wykład 11. integracja cudzoziemców w polsce Flashcards
uczestnictwo imigrantów w życiu społeczeństwa przyjmującego
- zachowanie własnej tożsamości
- proces dwustronny (choć rzadko symetryczny)
integracja przeciwstawiana
asymilacji, która poniosła klęskę w kilku społeczeństwach Zachodu
wymiary integracji
- społeczny
- tożsamościowy i kulturowy
- instytucjonalny, prawny i polityczny
- ekonomiczny
- przestrzenny
model integracji migrantów (Ager, Strang)
podstawy: status prawny
czynniki ułatwiające: wiedza językowa i kulturowa, poczucie bezpieczeństwa
więzi społeczne: wewnątrz grupy, z innymi grupami, kontakt z instytucjami
wskaźniki i środki: zatrudnienie, mieszkanie, edukacja, zdrowie
polityka integracyjna polski
- brak spójnej polityki integracyjnej
- od 2015 napięcie między anty-migracyjnym rządem a pro-imigranckim rynkiem pracy
- braki w zapleczu instytucjonalnym dla legalizacji pobytu i wsparcia integracyjnego
- duża część wsparcia zrzucona na organizacje pozarządowe
przed 2014 rokiem
- 1% populacji polski to cudzoziemcy
- przewaga migrantów sezonowych
- głównie zza wschodniej granicy
- przede wszystkim do woj. mazowieckiego
wybrane trendy migracyjne w polsce
- istnienie starych grup migranckich i reaktywacja sieci społecznych
- polska jako kraj tranzytowy, przejściowy
- siła robocza z krajów trzecich
- napływ kadr wysoko wykwalifikowanych przez wymogi gospodarki globalnej
- małżeństwa mieszane
- studenci zza granicy
- uchodźcy
integracja w wymiarze prawnym i instytucjonalnym:
indywidualne programy integracyjne (IPI)
fundusz azylu, migracji i integracji (FAMI)
aplikacje o ochronę międzynarodową w Polsce - główne narodowości osób aplikujących:
- Białoruś
- Rosja
- Ukraina
- Irak
- Afganistan
współczesne trendy migracyjne z Ukrainy (przed wojną)
- aneksja Krymu, wojna w Donbasie
- liberalizacja przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców w PL
- agencje pracy
- nowe miejsca docelowe (np. Lublin, Wrocław, Bydgoszcz)
- znika dominacja Ukrainy Zachodniej jako miejsca pochodzenia
- wzrasta średni czas pobytu
migracje z Ukrainy do Polski - możliwość legalizacji pobytu
- ruch bezwizowy - migracja sezonowa
- najczęściej: pobyt czasowy lub osiedlenie się/pobyt stały
- Karta Polaka
- specjalny status dla uchodźców wojennych wprowadzony przez specustawę z 12.03.2022 r.
zjawisko “trwałej tymczasowości”
Stola, 1997.
w stronę migracji osiedleńczych - Andrejuk, 2017
- tradycja migracji cyrkulacyjnych i krótkich wyjazdów
- zjawisko trwałej tymczasowości
- zróżnicowany charakter migracji z Ukrainy
- przejście od migracji niepełnej do migracji długotrwałej lub osiedleńczej
na początku 2022 w Polsce przebywało
ponad 2 mln migrantów, z czego około 1,5 mln to osoby z Ukrainy
ochrona czasowa w UE - pierwszy raz wykorzystany mechanizm
- otwarcie granicy i mało restrykcyjne kontrole
- umożliwienie mobilności osobom objętym ochroną
- dostęp do usług społecznych oraz rynku pracy
potrzeba pomocy w nauce języka
najczęściej wskazywana przez osoby z Ukrainy (51-58%) w sondażu OBM w 2022 i 2023
bardzo dobrą znajomość j. polskiego w zakresie rozumienia zadeklarowało
53% migrantów przymusowych, podczas gdy w przypadku umiejętności pisania tylko 14%
badania UNHCR i OBM wskazują, że około połowa uchodźców wojennych miała
wyższe wykształcenie
około 70% migrantów przymusowych
pracowała, przy czym 1/4 wykonywała pracę zdalnie w Ukrainie
integracja młodych migrantów w Polsce - w wymiarze ekonomicznym
- znalezienie pracy
- często praca poniżej kwalifikacji
istniejące mechanizmu wsparcia w wymiarze prawnym i instytucjonalnym
- Indywidualne Programy Integracyjne IPI - dostępne dla uchodźców i osób objętych ochroną międzynarodową, lokalne Centra Pomocy rodzinie
- Fundusz Azylu, Migracji i Integracji FAMI - 75% przez UE, dostępny dla organizacji pozarządowych poprzez współpracę z Urzędami Wojewódzkimi (brak stabilności, projektowy charakter)
sposoby radzenia sobie
- poleganie na sobie, własnych zasobach
- sieci społeczne
- wsparcie rodziny i przyjaciół
- samorozwój
- aktywność społeczno-kulturalna