5. Ongemakken En Adviezen Flashcards

1
Q

Vermoeidheid - oorzaak?

A

1e en 3e trimester
* lichaam past zich aan aan de zwangerschap
* meer presteren door hormonale en fysieke veranderingen
* extra eisen aan hart, longen en andere vitale organen

3e trimester
* emotionele spanningen
* kindsbewegingen
* buikomvang

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vermoeidheid - Advies

A

1️⃣ slapen (middagdutje)
2️⃣ regelmatig rusten
3️⃣ luisteren naar signalen lichaam
4️⃣ voldoende bewegen
5️⃣ gezonde (ijzerrijke) voeding
6️⃣ voldoende vaak eten (❌hypoglycemie)
7️⃣ beperken enkelvoudige suikers

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is nausea gravidarum?

A

Zwangerschapsmisselijkheid

  • meestal ochtendmisselijkheid
  • 1e trimester
  • samen met braakneigingen / braken (1 op 2)
  • vanaf 6w amenorroe
  • piek: 8-9w
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de oorzaak van nausea gravidarum, braakneigingen & emesis gravidarum?

A

Hormonale oorzaak
1. Snelle stijging HCG & oestrogenen
2. Vertraagde maagmotiliteit (progesteron)
3. Relaxatie oesofagale sfincter (progesteron)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wanneer doorverwijzen bij nausea/emesis gravidarum?

A
  1. Algemene toestand zwangere slecht
  2. Dehydratatie
  3. Overmatig braken (hyperemesis gravidarum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Nausea/Emesis gravidarum - Advies

A
  1. voor slapengaan een kleinigheid eten
  2. voor opstaan beschuitje eten
  3. voor het ontbijt een glas water of fruitsap drinken
  4. licht ontbijten
  5. frequenter kleine maaltijden (maag niet leeg)
  6. Sterk gekruide & vette gerechten vermijden
  7. Citrusvruchten eten
  8. Op linkerzij liggen na elke maaltijd
  9. Voldoende drinken
  10. Kruidenthee (gember, kamille, pepermunt)
  11. Bewegen in open lucht
  12. Gemberpoeder (4x250mg/d in tabletvorm)
  13. Aromatherapie (citrusoliën)
  14. Stress vermijden
  15. acupunctuur/acupressuur

(1, 2, 5: hypoglycemie vermijden)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Zwangerschapslusten - wat?

A
  1. Verhoogde eetlust
  2. Voorkeur voor specifieke voedingsmiddelen (uitgesproken smaak of niet alledaagse combinaties)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zwangerschapslusten - oorzaak?

A
  • verhoogde energiebehoefte
  • hormonaal
  • smaak- en geurzin werkt meer uitgesproken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pica - wat?

A

Specifieke vorm van zwangerschapslusten

Drang naar oneetbare dingen
vb. aarde of klei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Pica - oorzaak?

A
  • tekort aan ijzer of calcium
  • hoge stress
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zwangerschapslusten - advies

A

Geen probleem zolang het om gezonde voeding gaat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Ptyalisme - wat? Symptomen?

A

Speekselvloed

1e helft zwangerschap

vaker bij vrouwen die misselijk zijn & hierdoor neemt misselijkheid nog toe
1. overmatige speekselproductie
2. bittere smaak
3. dikke tong
4. opgezette speekselklieren in de wangen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ptyalisme - advies

A
  1. regelmatig kleine maaltijden
  2. fruit eten
  3. kauwgum & pepermunt(thee)
  4. mond verfrissen (tanden poetsen of mond spoelen mentholproducten)
  5. zuigen op citroen of zure snoepjes
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Klachten maagdarmstelsel - welke?

A
  1. Pyrosis
  2. Obstipatie of constipatie
  3. Flatulentie
  4. Hemorroïden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Pyrosis - wat?

A

Zure maagoprispingen

  • Vervelend, branderig & soms pijnlijk gevoel achter sternum
  • Voelbaar op rug, tussen de schouderbladen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Pyrosis - oorzaak?

A

1e trimester: vnl hormonaal
* progesteron: hypotonie gladde spierweefsel
* insufficiëntie oesofagale sfincter
* vertraagde maag-/darmmotiliteit
–> reflux van maagzuur in de slokdarm

3e trimester: vnl mechanische veranderingen
* afvlakken diafragma
* groei van de uterus
–> maag wordt omhoog geduwd
–> hoek tussen slokdarm en maag vlakt af

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Pyrosis - advies

A
  1. Te volle maag vermijden (frequente kleine maaltijden)
  2. Rustig eten & goed kauwen
  3. Vettig, zuur & sterk geurend eten vermijden
  4. Niet of weinig drinken tijdens maaltijd
  5. Koolzuurhoudende dranken vermijden
  6. Alcohol & cafeïne vermijden
  7. Pepermunt(thee) kan helpen
  8. Hoofdeinde bed hoger plaatsen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat is het verschil tussen obstipatie en constipatie?

A
  • Obstipatie: moeilijke ontlasting
  • Constipatie: verstopping

Veel voorkomend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Obstipatie/constipatie - oorzaak?

A

Hormonaal
* progesteron: hypotonie van het gladde spierweefsel
* vertraagde darmmotiliteit
* meer vocht wordt onttrokken uit de darminhoud

3e trimester: mechanisch
* uterus en caput drukken op het rectum
* stoelgang kan moeilijker passeren

Ijzersupplementen werken constipatie in de hand

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Obstipatie/constipatie - advies

A
  1. Vezelrijke voeding (groenten en fruit)
  2. Havermout & muesli ipv brood
  3. Geraffineerde voedingsmiddelen vermijden (wit brood, witte pasta of rijst,…)
  4. Laxerende voedingsmiddelen (kiwi, peperkoek, gedroogde abrikozen & pruimen eerst weken!,…)
  5. Olijfolie gebruiken
  6. Voldoende drinken (min. 1,5 l)
  7. Water met magnesium (Hépar)
  8. Glas lauw water op nuchtere maag
  9. Voldoende bewegen
  10. Tijd nemen voor toiletbezoek

Laxeermiddel enkel na overleg arts/vroedvrouw!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Flatulentie - wat?

A

= winderigheid
vaak voorkomende ongemak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Flatulentie - oorzaak

A

Hormonaal
* progesteron: hypotonie van het gladde spierweefsel
* vertraagde darmmotiliteit
–> meer kans op gasvorming in de darm

3e trimester: mechanisch
* groeiende uterus: grotere druk op de darmen
* tragere vertering: grote druk op het rectum
–> verminderde controle sluitspier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Flatulentie - advies

A

Zelfde tips als bij obstipatie/constipatie
+

  1. Gasvormende voedingsmiddelen vermijden (kolen, bonen, gefrituurd eten, uien)
  2. Kunstmatige zoetstoffen vermijden (Sorbitol)
  3. Licht gestoomde groenten ipv rauw
  4. Vers gember-, wortel-, selder- & appelsap
  5. Goed kauwen
  6. Probiotica in combinatie met gezonde levensstijl => darmflora in balans
  7. Cirkelvormige buikmassage (wijzerzin)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hemorroïden - wat?

A

= aambeien
= spataderen thv de anus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hemorroïden - oorzaak

A

Hormonaal
* progesteron: hypotonie
–> wanden van de venen worden slapper

3e trimester: verhoogde druk in het bekken
* veneuze terugvloei wordt belemmerd
–> verhoogde druk in de rectale venen

Constipatie (hard persen tijdens ontlasting)

Erfelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hermorroïden - soorten

A
  1. Uitwendige: paars-rode uitstulpingen thv anus => jeuk en pijn, soms bloeden
  2. Inwendige: pijn en soms bloedverlies tijdens ontlasting
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hermorroïden - advies

A
  1. Hard meedrukken vermijden
  2. Tijd nemen voor toiletbezoek
  3. Harde stoelgang vermijden (zie constipatie)
  4. Verzachtende zalven
    => op basis van hammamelis (toverhazelaar): adstringerende & ontstekingsremmende werking
    => farmaceutisch: overleg arts/vroedvrouw
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Klachten huid - welke?

A
  1. Versterkte pigmentatie
  2. Striae gravidarum
  3. Andere huidsveranderingen
  4. Zwangerschapsjeuk
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Versterkte pigmentatie - wat?

A
  • linea alba wordt linea nigra / linea fusca
  • verkleuring van de areolae mammae
  • verkleuring uitwendige genitaliën
  • verkleuring gezicht
  • chloasma gravidarum: zwangerschapsmasker
    –> lichtbruine vlekken: grillig en scherp begrensd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Versterkte pigmentatie - oorzaak?

A

Hypofysevoorkwab maakt meer melanocytstimulerend hormoon (MSH) aan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Versterkte pigmentatie - advies

A
  1. Blootstelling aan de zon vermijden
    => zones verdwijnen na de zwangerschap
  2. Zonnecrème met hoge factor gebruiken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Striae gravidarum - wat?

A

Zwangerschapsstriemen

Donkerrode, lijnvormige huidafwijkingen op buik, borsten en dijen
–> worden zilverkleurig/wit na de zwangerschap

Sterk afhankelijk van het type huid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Striae gravidarum - oorzaak

A

Ontstaat door een snelle toename in volume van een lichaamsdeel
=> het onderhuids bindweefsel wordt uit elkaar getrokken

Voordat de striemen zichtbaar worden:
* jeuk
* roodheid
* prikkelend gevoel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Striae gravidarum - advies

A
  1. Plotse gewichtstoename door ongezond dieet vermijden
  2. Huid soepel houden door masseren (bindweefselmassage) met amandelolie/crème
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Andere huidsveranderingen - Acné
oorzaak

A

Hormonale veranderingen
–> gevoeligere huid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Andere huidsveranderingen - Acné -Advies

A
  1. Neutrale verzorgingsproducten gebruiken
  2. Middelen tegen acné vermijden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Andere huidsveranderingen - Spider naevi

A

= vuurrode bloedspinnetjes

Vaatgezwelletjes thv de hals, borst, bovenarmen en gezicht

Rood en verheven (spinnenkopje) als een speldekop met aantal haarfijne bloedvaatjes uitlopers (spinnenpootjes)

Roodheid is wegdrukbaar maar bloedvaten vullen onmiddellijk terug bij loslaten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Andere huidsveranderingen - Spider naevi - Advies

A
  1. Geen behandeling nodig
  2. Blijvend na zwangerschap => dermatoloog
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Andere huidsveranderingen - Spider naevi - oorzaak

A

Hormonaal
* oestrogeen
* toegenomen bloeddoorstroming + verhoogde intravasculaire druk
* vasodilatatie

=> palmair erytheem
=> purpura (niet wegduwbare roodheid door beschadiging van capillairen)
* petechiën thv onderbenen
* spider naevi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Zwangerschapsjeuk - waar?

A

Meestal op de buik,
soms over het hele lichaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Zwangerschapsjeuk - oorzaak

A

Hormonaal
=> lichte stuwing van de lever

thv buik: uitrekken van de huid en bindweefsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Zwangerschapsjeuk - advies

A
  1. Niet krabben
  2. Katoenen kledij dragen (synthetische kledij vermijden)
  3. Bepaalde wasmiddelen vermijden
  4. Mentholpoeder / -gel
  5. Huid hydrateren (amandelolie)
  6. Niet te vaak douchen of baden (droogt de huid uit)
  7. Voldoende water drinken

Jeuk ondraaglijk => doorverwijzen arts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Hoe verandert de haargroei tijdens de zwangerschap?

A

Mooiere en vollere haardos

  • minder haren bereiken rustfase
  • haren blijven langer in groeifase
    => dikkere haarinplant
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Wat is hirsutisme?

A

Veel beharing volgens mannelijk beharingspatroon

  • milde vorm tijdens zw
  • meestal op de buik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Haargroei & hirsutisme - oorzaak

A

Hormonaal
* oestrogeen: haren groeien sneller
* androgenen: haarfollikel neemt toe in omvang

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Haargroei & hirsutisme - advies

A

Verdwijnt na zw want hormonen normaliseren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Vaginale afscheiding - wat?

A

Frequent geurloos witverlies
=> weefsel bereidt zich voor op de bevalling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Vaginale afscheiding - waarom is er een grotere kans op een vaginale infectie?

A

Hormonaal
oestrogeen
* meer glycogeen in vaginaal epitheel
* verandering van de zuurtegraad in de vagina

Vb. Candida albicans

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Vaginale afscheiding - advies

A
  1. Zuiver water voor intieme hygiëne gebruiken
  2. Geen zeep
  3. Katoenen ondergoed dragen
  4. Inlegkruisjes met plastiek onderlaag beperken

Bij jeuk/ irritatie/ onaangename geur => doorverwijzen arts/vroedvrouw

!!! onbehandelde Candida albicans
=> spruw bij de baby (passeert door geïnfecteerd baringskanaal)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Gespannen borsten & melkverlies - wat?

A

8w: toename borstomvang
* zwaarder, knobbelig en gezwollen
* soms pijnlijke steken

20w: aanmaak colostrum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Gespannen borsten & melkverlies - oorzaak

A

Hormonaal
Prolactine/ Oestrogenen/ Progesteron/ HPL
* groei door sterke doorbloeding
* toename extracellulair vocht
* Melkklieren & melkkanalen ontwikkelen verder

52
Q

Gespannen borsten & melkverlies - advies

A
  1. Normaal fenomeen
  2. Knellende bh’s vermijden
  3. Stretch, naadloze en beugelloze ‘meegroeiende’ zwangerschapsBH dragen (1e & 2e trimester)
53
Q

Cervicale pijn - wat?

A

Einde zwangerschap
* Scherpe, snijdende pijnscheuten doorheen de cervix
* Plots en kortdurend
* Heel pijnlijk

=> Niet zorgwekkend

54
Q

Cervicale pijn - oorzaak

A

verhoogde druk van het voorliggend deel op de cervix
=> irritatie van de zenuwuiteinden

55
Q

Drukkend gevoel vagina - wat?

A

Drukkend/ zwaar gevoel in de vagina

3de trim

56
Q

Drukkend gevoel vagina - oorzaak

A
  • verhoogde doorbloeding bekken
  • druk baby op bekkenbodemspieren
57
Q

Cervicale pijn en drukkend gevoel vagina - advies

A
  1. Minder staan, meer zitten
  2. Niet te zwaar tillen & geen zware werkzaamheden
  3. Tussendoor gaan liggen
58
Q

Gingivale hyperplasie & gingivitis - wat?

A

Gingivale hyperplasie
= overmatige groei van het tandvlees

Gingivitis
= ontsteking van het tandvlees

59
Q

Wat is de oorzaak van gingivale hyperplasie?

A

toename van de doorbloeding van het tandvlees
* toename interstitieel vocht
* slijmvliezen worden zachter

60
Q

Wat is de oorzaak van gingivitis?

A
  • zachtere slijmvliezen door gingivale hyperplasie
  • bloeden en ontsteken door tanden poetsen
61
Q

Gingivale hyperplasie & gingivitis - advies

A
  1. Zachte tandenborstel gebruiken
  2. Voorzichtig poetsen
62
Q

Neusverstopping, snurken & epistaxis - wat? oorzaak?

A

Epistaxis: neusbloeding
bij snuiten, niezen, stoten of extreme temperatuurverschillen

Hormonaal
progesteron en oestrogeen
* toename bloedsomloop
* neusslijmvliezen worden zachter en zwellen

=> neusverstopping/ meer slijmproductie/ nachtelijk snurken

63
Q

Neusverstopping, snurken & epistaxis - advies

A
  1. Niet te hard snuiten
  2. Neusslijmvlies bevochtigen met fysiologisch water (zoutoplossing NaCl 0,9%
  3. Luchtbevochtiger
  4. Geen OTC - neusspray
  5. Vitamine C: zou bloedneuzen doen afnemen
64
Q

Restless legs - wat? oorzaak?

A

3de trim: Restless legs
rusteloze, zware benen

verhoogd bloedvolume
=> toename veneuze druk op de benen

druk uterus op bekkenvaten & vena cava
=> belemmerde afvoer

anemie wordt geassocieerd met rusteloze benen

65
Q

Varices - wat? oorzaak?

A

Varices
spataders thv benen of vulva
bij 20% van de zwangeren

  • toename veneuze druk: verhoogd bloedvolume
  • belemmerde afvoer: druk van de uterus
  • progesteron: relaxatie musculatuur vaatwand
  • erfelijke factoren

CAVE tromboflebitis

66
Q

Restless legs & varices - advies ter preventie

A
  1. Voldoende bewegen
  2. Lang rechtstaan / stilzitten vermijden
  3. Regelmatig rusten met de benen in hoogstand
  4. Benen niet kruisen
  5. Beenoefeningen doen (circulatie)
  6. Beenmassage (vanaf de enkel naar het bovenbeen)
  7. Wisseldouche van de benen (warm/koud eindigen met koud)
  8. Gewichtstoename beperken
  9. Lage & makkelijke schoenen dragen
  10. Steunkousen tot 3m postpartum
67
Q

Restless legs - advies

A
  1. Chocolade & cafeïne vermijden
  2. Anemie uitsluiten
68
Q

Varices - advies vulva

A
  1. Dik maandverband in een onderbroek met pijpjes: uitwendige ondersteuning
  2. Liggend rusten
  3. IJskompres tegen vulva (niet rechtstreeks) tijdens het rusten
69
Q

Spierkrampen onderbeen - wat? oorzaak?

A

Spierkrampen in de onderbenen
= kuitkrampen vooral ‘s nachts

  • verstoorde bloedsomloop
  • tekort aan vitamine B/D
70
Q

Spierkrampen onderbeen - advies

A
  1. Benen in hoogstand
  2. Warm bad voor het slapen
  3. Warme voeten
  4. Voedingsmiddelen rijk aan vitamine B/D (volkoren graanproducten, vette vis, boter, ei…)
  5. Magnesium-supplement

Tijdens kramp:
met een gestrekt been de voet craniaalwaarts bewegen = kuitspier strekken

71
Q

Wat is ischias?

A

Uitstralende pijn vanuit de rug naar 1 of beide benen

72
Q

Wat zijn de risicofactoren voor rugpijn en ischias?

A

50 -75% zwangeren heeft wel eens last van rugpijn

verhoogd risico
* voorgeschiedenis rugpijn
* multiparae
* veel stress

73
Q

Bespreek de oorzaken van rugpijn en ischias.

A

Verschuiving zwaartepunt lichaam
* gewichtstoename uterus
* compensatie door houdingsverandering: lumbale lordose en flexie in de nek
* verhoogde druk op de sacro-iliacale gewrichten en os pubis

Hormonaal: relaxine
(geproduceerd door corpus luteum, decidua en placenta)
* verweken spieren en ligamenten
* verhoogde mobiliteit sacro-iliacale gewrichten
* verwijding os pubis

74
Q

Rugpijn & ischias - advies

A
  1. Houding verzorgen (schouderbladen naar elkaar toe, buikspieren opspannen, bekken naar voor duwen)
  2. Niet te lang zitten
  3. Voldoende van houding wisselen
  4. Voldoende bewegen
  5. Rug ontlasten bij tillen
  6. Schoenen met hoge hak vermijden
  7. Stevige matras in zijlig met kussen tussen de knieën & onder buik
  8. Warmte op pijnlijke plaats
  9. Zwangerschapssteunband

=> kinesitherapie?

meestal geen rugklachten meer 3 maanden postpartum

75
Q

Bandenpijn - wat? oorzaak?

A

= Scherpe of doffe pijn aan de zijkant van de onderbuik of in de liesstreek, vooral bij plotse bewegingen of gaan rechtstaan

18w-24w (groeispurt foetus)

Oprekken ligamenten
* uterus hangt vast aan ligamenten (vezelvormig bindweefsel)
* groter wordend volume uterus
=> pijnscheuten

76
Q

Bandenpijn - advies

A
  1. Vervelend maar normaal
  2. Langdurig rechtstaan vermijden
  3. Plotse bewegingen vermijden
  4. Voldoende rusten
  5. Zwangerschapssteunband
77
Q

Bekkenpijn - wat?

A
  • lichte tot hevige pijn in de schaamstreek
  • pijn aan de achterkant van het bekken, de liezen, de binnenkant van de dijen, heupen en billen
78
Q

Bekkenpijn - oorzaak

A

Bindweefsel wordt té los
=> bekkendelen gaan tov elkaar verschuiven

1 - Toegenomen druk op de bekkengewrichten
* groeiende uterus
* houdingsverandering: lumbale lordose

2 - Hormonaal: relaxine
* spieren en ligamenten verweken
* bindweefsel (die de 3 bekkenbotten verbindt) wordt weker
=> verhoogde mobiliteit van de sacro-iliacale gewrichten
=> verwijding os pubis

losser worden van het bekken is herkenbaar aan de typische ‘waggelgang’

79
Q

Wat is bekkeninstabiliteit?

A

wanneer de bekkenpijn overgaat in een meer constant ‘zeurende’ pijn afgewisseld met hevige pijnscheuten (vooral tijdens bewegingen)

Typisch: ‘startpijn’ bij het begin van een handeling of beweging

80
Q

Kun je bekkeninstabiliteit behandelen?

A

Neen: relaxine

meeste klachten verdwijnen na het ontzwangeren

81
Q

Wat is de functie van het losser worden van het bekken?

A

Caput makkelijker geboren laten worden

82
Q

Bekkenpijn - algemeen advies

A
  1. Kinesitherapie (specifieke oefeningen)
  2. Rust & gedoseerde activiteit afwisselen
  3. Warmte
  4. Bekkenband
  5. Zwangerschapssteunband
83
Q

Bekkenpijn - advies
- rechtstaan
- zitten
- lopen

A

Rechtstaan
1. Gewicht verdelen over 2 benen (niet op 1 been rusten)
2. Voeten iets uit elkaar + knieën licht gebogen

Zitten
1. Rechtop zitten (houding!)
2. Voeten symmetrisch onder knieën
3. Benen iets uit elkaar
4. Benen niet kruisen

Lopen
1. Geen te grote afstanden
2. Kleine passen

84
Q

Bekkenpijn - advies
- trappen
- tillen / bukken / dragen
- aankleden

A

Trappen
1. Leuning gebruiken
2. Trede per trede voet bijzetten
3. Niet mogelijk => op achterwerk naar boven en opduwen met de handen

Tillen / bukken / dragen
1. Vermijden
2. Knieën buigen (ergonomie)
3. Symmetrisch dragen (last niet op 1 heup)

Aankleden
1. Zittend aankleden

85
Q

Bekkenpijn - advies
- slapen
- fietsen
- auto

A

Slapen
1. Knieën bij elkaar bij omdraaien in bed

Fietsen
1. Makkelijker & minder belastend dan lopen
2. Zadel lager (beweging uit benen en minder uit bekken)

Auto
1. Snelle bewegingen vermijden (bruusk remmen)
2. Zetel dichter bij stuur
3. Zitten en indraaien met knieën tegen elkaar bij in- en uitstappen

86
Q

Bekkenpijn - advies
- zwemmen
- vrijen

A

Zwemmen
1. Schoolslag vermijden

Vrijen
1. Zijlig (gewicht op bekken en benen vermijden)

87
Q

Klachten thv urinewegen - welke?

A
  1. Pollakisurie
  2. Nycturie
  3. Urineweginfecties / cystitis
  4. Urine-incontinentie / urineretentie
88
Q

Pollakisurie & Nycturie - wat?

A

Pollakisurie
= veelvuldig/frequent plassen
(meer plassen in frequentie, niet in hoeveelheid)

Nycturie
= veelvuldig nachtelijk plassen

89
Q

Pollakisurie & Nycturie - oorzaak

A

1ste trimester
Hormonaal: progesteron
=> tonusdaling van het gladde spierweefsel

Mechanisch: druk van de uterus op de blaas

90
Q

Pollakisurie & Nycturie - advies

A
  1. Voor slapengaan niet te veel drinken
  2. Overdag voldoende drinken
91
Q

Urineweginfecties/ cystitis - wat?

A

= infecties van de nieren, ureters, blaas (= cystitis) of urethra

  • Heel licht tot ernstig
  • Bacteriën in urine tot nierontsteking
92
Q

Wat zijn de symptomen van een urineweginfectie?

A
  1. Frequent urineren van kleine hoeveelheden
  2. Pijn/ branderig gevoel bij het plassen
  3. Pijn boven de pubis
  4. Pijn onderbuik of zijstreek
  5. Troebele / ruikende urine
    => Soms asymptomatisch
93
Q

Waarom is het belangrijk om een urineweginfectie te behandelen tijdens de zwangerschap?

A

urineweginfecties kunnen preterme contracties veroorzaken

vaak antibiotica nodig

94
Q

Urineweginfecties/ cystitis - oorzaken

A

2e trimester
1 - Hormonaal: progesteron
* relaxatie gladde spierweefsel
* dilatatie nierbekkens en ureters
=> stase van urine

einde zwangerschap
2 - Mechanisch: ingedaald voorliggend deel
* drukt de blaas omhoog
* anatomische verhoudingen veranderen (blaashals en urethra worden gestrekt)
=> stase van urine

95
Q

Urineweginfecties/ cystitis - advies

A
  1. Veel drinken
  2. Blaas volledig leeg door naar voor hangen op toilet
  3. Vitamine C (zuurtegraad stijgt)
  4. Cranberry-tabletten (zuurtegraad stijgt)
96
Q

Wat zijn de oorzaken van urineverlies?

A

einde zwangerschap

1 - hormonaal: progesteron
* verslapte bekkenbodemspieren

2 - mechanisch: druk van de uterus op de blaas

3 - mechanisch: ingedaald voorliggend deel
* duwt de blaas omhoog
* anatomische verhoudingen veranderen (blaashals en urethra worden gestrekt)
=> CAVE urine-incontinentie en -retentie
=> CAVE infectie

aanhoudend urineverlies: vruchtwaterverlies door scheurtje in de vliezen?

97
Q

Urineverlies - advies

A
  1. Niet abnormaal tijdens zw
  2. Kinesitherapie (bekkenbodemspieroefeningen)
    => zeker postpartum!

Twijfel over vruchtwaterverlies?
=> vroedvrouw / arts raadplegen

98
Q

Oedeem - wat? oorzaak?

A

= vochtophoping in de weefsels
=> zwelling voeten, enkels, handen, vingers; soms gezicht

einde zwangerschap
* toename van bloedvolume
* druk van de baarmoeder op de grote venen

Erger door
* einde van de dag
* lang rechstaan/zitten
* warm weer

CAVE: oedeem in combinatie met hypertensie > risico voor pre-eclampsie

99
Q

CTS - wat? oorzaak?

A

= Carpel Tunnel Syndroom
= vocht in de handen knelt de nervus medianus af

  • tintelingen in de vingers
  • pijn in de vingers
  • verdoofd gevoel van de vingers
  • evt. krachtverlies in de hand

Voornamelijk ‘s nachts: worden wakker met slapende handen

100
Q

Oedeem / CTS - algemeen advies

A
  1. Veel blijven drinken
  2. Vermijden van zeer gezouten voedingsmiddelen (strikte zoutbeperking niet zinvol)
101
Q

Oedeem - advies enkels & voeten

A
  1. Lang rechtstaan en stilzitten vermijden
  2. Voeten emmer fris water / koude douche
  3. Steunkousen dragen
  4. Regelmatig benen in hoogstand
  5. Voldoende bewegen: fietsen
102
Q

Oedeem/ CTS - advies handen & vingers

A
  1. Ringen uit
  2. Bloedsomloop stimuleren: ‘hoera-houding’ + oefeningen armen & handen

CTS => nachtelijke polsfixatie + extreme flexie/ extensie van de pols vermijden

103
Q

Hoofdpijn - wat? oorzaak?

A

Spanningshoofdpijn
* 1e trimester
* oorzaak onduidelijk; vermoeidheid
* niet hormonaal

Migraine
* hormonaal: oestrogenen
* nemen af naarmate de vordering van de zws
* voorgeschiedenis: meestal beter tijdens de zws

CAVE: 3e trimester hoofdpijn + verhoogde bloeddruk > pre-eclampsie

104
Q

Hoofdpijn - advies

A
  1. Voldoende rusten
  2. Voldoende buiten bewegen
  3. Voldoende drinken
  4. Stress vermijden
  5. Ontspanningsoefeningen
  6. Massage hoofd, nek & schouders
  7. Warmtekompres voorhoofd/ nek
  8. Triggers vermijden (rook, sterke geuren, maaltijden overslaan,…)

Tijdig contact opnemen met arts/ vroedvrouw
=> geen medicatie op eigen houtje!

105
Q

Duizeligheid - wat? oorzaak?

A

= licht in het hoofd voelen

Veroorzaakt door
* fysiologische bloeddrukdaling +
* vermoeidheid /
* hypoglycemie of hyperventilatie

106
Q

VCS - wat? oorzaak?

A

= vena cava-syndroom

3de trimester
* uterus knelt vena cava af
* > lage bloeddruk
* > lage foetale hartactiviteit
=> duizelig

107
Q

Syncope - wat? oorzaak?

A

= flauwvallen, plots bewustzijn verliezen

  • Weinig voorkomend
  • Bij snel rechtop staan bij lage bloeddruk, warm weer, vermoeidheid, hypoglycemie, anemie,…
108
Q

Duizeligheid & syncope - advies

A
  1. Lang rechtop staan vermijden
  2. Langzaam opstaan uit zit of lig
  3. Veel drinken
  4. Normale zoutinname bewaren
  5. Bij warmtegevoel > luchtje scheppen
  6. Gevoel flauwvallen > onmiddellijk zitten
109
Q

Hypoglycemie - advies

A
  1. Frequent kleine maaltijden
  2. Altijd crackers / fruit bij zich
110
Q

Hyperventilatie - advies

A
  1. Rustig in en uit ademen (gecontroleerde ademhaling: 3 tellen in, vasthouden, 6 tellen uit)
  2. Ademen in plastiek zakje
111
Q

VCS - advies

A
  1. Plat op rug liggen vermijden: zeker in het laatste trimester!
  2. Linker zijligging
112
Q

Hartkloppingen - wat? oorzaak?

A

= gevoel van onregelmatige hartslag of hartkloppingen

18 - 32w
Meestal normaal
* Toegenomen bloedvolume
* Verhoogde hartslag

113
Q

Hartkloppingen - advies

A
  1. Geruststellen: normaal & verklaren
  2. Stress vermijden
  3. Cafeïne vermijden

Doorverwijzen naar arts:
* Hartkloppingen + duizeligheid / kortademigheid
* Hartproblemen in anamnese

114
Q

Warmtegevoel & zweten - oorzaak?

A

Hormonaal
* sterke toename doorbloeding
* progesteron: relaxatie celwanden > vasodilatatie capillairen
* stijging met 20% van het basaal metabolisme

115
Q

Warmtegevoel & zweten - advies

A
  1. Synthetische stoffen vermijden
  2. Lichte & ademende kledij dragen
  3. Voldoende drinken
  4. Lichaamshygiëne
116
Q

Kortademigheid - wat? oorzaak?

A

= sneller buiten adem
= benauwd gevoel

Vroeg in de zwangerschap
1 - Hormonaal: progesteron
* snellere ademhaling: gevoeligheid van het ademcentrum voor CO2 stijgt
* fysiologische hyperventilatie
=> daling CO2-gehalte in het bloed

3de trimester
2 - Mechanisch: vergrootte uterus duwt tegen middenrif & longen
=> indaling foetus zorgt voor verlichtend gevoel

117
Q

Kortademigheid - advies

A
  1. Rustig blijven
  2. Goede buikademhaling
  3. Zware fysieke inspanning vermijden
118
Q

Visuele veranderingen - wat? oorzaak?

A

= slechter zicht
= kan lenzen niet meer dragen
= bril heeft niet meer de juiste sterkte

  • hoornvlies wordt dikker
  • kromming van het hoornvlies kan veranderen

=> tijdelijk: verdwijnen na enkele weken postpartum

119
Q

Visuele veranderingen - advies

A
  1. Lenzen tijdelijk niet dragen
  2. Ogen voldoende laten rusten (schermen vermijden)
  3. Ogen bevochtigen > medisch advies vroedvrouw of arts
120
Q

Slapeloosheid - oorzaak?

A

= slecht slapen

  • fysieke ongemakken
  • zorgen over de bevalling en het moeder worden
121
Q

Slapeloosheid - advies

A
  1. Algemene slaaphygiëne (vast tijdstip, ontspanning voor slapengaan,…)
  2. Extra kussen voor onder buik & tussen benen
  3. Warm, ontspannend bad voor slapengaan
  4. Relaxatieoefeningen
  5. Aromatherapie (lavendel)
  6. Tas warme melk of (kamille) thee drinken
  7. Zware of sterk gekruide maaltijd ‘s avonds vermijden
  8. Voldoende lichaamsbeweging
  9. Voldoende frisse lucht
122
Q

Emotionele veranderingen - wat? oorzaak?

A

= veel emotioneler (heel uiteenlopend)
= zeer levendige angstdromen

  • Hormonaal
  • Zorgen rond zwangerschap & moederschap

=> Normaal

Doorverwijzen naar de huisarts
* psychische en emotionele problemen in de voorgeschiedenis
* symptomen van depressie, angststoornissen, chronische stress

123
Q

Emotionele veranderingen - advies

A
  1. Praten met vertrouwenspersoon
  2. Praten met vroedvrouw
  3. Voldoende rusten/slapen
  4. Ontspannende activiteit doen
  5. Dingen voor zichzelf doen
  6. Leuke dingen doen
124
Q

Zwangerschapsdementie - wat? oorzaak?

A

= heel vergeetachtig

  • progesteron
  • slaaptekort

=> klachten verdwijnen postpartum: progesteron terug normaal

125
Q

Zwangerschapsdementie - advies

A
  1. Lijstjes maken
  2. Agenda & post-its
  3. 2x per week vis of visoliecapsules
126
Q

Wat is de Whooley survey en waarvoor wordt deze gebruikt?

A

Een screening test om te peilen naar depressie

  1. Heeft u de voorbije maand vaak last gehad van depressieve gevoelens of gevoelens van hulpeloosheid?
  2. Heeft u de voorbije maand vaak weinig interesse gehad of plezier beleefd in het doen van bepaalde dingen?

1 vraag positief of meer dan over naar EDS vragenlijst: over de voorbije week

127
Q

Wat is de GAD-2 en waarvoor wordt deze gebruikt?

A

Een screening test om te peilen naar angst
1. Heeft u zich de afgelopen 2 weken vaak ongemakkelijk, zenuwachtig of gespannen gevoeld?
2. Bent u de afgelopen 2 weken niet in staat geweest om te stoppen met piekeren of om controle te krijgen over het piekeren?

Twee vragen positief dan over naar EDS vragenlijst: over de voorbije week
=> indien hier 5 of meer vragen positief dan wordt GAD-7 nog afgenomen en verder geëvalueerd