Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Chirurgia stomatologiczna > Zaburzenia potencjalnie złośliwe > Flashcards

Zaburzenia potencjalnie złośliwe Flashcards

1
Q

Definicja WHO leukoplakii

A

biaława plama lub smuga na błonie śluzowej jamy ustnej, która klinicznie ani histologicznie nie może być klasyfikowana jak jakiekolwiek inne schorzenie

TERMIN KLINICZNY!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kryteria wykluczające leukoplakii

A
  1. białe znamię gąbczaste
  2. moriscatio buccarum (przewlekłe drażnienie policzka)
  3. kandydoza rzekomobłoniasta
  4. leukoedema
  5. liszaj płaski
  6. reakcja lichenoidalna
  7. krążkowy toczeń rumieniowaty
  8. leukoplakia włochata
  9. leukokeratosis nicotina palati
  10. przeszczep skóry
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

epidemiologia leukoplakii

A
  1. obecna na błonie śluzowej 0,6-1% populacji
  2. tylko 1% przypadków charakteryzuje się dysplazją
  3. 54-78% pacjentów stanowią mężczyźni
  4. częściej dotyczy palaczy i alkoholików
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Podział leukoplakii w zależności od lokalizacji

A
  1. najczęściej w obrębie błony śluzowej sklepienia górnego i dolnego przedsionka jamy ustnej
  2. kolejne lokalizacje to podniebienie twarde, wargi, dziąsła i grzbietowa część języka
    - lokalizacje 1. i 2. często związane z drażnieniem mechanicznym i zwykle nie obserwuje się dysplazji nabłonka
    - w lokalizacji 1. i 2. usunięcie czynnika drażniącego i lecz. p/zapalne na 10-14 dni
  3. brzuszna powierzchnia języka, bł. śluz. dna jamy ustnej, migdałków, okolicy zatrzonowcowej, podniebienie miękkie i gardło
    - lokalizacja 3. zwykle zw. z czynnikami karcinogennymi i wykazuje cechy dysplazji (WERYFIKACJA HISTOLOGICZNA)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Klasyfikacja kliniczna leukoplakii

A
  1. leukoplakia homogenna
  2. leukoplakie niehomogenna:
    - nakrapiana/plamista
    - guzkowa
    - brodawkowata
    - erytroleukoplakia
    - leukoplakia brodawkowata proliferująca

dwa ostatnie mają najwyższą skłonność do zezłośliwienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Leukoplakia homogenna

A
  • jednorodna
  • płaska
  • czasem z obecnością szczelin
  • niskie ryzyko rozwoju raka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

leukoplakia niehomogenna

A
  • niejednorodna
  • często z obszarami czerwonymi (zanik nabłonka), pęknięciami i otoczką zapalną
  • wyższe ryzyko rozwoju raka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Leukoplakia nakrapiana

A

obszary białawe na przemian z obszarami czerwonymi (dominują obszary białe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Leukoplakia guzkowa

A

obecne drobne, wyniosłe guzki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Leukoplakia brodawkowata

A

pomarszczona lub pofałdowana powierzchnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Erytroleukoplakia

A

przypomina leukoplakię nakrapianą, ale dominują obszary czerwone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Leukoplakia brodawkowata proliferująca

A
  • obecność wyniosłych zmian brodawkowatych tendencją do zajmowania znacznych obszarów jamy ustnej
  • często wielomiejscowa (najczęściej obejmuje jednocześnie policzek i dziąsła)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ryzyko zezłośliwienia leukoplakii

A

szacuje się na 0,1-17% (zależy od typu), a WHO podaje ok 1%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czynniki ryzyka zezłośliwienia leukoplakii

A
  1. płeć żeńska
  2. długotrwały przebieg
  3. leukoplakia idiopatyczna (zwłaszcza pacjenci niepalący)
  4. lokalizacja: język (brzegi boczne, pow. brzuszna), dno jamy ustnej, okolica zatrzonowcowa, podniebienie miękkie
  5. leukoplakia niehomogenna
  6. współtowarzysząca infekcja candida albicans
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Różnicowanie leukoplakii

A
  1. białe znamię gąbczaste
  2. morsicatio buccarum
  3. leukoedema
  4. leukoplakia włochata
  5. leukokeratosis nicotina palati
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Białe znamię gąbczaste

A
  • związane z dziedzicznym zaburzeniem rozwojowym- mutacje genów kodujących poszczególne typy keratyny
  • symetrycznie występujące kożuchowate obszary białej, miękkiej, nieregularnie pogrubiałej błony śluzowej bez wyraźnych granic
  • często podobne zmiany dotyczą obszaru anogenitalnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Morsicatio buccarum

A
  • przewlekłe przygryzanie bł. śluz. policzka (parafunkcje)

- biała, wyniosła, pozioma linia wzdłuż powierzchni żującej (obustronnie występuje)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Leukoedema

A
  • obustronne rozsiane, białawoszare zgrubienia błony śluzowej zwłaszcza w obrębie policzków
  • zwykle dotyczy rasy czarnej
  • przyczyna nieznana
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Leukoplakia włochata

A
  • związana z infekcją HiV
  • zwykle jest manifestacją obniżonej subpopulacji limfocytów CD4+
  • u pacjentów HIV- występuje bardzo rzadko
  • obszary przypominające leukoplakię o pionowym pofałdowaniu i włochatym wyglądzie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Leukokeratosis nicotina palati

A
  • rozsiane, białawe obszary na błonie śluzowej podniebienia będące odczynem na przewlekłe drażnienie zw. z paleniem
  • jeśli dotyczy pacjentów palących w sposób “odwrotny” wówczas zalicza się do OPMD
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Definicja erytroplakii

A

żywo czerwona plama na błonie śluzowej jamy ustnej, która klinicznie ani histologicznie nie może być sklasyfikowana jako inne schorzenie

22
Q

Kryteria wykluczające erytroplakię

A
  1. złuszczające zapalenie dziąseł
  2. rumieniowa postać liszaja płaskiego
  3. toczeń rumieniowaty krążkowy
  4. pemfigoid
  5. choroba Reitera
  6. rumieniowa postać kandydozy
  7. histoplazmoza
  8. nacyniak
    9 mięsak Kaposiego
23
Q

Epidemiologia erytroplakii

A
  1. znacznie rzadsza niż leukoplakia (0,02-0,83% populacji)
  2. najczęstsza lokalizacja: podniebienie miękkie, dno jamy ustnej, brzuszna powierzchnia języka, policzek
  3. dotyczy głównie osób w średnim wieku i seniorów
  4. czynniki ryzyka- nikotynizm, alkoholizm
24
Q

Dyslazja w erytroplakii

A
  • może wykazywać cechy dysplazji a nawet CIS, ale nie ma specyficznego obrazu histologicznego
  • najwyższe ryzyko transformacji złośliwej (w erytroplakii z dysplazją znacznego stopnia ryzyko nawet 50%)
25
Q

Złuszczające zapalenie dziąseł

A
  • termin opisowy określający zaczerwienienie dziąseł
  • w przeciwieństwie do brzeżnego zapalenia dziąseł zajmuje całą szerokość dziąsła, często także z bł. śluz. wyrostka zębodołowego
  • często towarzyszą różne zmiany skórne
26
Q

Mięsak Kaposiego

A
  • mięsak tkanki łącznej
  • choroba systemowa, której towarzyszą zmiany skórne i śluzówkowe (często wielonarządowe)
  • dotyczy zwykle osób z HIV i immunoniekompetentnych (z wyjątkiem obszarów endemicznych w afryce)
  • zwykle czerwono-niebieskie plamy o nieostrym ograniczeniu, najczęściej wielomiejscowo, symetrycznie
27
Q

Naczyniak

A
  • miękki, zwykle egzofityczny guzek
  • kilka mm do kilku cm
  • zwykle koloru ciemnoczerwonego lub wiśniowego
  • blednie przy ucisku
28
Q

Liszaj płaski

A
  1. schorzenie ogólne o charakterze przewlekłym obejmujące błony śluzowe, skórę, przewód pokarmowy, okolicę anogenitalną
  2. etiologia nieznana (obecnie schorzenie idiopatyczne)
  3. ryzyko transformacji złośliwej 0,4-6,4%
29
Q

Cechy charakterystyczne liszaja płaskiego

A
  1. białawe prążkowania na błonie śluzowej (siateczka Wickhama)
  2. zmiany w których wykwitem pierwotnym są grudki
  3. zmiany zwykle obustronne i symetryczne
  4. czasem zmianom towarzyszą obszary rumieniowe i zanikowe
30
Q

Postać wrzodziejąca/erozyjna liszaja płaskiego

A
  1. obszary liszaja w obrębie czerwonej, atroficznej błony śluzowej z obszarami erozji i owrzodzeń, czasem pęcherzy
  2. podwyższone ryzyko raka
31
Q

Zmiany skórne i paznokciowe liszaja płaskiego

A

Zmiany skórne:
- swędzące, wieloboczne, fioletowe, płaskie, guzki, tarczki

Zmiany paznokciowe:
- podłużne, czasem żółtawe bruzdy w obrębie płytki paznokciowej

32
Q

Rozpoznanie liszaja płaskiego

A
  • charakterystyczne cechy w badaniu histopatologicznym:
    1. obfity naciek limfocytów Th i makrofagów
    2. obecność ciałek koloidowych w skórze
    3. międzybrodawkowe wpuklenia o typie zębów piły zwrócone w kierunku skóry właściwej
33
Q

Zmiany lichenoidalne

A
  1. nie mają charakteru idiopatycznego
  2. zwykle mają związek z:
    - reakcją kontaktową (często amalgamat!)
    - reakcją polekową (beta-blokery, ACEI, diuretyki, karbamazepina, NLPZ, IPP, ketakonazol, tetracyklina, tuberkulostatyki, leki antyretrowirusowe, leki przeciwnowotworowe
    - choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi
  3. jest predyktorem występowania raka o różnej lokalizacji
34
Q

Włóknienie podśluzowe

A
  1. przewlekłe schorzenie górnego odcinka przewodu pokarmowego zajmujące zwykle jamę ustną, ustną część gardła i górną 1/3 przełyku
  2. endemicznie w Indiach, gdzie żuje się orzechy areka lub betel
  3. sporadycznie w krajach zachodnich
  4. ryzyko transformacji złośliwej 1-7,6%
  5. stadium wczesne i późne
35
Q

Wczesne stadium włóknienia podśluzowego

A
  1. uczucie palenia błony śluzowej jamy ustnej
  2. zmiany pęcherzykowe lub owrzodzenia błony śluzowej
  3. zblednięcie błony śluzowej
  4. pomarszczenie bł. śluz. (tzw. wejrzenie skórzaste)
36
Q

Późne stadium włóknienia podśluzowego

A
  1. zmiany o wejrzeniu drewna
  2. całkowite zwłóknienie błony śluzowej
  3. kłopoty z przełykaniem i szerokim otwarciem ust
  4. zwężenie cieśni gardzieli z przemieszczeniem języczka
37
Q

Rogowacenie słoneczne czerwieni warg

A
  1. związane z przewlekłą ekspozycją na promieniowanie słoneczne (usta marynarza)
  2. głównie u osób starszych
  3. atrofia i hiperplazja nabłonka czerwieni warg z towarzyszącym rogowaceniem oraz atypią komórek
  4. łuszczące i piekące wargi
  5. ryzyko transformacji neo- 10%
38
Q

Toczeń rumieniowaty krążkowy

A
  1. zmiany typowo występują na skórze jednak mogą obejmować jamę ustną lub nawet pierwotnie pojawić się w jamie ustnej
  2. zwykle czerwień warg i policzek
  3. owrzodzenia z wyraźną komponentą czerwoną
39
Q

Zespół Plummera-Vinsona (oesophagitis sideropoenica)

A
  1. anemia z niedoboru żelaza+ dysfagia (skurcz przełyku w okolicy zapierściennej)
  2. dotyczy głównie mało nasłonecznionych krajów skandynawskich
  3. etiologia autoimmuno lub niedobór żelaza i witamin z grupy B
  4. częściej kobiety
  5. pieczenie i wygładzenie języka, zapadnięcie kątów ust, zaburzenia połykania
  6. zwiększone ryzyko raka jamy ustnej, gardła i przełyku
40
Q

Barwienie przyżyciowe

A
  1. 0,5% roztwór toluidyny, który jest wychwytywany przez jądra komórek intensywnie dzielących się
  2. komórki zdrowe nie wybarwiają się, zapalne- kolor bladoniebieski, neo- kolor ciemnoniebieski
  3. system T-blue (toluidyna+1% kwas octowy)
  4. kwas octowy odwadnia komórki powodując zwiększenie stosunku jądro/cytoplazma
41
Q

Barwienie 3% płynem Lugola

A
  1. związki jodu łączą się z glikogenem w cytoplaźmie powodując brunatne zabarwienie tkanki
  2. komórki rakowe- podwyższone tempo glikolizy (brak glikogenu w cytoplaźmie)- nie podlegają takiemu zabarwieniu
  3. komórki zdrowe- wybarwiają się
42
Q

światło chemiluminescencyjne

A
  1. światło niebieskie o dł. fali 430-580nm
  2. tkanki zdrowe pochłaniają takie światło
  3. tkanki zmienione dysplastycznie odbijają takie światło (wynika ze zwiększonego stosunku jądro/cytoplazma)
  4. badanie ma w założeniu zwiększać widoczność obszarów z dysplazją nabłonka
  5. VizLite
43
Q

Fluorescencja patologicznych tkanek

A
  1. światło o długości 400-460nm penetrujące nabłonek błony śluzowej aż do błony podstawnej
  2. na skutek przemian biochemicznych w komórkach z dysplazją/ metplazją zmienia się układ komórkowych fluoroforów
  3. tkanki zdrowe przyjmują barwę zieloną, patologiczne- czarną
  4. fluorescencja jest absorbowana też przez hemoglobinę stąd zmiany naczyniowe też w kolorze czarnym
  5. VELscope
44
Q

Biopsja szczoteczkowa

A
  1. konstrukcja szczoteczki pozwala na pobranie komórek ze wszystkich warstw nabłonka (aż do bl. właściwej)
  2. przed użyciem szczoteczkę zwilża się śliną pacjenta, a po przyłożeniu do zmiany obraca ok 5-10 razy (do pojawienia się punktów krwawych)
  3. utrwalenie komórek w glikolu polipropylenowym
  4. w pracowni mikrobiologicznej preparat barwiony zwykle metodą Papanicolau
45
Q

Oral CDx BrushTest

A
  1. nowa forma biopsji szczoteczkowej
  2. metoda pobierania jak tradycyjna, ale w ocenie uczestniczy komputer
  3. komputer wybiera komórki o nieprawidłowej budowie, które potem poddawane są ocenie patomorfologa
46
Q

Leczenie leukoplakii niehomogennej

A
  1. niezwłocznie pobrać wycinek próbny (aby wykluczyć obecność raka)
  2. jeśli nie stwierdza się transformacji nowotworowej to biopsja wycięciowa lub wycięcie/odparowanie laserem
  3. przy potwierdzeniu transformacji nowotworowej- leczenie zgodnie z zasadami
47
Q

leczenie erytroplakii

A
  1. ZAWSZE wycinek próbny (wykluczenie obecności inwazyjnej raka)
  2. przy braku transformacji złośliwej- biopsja wycięciowa (z badaniem histpat całej zmiany)
48
Q

Leczenie liszaja płaskiego

A
  1. leczenie miejscowe w poradniach periodontologicznych
  2. liszaj nadżerkowy- wycinek próbny
  3. zmiany skórne- konsultacja dermatologiczna
  4. poszukiwanie czynników mogących wywoływać zmiany lichenoidalne
49
Q

Laser w leczeniu zmian potencjalnie złośliwych

A
  1. zwykle CO2 lun yg-nd
  2. do wycięcia lub odparowania zmiany
  3. jednocześnie działa hemostatycznie
  4. gojenie przebiega bez pozostawiania blizn
  5. niższe ryzyko bólu pozabiegowego, zakażenia i obrzęku
  6. uniemożliwia ocenę marginesów zmiany
  7. uniemożliwia przeprowadzenie badania histopatologicznego
50
Q

Kriochirurgia w leczeniu zaburzeń potencjalnie złośliwych

A
  1. aplikacja b. niskiej temperatury powodująca zniszczenie zmiany
  2. powoduje powstawanie w obrębie komórek kryształków lodu, które prowadzą do rozerwania komórki
  3. zwykle ciekły azot, który wrze w temperaturze -196
  • większość ognisk leukoplakii odpowiada na 2 cykle zamrażania po 45-60 sekund
  • także leczenie naczyniaków i zmian przerostowych
51
Q

Zalety kriochirurgii

A
  1. bezbolesna, bezpieczna
  2. łatwa do wykonania
  3. tania
  4. rzadko powikłania
52
Q

wady kriochirurgii

A
  1. brak możliwości bad. histpat
  2. niemożność przewidzenia objętości tkanki ulegającej destrukcji (CZĘSTE NAWROTY!)
  3. niekiedy obrzęki pozabiegowe zwłaszcza w obrębie języka
  4. obecnie metoda coraz rzadziej polecana

Chirurgia stomatologiczna (9 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions