8Η ΔΙΑΛΕΞΗ

Question 1

Τι είναι τα μη μεταδοτικά νοσήματα σύμφωνα με τον WHO;

Answer 1

• Δεν μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο
• Έχουν μεγάλη διάρκεια και αργή πρόοδο
• Είναι το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού γενετικών, φυσιολογικών, περιβαλλοντικών και συμπεριφορικών παραγόντων.
  Εμφανίζονται πολλά χρόνια πριν τον θάνατο που σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι περνούν πολλά χρόνια σε κατάσταση κακής υγείας.

Question 2

Ποια είναι τα κύρια NCDs (Non Communicable Diseases);

Answer 2

Καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνος, παθήσεις του αναπνευστικού και διαβήτης

Question 3

Από τους περισσότερους στους λιγότερους βάλτε στη σειρά τα κύρια NCDs σύμφωνα με τη θνησιμότητά τους.

Answer 3

Καρδιαγγειακά νοσήματα > καρκίνος > παθήσεις του αναπνευστικού > διαβήτης

Question 4

Πως η παγκοσμιοποίηση του ανθυγιεινού τρόπου ζωής συμβάλλει στην εμφάνιση NCDs

Answer 4

ανθυγιεινή διατροφή και σωματική αδράνεια => αυξημένη αρτηριακή πίεση, υπεργλυκαιμία και υπερλιπιδαιμία τα οποία είναι μεταβολικοί παράγοντες κινδύνου

Question 5

Ποιες είναι οι κύριες αιτίες χρόνιων νοσημάτων σύμφωνα με τον WHO;

Answer 5

Κοινωνικοοικονομικοί, πολιτιστικοί, πολιτικοί και περιβαλλοντικοί καθοριστικοί παράγοντες
1. Παγκοσμιοποίηση
2. Αστικοποίηση
3. Γήρανση πληθυσμού
Κοινοί τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
1. Ανθυγιεινή διατροφή
2. Σωματική αδράνεια
3. Χρήση καπνού
Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου
1. Ηλικία
2. Κληρονομικότητα
Ενδιάμεσοι παράγοντες κινδύνου
1. Υψηλή αρτηριακή πίεση
2. Αυξημένη γλυκόζη αίματος
3. Μη φυσιολογικά επίπεδα λιπιδίων αίματος
4. Υπερβάλλον βάρος/Παχυσαρκία
Κύρια χρόνια νοσήματα
1. Καρδιαγγειακά νοσήματα
2. Καρκίνος
3. Αναπνευστικές παθήσεις
4. Σακχαρώδης Διαβήτης
5. Εγκεφαλικό επεισόδιο

Question 6

Τι είναι η Διατροφική Μετάβαση;

Answer 6

Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες που συνήθως σχετίζονται με αύξηση στη παραγωγή, διαθεσιμότητα, προώθηση ανθυγιεινών προιόντων παράλληλα με οικονομική ανάπτυξη και αστικοποιήση.

Question 7

Πως η φτώχεια συνδέεται στενά με τα NCDs;

Answer 7

α) πχ τα καρδιαγγειακά προσβάλλουν περισσότερο τις ευάλωτες και ασθενέστερες οικονομικά ομάδες
β) το τεράστιο άμεσο και έμμεσο κόστος μιας χρόνιας νόσου επιβαρύνει οικονομικά μια μέση οικογένεια οδηγώντας πολλές φορές και σε δυσχερέστερη οικονομική κατάσταση.

Question 8

Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία;

Answer 8

1. Η περιουσιακή κατάσταση
2. Το εισόδημα
3. Η μόρφωση (πχ γυναίκες χαμηλότερου εισοδήματος -> πιο συχνά χρόνια νοσήματα)
4. Τα χαρακτηριστικά επαγγέλματος
5. Η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης αλλά και η δυνατότητα κάλυψη κόστους αυτής

Question 9

Πως μπορεί να γίνει μείωση φόρτου των NCDs;

Answer 9

1. Ολοκληρωμένη λύση που εστιάζει σε όλα τα επίπεδα πολιτικής και όλους τους τομείς, και ταυτόχρονα ενίσχυση των συστημάτων υγείας
2. Μείωση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνισή τους μέσω κατάλληλων «best practice» δράσεων
3. Διατομεακές προσεγγίσεις και συνεργασίες μεταξύ των κυβερνητικών και μη φορέων Δημόσιας Υγείας όπως υπουργεία και περιφερειακές διευθύνσεις που ασχολούνται με θέματα διατροφής, γεωργίας, κοινωνικής προστασίας, εκπαίδευσης, υγείας κτλ
4. Καλύτερη διαχείρισή τους μέσω προληπτικών ελέγχων και δράσεων από τη πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη

Question 10

Ορισμός των Πολιτικών Υγείας

Answer 10

Είναι το σύνολο των κανόνων και των μέτρων που ρυθμίζουν σε μια χώρα την παροχή, τη διανομή και τη κατανάλωση των υπηρεσιών υγείας με σκοπό τη διασφάλιση και βελτίωση του επιπέδου υγεία του πληθυσμού

Question 11

Κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν τις πολιτικές υγείας.

Answer 11

1. Οικονομικοί
   α) δομή/ανάπτυξη οικονομίας
   β) δαπάνες υγείας
2. Κοινωνικοί -Δημογραφικοί
   α) γήρανση πληθυσμού
   β) μετανάστευση
3. Πολιτισμικοί
   α) ήθη - έθιμα
   β) τρόπος ζωής
4. Πολιτικοί
   α) κυβερνητικές προτεραιότητες
   β) δημόσια διοίκηση
5. Υγειονομικοί
   α) δομή και λειτουργία υγειονομικού συστήματος
   β) νέες τεχνολογίες

Question 12

Ορισμός στρατηγικής

Answer 12

Ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο, το οποίο είναι σχεδιασμένο για την επίτευξη
ενός συγκεκριμένου στόχου π.χ. μείωση της παιδικής παχυσαρκίας.

Question 13

Ορισμός πολιτικής

Answer 13

Μια συγκεκριμένη επίσημη απόφαση ή ένα σύνολο αποφάσεων που έχουν σχεδιαστεί για την υλοποίηση της πορείας μιας δράσης/ενός στόχου π.χ. σχετική με την υγεία, και που εγκρίνεται από ένα πολιτικό όργανο

Question 14

Ορισμός σχεδίου δράσης

Answer 14

Ένα σχέδιο ή πορεία δράσης που μπορεί να αντιστοιχεί σε μια πολιτική ή στρατηγική, και που περιλαμβάνει καθορισμένες δραστηριότητες που υποδεικνύουν ποιος κάνει τι, πότε, πώς και με ποιους πόρους για να επιτύχει έναν στόχο

Question 15

Ορισμός επιχειρησιακό (operational)

Answer 15

Περιγράφει μια πολιτική, στρατηγική ή σχέδιο δράσης που χρησιμοποιείται και εφαρμόζεται στη χώρα, με διαθέσιμους πόρους και χρηματοδότηση για την υλοποίησή της

Question 16

Ορισμός πολυτομεακό (multisectoral)

Answer 16

Ισχύει για μια πολιτική, στρατηγική ή σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει διαφορετικούς τομείς (π.χ. υγεία, γεωργία, εκπαίδευση, χρηματοδότηση) οι οποίοι συνεργάζονται μεταξύ τους για την επίτευξη ενός κοινού στόχου