7. Seks Flashcards
Sex
Anders dan gender, psychologisch en fysiologisch kenmerk.
Sexe heeft invloed op
Chromosomen
Genexpressie
Hormoonniveau
Sexuele anatomie
Asexuele reproductie zien we bij
bacterien, ze maken steeds kopietjes
Voordelen van sexuele reproductie
genetisch diverser
Je wisselt genetica uit
Je krijgt een beter geadapteerd organisme
Bij de geboort heb je… (sex gerelateerd)
Een bepaald nummer sex chromosomen
Gonaden
Sex hormonen
Interne reproductieve anatomie
Externe genetica
Gonaden
Eierstokken of testikels
Fysiologische verandering in de pubertijd
Vruchtbaarheid neemt toe
Borstontwikkeling
Schaamhaarontwikkeling
Ovulatie en eerste menstruatie
Groeispurt
Groter worden van scrotum en penis
Gezichtshaar
Wat bepaalt het begin van de eerste menstruatie?
Leeftijd
BMI
SES
Eerste menstruatie moeder
Omgevingsfactoren
Psychosociale stress
Hoe heeft BMI invloed op de eerste menstruatie
Hoe hoger de vetmassa / obesitas -> eerdere eerste menstruatie
Gynoplasty
Reparerens of plastische operatie op vrouwelijk voortplantingsorgaan
Labioplasty
Plastische chirurgie voor het aanpassen van de labia minora (binnenste lippen) en labia majora (buitenste lippen)
Wat heb je bij XXY
Klinefelter syndroom
Wat heb je bij XO
Turner syndroom
Uit welke 3 lagen bestaat de baarmoederwand?
Endometrium
Myometrium
Perimetrium
De binnenste laag van de baarmoederwand
Endometrium
Heeft kronkelende bloedvaatjes
De middelste laag van de baarmoederwand
Myometrium
Heeft rechte bloedvaatjes
Buitenste laag baarmoederwand
Perimetrium
Heeft de bloedvaten die naar buiten leiden. Net buiten het perimetrium sluiten alle bloedvaatjes aan op een groot vat
Waar zorgt een drop in oestrogeen voor?
Irriteerbaarheid
Boosheid
Verdriet
Pijn
Acne
Kramp
PCOS
Komt door een beetje een hoger testosteron niveau
Onregelmatige menstruatie
Veel ovaries die op cysten lijken
Moeite met voortplanting
3 stadia van de menstruele cycles
Menstruatie
Follicular fase
Luteal fase
Gonadotropins
Hormonen die invloed hebben op de gonaden, komen van de anterieure hypofyse
LH
Luteinizing hormoon
Wanneer is LH het hoogst
Heeft een piek met de ovulatie
FSH
Follicle stimulating hormoon
Wanneer is FSH het hoogst
Tijdens de ovulatie. De piek is niet zo hoog als die van LH
Wat gebeurt er op dag 0 tot 13 in de ovaries
Er ontwikkeld zich een follicle, een ei in een blaasje. Dit blaasje wordt steeds groter tot dag 13
Wat gebeurt er op dag 14 in de ovaries
ovulatie, het blaasje met het eitje barst open en laat het eitje los
Wat gebeurt er dag 15 tot 28 in de ovaries
Het blaasje verandert in een litteken, een corpus luteum
corpus luteum
Litteken van wat ooit een follicle was
Hoe veranders estrogeen gedurende de cycles
Het heeft een langzaam oplopende piek die piekt tijdens de ovulatie. Hierna dipt hij ineens een heel stuk, en komt weer ietsjes omhoog. Dit iets verhoogde niveau houd hij aan tot de menstruatie
Hoe verandert progesteron tijdens de cycles
Progesteron is laag tot de ovulatie, schiet dan omhoog en blijft hoog tot het begin van de menstruatie
Menopauze veranderingen
Er wordt minder oestrogeen door de ovaries gemaakt
Er is een lager testosterongehalte
Er zijn verkeerde niveaus van progesteron en oestrogeen
Er is een lager oestrogeen niveau
Er zijn dunnere vagina wanden
Symptomen van de menopauze
Hot flashes
Nachtzweten
Laag libido
Onregelmatig ongesteld
Mood swings
Vaginale droogheid
Biologische ontwikkeling van sekseverschillen komt door
virilisatie
masculinization
virilisatie
Virilisatie, masculinisatie of vermannelijking is het ontstaan van mannelijke eigenschappen. Als dit optreedt bij een vrouw is er sprake van hyperandrogenisme. komt door androgenen
Androgenen
‘Mannenhormonen’
Ontwikkeling in het brein bij mannen
Testosteron wordt oestradiol welke de neuronen in het brein masculeert
Ontwikkeling in het brein bij vrouwen
Vrouwen zijn beschermt tegen de effecten van oestradiol. Alfa-feto-protein bind aan oestrogeen en zorgt dat het niet het brein in kan
hypofyse-hormoon effect tijdens de follicular fase
LH en FSH stimuleren verschillende follicles om te groeien
Ovarian hormoon effects tijdens de follicular fase
Follicles produceren een laag niveau van estradiol dat
- GnRH sectretie in de hypothalamus inhibeert -> zorgt voor lage LH en FSH niveaus
- Entrometrial arteries worden smaller, wat resulteert in menstruatie
Hypofyse hormoon effecten tijdens de ovulatie fase
LH en FSH stimuleren de maturatie van een van de groeiende follicles
Ovarian hormoon effecten tijdens de ovulatiefase
Groeiende follicles produceren een hoog niveau van estradiol wat zorgt voor
- Stimulatie van GnRH -> verhoogd LH en FSH niveau -> ovulatie een dag later
- Het endometrium wordt dikker
GnRH
Komt van de hypothalamus af, stimuleert de afgifte van FSH en LH in de hypofyse
Effect van hypofyse hormonen in de luteal fase
LH stimuleert de groei van een corpus luteum van follicular tissue dat overbleef na ovulatie
Effect van ovarian hormonen tijdens de luteal fase
Het corpus luteum geeft estradiol en progresteron af dat
- GnRH productie blokkert -> blokkert LH en FSH productie bij de hypofyse
- Ervoor zorgt dat het endometrium verder ontwikkeld
Conjugatie
Uitwisselen van genetisch materiaal
PMS
Premenstruele syndroom
PPD
Premenstruele disorder
PCOS
Meerdere eitjes komen vrij ipv 1
Hogere testosteron niveau
Onregelmatige cycles
cysten op ovaries