mensen’ en simultane verwoesting van steden. Bij deze inscriptie moet je wel kritisch zijn over de objectiviteit van Ramses III want Karkemish was niet verwoest, de ‘eiland mensen’ waren reeds aanwezig want ze waren huurlingen en er was geen invasie maar botsing met verschillende groepen.
conclusie: Egypte verloor zijn controle over de gebieden in Levant maar overleeft. Er waren wel sociale omwentelingen en interne chaos en politieke fragmentatie.
Wat gebeurde er met Assyrië tijdens de Bronzen Age Collapse?
Assyrië overleefde als territoriale staat. Het had wel te maken met interne problemen na de moord op Tukulti-Ninurta I (1197). Er kwam onrust in het westen, de urbanisatie daalde, de scribale activiteit stopte en de semi-nomadische arameeërs controleerden het platteland.
Assyrië plooide zich terug op het hartland.
Wat gebeurde er met Babylonië in het Bronzen Age Collapse?
in 1150 kwam er een nieuwe dynastie: de kassieten > 2de dynastie van Isin. Er was verval door complexe interactie tussen politieke en economische factoren. Er was geen gecentraliseerde macht, De Eufraat verlegde zich naar het westen waardoor er een tekort aan water was, de urbanisatie daalde en een deel van de bevolking ging terug naar een semi-nomadisch bestaan.
Hoe verklaar je het Bronzen Age Collapse?
de Bronzen Age Collapse kwam er door:
1. invasie van externe volkeren en migraties: militaire confrontaties en nieuwkomers, confrontaties met conventionele groepen. belangrijk om te onthouden dat het dus niet door één grote invasie kwam.
2. sociale omwentelingen: uitbuiting door paleiselites van de landbouwgemeenschappen. De lb hadden grote schulden en kregen veel druk. Hierop gaan de lb’ers zich keren tegen het systeem en zich aansluiten bij vijandige troepen
3. ecologische problemen: aardbevingen, verdroging klimaat, hongersnoden, wijzing loop van Eufraat
besluit: De bronzen age Collapse kwam door een variatie aan oorzaken. Deze zorgden voor een desintegratie van west. territoriale staten en vazal gebieden, verbreking handelsroutes, verlies geografische infrastructuur, verbreking interactie tussen de territoriale staten en herschikking van machtsrelaties (semi-nomaden verwerven macht op platteland)
welke technologische ontwikkelingen waren er tijdens de dark age (kort)?
1100-900
- ontwikkelingen in schriftpraktijken
- ontwikkeling in metallurgie
- domesticatie van de kameel
zie SV voor wat er precies gebeurt
Welke sociale veranderingen waren er tijdens de Dark age van 1100 tot 900?
- migratie van interne en externe bevolkingsgroepen
- voortdurende overgang tussen semi-nomadische en sedentaire levenstijlen
- zwak centraal gezag van staten
dit leidde tot verspreidding van semi-nomaden en de verwerving van politieke macht op het platteland. Hierdoor kwam er een groot verschil tussen de steden en het platteland. Het aramees werd de gesproken taal.
Geef een vergelijking van de heropbouw in het westen en in het oosten
900-600
In het westen ontstonden er verschillende staatjes onder één (politieke hoofd-)stad. deze staatjes kunnen we groeperen onder: Hettitische, Fenicische, Isael en Judah, Aramese en overige staten en Levant.
In het oosten ontstond er een nieuw netwerk van vier territoriale staten: Babylonië, Elam, Uratu, Assyrië.
wat weet je over de Neo-Hettitische staten?
periode: 900-600 (Heropbouw)
De neo-hettitische staten lagen in zuid-Anatolië en Noordwest-Syrië De bronnen zijn anatolische hiërogriefen.
De Neo-Hettitsche staten zijn een politieke afstammeling van de Hatti (Karkemish). Er waren steden met citadels: paleizen en tempels. De Neo-Hettische staten hebben hun rijkdom te danken aan de controle over handelsroutes en mijnen.
Vanaf de 9de eeuw moest ze tribuut betalen aan Assyrië en mid 8ste eeuw waren ze ingelijft in het Assyrisch rijk.
Wat weet je over de Fenicische steden?
900-600 BC
Onder de Fenicische steden verstaan we Byblos, Sidon, Tyrus, Arwad. Deze werden niet verwoest in de 12e. Door de handelshavens bleven ze functioneren ondanks de reductie van klanten. De feniciërs hadden controle over enkele luxegoederen en het waren voornamelijk zeevarende kooplieden. Ze dreven handel over de hele Middellandse zee en koloniseerden Carthago. Er zijn weinig geschreven bronnen van overgeleverd.
