διαβήτης Flashcards

1
Q

τυποι κυτταρων σε νησιδια παγκρεατος και τι εκκρινουν

A

Στα νησίδια διακρίνονται τέσσερις κυρίως τύποι κύτταρων: α, β, δ και F. Τα β-κύτταρα τα οποία αποτελούν το 60% των νησιδιακών κύτταρων εντοπίζονται προς στο κέντρο του νησιδίου και εκκρίνουν ινσουλίνη. Τα α-κύτταρα εκκρίνουν γλυκαγόνη και τα δ-κύτταρα εκκρίνουν σωματοστατίνη. Τα F κύτταρα εκκρίνουν παγκρεατικό πολυπεπτίδιο, με άγνωστο ρόλο προς το παρόν

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ποιο ειναι το κυριο ερεθισμα για εκκριση ινσουλινης και με τι τροπο εκκρινεται;

A

Το κύριο ερέθισμα για την έκκριση της ινσουλίνης είναι η γλυκόζη. Η έκκριση της ινσουλίνης με ερέθισμα την απότομη αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα γίνεται με διφασικό τρόπο: αρχικά εκκρίνεται άμεσα η αποθηκευμένη ινσουλίνη, σε διάρκεια λιγότερη του ενός λεπτού και ακολουθεί η δεύτερη φάση έκκρισης τόσο της αποθηκευμένης όσο και της νέας ινσουλίνης που συντίθεται. Αρκετές ουσίες διεγείρουν την έκκριση της ινσουλίνης, αλλά οι περισσότερες δεν προκαλούν διφασική έκκριση.
Η γλυκαγόνη η οποία εκκρίνεται από τα α-κύτταρα διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης με απευθείας δράση στο β-κύτταρο.
Η έκκριση της ινσουλίνης επηρεάζεται επίσης από το νευρικό σύστημα και τους νευροδιαβιβαστές.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ποια μορια διεγειρουν την εκκριση ινσουλινης; (4+6)

A

Οι υδατάνθρακες, τα περισσότερα αμινοξέα, τα λιπαρά οξέα και οι κετόνες διεγείρουν επίσης την έκκριση ινσουλίνης.
Ενισχυτές της έκκρισης της ινσουλίνης είναι διάφορες ορμόνες του πεπτικού όπως το Glucagon-Like Peptide-1 (GLP-1), η σεκρετίνη, η γαστρίνη, η χολοκυστοκινίνη, το Glucose Dependent Insulinotropic Peptide ή Gastric Inhibitory Polypeptide (GIP) και το αγγειοδραστικό εντερικό πολυπεπτίδιο (Vasoactive Intestinal Polypeptide, VIP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

φαινομενο ινκρετινης

A

Η από του στόματος χορήγηση της γλυκόζης προκαλεί μεγαλύτερη έκκριση ινσουλίνης σε σύγκριση με την ενδοφλέβια χορήγηση ίσης ποσότητας γλυκόζης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

λειτουργιες ινσουλινης (5)

A

Είναι αναβολική ορμόνη.
Μετά το γεύμα η ινσουλίνη αποσύρει την γλυκόζη από την κυκλοφορία προάγοντας την απορρόφηση της από τα μυϊκά και τα κύτταρα του λιπώδους ιστού.
Ήπαρ: διέγερση της συνθετασης του γλυκογονου και σχηματισμος γλυκογονου.
Λιπωδης ιστος: το 90% της γλυκοζης αποθηκευεται ως λιπος. ενεργοποιηση της λιποπρωτεϊνικης λιπασης.
σκελετικος μυς: διεγερση της απορροφησης αμινοξεων και της πρωτεινοσυνθεσης.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

ποια ειναι τα 3 κετονικα σωματα, ποιος ο ρολος τους, και ποια ορμονη προαγει το σχηματισμο τους

A

ακετονη, ακετοξικο οξυ, β-υδροξυβουτυρικο
πηγη ενεργειας για εγκεφαλο και μυς σε παρατεταμενη νηστεια
γλυκαγονη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

επιπολασμος ΣΔ2 και σχεση με ηλικια

A

Ο συνολικός επιπολασμός στην Ελλάδα σήμερα είναι περίπου 10% στον γενικό πληθυσμό και αυξάνει με την ηλικία.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

τα 4 κριτηρια για τη διαγνωση του διαβητη

A
  1. τυχαια γλυκοζη πλασματος >200
  2. γλυκοζη νηστειας >126
  3. γλυκοζη 2 ωρες μετα απο 75γ απο στοματος >200
  4. HbA1c > 6.5%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

παθοφυσιολογία ΣΔ2 (2)

A

αντισταση στην ινσουλινη,

αναπτυξη μειονεκτικης εκκρισης ινσουλινης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ποια ενδοκυτταρια οδος ευθυνεται για τη μειονεκτικη εκκριση ινσουλινης στο ΣΔ2;

A

η ενδοκυτταρια οδος της PI-3 κινασης, η οποια σηματοδοτει τις μεταβολικες δρασεις της ινσουλινης, δηλαδη την προσληψη γλυκοζης, αμινοξεων και λιπαρων οξεων απο τους ιστους.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

πώς πρωτοεμφανιζεται ενας ασθενης με ΣΔ2; (2)

A

ειτε θα βρεθει αυξημενη γλυκοζη σε τυχαιο ελεγχο,

ειτε με συμπτωματα υπεργλυκαιμιας (πολυδιψια, πολυουρια)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ποια ειναι τα τυπικα εργαστηριακα ευρηματα ενος ασθενους με ΣΔ2; (4)

A

αυξημενα επιπεδα γλυκοζης,
αυξημενη γλυκοζιλιωμενη,
δυσλιπιδαιμια (υψηλη LDL, χαμηλη HDL),
αυξημενα τριγλυκεριδια

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ποιο κωμα μπορει να παρουσιασουν οι τυπου 2 και πως;

A

ΥΟΜΚ, υπεροσμωτικο μη κετωτικο κωμα, λογω της χρονιας υπεργλυκαιμιας που οδηγει σε αφυδατωση και υπερνατριαιμια.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

αντιμετωπιση ΥΟΜΚ (2+2)

A

προσεκτικη αναπληρωση υγρων και μικρες δοσεις ινσουλινης για να διορθωθει η γλυκοζη. υστερα χρειαζονται διαιτα και αντιδιαβητικα.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ποιο ειναι το 1ο πραγμα που συστηνουμε σε εναν ασθενη με ΣΔ2 και με τι στοχους (2 + 4);

A

Διαιτα για να μειωθει το σωματικο βαρος.
Τακτικη ασκηση γιατι αυξανει την ευαισθησια στην ινσουλινη και μειωνει τα επιπεδα γλυκοζης.
Θελουμε Α/Π: <130/80,
LDL <100 ή <70 αν υπαρχει καρδιαγγειακη νοσος,
τριγλυκεριδια <150,
HDL <40 σε ανδρες και <50 σε γυναικες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ποιο ειναι το 1ο φαρμακο που χορηγουμε σε ΣΔ2 και ποιος ο μηχ δρασης; (3)

A

μετφορμινη
αναστελλει ηπατικη γλυκονεογενεση,
βελτιωση περιφερικου μεταβολισμου γλυκοζης,
προσφατες μελετες -> αυξηση εκκρισης GLP-1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

δραση μετφορμινης σε κυτταρικο επιπεδο

A

ενεργοποιηση της AMP κινασης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

μετφορμινη και ΣΒ

A

μειωση του ΣΒ 0-4 kg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

σε ποιους δε χορηγουμε μετφορμινη (5)

A

υπερηλικες, νεφρικη, αναπνευστικη, καρδιακη, ηπατικη ανεπαρκεια

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

τι μπορει να προκαλεσει η μετφορμινη αν υπαρχει ιστικη υποξια;

A

γαλακτικη οξεωση

21
Q

μετφορμινη και υπογλυκαιμια

A

ΔΕΝ κανει υπογλυκαιμια

22
Q

μηχανισμος δρασης πιογλιταζονης

A

μειωση αντιστασης σε ινσουλινη στους περιφερικους ιστους (λιπωδη και μυικο, λιγοτερο σε ηπαρ)

23
Q

πού αλλου δρα η πιογλιταζονη; (3)

A

μειωνει παραγοντες καρδιαγγειακου κινδυνου, δηλαδη ριχνει πιεση και τριγλυκεριδια, και κανει τα λιπιδια λιγοτερο αθηρωματογονα.

24
Q

πιογλιταζονη και ΣΒ

A

αυξανει το ΣΒ κατα 4%.

25
Q

κανει υπογλυκαιμια η πιογλιταζονη;

A

οχι

26
Q

ΑΕ της πιογλιταζονης

A

οιδημα

27
Q

γιατι οι σουλφονυλουριες δε χρησιμοποιουνται πια; (2)

A

κανουν υπογλυκαιμικα επεισοδια, αυξηση του ΣΒ.

28
Q

γλινιδες: μηχανισμος δρασης και σε ποια γλυκοζη στοχευουν

A

ειναι ινσουλινοεκκριτικα φαρμακα. ειναι σαν τις σουλφονυλουριες, με τη διαφορα οτι ειναι ταχειας εναρξης και βραχειας δρασης. λαμβανονται πριν τα γευματα και μειωνουν τα μεταγευματικα επιπεδα της γλυκοζης.

29
Q

ακαρβοζη: μηχανισμος δρασης

A

ψευδοτετρασακχαριτης, αναστολεας των α-γλυκοζιδασων του εντερικου επιθηλιου, καθυστερώντας ετσι τη διασπαση και την απορροφηση της γλυκοζης απο το εντερο.

30
Q

ανεπιθυμητες ενεργειες ακαρβοζης (2)

A

μετεωρισμο και αυξημενη αποβολη αεριων

31
Q

αναστολεις DPP4: μηχανισμος δρασης

A

Η διπεπτιδάση-4 διασπά το GLP-1 και το GIP με αποτέλεσμα η αναστολή της να παρατείνει το χρόνο ημιζωής τους και να αυξάνει τα επίπεδα τους. Το GLP-1 ενισχύει την έκκριση της ινσουλίνης και αναστέλλει την έκκριση της γλυκαγόνης, ενώ το GIP δεν δρα στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.

32
Q

οι αναστολείς της διπεπτιδυλ-πεπτιδάσης (DPP-4) κανουν υπογλυκαιμια; γιατι;

A

οχι
Το GLP-1 προκαλεί έκκριση ινσουλίνης μόνο όταν τα επίπεδα της γλυκόζης είναι αυξημένα ενώ δεν προκαλεί έκκριση ινσουλίνης όταν τα επίπεδα της γλυκόζης είναι φυσιολογικά και επομένως δεν προκαλεί υπογλυκαιμία

33
Q

αναστολείς των συμμεταφορέων νατρίου – γλυκόζης (SGLT-2i) : μηχανισμος δρασης

A

αναστολείς των συμμεταφορέων νατρίου – γλυκόζης (SGLT-2i) οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την επαναρρόφηση του 90% της γλυκόζης που διηθείται στο πρό-ουρο και επαναρροφάται στα εγγύς εσπειραμένα νεφρικά σωληνάρια. Οι αναστολείς των SGLT-2 αυξάνουν επομένως την αποβολή γλυκόζης με τα ούρα και μειώνουν έτσι την γλυκόζη στο αίμα.

34
Q

ποιο ειναι το θετικο με τους αναστολεις SGLT-2; (2)

A

Μειώνουν επίσης το σωματικό βάρος 2-4 kg λόγω της σακχαρουρίας και την αρτηριακή πίεση κατά περίπου 4-5 mmHg λόγω της ταυτόχρονης αποβολής νατρίου στα ούρα

35
Q

ΑΕ απο αναστολεις SGLT-2

A

Λόγω της σακχαρουρίας έχουμε συχνότερη εμφάνιση λοιμώξεων από το γεννητικό σύστημα, κυρίως μυκητιάσεων.

36
Q

ποιο κριτηριο πρεπει να πληρειται για διαγνωση διαβητη κυησης; (3)

A

Μετα απο 75 γραμ γλυκοζης απο το στομα:
α. 0’ : >92
β. 60’: >180
γ. 120’: >153

37
Q

ποια ειναι η κυρια αιτια θανατου σε ΣΔ2;

A

οι μακροαγγειακες επιπλοκες (70%)

38
Q

τι ειναι το μεταβολικο συνδρομο;

A

το συνδρομο στο οποιο συνυπαρχει ΣΔ ή εστω διαταραχη της ανοχης της γλυκοζης, μαζι με:
α. σπλαγχνικη παχυσαρκια,
β. υπερταση,
γ. δυσλιπιδαιμια,
δ. λευκωματινουρια
ε. αντισταση στην ινσουλινη,
και χαρακτηριζεται απο πρωιμη εμφανιση μακροαγγειοπαθειας.

39
Q

ποιες ειναι οι 3 κυριες μικροαγγειακες επιπλοκες του σδ και που οφειλονται;

A

νευροπαθεια, νεφροπαθεια, αμφιβληστροειδοπαθεια, οφειλονται στη χρονια υπεργλυκαιμια.

40
Q

η συχνοτερη επιπλοκη του διαβητη

A

νευροπαθεια

41
Q

γιατι οι διαβητικοι κανουν μελανιζουσα ακανθωση;

A

λογω της ενισχυμενης αυξητικης δρασης της ινσουλινης στο δερμα

42
Q

παθογενεια ΣΔ1

A

ουσιαστικα εχουμε εκλεκτικη καταστροφη των Β κυτταρων του παγκρεατος απο αυτοαντισωματα και ινσουλιτιδα, δηλαδη διηθηση τους απο λεμφοκυτταρα με αποτελεσμα την ατροφια.

43
Q

κλινικη εικονα ΣΔ1 (6)

A

πολυδιψια, πολυουρια, απωλεια βαρους, υπεργλυκαιμια, κετοναιμια/κετονουρια.

μπορει να εμφανιστει με διαβητικη κετοξεωση.

44
Q

παθογενεια δκα και υμκκ

A
  1. ανεπαρκεια ινσουλινης
  2. περισσεια γλυκαγονης
  3. αυξημενη εκκριση κατεχολαμινων, κορτιζολης και GH λογω stress
45
Q

προδιαθεσικοι παραγοντες για DKA (7)

A
  1. ανεπαρκης ληψη ινσουλινης
  2. νεοδιαγνωσθεις ΣΔ,
  3. λοιμωξη (συχνοτερο αιτιο),
  4. ΑΕΕ,
  5. εμφραγμα μυοκαρδιου,
  6. οξεια παγκρεατιτιδα,
  7. φαρμακα, οπως κλοζαπινη, λιθιο, κοκαινη,SGLT2
46
Q

κλινικη εικονα DKA (6)

A

εξαρταται απο το βαθμο υπερωσμωτικοτητας, τη μειωση του ενδαγγειακου ογκου και το βαθμο της μεταβολικης οξεωσης:

  1. πολυουρια, πολυδιψια, απωλεια βαρους,
  2. νευρολογικα σημεια (ληθαργος, κωμα, εστιακοι σπασμοι),
  3. ναυτια, εμετος, κοιλιακο αλγος,
  4. σημεια μειωμενου δραστικου ογκου αιματος (μειωμενη σπαργη δερματος, ξηροτητα στις μασχαλες, υποταση, ταχυκαρδια),
  5. αποπνοια οξονης, αναπνοη Kussmaul,
  6. κλινικη εικονα του προκλητικου αιτιου
47
Q

εργαστηριακα DKA (2)

A

υπεργλυκαιμια,

μεταβολικη οξεωση με αυξημενο χασμα ανιοντων

48
Q

θεραπεια DKA (5)

A
  1. σταθεροποιηση αεραγωγου, αναπνοης, κυκλοφοριας,
  2. αναπληρωση υγρων (ισοτονο διαλυμα NaCl)
  3. αναπληρωση ελλειμματων καλιου
  4. χορηγηση ινσουλινης,
  5. διττανθρακικα οταν pH<6.9