2. Ziekenhuisinfecties Flashcards
Synoniemen ziekenhuisinfecties
Nosocomiale inf,
secundaire inf,
iatrogene inf,
hospital acquired infection,
infectieus hospitalisme
Ziekenhuisinfecties
- Tijdens of in aansluiting op verblijf
- Vanaf 48u na opname
- Tegenwoordig ook: zorginfecties
- 5 tot 10% van alle opgenomen
patiënten!
Epidemie?
Toestand waarbij bepaalde ziekte plots, een korte tijd, een groot deel van de bevolking treft.
Epidemie in ziekenhuis?
In het ziekenhuis of op een afdeling plots meerdere patiënten met dezelfde infectie.
Valt op > snel maatregelen
Endemie?
Toestand waarbij bepaalde ziekte langdurig bij constant percentage van de bevolking voorkomt.
Endemie in ziekenhuis?
Infectie die regelmatig en verspreid voorkomt. Blijvend aanwezig in de instelling.
Valt minder op > gezien als “normaal”, milde klachten
Welke vormen van ziekenhuisinfecties zijn er?
Endogeen/auto-infectie
Kruisinfectie/exogene infectie
Leg uit: endogene infectie
Infectie met kiemen die VOOR de ziekenhuisopname al aanwezig waren bij de patiënt. Vaak normale, niet pathogene kiemen die door verminderde weerstand alsnog ziekteverwekkend worden.
Leg uit: kruisinfectie
Gevolg van een besmetting met MO die voordien nog niet bij de patiënt leefden maar in het ziekenhuismilieu aanwezig zijn
Meestal door slechte handhygiëne en overdracht van gemeenschappelijk voorwerpen.
Bespreek de besmettingscyclus met voorbeeld
Besmettingsbron (persoon met bof virus)
> uitgangspoort (mond)
> overdrachtsweg (hoesten, niezen)
> ingangspoort (mond)
> Vatbare gastheer
> infectieus agens (bof virus)
> Vatbare gastheer wordt op zijn beurt een besmettingsbron
Ziekenhuisbacterie?
Verzamelnaam voor bacteriën die resistent zijn aan een aantal antibiotica
Gedijen goed omdat veel patiënten een verlaagde weerstand hebben
Besmettingsbron?
Plaats waar kiemen leven en zich vermenigvuldigen.
Mens, dier of omgeving
Dierlijke besmettingsbron?
Zoönosen
Besmettingsbron in omgeving?
Water, grond of apparatuur
Wat zijn mogelijke bronnen van kruisbesmetting in het ziekenhuis?
Patiënten
Personeel
Materiaal
Ziekenhuisomgeving
Wat is de meest voorkomende bron van kruisbesmetting in het ziekenhuis?
Patiënten met een klinische infectie: geven grotere hoeveelheden kiemen af aan de omgeving dan dragers.
Vooral als de infectie communiceert met buitenwereld: luchtwegen, darmkanaal, huid…
Welke soort materialen zijn een goede voedingsbodem voor kiemen?
Waterrijke materialen:
- Medicatie (te vroeg of verkeerd bereid, verkeerd bewaard…)
- Waterige ontsmettingsstoffen
- Spoelruimte
- Bevochtigers
- Wasgerief
- Bloemen en planten
Stofrijke materialen:
- Radiatoren
- Hoeken en kanten
Materiaal die in aanraking kwam met lichaamsstoffen.
Welke vraag moet je jezelf stellen als je denkt over de uitgangspoorten van de gastheer?
Kan de kiem het weefsel wel verlaten?
Kiem in botweefsel > neen, tenzij open beenbreuk
Kiem in longweefsel > ja, makkelijk via ademhaling
Wat zijn soorten uitgangspoorten?
NORMALE uitgangspoorten:
- Huid
- Slijmvliezen
- Lichaamsopeningen
ABNORMALE uitgangspoorten
vb drainagesysteem
Overdrachtswegen?
Ook besmettingswijzen
Weg waarlangs MO van bron naar persoon gaat
Verschillende manieren van overdracht van kiemen?
- Direct
- Indirect
- Via lucht
Bespreek directe overdracht van kiemen
Lichaamsvloeistoffen, handen, druppels:
1.Via droplets >5μm; vallen binnen de meter neer
- Via direct fysisch contact (mucosaal, sexueel, transplacentair, huidcontact)
Bespreek indirecte overdracht van kiemen
- Vehikel/vehiculum: bloed, voedsel, handen personeel, fomites
- Vector: insecten of kleine knaagdieren
Fomites?
Besmette voorwerpen
Bespreek aërogene overdracht van kiemen
- Druppelkernen/airborne: MO in druppel verspreid, vocht verdamt, MO in resten vocht blijft een tijd in de lucht zweven. Verplaatst zich via luchtstromen.
- Stofkernen: MO op stofdeeltjes
Wat is het verschil tussen aërogene overdracht en droplets?
Dropslets >5μm en vallen binnen de meter neer
Aërogene overdracht: <5μm, raakt veel verder dan 1m en dringt door tot diep in de longen
Porte d’entree?
Ingangspoort
Plaats waar MO een gastheer binnendringt.
Welke soorten ingangspoorten?
Natuurlijke ingangspoort:
Natuurlijke lichaamsopening met natuurlijk afweersysteem
Gecompromitteerde ingangspoort:
Natuurlijke lichaamsopening met verstoorde eerstelijnsverdediging
Onnatuurlijke ingangspoort
Normaal geen toegang tot inwendig milieu maar nu wel.
Hoe een gecomprommiteerde natuurlijke ingangspoort beschermen?
Rigoureuze zorg
Gesloten systeem behouden
Aseptische werkwijze: steriel
Hoe een onnatuurlijke ingangspoort beschermen?
Gesloten systeem behouden
Aseptische werkwijze: steriel
Afplakken
Infectie = besmetting en besmetting = infectie?
Neen.
Besmetting altijd voor een infectie maar er volgt niet altijd een infectie.
Afhankelijk van de sterkte van “aanvaller” en weerstand van gastheer.
Factoren die het al dan niet tot stand komen van een infectie beïnvloeden: MO?
TOGA V
Toxinenproductie
Omgevingsvoorkeur
Groei en vermenigsvuldigingssnelheid
Aantal MO: MID
Virulentie
MID?
Minimale infectieuze dosis
Virulentie?
Ziekmakend vermogen
Factoren die het al dan niet tot stand komen van een infectie beïnvloeden: gastheer?
HIPSTE AFVOER M
Hormonale factoren
Infectie/ziekten
Psychische factoren
Stress
Therapieën
Erfelijke, familiale en raciale factoren
Anatomische/mechanische veranderingen
Fysische conditie
Voedingstoestand
Omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid
Emotionele/morele toestand
Roken
Milieuverontreiniging
Incubatieperiode
Van besmetting tot 1e symptomen
Convalescentie
Van infectie tot volledige genezing
