4. Algemene voorzorgsmaatregelen Flashcards
10 wijzers?
VOORAF
1. Handhygiëne
2. Gegevens verzamelen
3. Materiaal verzamelen
4. Privacy en veiligheid voorzien
5. Zorgvrager informeren
NADIEN
6. Installeer zorgvrager comfortabel
7. Ruim materialen op
8. Check situatie na afronding
9. Handhygiëne
10. Rapporteer
Waarom microtraumata vermijden?
Het zijn ingangspoorten voor kiemen
Wanneer kies je voor steriel materiaal?
Alles wat in contact komt met steriele lichaamsholte of daar waar de huid-of slijmvliesbarrière doorbroken wordt.
Wat is de non-touch techniek?
Niets aanraken wat niet nodig is
Meest doeltreffende preventiemaatregel?
Handhygiëne
Welke twee groepen MO onderscheiden we bij de huid?
Trasiënte flora
Residente flora
Residente flora?
= MO’s die resideren onder oppervlakkige cellen van stratum corneum en huidoppervlak
- Virulentie is laag
- Conditioneel pathogeen
- Geen overdracht via gewoon contact
Overleeft en vermenigvuldigt
Welke MO omvat de residente flora?
Vooral GRAM +
- Staphylococcus epidermidis
-Candidia albicans (een gist)
-Staphylococcus aureus – t.h.v. perineum en neus
Soms GRAM-
(eerder bij ouderen, verzwakten,..): schadelijker
-Klebsiella
-Enterobacteriën
Welke taak heeft de residente flora?
- stoffen produceren die toxisch zijn voor andere MO
- Samen met zweet en talg beschermen ze tegen lichaamsvreemde MO
Welke factoren beïnvloeden de residente flora?
PERSOONSGEBONDEN:
-leeftijd
-gezondheidstoestand
-medicatie
-algemene hygiëne
PLAATSGEBONDEN:
- Vochtige zone: handen, voeten, lies, perineum…
- Droge zone: armen, benen, rug
- Vette zone: hoofd, schouders, bovenrug
BESCHADIGING:
- MO groeien makkelijker in beschadigde huid
Transiënte flora?
= MO’s die oppervlakkige afschilferende epitheellagen huid koloniseren
- ook opgestegen residente flora
- MO’s opgenomen bij contacten, verzorging, voorwerpen…
- Vermenigvuldigt nauwelijks
- Tijdelijk. Kan niet lang overleven op huid
➔wisselende samenstelling
Welke MO bij transiënte flora?
GRAM + bact
GRAM - bact
virussen
gisten
Virulentie van transiënte flora?
Ziekmakend afhankelijk van:
- Soort kiemen
- Aantal kiemen
- Virulentie kiemen
- Gastheer
Kunnen handen steriel worden?
Neen. Na goed ontsmetten verwijder je de transiënte MO en beperk je de residente MO.
5 voorwaarden voor de overdracht van MO?
- Aanwezigheid MO op huid vd patiënt of voorwerp in directe patiëntenomgeving
- Overdracht van MO naar handen zorgverlener
- Overleving van MO (ideale omstandigheden zelf vermenigvuldigen)
- Geen handhygiëne of verkeerde hh
- Direct contact tussen handen zorgverstrekker en andere patiënt of voorwerp dat in contact zal komen met patiënt
Basisvereisten handhygiëne?
- Geen juwelen aan voorarm, pols, hand
- Nagels: kort en zuiver
- Kleding: polsen vrij, korte mouwen
- Wondjes: afdekken indien thv handen
Doel van handhygiëne?
Preventie kruisbesmetting
Preventie ziekenhuisinfecties
Kritische noot bij 5 voorwaarden overdracht MO?
Complexer in de realiteit.
Bidirectional: MO gaan in beide richtingen. Er is een uitwisseling van MO.
Wat houdt handhygiëne in?
- Handen wassen
- Water en niet-medicamenteuze zeep
- Mechanisch vuil verwijderen
- Geen kiemdoding, wel 50% reductie transiënte flora
- Antimicrobiële of antiseptische zeep : meer reductie - Handen ontsmetten
- Hygiënisch : doodt transiënte flora
- Chirurgisch : transiënte en residente - Dragen van handschoenen
- Preventie overdracht MO’s
- Beschermen handen chemische stoffen
- Aanvulling, geen VERVANGING handen ontsmetten!
Waarom bij zichtbaar vuil eerst handen wassen vooraleer te ontsmetten?
Handalcohol verliest zijn werking in aanwezigheid van organisch materiaal.
Heeft ook geen reinigende werking!
Sociaal handen wassen?
Normale persoonlijke hygiëne
Bij aanvang werk, ook na pauze
Na toiletbezoek
Wanneer handen wassen in zorgsituatie?
- Zichtbaar vuil
- Geur
- Plakkerig
- Na contact patiënt met clostridium difficile infectie
Handen ontsmetten als je handschoenen aandoet?
Ja, handschoenen zijn een aanvulling, geen vervanging.
Betreden kamer = handen ontsmetten?
Neen.
Wanneer gaan we handen ontsmetten?
- Onmiddellijk voor contact met patiënt
- Onmiddellijk voor een zuivere of invasieve handeling
- Na blootstelling aan biologische vloeistoffen of slijmvliezen. Ongeacht het al dan niet dragen van handschoenen
- Na laatste contact met patiënt, als men hem verlaat
- Na contact met de nabije omgeving van patiënt, zelfs zonder contact met hem
Wie beschermen we bij steriele en niet-steriele handschoenen?
- niet-steriele HS : bescherming zorgverlener
- Steriele HS : patiënt beschermen
Wanneer niet-steriele handschoenen dragen?
- Voorzorg bij potentiële blootstelling bloed, lichaamsvocht, secreties, excreties, slijmvliezen, niet-intacte huid, voorwerpen bevuild met voorgaande
Vb bloedafname - Bijkomende maatregel bij contact besmette pat. of materiaal
vb MRSA, clostridium difficile
Wanneer handschoenen vervangen/verwijderen?
- Na iedere patiënt
- Dezelfde patiënt:
> Na contact met elk soort lichaamsvocht
> Bij overgang van besmette zone naar andere zone - Na contact met voorwerpen bevuild met lichaamsvochten
- Als de activiteit onderbroken wordt
Wanneer steriele handschoenen dragen?
- Rechtstreeks contact steriele weefsels/vochten
- Rechtstreeks contact steriel materiaal (dat steriel moet gebruikt worden)
Wanneer geen handschoenen dragen?
- Rechtstreeks patiëntencontact vb RR
- Onrechtstreeks contact
vb dossier invullen - Uitz. : patiënt is drager besmettelijke MO’s, blootstelling lichaamsvochten of voorwerpen bevuild met lichaamsvochten
Hoe handen wassen?
- Handen bevochtigen
- één pomp zeep met elleboog
- Wrijven:
> Handpalmen
> Handruggen
> Vingers tussen elkaar
> Achterkant vingers
> Duimen
> Vingertoppen - Spoelen
- Drogen met wegwerphanddoekje
- Kraan sluiten met wegwerphanddoekje
Wat duurt langer? Handen wassen/ontsmetten?
Wassen: 40-60sec
Ontsmetten 20-30sec
Hoe handen ontsmetten?
- Handpalmen tegen elkaar
- Handrug - handpalm
- Vingers tussen elkaar
- Achterkant vingers - handpalm
- Duim - handpalm
- Vingertoppen - handpalm