Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

WPPS II 2024 > Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne > Flashcards

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne Flashcards

1
Q

W naszym pokoleniu częściej uzależniamy się…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Behawioralnie (niż od substancji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kryteria diagnostyczne zaburzeń związanych z używaniem substancji

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • używanie większych ilości substancji przez długi czas
  • powracające pragnienie/nieskuteczne próby przerwania/kontroli zażywania;
  • głód substancji;
  • dużo czasu na zdobycie/używanie/trzeźwienie
  • niepowodzenie w rolach
  • redukcja aktywności
  • problemy społeczne i interpersonalne
  • używanie w syt. ryzykownych
  • używanie pomimo konsekwencji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wyzwanie terapii SUD

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

skuteczne zmniejszanie nasilenia kluczowych symptomów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przyczyną przerywania/braku cukcesu leczenia może być…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Głód substancji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Definicja głodu substancji (DSM/ICD)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Przemożna chęć przyjęcia substancji, która nasila się w toku abstynencji (mieszanka myśli i uczuć z komponentą fizjologiczną)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Napędy głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Wzmocnienie pozytywne i negatywne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wzmocnienie pozytywne

Napędy głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

chęć uzyskania przyjemności: efekt euforyczny, rush dopaminowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wzmocnienie negatywne

Napędy głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

chęć uniknięcia negatywnych konsekwencji związanych z odstawieniem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Syndrom odstawienia

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Nasila się wraz z czasem abstynencji (peak 24-48h, trwają nawet tydzień)
Głód jest zmienny w czasie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Aspekty głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Aspekt pragnienia
Aspekt poznawczy
Aspekt afektywny
Komponent fizjologiczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Aspekt pragnienia

Aspekty głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Motywacyjny - poszukiwanie substancji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Aspekt poznawczy

Aspekty głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Zawężenie uwagi i procesów pamięciowych oraz poznawczych tak, aby rozwiązać dominujący problem związany z głodem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Aspekt afektywny

Aspekty głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Dysforia, negatywne emocje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Komponent fizjologiczny

Aspekty głodu

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Podobne jak przy odstawieniu (drżenie, potliwość, poczucie stresora, wzrost kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny, dominacja układu sympatycznego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Im młodsze osoby palące…

Zależności związane z głodem

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

tym większy głód

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ze wzrostem głodu występuje spadek…

Zależności związane z głodem

A

afektu pozytywnego związanego z paleniem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

W początkowej fazie uzależnienia palacz motywowany jest przez to, że…

Zależności związane z głodem

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

substancje mają działanie wzmacniające

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Leshner: centralnym punktem uzależnienia jest…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

głód

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

W terapii uzależnień stosuje się:

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • tworzenie kwestionariuszy mierzących głód
  • badanie uzależnień behawioralnych
  • monitorowanie reakcji fizjologicznych na bodźce wywołujące głód
  • terapia CBT - nauka unikania sytuacji wywołujących głód/radzenia sobie z nimi
  • DDS - terapia bioelektryczna
  • Magnetyczna stymulacja przezczaszkowa - wyłączanie aktywności niektórych struktur w celu zmniejszenia nasilenia głodu/zwiększenia możliwości kontroli
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Przykłady kwestionariuszy badających uzależnienia

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Tobacco craving quesionnaire (TCQ) - mierzy poziom głodu
Test Fagerstroma - test poziomu uzależnienia od substancji
* powyżej 6: palacz nałogowy, nieuzależniony
* powyżej 12 - uzależnienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czynniki wywołujące głód

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • stres
  • mała dawka substancji - warunkowanie klasyczne
  • bodźce środowiskowe - bodźce spustowe, triggery, warunkowanie klasyczne, prowadzą do poszukiwania substancji, bodźce sytuacyjne - np. zapach tytoniu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Drzewo emocji (Damasio)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Trzon stanu –> zachowania związane z bólem i przyjemnością –> motywacje i pobudki –> uczucia i emocje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Jak wpłynąć na trzon stanu?

Model powstawania uczuć Damasio

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

reakcje na obwodzie, ciele wywołane bodźcami docierającymi do organizmu → głód substancji powinien mieć podobne fizjologiczne podstawy
bodziec → wymienione efekty → przekazywanie do CUN → nakładanie etykiet przez korę → Uczucia, emocje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Mentalizacja

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

co myślimy o naszym funkcjonowaniu, jakimi etykietami się posługujemy, narracja
oddziałuje na wcześniejsze elementy drzewa Damasio - możemy zadziałać wcześniej, żeby nie wytworzył się stan emocjonalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jak powstają stany motywacyjne? (LeDoux)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Wpływ bodźca warunkowego (wywołuje syndrom diagnostyczny - poszukiwanie substancji)

*osoby uzależnione mają silniejsze stany motywacyjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Podstawa neurobiologiczna stanów motywacyjnych jest…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

prawdopodobnie wspólna dla drug seeking i craving

27
Q

Badania dotyczące efektów fizjologicznych związanych z przeżywaniem głodu

Przebieg

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

badano pacjentów uzależnionych od kokainy, których poproszono o abstynencję
prezentowano im bodźce warunkowe związane z kokainą
mierzono pragnienie kokainy i poziom lęku

28
Q

Badania dotyczące efektów fizjologicznych związanych z przeżywaniem głodu

Wnioski

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • bodźce warunkowe i stres wywołują pragnienie i lęk
  • pojawiały się stany emocjonalno-afektywne
  • głód gwałtownie rośnie i utrzymuje się paredziesiąt minut (bardziej przy bodźcach warunkowych)
  • przyspieszenie bicia serca, wzrost ciśnienia, na obwodzie aktywność układu sympatycznego (adrenalina i nor-), aktywacja osi HPA
29
Q

Jak powstają uczucia (Damasio)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  1. bodźce warunkowe skojarzone z kokainą wywołują pobudzenie organizmu (wzrost aktywności HPA i SAM)
  2. pobudzenie organizmu (via SAM) jest odbierane przez OUN via nerw błędny
  3. Nerw błędny reguluje aktywność jądra pasma samotnego w rdzeniu przedłużonym oraz twór siatkowaty w pniu mózgi
  4. z pobudzenia organizmu (stan emocjonalny) powstaje świadome uczucie głodu substancji uzależniającej wytworzone przez aktywność OUN (interpretacja poznawcza)
30
Q

Trzonem głodu substancji są…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

stare jądra mózhowe związane z pobudzeniem, czuwanie, stresem i uwagą

31
Q

Podstawowe struktury układu nagrody

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Pole brzuszcze nakrywki (VTA) i jądro półleżące (NAc)

32
Q

Miejsce projekcji z VTA zależy od…

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

subjąder VTA - każde z nich prowadzi projekcję w inne miejsca

33
Q

Ścieżka mezolimbiczna

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • jądro półleżące przegrody
  • część układu nagrody
  • rozpoczyna się w brzusznej części nakrywki, leżącej w obrębie pnia mózgu
  • w brzusznej części nakrywki znajdują się perykariony neuronów dopaminergicznych tworzących ten szlak. Wysyłają one wypustki do pewnych elementów układu limbicznego, zwłaszcza do jądra półleżącego w wentralnej części prążkowia
  • funkcja: udział w kontroli zachowań emocjonalnych, motywacji, nagrody, przyjemności
34
Q

Mezokortykalny szlak dopaminergiczny

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • jeden ze szlaków, którymi aksony wydzielające dopaminę przebiegają w ośrodkowym układzie nerwowym
  • zaczyna się w brzusznej części pola nakrywki VTA
  • Znajdują się tam perykariony tworzących go neuronów. Ich aksony kierują się ku korze przedczołowej. Ich neuroprzekaźnik stanowi dopamina
35
Q

Badania głodu za pomocą fMRI

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

większość substancji uz. wpływa na układ dopaminergiczny (podnosi poziom dopaminy w synapsie - pozytywne wzmocnienie)

36
Q

Aktywność struktur przy głodzie

Badania głodu za pomocą fMRI

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

struktury mezolimbicznego układu dopaminergicznego
kora przedczołowa

37
Q

Dopaminę początkowo uwalnia niewiele neuronów:

Badania głodu za pomocą fMRI

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

VTA (pole brzuszne nakrywki) w obu półkulach - mało neuronów, duży efekt
SN (istota szara) w obu półkulach - związane z czuwaniem, uwagą, pobudzeniem

38
Q

SKutki stymulowania pęczka przedmózgowia

Badania głodu za pomocą fMRI

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

uwalnianie dopaminy w mózgu

39
Q

Schemat wyłoniony z badań fMRI

Badania głodu za pomocą fMRI

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  1. obwód
  2. rdzeń
  3. pień mózgu: VTA (ciała neuronów dopaminergicznych), SN → wysyłanie
    wiązek aksonów do przez pęczek…
    różne kierunki:
    jądro migdałowate
    kora przedczołowa
    nie tylko ”JPP”
  4. …przodomózgowia (okolice przegrody) →
    → stymulacją pęczka przegrody → uwalnianie dopaminy
  5. Do jądra półleżącego przegrody
40
Q

Eksperyment Heatha

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Implantował elektrodę i stymulował aktywność jądra półleżącego przegrody
Skutek: ekstatyczne doznania pacjenta, chciał stymulować jądro, źle reagował na próby odebrania kontroli

41
Q

Typy aktywności neuronów dopaminergicznych

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Aktywność toniczna
Aktywność erupcyjna

42
Q

Aktywność toniczna

Typy aktywności neuronów dopaminergicznych

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • uwalnianie małych porcji dopaminy w synapsie i duży wychwyt zwrotny
  • częstotliwość generowania potencjałów czynnościowych: 2-5Hz
  • wpływ na receptory D2
43
Q

Aktywność erupcyjna

Typy aktywności neuronów dopaminergicznych

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • fazowe uwalnianie dopaminy, dużo potencjałów czynnościowych uwalnianych w krótkim czasie (powyżej 10Hz)
  • duża częstotliwość
  • duża ilość dopaminy
  • wpływ na receptory D1
44
Q

Badanie Schultza: znaczenie aktywności fazowej DA (błąd przewidywania nagrody)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

algorytm matematyczny wykonywany przez mózg - przewidywanie skutków

45
Q

Interpretacja systemu przewidywania

Badanie Schultza: znaczenie aktywności fazowej DA

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • układ dopaminergiczny włącza się na etapie myślenia o nagrodzie
  • zdobywanie wiedzy jako przyszła nagroda
  • błąd przewidywania nagrody: najważniejszy moment, otrzymujemy więcej, niż oczekiwaliśmy
46
Q

neurony dopaminergiczne w polu brzusznym nakrywki…

Badanie Schultza: znaczenie aktywności fazowej DA

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

wykazują iskrzenie napadowe

47
Q

Wyniki badania

Badanie Schultza: znaczenie aktywności fazowej DA

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Neurony dopaminergiczne przestały reagować na słodki sok, mimo wciąż obecnej chęci picia soku. Neurony te reagowały wcześniej - na bodziec zapowiadający nagrodę!

48
Q

Bodziec warunkowy wywołuje…

Badanie Schultza: znaczenie aktywności fazowej DA

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

uwalnianie fazowe dopaminy w jądrze półleżącym przegrody (NAc)

49
Q

Fazowe uwalanianie DA - badanie detekcji dopaminy (szczory)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • naciśniecie dźwigni
  • bodźce dźwiękowe i świetlne
  • abstynencja
  • badanie cravingu i zachowania poszukiwawczego
50
Q

Badania cravingu i zachowana poszukiwawczego

Badanie detekcji dopaminy

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • egzocytoza DA w czasie milisekund - sensor ma być mały, szybki, wrażliwy, selektywny
  • peak ustępuje po 3 dniach (mierzony naciskaniem szczura na dźwignię)
51
Q

Wnioski badania

Badanie detekcji dopaminy

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Dwa sposoby momenty uwalniania dopaminy u szczura narkomana:
* intencja, decyzja (idę czy nie idę) = głód substancji, chcica (za Vetulanim): w czasie bodźca warunkowego uwalnia się dużo dopaminy
* także tuż przed naciśnięciem na dźwignię dochodzi do wzrostu dopaminy

Dwa sposoby momenty uwalniania dopaminy u szczura abstynenta:
* głód substancji, chcica (za Vetulanim) – znika!
* tuż przed naciśnięciem na dźwignię dochodzi do wzrostu dopaminy

52
Q

Badanie Soleckiego: podanie lidokainy do pola brzusznego nakrywki (VTA)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Lidokaina - anestetyk
szczur nie interesuje sie dźwignią

53
Q

Badanie Soleckiego: podanie lidokainy do jądra półleżącego przegrody (NAc)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

NAc jest antagonistą receptorów dpaminergicznych D1
Zniesienie głodu

54
Q

Badanie: elektryczna stymulacja VTA pola brzusznego nakrywki (VTA)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Elektorda stymuluje VTA
wydzielanie dopaminy do jądra półleżącego przegrofy (NAc)
wzrost naciskania dźwigni pod wpływem dopaminy

55
Q

Optogenetyka

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Możliwość ekspresji światłoczułych opsyn na neuronach
Opsyny to kanały jonowe na błonie neuronów, światło otwoera kanał lub go hamuje

56
Q

Wybarwienie

Optogenetyka

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A
  • czerwone: selektywne dla neuronów dopaminergicznych dla VTA
  • zielone: transdukowane wektorem wirusowym: poddane ekspresji światłoczułej opsyny – tylko neurony dopaminergiczne jednego VTA, jednej półkuli → idealne pokrywanie się, nałożenie trzech kanałów na siebie, efektywność iselektywność transdukcji sięga powyżej 90%
57
Q

Wyniki świecenia zielonym światłem

Optogenetyka

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

hamowanie neuronów dopaminergicznych

58
Q

Wnioski badań nad optygenetyką

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

Hamowanie pola brzusznego nakrywki (VTA) znosi głód substancji jak lidokaina - efekt utrzymywał się co najmniej 24h

59
Q

Rostromendial Tegmental Nucleus (RMTg)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

stymulacja nauronów dopaminergicznych przez stymulowanie neuronów GABA (optogenetyka)
Skutek: zniesienie poszukiwania kokainy

60
Q

Lateral Habenula

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

stymulacja neuronów glutaminergicznych - stymulacja synaps z aksonami RMTg - stymulacja VTA
Zniesienie poszukiwania kokainy

61
Q

Laterodorsal Tegmental Nucleus (LDTg)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

LDTg uwalnia acetylocholinę, która stymuluje receptory nikotynowe w polu brzusznym nakrywki
Hamowanie LDTg: mniejszy, ale widoczny efekt zniesienia poszukiwania kokainy

62
Q

Zablokowanie nAChR (antagonisty receptora niikotynowego)

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

zatrzymanie efektu poszukiwania kokainy

63
Q

Zablokowanie receptora NMDA

Wykład 7: Neurobiologia głodu substancji uzależniających - badania przedkliniczne

A

brak efektów

WPPS II 2024 (7 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions