zaburzenia miesiączkowania Flashcards
eumenorrhoea
prawidłowe miesiączkowanie regularne cykle o prawidłowym czasie trwania i nasileniu dł cyklu: 25-35 dni krwawienie: 3-7 dni fizjologiczna utrata krwi 30-80 ml
menopauza
ostatnia miesiączka w życiu kobiety, po której następuje 12 miesięczna przerwa
amenorhoea primaria
pierwotny brak miesiączki u dziewcząt, któe ukończyły 16 r.ż
amenorhoea paraprimaria
pierwsza miesiączka, po której nastąpiła 12 miesięczna przerwa
przyczyny pierwotnego braku miesiączki
- dysgenezja gonad( najczęściej19%)
- hipoplazja jajników
- niewydolność podwzgórza
- zespół Rokitansky’ego-Kustnera
- interseksualizm
- wrodzony przerost nadnerczy
- zespół niewrażliwość na androgeny
- guz przysadki
amenorrhoea secundaria
- wtórny brak miesiączki u kobiety uprzednio miesiączkującej
- brak miesiączki przez co najmniej 6 miesięcy od ostatniego krwawienia
przyczyny( główne):
- zaburzenia czynności osi podwzgórze-przysadka-jajnik( 75%)
- atrezja macicy
- PCO
polymenorrhoea
skrócenie cyklu<21 dni
przyczyny:
- cykle bezowulacyjne
- niewydolność ciałka żółtego
- skrócenie fazy folikularnej(dojrzewania pęcherzyka)
oligomenorrhoea
wydłużone cykle miesiączkowe
długość trwania cyklu 36-42 dni
(zbyt rzadkie miesiączkowanie)
amenorrhoea intermittens
wydłużone cykle
cykl trwa od 43 dni do 6 miesięcy
przyczyny zbyt rzadkiego miesiączkowania( oligo i ameno intermittens
- cykle bezowulacyjne
- niewydolność ciałka żółtego
- wydłużenie fazy folikularnej( dojrzewania pęcherzyka jajnikowego
hypomenorrhoea
- krótka długość krwawienia miesięcznego 1-2 dni
- skąpe,objetość traconej krwi poniżej 30 ml
hypermenorrhoea
nadmierne, obfite
>7dni
>100ml
menorrhagiae
nadmiernie obfite( krwotoczne) krwawienia miesięczne trwające dłużej niż 5 dni
przyczyny: -zmiany zapalne endometrium zmiany organiczne endometrium: rozrosty endometrium, polipy -zaburzenia krzepnięcia -mięśniaki podśluzówkowe
metrorrhagiae
nieregularne(acykliczne), przedłużające się krwawienie występujące poza terminem miesiaczki
metrorrhagiae juvenilis
acykliczne krwawienie, trwające dłużej niż 10 dni u młodych kobiet
metrorhagiae climacterica
krwawienia z jamy macicy u kobiety 6-12 miesięcy po menopauzie
wystąpienie nadmiernego krwawienia miesięcznego wymaga zawsze
diagnostyki i badania histoatologicznego materiału pobranego z jamy macicy
przyczyny metrorhagiae
- organiczne( polip, rozrost endometrium, adenocarcinoma)
- czynnościowe( niewydolność ciałka żółtego, cykle bezowulacyjne, atrofia błony śluzowej macicy)
- pseudoczynnościowe (otyłość,choroby wątroby, zaburzenia krzepnięcia)
- leki, psychotropowe, hormonalna terapia zastępcza, leki antykoncepcyjne, antykoagulanty
krwawienia okołoowulacyjne
- 2% kobiet
- w połowie cyklu, towarzyszy jajeczkowaniu
- krew w zatoce Douglasa w bad usg
leczenie pierwotnego bolesnego miesiaczkowania
- NLPZ
-blokowanie owulacji( antykoncepcja duwuskładnikowa
lub oparta na gestagenach-mini pill lub domięśniowo DepoProvera
-spazmolityki
-antagoniści kanałów wapniowych
-wit.b6 - suplementacja solami wapnia
- akupresura
- techniki relaksacyjne
- psycholog, seksuolog
wtórne bolesne miesiączkowanie leczenie
przyczynowe
wtórne bolesne miesiączkowanie przyczyny
- PID zapalenia narządów miednicy mniejszej
- endometrioza
- torbiele jajników
- mięśniaki macicy
- polipy szyjki macicy i endometrium
- adenomioza
- zrosty w miednicy mniejszej
- psycholohgiczne
- choroby przenoszone drogą płciową
- wkładka wewnątrzmaciczna
- wady rozwojowe narządu rodnego
PMS zespół napięcia przedmiesiączkowego
zespół psychicznych i somatycznych objawów, które występują regularnie w fazie przedmiesiączkowej cyklu i ustępują po zakończeniu miesiączki
-przyczyna ośrodkowy wpływ metabolitów progesteronu ???
leczenie PMS
- zmiana stylu życia( kawa, czekolada, ostre przyprawy)
- dwuskładnikowa antykoncepcja hormonal (zwłaszcza zawierająca drospirenon)
- SSRI
- analogi GnRH
podział chorych z zaburzeniami miesiączkowania wg WHO
I. niewydolność podwzgórzowo - przysadkowa
II. DYSFUNKCJA podwzgórzowo-przysadkowa
III. pierwotna niewydolnosć jajników
IV. WADY I NABYTE USZKODZENIA MACICY
V. guzy okolicy podwzgórzowo-przysadkowej wydzielające prolaktynę
VI.zaburzenia czynności podwzgórzowo-przysadkowej z hiperprolaktynemią
VII. guzy pourazowe lub uszkodzenia pozapalne ok. podwzgórzowo-przysadkowej
grupa I niewydolność podwzgórz-przysadkowa przyczyny( hipogonadyzm hipogonadotropowy)
- hipopituitaryzm
- anoreksja, bulima
- zespół Sheena, uudar przysadki
- izolowany niedobór GnRH
grupa II przyczyny dysfunkcji Podwzgórzowo-przysadkowej
- zespół LUF
- PCOS
- niewydolność ciałka żółtego= niedomoga lutealna
przyczyny niewydolności jajników ( hipogonadyzm hipergonadotropowy
- dysgenezja gonad
- zespół przedwczesnego wygaśnięcia czynności jajników
- zespół braku wrażliwości jajników na GnRH
GRUPA 6 ZABURZENIA CZYNNOŚCI podwzgórzowo-przysadkowej przyczyny
- hiperprolaktynemia czynnościowa
- hierprl w przewlekłej niewydolności nerek lub marskości wątroby
- pierwotna niedoczynność tarczycy( wtedy niedobór TRH)
niewydolność ciałka zółtego
niedostateczne wytwarzanie progesteronu przez ciałko ż w II fazie cyklu,
ale UWAGA może wystąpić u zdrowej miesiączkującej kobiety , nie wolno postawić diagnozy po wykonaniu jednorazowego oznaczenia
przyczyny niewydolności ciałka żółtego
- zaburzenia wzorca wydzielania GnRH w obu fazach cyklu
- endokrynopatie
- …
- wspólnym pkt końcowym jest efekt w postaci:opóźnienia dojrzewania endometrium
niewydolna faza lutealna jakie skutki
- zmniejszone wydzielanie progesteronu
- wpływ na płodnosć( niepłodność, poronienia)
- na obraz histopatologiczny endometrium wydłużona faza proliferacji, opóźniona sekrecja