7. Hafta Flashcards
Prematüre kaç haftadan önce
37
(Geç-> 34 37 arası, orta 34 32 arası, çok prematüre 28 32 1500g, aşırı prematüre 28 altında doğanlar1000g)
Yenidoğanda percentil aralığı
3-97 değil
10-90!!!!
SGA 10p altına deniyor.
Ballard skorlaması (fiziksel matürite) neye baktığımızı sorarım
(Fiziksel ve nöromuskuler bulguların karışımıdır)
Son adet tarihi ve ultrason değerlendirmesi arasında 2 hfdan fazla varsa bakıyoruz!
Deri şeffaftan sertkalına parşömene gider
Lanugo tüyleri
Ayak tabanı çizgileri immatürde düz
Göğüs meme dokusu baştayok sonda tam
Göz kulaklar kulak hamur göz açılmamış
Dış genital organlar skrotum düz testis inmemiş, immatürde klitoris belirgin gittikçe kapanıyor
Bilek bükülmesi 90 0 arası
Kol rekoil
Popliteal açı
Eşarp bulgusu
Topuk kulağa
Prematür etyolojisinde enfeksiyonlar çok önemli
Koryoamniyonit, bakteriyel vajinozis, üriner enf, pyelonefrit
Prematürelerde vernix caseoza oluşmamış
Heöen silmiyoduk doğunca ilk gün
Başka prematür spesifik özellikleri?
Isıyı sağlıyodu ve enfeksiyonlardan koruyodu
Aynı zamanda lanugo tüyleri fazla, plantar çizgiler az, deri altı yağ dokusu az
Kafa büyük, diyafram solunumu, dispneye eğilim(sürfaktan yokluğundan alveol gelişmemiş, göğüs dar, ik kaslar gelişmemiş, - basınç oluşamıyor)
Fizyolojik sarılık daha uzun, kernikterus riski^, kanama riski^, böb İmmatür
*Emme yutma koordinasyonu tam gelişmedi(34.hf)-> aspirasyon riskş
*İmmün sis gelişmedi-> enf riski^ -> SEPSİS riski
Asidoz ce alkoloz hızlı gelişiyo
Prematür bebeklerin problemleri sistem sistem üç harfliler
-Solunum:
RDS(sürfaktan eksikliği, intratrakeak sürf verilir, antenatal steroid dedi?)
BPD (buzlu cam)
AOP(apne)
-Kardiyovasküler:
PDA(hipotansiyon, ht, bradikardi, konj malf)
-Hematolojik
Anemi
K vit eks
-GİS
Nekrotizan enterokolit prematürite en ilişkili faktör*
Beslenme intoleransı
-SSS
İVH
PVL
Konvülsiyon
Prematüre retinopatisi
Minimal beslenme
Anne sütü 24 saat öneriyoruz sonra
10-20 ml/kg/gün
Trofik beslenme deniyor. Bağırsak çalışsın olgunlaşsın diye. Nek olabilir sonra bak.
Arter kanı ph ne zaman asidoz alkaloz?
7.35-7.45
<7 ve >7.7 +klinik bulgular
Tampon sistemleri?
1) kimyasal t.s.
-bikarbonat/karbonik asit en hızlı
-fosfat
-proteinler ve hemoglobin
2)solunum sis kompanzasyonu co2
3)böbrek kompanzasyonu hco3
Kan gazı normal değerler
Ph a:7.35-7.45 v:7.32-7.42
Po2 a:80-100 v:24-48
Pco2 a:35-45 v:38-52
O2 sat a:90-100 v:38-52
Hco3 a:19-25 v:40-70
Bas açığı a: -3 to +3 v: aynı
-Metabolik asidoz
Metabolik alkaloz
Respiratuar asidoz
Respiratuar alkaloz
Bunlarda ph ve paco2 aynı yönde mi değişiyo ters mi diye bakıyosun aynıysa metabolik tersse respiratuvar.
-En sık. Böbrek ve gis kayıp. Normal anyon açıklı(n=12) ya da artmış a açıklı(>12)sebepleri dka açlık lak asidoz renal yetmezlik.
Kompanse co2 winter formülü 1.5hco3+8
Şiddetliyse hco3 tedavisi verilebilir
Metabolik alkaloz
Hco3>26
Kusma ya da diüretiğe sekonder. Altta yatan nedeni düzelticez
Respiratuar asidoz
Hipoventilasyon. Paco2>45 co2 acden yeterince atılamaz.
**Nedenleri: Pnömoni, pnömotoraks, plev ef, yca
Önce solunumu destekle
Arasta co2 her 10mmhg artış 1meq hco3 artışı
Krasta co2 her 10 mmhg artış 4meq hco3 artışo
Respiratuvar alkaloz
Hiperventilasyona sek. Paco2<35. Hamile.
Aral co2de her 10 düşme hco3te 2 düşüş
Kral co2de her 10 düşme hco3te 5 düşme
Soruda albumin verdiyse düzeltilmiş anyon gape bak
Ag+2,5(4-albumin)
Asidozun ve alkalozun olumsu etkileri
As: myokard kontraktilesi azalır kardiyak arest
Aritmiler gelişebilir
Sss deprese olur konfüzyon koma
Al: serebral vazokons
Aritmilere eğilim
Solunumu inhibe eder
Sss eksitasyonu ajitasyon deliryum
Yenidoğana yapılanlar
Göbek: En az 30-60 sn sonra klempleme
Göz bakımı: C trachomatis ve N gonorrhoeae için profilaksi eritromisin
K vitamini uygulaması: doğumda veya ilk gün. 1500 g üstüne 1mg IM.
Vital bulgular yenidoğanda
Kalp hızı zamanında doğanlar için 120/dk
Dakika solunum sayısı 35-60
Ateş aksiller 36.5-37.5
Yeni doğan görünüm
Titrek hareketler normal
Yaygın veya lokalize ödemle doğabilir
Naegele yöntemi ama en güvenilir yöntem?
Gebelik yaşının belirlenmesi.
Son adet tarihi-3ay +7 gün
İlk trimesterda prenatak usg ile ölçüm.
Ballard skorlaması
Nöromuskuler maturitenin belirlenmesi
Cilt rengi dokusu akrosiyanız geçici.
İlk 24 saatteki sarılık patolojik genelde hemolizden kaynaklanır.
Ydde cilt değişiklikleri
Normal hemoglobin tipleri ve yüzdeleri BİL
Hgb A: 2 alfa 2 beta: %95-98
Hgb A2: 2 alfa 2 delta: %2-3
Hgb F: 2 alfa 2 gama: %0.8-2
Talasemiler nasıl genetik geçiş?
Hangi gendeki mutasyonlar sonucu oluşur?
Eritrosit hemoglobin olayı nedir burda?
Otozomal resesif.
Globin.
İnefektif eritropoez ve hemoliz. Anemidir, hemoglobinin üretim aşamasında sorun vardır.
Beta-> kromozom 11de mutasyon
Alfa-> kromozom 16da mutasyon
Beta talasemi majör minör intermedia?
Majör ve intermedia: homozigot, beta olmadığı için alfa zincir birikir hasara yol açar. İnefektif eritropoez.
Splenomegali-> lökopeni, nötropeni, trombositopeni.
Bgg, ikterikgörünüm, demir birikimi(yani hemakromatozis ve sonucu kc ve kardiyak yetmezlik) yorgunluk halsizlik solukluk.
Kemiklerde çıkıntı( ekstramedüller hematopoezden dolayı kemik anomalileri)
-intermedia: hb 7-10 arasında. Transfüzyona bağımlı değil.
-minör: asemptomatik. Hipokrom mikrositer anemi. Hb hafif düşük 9 gibi. Eritrositoz. Rbc demirde düşüktü burda yüksek. Mentzer indeksiyle dea dan ayırıyoruz. Target hcleri.
-majör: transfüzyona bağımlı
NEK’te prematürite en önemli ilişkili faktör!!
Gis immatüritesi
Kan akımında bozukluk (pda)
Patojen bakteri
Hızlı/hiperosmolar beslenme
Anne sütü ve probiyotikler engelleyen faktör.
Talasemi tanısı önemli
Taşıyıcılarda:
-Hgb elektroforezi (hba hafif düşük, hba2yüksek,hbfhafifyüksek)
-Genetik testler
Majör ve internediada:
-Hgb elektroforezi (hba azalmış veya saptanamaz, hba2 artmış, hbfartmış)
-Genetik test
-Prenatal test
Talasemi tedavi
Majör:
1) hb düzeyine destek= transfüzyon (7nin altına düştüğünde başlarız 9üstü tutmaya çalışırız)
2) organda demir birikimini önleme= şelasyon demir birikimini monitorize edip düzenli ölçüm.
3) splenektomi ve yaparsak enfeksiyona eğilim olur profilaktik aşı ve penisilin
4)ki transplantasuonu
Alfa talasemiler
A sessiz taşıyıcı klinik bulgu yok
Aa alfa talasemi minör kan sayımı az değişmiş
Aaa hgH hastalığı hemolitik anemi ama ağır bulgu yok nadiren transfüzyon iht
hidrops fetalis, inutero ölüm yaşamla bağdaşmaz
Orak hücre hastalığı
OR,
Hba sentezi yok
Hemolitik anemi+ retikülositoz+ esh kısalır
HbS!!(glutamik asit yerine valin aa gelmesiyle) bu sağlıklı insanda görülmez.
Hemoglobinopatilerin en ağırıdır. %50den azsa taşıyıcı fazlaysa hasta.
İnfeksiyona eğilim var.
Eritrositlerin kümeler oklüzuon oluşturmasına sebep olur bu da doku hasarı organ kaybı yapar. Dalakta mesela fibrozlar oluşur fonk kaybeder asplenik çocuklarda enfeksiyon eğilimi yüksek yani kapsüllü bakteriyle ölebilirler.
Taşıyıcı: heterozigot, hbs kons düşük, ekektroforezdd hbas paterni.
Orak hc hastalığı akut kompl
Vazooklüzif krizler karın ağrısı ateş
Akut göğüs sendromu dispne taşipne
Stroke konuşma bozukluğu fokal motor defisit
Priyapizm penis ağrılı ereksiyon
Splenik sekestrasyon dalakta kan göllenir
Geçici saf eritroid aplazisi parvovirüs b19 eritrosit üretiminin durması.
Fonksiyonel hiposplenizmde hastaların enfeksiyonlara eğilimi artıyor hangi?
Pnömokok enfeksiyonları-sepsis
H. İnfluenza-menenjit
Gram- enterik enf.
Salmonella
Orak hc has tedavi
Penisilin profilaksisi!!! Dalak infonksiyone old için.
Aşılama
Transfüzyon tdv
Fetal hb indüksiyonu (hbF artırıp hbs oranını düşürüyoruz) hidroksiüre
Kit
Spesifik komp tedavisi
Yd da sarılığın görülür olduğu seviye
5 mg/dl
Bizde 2g/dl
Fiz. Sarılığa yol açan faktörler
Bilirubin üretiminde artış
-eritrosit kütlesi fazla
-eritrosit yaşam süresi daha kısa
-ligandin ve glukroniltransferaz enzim akt immatür
Term 3 12
Preterm 5 15
Bilirubin piki.
Termde 3. Gün 12mgdl
Pretermde 5. Günde 15
Anne sütü sarılığında pik daha yüksek olabilir 15-17
Aşağıdakilerden biri bile varsa sarılık fizyolojik değil patolojik
YAŞAMIN BİRİNCİ GÜNÜNDE SARILIK
BİLİRUBİN ARTIŞ HIZI>0.5mgdlhr / >5m/gün
PİK BİLİRUBİN TERMDE 12 ve ÜST PRETERMDE 15 ve ÜST
DİREKT BİLİRUBİN 2 VE ÜST
HEPATOSPLENOMEGALİ VE ANEMİ VARSA
Epilepsi nedir
Akut herhangi bir uyaran olmaksızın 2 ve üstü konvülziyon
(24 st içinde 2 nöbet=1 nöbet)
Nöbet ikiye ayrılır
Epileptik nöbet
-febril
-akut semptomatik
-epilepsi
-tek nöbet
Nonepileptik nöbet
-senkoptan, soluk tutma nöbetlerinden, narkolepsi mastürbasyon, psödonöpetler ayırıcı tanısına girer.
(Epileptik nöbet hastanın epilepsi olduğu anlamına gelmez tekrarlama eğilimi ve kroniklik lazım)
Epilepside Nöbet sınıflandırması
Fokal başlangıçlı-bilinç etiklenmiş mi etkilenmemiş mi- motor başlangıçlı mı nonmotor mu
Generalize başlangıçlı-motor mu nonmotor mu(absans)
Bilinemeyen başlangıçlı
Generalize nöbet
Bilateral.
Eegde simetrik iki taraflı tutulum
Bilinç kapalı (jme hariç)
-Klonik- ritmik atım yüksek amplitüdlü
-Tonik- kasılma, göz kayması baş geri kasılmış
-Tonik-klonik(sık)-tonik baş klonik devam
-Atonik-tonüs ve postür kaybı (baş düştü)
-Myoklonik- anlık kasılma
-İnfantil/epileptik spazm bunu bil fleksör ekstansme maslarda veya karış tipte myoklonik tonik 2-5 sn süren kasılma sonrasında ağlama
nonmotor-Absans-hiperventilasyon tetikler. sürekli dalar 10-15sn kompleksinde göz el hareketleri eşlik ediyor
Fokal nöbetler
Korteks belli bölgesinde (motor->motor) (duysal->duysal) (oksipital-> görme)
Eeg ve klinik sınırlı kalır
Aura dönemi
Küçük çocuklarda generalizeye dönebilir hızla
Yalanma yutkunma
-bilinç açık
-bilinç kapalı
Epileptil sendrom tanısı ve tanımı?
Epileptik ensefalopati
E s t:
-Konvülziyon tipi
Başlangıç yaşı
Eeg bulguları
Prognoz
E e: beyin işlevinde ilerleyici bozulma (kötü prognozlu)
West sendromu
Nöbet tipi aynı, başlangıç yaşı 4-7 ay.
1)infantil spazm şimşek çakar gibi spazm sonra ağlama vs
2)psikomotor gelişim geriliği nöbetten sonra
3)eeg tipik bulgusu: hipsaritmi
Tedavide acth.
Çocukluk çağı absans epilepsisi
5-7 yaş
Eeg generalize senkron 3hz diken dalga
Hipetventilasyon eeg bulgusunu tetikkiyo
Gtkk gelişir. Generalize tonik klonik kasılma.
Rolandik epilepsi
5-10 y
Tipik nöbet bulgusu genelde uykuda geliyo
Yüzde tek taraflı uyuşma
Gargara sesine benzer hırıldanma
Hipersalivasyon
Eeg: sentrotemporal diken
Panayiotopoulos sendromu
*Tam emetik triad (bulantı öğürme kusma)
Kasılma yok sadece hipotonlar
Oksipital epilepsisidir
*Otonomik bulgular solukluk vs
*Postiktal dönem
Bayılıyor
-Geç başlangıçlı Oksipital epilepsisi gastaut tipi
-Juvenil myoklonik epilepsi*
8y
Görsel basit nöbet
Küçük yuvarlak cisimler görüyo
-pubertede.
aritmik, düzensiz ani istemsiz sıçramalr, bilinç değişikliği yok. Özellikle sabah uyandığında. Ükst ekstremilerde. Myoklonik jerkler gelişebiliyor
Tedavi edilmezse GTKya dönüyormuş. Generalize diken dalga.
Nöbet sonrası postiktwl dönem…
Nöbet 30dkyı geçerse…
Nöbetten sonra hızlı düzelmeyen fokal defisit ve nöbet sonrası saatler içinde kendine dönmüyorsa…
Epileptik nöbeti düşündürür
Status epileptikus düşünürüz
Acik görüntüleme yapıyoruz
Epilepsi tedavisi (nöbetsiz geçen 2 yıldan sonra ilaç keseriz)
-Antiepileptik ilaç tedavisi (monoterapi, nöbetin tipi, hastanın yaşı başka hastalığı başka ilaçları cinsiyeti önemli) (doza bağımlı dikkat önemli ye)
Fenobarbital.
Fokalde karbamezapin.
Direnç varsa
-Ketojenik diyet
-Epilepsi cerrahisi
-Vagal sinir stimülasyonu
Tedavi için
Nöbet tekrar riskini arttıran faktörler
Organik beyin lezyonu
Spesifik eeg bozukluğu
Gelişme geriliği
Fokal nöbet
Fokal nörolojik bulfu
Ailede epilepsi
Status epileptikus
> 30dk nöbet veya iki ve üstü nöbet aralarında bilinç açılmadan seri halinde gelmesi
5dk nöbetler s e’a ilerler tedavi et
Status epileptikus tedavisi
İlk adım benzodiazepinler (diazepam*, lorezepam)
5dkda durmazsa bidaha,
Durmazsa fenitoin, fenobarbital, levotirasetan verilebilir.
Hiç durmazsa yoğunbakıma gönderip midazolam infüzyonu
Bunu tekrar bak bence sorcak
Febril konvülziyon
6ay-6y
Rektal ateş 38c üstünde
Mss enfeksiyonu yok!
Metabolik anormallikler yok
Öncesinde afebril nöbet yok
Crush sendromu???????
Kastan salınan kreatin kinaz, böbrek yetmezliği. Ezilen kısım büyüklüğü önemli
Enkaz altında:
15-20cc/kg hızında izotonik nacl çocukta (erişkinde1000ml/saat)
2 saat sonra göçükten çıkmadıysa 10cc/kg/saate düşürüyoruz
Çıktıktan sonra ilk tercih bikarbonatlı sıvı kullanıyoruz
Hiperkalemiye dikkat ettik tedavi ettik
İdrara baktık çıkış varsa sıvı tedavisi
Anürikse diyaliz ya hipervolemiktir furosemid veririz ya hipovolemiktir sıvı veririz
Ml=cc
Hiperfosfatemi olabilir
Asidoz varsa bikarbonat!
Nöbet nedemek
Nöronal aktivitenin aşırı salınımı, başlangıç bitişi var.
Eeg bulgusu olmalı!
Konvülziyonla aynı şey değildir konvülziyon ise klinikte gördüğümüz motor aktiviteyle görmeye deriz.
Basit febril nöbet?
Komplike febril nöbet?
Febril status?
Daha sık bu, eeg gerekmez, tekrarlasa bile beyin hasarı olmaz
-jeneralize*
-15dk> *
-24stte tek nöbet*
Bunda epilepsi gelişme riski yüksek? Mr yapıyoruz
-fokal
-15dk<
-24stte nöbet tekrarı
Kriterlerden biri olması yeterli
->30dk
-arada bilinç açılmaz peş peşe kısa nöbetler
Febril nöbet rekürrens için risk faktörleri
Epilepsi için risk faktörleri
Ailede fn öyküsü
İlk nöbet<18 ay
Ateş<39!
Ateş ile nöbet arasında geçen süre kısa olması
-nörogelişimsel anormallik
-kompleks fn
-ailede epilepsi öyküsü
Febril nöbet tedavi
AİLE BİLGİLENDİRMESİ nöbette ağzına bişey koymasın yan yatırsın sıcak tutmasın 5dk üstünde ambulans
Antipiretik asetaminofen, ibuprofen
Rektal diazepam
Nöbet devam eden hastada iv midazolam
Febril status epileptikusta fenitoin fenobarbital
Febril nöbet ayırıcı tanısında
Titreyerek ateş yükselmesi
Febril senkop
Yüksek ateşe bağlı kasılma deliryum
Age sırasında nöbet ayrı bir antite
Febril nöbet slaytı
LP endikasyonları (menenjiti eksrte etmek için glb bu) sonra eeg çekiyoruz bişe çıkmazsa
Komplike FN/FSE varlığında
Menenjit bulguları
Aşılaması tam olmayan <1y çocuklar
FN öncesi ab kullanan hastalar
Nörokutan hastalıklar nedir
Ektodermal kökenli organların tutulumu ile karakterize sendromlar grubu
-beyin
-deri
-göz
-diş
Nörokutan hastalıklar nelerdir
*Nörofibromatöz (tip1-2)
*Tuberoskleroz
*Struge weber send
Von hippel lindau
Ataksi telenjiektazi
İnkontinantia pigmenti
Nörofibromatöz tip 1 (Von Recklinghausen Hastalığı) tanı kritrleri
(2/7)
1)cafe au lait lekeleri 6ve üstü, 5mm üstü prepubertal 15mm üstü puberte sonrası
2)Aksiller-inguinal çillenme
3)2 ve üstü nörofibrom veya 1 pleksiform nörofibroma
4)2 ve üstü iris hamartomu (lisch nodüller)
5)optik glioma
6)osseöz lezyon:sfenoid displazi veya uzun kemik kortikal incelmesi veya skolyoz
7)birinci derece akraba NF1 öyküsü
En sık ht veya optik gliomdan ölür.
Feokromasitoma en sık görülen tm.
Tuberskleroz kompleksi
İnfantil spazmın en yaygın nedeni
Her west çocuğu soy bak.
-kortikal tüberler mrden ve epilepsiden sorumlu
-subependimal nodüller hamartomlar
-subependimal dev hcli astrositomlar
Sturge weber sendromu
Porto şarabı lekesi aynı tarafta trigeminalin oftalmik sinirini içeren leptomeningeal anjiom
Glukon
Sporadik, kalıtımsal değil.
Nöbet nedir
Senkronik nöronal aktivitenin aşırı salınımı
EEG Bulgusunın olması!
Asfiksi yd konvülziyonlarının en sık sebebi
Erken olması kötü prognoz
Fokal nöbetler
Multifokal nöbetler
Tonik nöbetler
Klonik nöbetler
Miyoklonik nöbetler
Subtil nöbetler
Vücudun tek bölgesi
>1 fokus
Kaskatı
Termde daha sık, büyük ksdlarda
Küçük kadlarda titreme
Fizyolojik olaylar taklidi
Yd konvülziyon ayırıcı tanı
Jitteriness en zor ayırt edilen, titreme, sağlıklı ydlards da olur. Yüksek ses ve dokunmaya aşırı cevap. Nöbetten ayrımı bebek uyanık, uyarıyla başlar pasif fleksiyonla durur
Selim yenidoğan konvülziyonları
5. Gün konvülziyonları
Malign yenidoğan konvülziyonları