14: Drochaimsir an Gheimhridh - Athrú Aeráide Flashcards
Nobody will forget the weather that we had in Ireland a couple of years ago
Ní dhéanfaidh aon duine dearmad ar an aimsir a bhí againn in Éirinn cúpla bliain ó shin
with snow so heaving that nobody could leave or land in the country
le sneachta chomh trom nach raibh éinne in ann imeacht ón dtír nó tuirlingt sa tír
The weather was so bad that RTE put on a weather show based on the story
Bhí an aimsir chomh dona gur chuir RTÉ clár faisnéise ar siúl bunaithe ar an scéal
and there was a weather experts discussing the climate change that was after coming to Ireland
agus bhí saineolaithe aimsire sa chlár ag plé faoin athrú aeráide a bhí tar éis teacht ar Éire
Seán and Síle were watching it and seán was in agreement with them about the problem
Bhí seán agus síle agus féachaint air agus bhí seán ar aon intinn leo faoin bhfadhb
Because according to him, the weather was way better but colder when he was younger
Mar, dar leis, bhí an aimsir i bhfad ní ab fhearr ach ní ab fhuaire nuair a bhí sé níos óige
In the programme they were discussing the heaving snow that had covered the country a couple of years ago
sa chlár bhí siad ag plé faoin sneachta trom a chlúdaigh an tír go léir cúpla blian ó shin
and not only that, but that that it lasted for more than a month
agus ní amháin sin, ach gur lean sé le breis is mí
The temperature in dublin fell to minus 8 degrees and in other certain places, it was even worse - for example kilkenny
Thit an teocht go dtí lúide ocht gcéim agus in áiteanna áirithe eile bhí sé ní ba mheasa - mar shample contae Cill Cheannaigh
In houses all over the country the pipes were frozen and then they burst, ruining the house
I dtithe ar fud na tíre bhí na píobaí uisce reoite agus ansin phléasc siad ag milleadh an tí le h-uisce
Whenever that sort of thing happened, the owners of the house had to call the plumber to sort the problem, and of course that was very expensive
Pé uair a tharla a leithéid bhí ar úinéirí an tí glaoch a chuir ar an bpluméir chun an fhadhb a réiteach agus dár ndóigh bhí sé an-chostasach ar fad
One person had to pay €200 for the visit
Bhí ar duine amháin dhá chéad euro a íoc as an gcuairt
If you had insurance, you could make a claim to the insurance company
má bhí árachas agat bhí tú in ann éileamh a dhéanamh ar an gcomhlacht árachais
Out all over the country side, it become stormy too and regularly trees fell with the strength of the wind
Amuigh ar fud na tuaithe d’eirigh sé stoirmiúl freisin agus is iomaí crann a leagadh le neart na gaoithe
and there were rumours that 3 people had died from that sort of accident
agus bhí raflaí ann go bhfuair breis is triúir bás i dtimpistí dá leithéid
South in cork it was lashing rain for more than a fortnight and the river lee flooded the banks
Theas i gcorcaigh bhí sé ag stealladh báistí le breis is coicís agus pléasc bruach na habhann Laoi
the water was higher than 4 feet 7 inches
bhí an t-uisce ní ab airde ná ceithre throigh seacht n-orlach
and the city was like venice with boats instead of cars travelling all over the streets
agus bhí an cathair cosúil le venice le báid in ionad gluaisteáin ag taisteal ar fud na sráideanna
The emergency service were very busy rescuing people from their houses and especially old people
bhí na seibhísí éigeandála thar a bheith gnóthach ag tarrtháil daoine as a dtithe agus go h-áirithe seandaoine
The same thing happened in dublin city with the river liffey but it wasnt so bad
tharla an rud céanna i mBaile átha Cliath le abhainn na life ach ní raibh an scéal chomh dona
People were able to drive through the streets that were flooded
Bhí daoine in ann tiomáint tríd na sráideanna a bhí tuillte
According to experts:
Dar le saineolaithe:
It is a fact that the world is getting hotter by the year
is fíric é go bhfuil an domhan ag éirí níos teo in aghaidh na bliana
it is also a fact that there is erosion in the ozone layer
is fíric é freisin go bhfuil creimeadh sa tsraith ozóin
in the north pole the icebergs are melting and that is why the sea level is rising
sa phol thuaidh tá na cnoic oighre ag leá agus sin é an fáth go bhfuil léibhéal na mara ag ardú
After the show it was clear to the two that their environment was and of course our environment is in jeopardy
tar éis an chláir ba léir don bheirt go raibh a dtimpeallacht agus dár ndóigh ár dtimpeallacht i mbaol
3 ceist
cén sórt clár é ‘primetime’?
cad a bhí i lámh an plumbéra?
Cé a bhí ag cabhrú le na daoine i gcorcaigh?
Cén t-ainm a bhí ar an gclár ?
an t-ainm a bhí ar an gclár na primetime
Cén sórt clár a bhí ann?
Clár faisnéise a bhí ann bunaithe ar athrú aeráide nó cúrsaí reatha eile
Cad a tharla istigh sna tithe féin?
Phléasc na píopaí uisce sna tithe agus bhí siad millte le h-uisce
Cé a bhí in ann na píobaí a dheisiú?
Bhí an pluiméir in ann iad a dheisiú lena chuid uirlisí oibre
Cén uirlis oibre a bhí sé in ann úsáid a bhaint as?
fáisc - eochair
An raibh sé stoimiúl amuigh faoin tuath?
Ná bí ag caint. Bhí sé an-stoimiúl agus leagadh go leor crainn agus maraíodh beirt
Cad a tharla i gcorcaigh?
Phléasc bruach na h-abhann leoi agus bhí an chathair cosúil le venice - le na seirbhísí éigeandála ag cabhrú na ndaoine a bhí sánaithe (trapped)
an raibh an scéal chomh dona i mbaile Átha Cliath?
Cé go raibh sé go dona, ní raibh sé comh dona toisc nár dúnadh na bóithre
- cad a bhí ag tarlú maidir leis an tsraith ózóin ?
bhí creimeadh sa tsraith ozóin agus bhí na chapáin oighre ag leá
*Cá bhfios dúinn go bhfuil an timpeallacht i mbaol?
Toisc go bhfuil leibhal na mara ag ardú agus go bhfuil i bhfad níos mó báisteach againn
*Cad a tharla sa mhol thuaidh?
leáigh na cnapáin oighre agus d’ardaigh leibhéal na mara
*** Cad is féidir linn a dhéanamh chun an scéal a fheabhsú?
Is féidir linn gearradh siar ar bhreosla carbónach agus chun taisteal do shiúil na gcos