6. Begeleiding bij prenatale diagnostiek en zwangerschapsinterruptie Flashcards
Wat betekent ‘de beste zorg bieden aan ouders’ in hun beslissingsproces?
de keuzes van de ouders accepteren en respecteren, ook al zijn die niet in overeenstemming met je eigen overtuigingen
Met welke aandachtspunten dien je rekening te houden bij het aanbieden van prenatale diagnostiek?
je kan onbedoeld de beslissing van ouders beïnvloeden door:
* de hoeveelheid informatie
* beschrijving van de aandoening
* volgorde van de informatie
* woordgebruik, toon
* lichaamstaal
Welke strategieën kun je gebruiken om te helpen bij de beslissing van de ouders rond prenatale diagnostiek?
- de aard van het probleem bepalen
- de opties uitleggen
- verheldering van waarden
= zeer uitgebreid bevragen of een bepaald risico aanvaardbaar is of niet
Bespreek: de aard van het probleem bepalen.
3 belangrijke vragen tijdens het screeningsproces
1. al dan niet deelnemen aan screeningstesten?
2. na de screening: al dan niet een diagnostische procedure starten?
3. in geval van diagnostische afwijking: beslissingen om de zwangerschap al dan niet verder te zetten?
Bespreek: de opties uitleggen
Voor elke optie schets je als hulpverlener de mogelijke gevolgen, vb:
* uitleggen wat de screeningstest doet / niet doet
* uitleggen welke testresultaten verwacht kunnen worden
Vraag ouders om expliciet stil te staan bij de waarden en betekenissen die ze geven aan deze opties, vb:
* wat betekent het voor jullie om voor deze screening te kiezen?
* wat als jullie niet voor deze screening zouden kiezen?
Bespreek: verheldering van waarden
- voordelen en risico’s per optie ordenen in functie van belangrijkheid voor hen
- zelf mogelijke voordelen en risico’s toevoegen
- opties die hun beslissingsproces beïnvloeden extra in de verf zetten
- communiceren over de waarden tussen het koppel en jezelf
- is een bepaald risico aanvaardbaar of niet?
- hoe belastend zijn de gevolgen?
Wat dienen de ouders te weten vóór ze beslissen om met prenatale screening te starten? M.a.w. hoe kunnen ze een geïnformeerde keuze maken?
- voor welke aandoeningen getest wordt
- om welk soort test het gaat
- doel van de test
- hoe de resultaten worden meegedeeld
- wat ‘vals’ positieve en ‘vals’ negatieve resultaten betekenen
ook aandacht hebben voor de implicaties als de test positief uitdraait
Geef een aantal tips om slecht nieuws (positieve screeningsresultaten) te communiceren.
ouders willen heldere, accurate en toegankelijke informatie
* waardenneutrale uitdrukkingen gebruiken: vb. ‘kans’ ipv ‘risico’; 5% ipv 1/20; 1/400 klinkt meer dan 1/200
* soms benadrukken van het ‘niet hebben van een aandoening’: vb. 99 kansen op 100 dat je kind de aandoening niet heeft
* visuele presentatie
* 1 persoon aan het woord, assistent of andere gynaecoloog blijft op de achtergrond
* wachten tot de vrouw aangekleed en aan de bureau zit alvorens afwijkingen mee te delen
* arts op gelijke hoogte + aangename sfeer in de kamer
* nieuws meedelen aan het koppel samen, niet enkel aan de vrouw
* koppel niet te lang laten wachten op nieuws; dit is erg stresserend
* nieuws persoonlijk overbrengen, niet via de telefoon (indien wel via telefoon, verzekeren dat de persoon niet alleen thuis is)
* culturen kunnen verschillend reageren op slecht nieuws: vb. Islamitisch geloof reageren met roepen, huilen, gebaren, …
meestal de taak van de arts
Geef een aantal tips voor de hulpverlener wanneer de ouders, na het krijgen van positieve screeningsresultaten, een beslissing moeten nemen over al dan niet verdere diagnostiek (met kans op een miskraam).
neem notities van de reacties en reflecties van het koppel
* initieel emotioneel gereageerd, maar willen later misschien nuanceren
* terugblikken op het beslissingsproces
* terugblikken wanneer de beslissing opnieuw in twijfel wordt getrokken
Welke informatie hebben ouders nodig na de diagnose van een afwijking?
heldere en consistente informatie
* heldere uitleg en beschrijving van de gevonden afwijking
* zekerheid van de diagnose; eventuele doorverwijzing naar een gespecialiseerd centrum bij onzekere diagnose
* de manier waarop de zwangerschap waarschijnlijk zal verlopen
* zal er speciale zorg of behandeling nodig zijn vóór de geboorte?
* de prognose op lange termijn voor de baby + welke behandeling
* in welke mate beïnvloedt de aandoening de levenskwaliteit van het kind?
* bronnen voor bijkomende informatie over een leven met de aandoening: vb. patiëntenverenigingen, lotgenoten
* wat gebeurt er als ze de zwangerschap beëindigen?
* informatie over lotgenotencontacten bij zwangerschapsinterruptie
Wat communiceer je aan ouders die twijfelen om een zwangerschap af te breken?
je legt hen stapsgewijs uit wat hen eventueel te wachten staat
1 - hoe een zwangerschapsafbreking precies zal verlopen
* waar zal deze plaatsvinden
* welke medische interventies
* wie aanwezig
2 - wanneer deze ingreep ten vroegste kan gebeuren
* wettelijke termijn van 6 dagen bedenktijd
* belangrjik voor voorbereiding
3 - wat ze mogen verwachten
* hoe gaat het kindje eruit zien
* hoe lang kan de procedure duren
* wat kan de rol van de vader zijn
* hoe lang kunnen ze het kindje na de geboorte nog zien
Met welke aandachtspunten dien je rekening te houden bij de beslissing na de diagnose van een afwijking?
- erkenning van de bezorgdheid en ongerustheid
- informatie helder, vrij van vakjargon en onbevooroordeeld brengen
- steungroepen, lotgenoten kunnen helpen
Wat doe je als je de vraag krijgt: ‘wat zou u doen?’
niet beantwoorden
‘ wij kunnen de beslissing niet voor u maken’
wel steun en empathie tonen tijdens het beslissingsproces
Wat doe je als je de vraag krijgt: ‘wat doen andere ouders?’
‘anderen hebben in deze situatie dezelfde keuze gemaakt’
Geef een aantal doorverwijscontacten ikv prenatale diagnostiek en zwangerschapsinterruptie.
- fara.be
- erfocentrum.nl
- blijverwachtenwordtverdriet.be
