27. kafli Flashcards
glomerulus
háræðaköngull sem að er umkringddyur af vowmans capsule.
tubule
rör sem er tengt við bowmanscapsul sem tekur við efnum frá glomerulus.
glomerular filtration rate
hveru mikið blóð fer í gegnum glomeruli á mínútu.
tubular reabsorption
endurupptaka efna úr nýra í blóð.
tubular secretion
losun efna frá blóði í nýrna tubulu.
loop of henle
hyperosmolality sem myndast inn í nýrnarás stjórnað af loop of henle sem fer í svæði með mjög lága osmólu.
countercurrent multiplier system
vatn fer fyrst út í descending loop og svo elektrólýtar í ascending, stjórnar jafnvægi.
antidiuretic hormone
hormón sem viðheldur jafnvægi í nýrum.
aldosterone
ains og ADH. eykur blóðflæði og blóðpressu.
renin
renin er seytt þegar þörf er á stjórnun frá aldesteroni.
proximal convoluted tuble
tuba nær glomerulus að loop descending limb.
dstal convoluted tubule
túba eftir loop of henle.
urea
meiri hluti NPN úrgangs. prótein brotinn niður í aminosýrur myndar ammoniu sem er hægt að gera að urea.
creatinine
allt útskilið með þvagi myndast útfrá vöðvum, notað til að greina GFR.
uric acid
úrgangur sem myndast við meltingu purines.er á meira jónuðu og uppleysanlegu formi í þvagi.
water balance
nýru stjórni vatnsjafnvægi með vatnstapi og vatnsviðhaldi.
electolyte balance
Nýru hafa álíka áhrif á elektrólýta og vatn, viðheldur jafnvægi þeirra.
Acid-Bas balance
Nýru viðhalda sýrustigi með því að fylgjast með því og losa efnin sem valda því.
erythropoietin
nýru framleiða þetta hormðon. eykur magn rauðra blóðkorna.
prostoglandins
nýru frameiða þetta hormón. myndað í nær öllum vefjum, auka blóðflæði í nýru.
vitamin D
vitamín d e rgert virkt í nýrum komið á 1,25-(OH) viramin D3.
creatinine clearance
er næstum 100% notað til að reikna GFR.
chronic kidney disease
hægt að finna með GFR.
Cystatin C
hægt að mæla með ónæmismælingum jafn eða meira gagnlegt en creatínín. myndast úr flestum vefjum.
beta microglobulin
fundið á yfirborði flestra fruma með kjarna, nothæft í blóði til að sjá magn frumna, hægt að nota til að greina nýrna skaða.
myoglobin
kemur fram í þvagi við acute vöðva eða hjartaskaða.
rhabdomyolysos
nýrnaskaði af völdum miklum styrks. myoglobíns í nýrum
albuminuria
lýsir albúmín í nýrum.
diabetet mellitus
mikilvægt að skoða fyir þessa sjúklinga.
glomerulonephritis
eiginleiki nýra til að concentrata lausnir er gallaður.
nephrotic syndrom
galli í nephrites.
acute kidney injury
mikill og óvæntur nýrnaskaði af völdum enhverjar móðgunar sem hafa áhrif á nýrum.
hemodialysis
blóðtekið úr líkama hreinsað og svo dælt aftur í líkama.
hemofiltration
hluti af hægu nýrna meðferðinni.
