wykład 2. teorie wyjaśniające proces migracji - przyczyny i skutki migracji Flashcards
badania nad migracją
- badania przyczyn, przebiegu i typów migracji
- badania sposobów adaptowania się migrantów
perspektywa makrospołeczna - prawa migracyjne Ravensteina (XIX w.)
abstrakcyjne prawa przemieszczania się ludności, na podobieństwa praw fizyki czy geografii (np. ludzie przemieszczają się z obszarów gęsto do rzadko zaludnionych)
neoklasyczne teorie ekonomiczne
główną przyczyną migracji są różnice w rozwoju gospodarczym pomiędzy krajami – nierówna dystrybucja przestrzenna kapitału i pracy. Dążenie do bardziej równomiernej alokacji zasobów w skali świata. Push and pull factors E. Lee.
Push and pull factors, E. Lee
push factors:
* wzrost liczby ludności
* niski poziom życia
* brak szans ekonomicznych
* represje polityczne
pull factors:
* popyt na pracę
* dostępność ziemi
* swobody polityczne
* dobre perspektywy ekonomiczne
* wysokie wynagrodzenia
neoklasyczne ekonomiczne teorie migracji - słabości
- nierówności ekonomiczne wystarczającym powodem migracji - nope
- ahistoryczność i abstrakcyjność
- założenie o racjonalności aktorów społecznych i ich pełnej wiedzy - nope
- założenie o indywidualnym charakterze migracji - nope
teorie ekonomiczne
teoria segmentowego (dualnego) rynku pracy M. Piore i nowa ekonomika migracji pracowniczych E. Taylor i O. Stark
Teoria segmentowego (dualnego) rynku pracy, M. Piore:
Rynek pierwotny:
* prace wymagające kwalifikacji, stabilne, dobrze płatne
* możliwość awansu, jasne reguły
Rynek wtórny:
* nisko płatne zajęcie wymagające niskich kwalifikacji
* nisko płatne i nie stwarzające szans awansu
* selekcja negatywna
* często przedstawiciele mniejszości i migranci o nieuregulowanej sytuacji prawnej
Nowa ekonomika migracji pracowniczych, E. Taylor i O. Stark:
Powstała na bazie migracji z Meksyku do USA.
* Decyzję o migracji podejmują nie jednostki, ale rodziny, gospodarstwa domowe lub wręcz społeczności lokalne.
* Jednostką analizy jest grupa społeczna.
* Pojęcie „relatywnej deprywacji”
Podejście historyczno-instytucjonalne
Teoria systemu światowego:
* lata 70 i 80
* uwaga skoncentrowana nie tylko na dobrowolnych migracjach, ale także na skutkach kolonializmu, wojen i nierówności
* teoria zależności – niedorozwój krajów Trzeciego Świata jest skutkiem ich eksploatowania przez bogaty Zachów
* Immanuel Wallerstein – t. systemu światowego
- kraje centrum – kraje peryferii
- rola międzynarodowych korporacji
Podejście integrujące
sieci i systemy migracyjne (Massey):
* makrostruktury, mezostruktury, mikrostruktury
* waga historycznych powiązań między krajami
* każdy kraj może być ogniwem wielu systemów
* analizuje się wielorakie powiązania między ogniwami systemu, zarówno początek strumienia migracyjnego, jak i jego koniec
*rola kapitału społecznego i kulturowego (Bourdieu)
* przyczynowość kumulatywna, łańcuchy migracji (Massey)
Ellis Island
Wyspa nadziei i wyspa łez. Mała wyspa u wybrzeży Nowego Jorku. Tam zatrzymywały się statki z Europy, migranci przechodzili przez kontrolę. Znajduje się tam aktualnie Muzeum Emigracji.
Florian Znaniecki
- jeden z założycieli polskiej socjologii
- przełomowa praca „Chłop polski w Europie i Ameryce” napisana z W. Thomasem
- zwolennik podejścia humanistycznego („współczynnik humanistyczny”, badanie i szukanie znaczeń)
- prekursor badania materiałów biograficznych
klasyczne teorie asymilacji
szkoła chicagowska, Lloyd Warner, Skala dystansu społecznego Emory’ego Bogardusa
szkoła chicagowska
- stosunki pomiędzy imigrantami w wieloetnicznym Chicago: konkurencja, konflikt, akomodacja, asymilacja
- Lloyd Warner: ale! podtrzymywanie swojej tradycji przez różne grupy mniejszościowe za pomocą kościoła, rodziny, języka, szkół i stowarzyszeń
Skala dystansu społecznego Emory’ego Bogardusa:
Czy jesteś skłonny(a) zgodzić się, aby XXX:
1. Zamieszkał w twoim kraju
2. został jego obywatelem
3. zamieszkał w twoim mieście
4. został twoim sąsiadem
5. kolegą z pracy
6. znajomym/przyjacielem
7. partnerem życiowym twojego syna lub córki