1.2: Strafregtelike Aanspreeklikheid (D) Flashcards
Wat is gewoontereg? (3)
- Stelsel van reg
- Oorgelewer deur oorvertelling tussen geslagte
- Gesamentlike praktyke en gewoontes binne ‘n gemeenskap.
Wat het in die Tshabalala-saak gebeur? (3)
- Mans skuldig bevind aan verkragting
- Al het nie fisies daad gedoen het
- Het net daar gestaan terwyl ‘n ander man die daad gepleeg het.
Watter probleme bestaan met gewoontereg? (3)
- Veralgemening
- Gebrek aan inligting oor stamgroeperings
- Gebrek aan eenheid tussen amptelike en nie-amptelike gewoontereg.
Waarom is dit moeilik om gewoontereg op strafsake toe te pas? (5)
- Geen duidelike lyn tussen straf- en deliktereg in gewoontereg
- Gebaseer op plig eerder as regte
- Staat se monopolie op geweld = onversoenbaar met gebruiklike strawwe
- Substantiewe misdaad vereis definisies wat nie in gewoontereg gevind word
- Prosedurele waarborge bv. vermoede van onskuld = nie in gewoontestrafreg gevind
Waarom is dit moeilik om gewoontereg op strafsake toe te pas? (5)
- Geen duidelike lyn tussen straf- en deliktereg in gewoontereg
- Gebaseer op plig eerder as regte
- Staat se monopolie op geweld = onversoenbaar met gebruiklike strawwe
- Substantiewe misdaad vereis definisies wat nie in gewoontereg gevind word
- Prosedurele waarborge bv. vermoede van onskuld = nie in gewoontestrafreg gevind
Wat was die uitkoms van die Dalindyebo-saak? (2)
- Bekragtig abaThembu-hoof se skuldigbevinding aan brandstigting, poging tot moord en strafbare manslag
- Hof het bevind dat gewoontereg aan grondwetlike gesag onderdanig is
Wat was die uitkoms van die Congqose v Minister of Agriculture, Forestry and Fisheries-saak? (5)
- Gewoontereg deur die Grondwet erken
- Gewoontereg onderhewig aan Grondwet se bepalings
- Gewoontereg kan aanleiding gee tot regte
- Gewoontereg kan verweer in strafreg vorm
- Aanpassings en ontwikkelings nodig om met Grondwet te belyn
Wat was die fokus van die Jezilei-saak? (1)
- Die appellant se vermoë om op gewoontereg (ukuthwala) staat te maak as ‘n verweer vir kinderhandel, verkragting, aanranding met die doel om ernstig te beseer, en gewone aanranding.
Wat is ukuthwala? (2)
- “Onreëlmatige” poort na die huwelik
- Maar toestemming steeds nodig om aan primêre vereiste te voldoen
Was die Ukuthwala-gebruik suksesvol as verweer in die Jezilei-saak beslissings? (1)
- Nee, die Ukuthwala-gebruik het misluk as verweer
Wat was nie-blanke persone verbied gewees om te doen tydens apartheid in Suid-Afrika? (6)
- Verbied om stedelike gebiede te betree
- Verbied om sekere openbare fasiliteite te gebruik
- Verbied om grond in sekere “groep” gebiede te beset
- Verbied om by sekere werke betrokke te wees
- Verbied om drank te besit
- Verbied om met ‘n wit persoon te trou of ‘n seksuele verhouding te hê
Wat was van die “veiligheids”-maatreëls wat tydens apartheid in Suid-Afrika geïmplementeer is? (4)
- Uitgebreide magte van arrestasie sonder lasbrief
- Aanhouding sonder verhoo
- Onbepaalde incommunicado aanhouding
- Huisarres
Wat was van die “veiligheids”-misdade tydens apartheid in Suid-Afrika? (3)
- Sabotasie
- Terrorisme
- Ondermyning
Watter van die Materiele Strafreg is as ongrondwetlik geskrap? (9)
- Misdaad van sodomie (gemenereg).
- Seksuele misdrywe
- Verbied die besit van onwelvoeglike of onwelvoeglike foto’s.
- Verbod op naaktheid op gelisensieerde persele.
- Verbied dodelike geweld by arrestasies.
- Verbied die besit of kweek van dagga vir persoonlike gebruik deur volwassenes in privaatheid.
- Die oplegging van strafregtelike aanspreeklikheid op minderjariges onder 16.
- Kriminaliserende gebrek aan voorafkennisgewing van ‘n byeenkoms.
- Misdryf van aanhitsing
Wat is die ouderdom waaronder minderjariges nie strafregtelik aanspreeklik gehou moet word nie? (1)
- Onder 16.
Watter saak het bepaal dat verkragting anale penetrasie van ‘n vrou moet insluit, maar nie terugwerkend toegepas kan word nie? (1)
- Masiya-saak.
Watter saak het bepaal dat verkragting deur meer as een persoon uitgevoer kan word as die ander die opset gehad het om die vrou te oorheers? (1)
- Tshabalala-saak.
Waarom is kinders se dissiplinêre tugtiging as ongrondwetlik geskrap? (1)
- Skend kind se reg op waardigheid en vryheid van geweld
Wat is die vereistes vir aanspreeklikheid? (5)
- Legaliteit
- Handeling/versuim
- Voldoening aan elemente van misdaad
- Wederregtelikheid
- Skuld/mens rae
Wat is aanspreeklikheid? (1)
- Wetlike verantwoordelikheid vir ‘n mens se gedrag of optrede.
Kan iemand van ‘n misdaad aangekla word slegs vir onsedelike of gevaarlike gedrag? (1)
- Nee
Wat is gedrag? (1)
- Handeling of versuim.
Kan denke of besluite tot aanspreeklikheid lei? (1)
- Nee
Wanneer kan gedrag tot aanspreeklikheid lei? (2)
- As vrywillig
- As persoon beheer oor hul bewegings het
Onder watter omstandighede kan iemand aanspreeklik wees vir ‘n versuim? (2)
- As plig om op te tree deur wet daargestel EN
- Versuim om dit te doen
Waaraan moet gedrag voldoen om as ‘n misdaad beskou te word? (1)
- Moet voldoen aan definisie-elemente van misdaad
Wat is onwettigheid? (1)
- Gedrag nie ingevolge wet toegelaat
Wat is mens rea? (2)
- Geestelike element van misdaad
- Persoon moes geweet het dat hul optrede onwettig was
Wat is kriminele kapasiteit? (2)
- Vermoë om onregmatigheid van gedrag te waardeer EN
- Vermoë om daarvolgens op te tree
Wie is vrygestel van kriminele hoedanigheid? (2)
- Geestelik siek individue
- Jong kinders
Wat is opsetlike of nalatige skuld? (1)
- Persoon moet weet dat optrede onwettig is, maar in elk geval daarmee voortgaan
Wat is die verskil tussen moord en strafbare manslag? (3)
- Verskil =bedoeling
- Moord → opsetlike veroorsaak van dood
- Strafbare manslag → nalatige veroorsaak van dood
Wat is moord? (1)
- Onwettige & Opsetlike veroorsaking van die dood van ‘n ander persoon.
Wat is strafbare manslag? (1)
- Onwettige & nalatige veroorsaking van dood van ‘n ander persoon.
Kan strafbare manslag opsetlik gepleeg word?
- Nee
Wat is die vereiste element vir strafbare manslag? (1)
- Nalatigheid
Kan moord per ongeluk gepleeg word? (1)
- Nee
Wat is die vereiste element vir moord? (1)
- Opset
Watter oortreding dra ‘n hoër straf, moord of strafbare manslag? (1)
- Moord