2 kafli, abrigðuleg sálfræði Flashcards
5 líkön afbrigðuleika
Læknis-, sálfgreining, atferlismeðferð-, vitsmunaleg- og húmanísktlíkan
Af hverju eru til 5 líkön?
Því sálfræðingar geta ekki komið sér saman um hvað orsakar afbrigðuleika of hvað sé besta meðferðaúrræði.
Demonological model
Áður en afbrigðuleiki var greindur var haldið fram að geðveikir einstaklingar væru andetnir af djöflum. Var á miðöldum
Hippocrates
Grískur sálfræðingur. Sagði að afbrgiðuleiki ætti að veranséð sem veiki sem tengist heilanum og væri læknanlegt með læknisfræði.
Von Haller
Lífeðlisfræingur og náttúrueðlisfræðingur. Trúði að heilinn spilaði aðal hlutveri við sálfræðilega einbeitingu og geðveiki
Brain pathology/heilameinafræði
skilyrði sem hafa áhrif á heilann, sem samanstendur af höfuðkúpu hluti af miðtaugakerfinu.
Wilhelm Griesinger
Taugasérfræðingur og geðlæknir. Sagði að öll form af sálfræði röskunum væri orsakað af brain pathology
Uppfinning af hverju studdi læknislíkanið
Uppfinningin að almenn lömun af geðveiki er orsökuð af sjúkdómnum Syphillis
Upp á síðkastið hefur læknislíkanið snúið sér að
erfðafræði og taugaboðefni í þróun í geðröskunum.
Erfðafræði kenningar
eru byggðar á því að sumar raskanir eru í fjölskyldum
lífefnafræðilegar kenningar
leggja áherslu á ójafnvægi í styrk taugaboðefna.
líkamsfrumu meðferð, krabbameinslyfja meðferð, rafmeðferð, geðraskana skurðaðgerðir eru notaðar í hvaða líkani
Læknislíkaninu
Hverjir eru gallar meðferða í læknislíkaninu
fyrir að vera með hættuæega aukaverka
sálgreining
Líkan eftir Freud. Sér andlegar raskanir sem afleiðingar af innvortis, sálfræðilegum þáttum, úr barnæsku.
id - frumsjálf
Frumstæðasti hlutur persónuleikans og er algjörlega ómeðvitað. Eru aðsetur hvata (grunnþarfa) t.d. kynkvöt
ego - sjálf
Miðpunktur persónuleikans og reynir að svala fýsnum frumsjálfsins en á þann hátt sem þóknast yfirsjálfinu.
superego - yfirsjálf
Ígildi samvisku, geymir hugmyndir mannsins um reglur samfélagsins. Hvað sé rétt og rangt.
þroskastig Freud
munn, þermis, vösla, lægðar og kynþroskastig
Sálgreining er gagngrýnd fyrir
skortur á vísindalegum dauðastirðnun og tilrauna sönnun
Atferlisfræði
Raskanir eru lærðar hegðunir. Eru annað hvort klassiskt eða operant skilyrðing
Hvatning - hæfni - áreitni
Bataúrræði í atferlisfræði líkaninu
er andúð meðferð þar sem hvati sem vekur slæma hegðun er markmið að framleiða ný viðbrögð við fyrstu áreiti byggt á reynslu.
Kerfisbundin ónæming
notuð sem meðferðaúrræði í atferlisfræði. fólk látið búa til óttastigveldi, þar sem það raðar óttavöldunum í þrep eftir því hversu mikinn ótta þeir vekja. Fólk ímyndar sér svo hvert þrep í stigveldinu, eitt á eftir öðru, á meðan það slakar á. Slökunin parast því við það sem fólk óttaðist, og kemur því að lokum í staðinn fyrir kvíðann sem það vakti áður upp.
Hugræna líkanið
Er líkt atferlsfræði. Kennir ekki sjúklingum að láta örúvísi eheldur að hugsa öðruvísi.
Bátaúrræði í vitsmuna líkaninu
(RET) rational emotive therapy.