1. wprowadzenie do psychopatologii Flashcards
1
Q
co decyduje o normie?
A
zasada podobieństw rodzinnych
2
Q
objaw psychopatologiczny:
A
- jest źródłem lub formą cierpienia
- zakłóca funkcjonowanie
- nieprawidłowość zachowań/utrata kontroli
- dyskomfort obserwatora
- zachowanie nieracjonalne/dziwaczne
- naruszenie norm społecznych
- zachowanie rzadko spotykane
3
Q
rodzaje norm
A
- statystyczna
- teoretyczna
- indywidualna
- społeczno-kulturowa
- prawna
- partnerska
4
Q
czynniki patogenetyczne:
A
- psychogenne
- egzogenne (środowisko rodzinne i pozarodzinne)
- somatogenne
- endogenne (predyspozycja genetyczna)
5
Q
kryteria zdrowia wg. Jahody (1958):
A
- pozytywna postawa względem Ja
- zdolność do rozwoju i samorealizacji
- integracja doświadczeń
- autonomia
- realistyczne spostrzeganie rzeczywistości
- radzenie sobie z wymaganiami
6
Q
definicje zdrowia psychicznego wg. Vaillanta (2012):
A
- zdrowie = wynik powyżej normy (80 pkt.) w skali ocen Globalnego Funkcjonowania
- zdrowie = mocne strony człowieka
- zdrowie = dorosła dojrzałość (Erikson)
- zdrowie = pozytywne emocje
- zdrowie = inteligencja społeczno-emocjonalna (Goleman)
- zdrowie = subiektywny dobrostan
- zdrowie = sprężystość psychiczna (resilience)
7
Q
ataque de nervios/syndrom Puerto-Rickański
A
- obszar Karaibski i Ameryka Południowa
- drżenie, konwulsje, niekontrolowany krzyk/płacz, utrata kontroli, problemy z oddechem, zgniatanie w klatce, agresja
- stresujące wydarzenie rodzinne
8
Q
syndrome Dhat
A
- Indie, Pakistan, Bangladesz, Nepal, Sri Lanka
- stany lękowe, poczucie utraty sił witalnych wraz z utratą nasienia w czasie masturbacji, oddawania moczu, stosunku seksualnego
9
Q
napad Khyal/napady wiatru
A
- Kambodża
- syndrom PTSD uchodźców
- atak paniki, katastroficzne przeświadczenia, że wiatr wypełni ciało jednostki prowadząc do odczuwania wielu objawów somatycznych
- triggery trochę jak w PTSD
10
Q
ghost sickness
A
- rdzenni Amerykanie
- utrata sił, przytomności, lęk, halucynacje, koszmary, poczucie zagubienia i bycia duszonym, utrata apetytu
- przekonanie o działaniach duchów zmarłych
- związane z traumą lub patologiczną żałobą
11
Q
kafungsisa
A
- Zimbabwe, ludzie Shona
- overthinking, ruminacje -> zaburzenia lękowe, depresyjne, psychosomatyczne
12
Q
Maladi Maun “humanly caused illness”
A
- Haiti
- przeświadczenie, że choroba została zesłana przez innych na skutek zazdrości i nienawiści
- objawy psychotyczne, zaburzenia urojeniowe, myślenie paranoidalne
13
Q
shenhing shuairou/shinkei-suijaku
A
- Azja
- neurastenia, zmęczenie, zawroty głowy, bóle, trudności w koncentracji, zaburzenia snu
14
Q
susto
A
- Meksyk, Ameryka Południowa
- przeświadczenie że po traumie dusza jednostki opuściła ciało
- utrata wagi, zmęczenie, bóle, problemy żołądkowe, smutek, brak motywacji, trudności ze snem, niska samoocena
15
Q
taijin kyofusho
A
- Japonia
- lęk i wstyd, że coś w wyglądzie jednostki może urazić innych
- unikanie społecznych aktywności, ataki paniki, hiperwentylacja, silny lęk
16
Q
podział zaburzeń psychicznych:
A
- zaburzenia spostrzegania
- zaburzenia pamięci
- zaburzenia myślenia
- zaburzenia intelektu
- zaburzenia uczuciowości
- zaburzenia woli
- zaburzenia aktywności ruchowej
- zaburzenia świadomości
17
Q
sąd realizujący (zaburzenia spostrzegania)
A
poczucie realności, przekonanie o istnieniu zjawiska czy przedmioty
18
Q
sąd kwalifikujący (zab. spostrz.)
A
poprawność rozpoznania, umiejętność poprawnego skategoryzowania spostrzeganego przedmiotu/zjawiska
19
Q
rodzaje omamów:
A
- wzrokowe
- słuchowe
- czuciowe
- węchowe
- smakowe
- cenestetyczne (dotykowe)
- kinestetyczne
- objaw Liepmana - majaczenie alkoholowe; ucisk na gałki oczne wywołuje omamy wzrokowe
- objaw /Reichardta - osoba czyta z niezapisanej kartki to, co sugeruje mu badający lub opisuje nieistniejący obrazek
- objaw Aschaffenburga - chory rozmawia przez wyłączony telefon pod wpływem sugestii
- omamy hipnogogiczne - wyraziste wyobrażenia podczas zasypiania
- omamy hipnopompiczne - pojawiają się w czasie przebudzania, często z koszmaru
- pseudohalucynacje (omamy rzekome) - źródło doznań zmysłowych jest rzutowane w niemożliwą, nieadekwatną przestrzeń (głos diabła z zęba)
20
Q
agnozja
A
niemożność poznania zjawisk i przedmiotów
- wzrokowa: uszkodzenie płata potylicznego -> brak syntezy wrażeń wzrokowych
- słuchowa: brak rozpoznania dźwięków
21
Q
afazja
A
niemożność rozumienia mowy/wysłowienia się
- ruchowa: uszkodzenie ośrodka mowy (Broki) -> niemożność wysłowienia się
- czuciowa: uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy (Wernickego) -> brak rozumienia mowy
- amnestyczna - uszkodzenie lewego płata skroniowego -> niemożność przypomnienia sobie nazw wcześniej znanych przedmiotów
22
Q
apraksja
A
niemożność sprawnego wykonywania określonych, celowych ruchów przy braku niedowładów i niezborności
23
Q
prozopagnozja
A
trudność w rozpoznawaniu twarzy
24
Q
zaburzenia psychosensoryczne
A
nieprawidłowe doznania zmysłowe, powstające w wyniku oddziaływania zewnętrznych bodźców
25
zjawiska zaburzonej percepcji siebie i otoczenia
- depersonalizacja
- derealizacja
26
zaburzenia uwagi
- zaburzenia koncentracji
- zaburzenia przerzutności uwagi
- nadmierna rozpraszalność uwagi
27
zaburzenia pamięci
- hipomnezja - obniżona zdolność do odtwarzania wspomnień z pamięci krótko i długotrwałej
- amnezja - całkowita/częściowa, trwała/przemijająca, wsteczna/następcza; zaburzenie zapamiętywania, przechowywania lub odtwarzania śladów pamięciowych
- ekmnezja - traktowanie przeszłości jak teraźniejszości
- allomnezja - nieadekwatne odtwarzanie rzeczywistych wspomnień
- pseudomnezje (wspomnienia rzekome) - zdarzenia, które nigdy nie zaistniały
- iluzje pamięci (złudzenia pamięci) - zniekształcenia treści wspomnień; przyczyna to silne emocje
- kryptomnezje - reprodukcja dawnych śladów pamięciowych, które pacjent umiejscawia współcześnie bez świadomości ich wtórności
- omamy pamięciowe - wspomnienia, które nie miały miejsca
- konfabulacje - fałszywe wspomnienia wypełniające luki pamięciowe; zmienne pod wpływem otoczenia
28
zaburzenia treści myślenia:
- myśli nadwartościowe - niezgodne z rzeczywistością, absurdalne przekonania i poglądy nieakceptowalne w kulturze
- urojenia - nieprawidłowe treści, sądy pochodzenia chorobowego, którym towarzyszy silne odczucie oczywistości; są niekorygowalne
29
podział urojeń ze względu na wysycenie emocjonalne:
- syntymiczne - dopasowane do nastroju, wypowiadanych treści i postawy
- atymiczne - ubogie/pozbawione uczuć
- paratymiczne (niedostosowane do nastroju)
- katatymiczne (życzeniowe, oderwane od realności
30
podział urojeń ze względu na strukturę
- proste
- paranoiczne
- paranoidalne - nieprawdopodobne, dziwaczne, oderwane
- oniryczne - niekonsekwentne, przypomina marzenie senne
- inkoherentne - niespójne, zmienne w treści, absurdalne
31
podział urojeń ze względu na treść:
- prześladowcze
- odnoszące (ksobne)
- oddziaływania (owładnięcia, wpływu)
- odsłonięcia myśli
- błędnego utożsamiania osób
- zazdrości/niewierności
- hipochondryczne
- wielkościowe
- depresyjne
- winy/grzeszności/kary
- nihilistyczne
- zubożenia
32
zaburzenia funkcji myślenia:
- zubożenie myślenia
- myślenie paralogiczne - brak ciągłości przyczynowo-skutkowej
- myślenie nieskładne - nieprawidłowości gramatyki, zaburzony tok
- myślenie niekomunikatywne - dereistyczne (oderwane od rzeczywistości), autystyczne (przeniesienie zainteresowania do świata wewnętrznego) i odnoszące do siebie
- rozkojarzenie - tzw. sałatka słowna
- zaburzenia toku myślenia
33
zaburzenia toku myślenia:
- spowolnienie/zahamowanie myślenia
- blokada/otamowanie myślenia
- gonitwa myśli
- mutyzm - osoba nie reaguje, nie odzywa się
- perseweracje, stereotypie, iteracji - powtarzanie za kimś, powtarzanie ruchów
- mantyzm - liczne skojarzenia zaburzają komunikację
- drobiazgowość/rozwlekłość
- uskokowość - przerzucanie wątków
- werbigeracje - związane z perseweracjami
34
podział zaburzeń uczuciowości:
ze względu na
- typ (nastrój obniżony/zawyżony, lęk, złość, poczucie winy)
- dynamikę (spłycenie, zobojętnienie, zubożenie, zaleganie, lepkość, chwiejność, nietrzymanie)
- wysycenie (syntymia, hipertymia, hipotymia/atymia, paratymia, katatymia)
35
zaburzenia woli i aktywności ruchowej:
- osłupienie - tzw. stupor
- osłupienie efektoryczne - wzmożone napięcie mięśniowe
- osłupienie receptoryczne - przewaga zaburzeń reagowania na bodźce zewnętrzne
- wzmożenie/obniżenie napędu psychoruchowego
- natrętne czynności
- negatywizm bierny - pacjent nie spełnia żadnych czynności
- negatywizm czynny - pacjent wykonuje czynność odwrotną od tej poleconej
36
dodatkowe objawy w stanach katatonicznych:
- stereotypie ruchowe - powtarzanie niefunkcjonalnych ruchów
- manieryzmy ruchowe - dziwaczne i nieadekwatne do sytuacji gesty
- grymasy
- posturyzmy - przyjmowanie dziwacznych pozycji ciała
- echopraksje - odtwarzanie ruchów innych osób
37
zaburzenia świadomości - ilościowe:
- patologiczna senność
- stan przedśpiączkowy
- śpiączka
38
orientacja allopsychiczna
świadomość otoczenia, np. który mamy rok
39
orientacja autopsychiczna
świadomość i wiedza o nas samych
40
zaburzenia świadomości - treściowe:
- przymglenie świadomości
- zmącenie świadomości - dominacja zaburzeń spostrzegania
- zawężenie świadomości - znaczące ograniczenie pola percepcji otoczenia
