Wprowadzenie do ekonomii Flashcards
Ekonomia(Begg)
nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak i dla kogo wytwarzać
Podmioty gospodarcze
przedsiębiorstwo
gospodarstwo domowe
państwo
Przedsiębiorstwo
zespół ludzi (lub pojedynczy człowiek) dysponujący określonymi środkami (np. ziemia, lokal biurowy, maszyny, urządzenia, surowce, środki pieniężne, transport) niezbędnymi do regularnego prowadzenia działalności gospodarczej w sferze produkcji, obrotu towarowego czy usług. Działalność ta nastawiona jest na uzyskanie maksymalnego dochodu.
Gospodarstwo domowe
najmniejsza komórka społeczna (zwykle rodzina), która wspólnie gromadzi dochody i wspólnie je wydaje, aby zaspokoić swoje potrzeby konsumpcyjne. (funkcja konsumpcyjna i produkcyjna)
Państwo
złożona, zróżnicowana wewnętrznie, wieloszczeblowa struktura administracyjna społeczeństwa zajmującego określone terytorium. Państwo dysponuje władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.
Rodzaje zasobów:
zasoby ludzkie – ludzie ze swoją wiedzą i umiejętnościami praktycznymi
zasoby naturalne – ziemia wraz z bogactwami naturalnymi, woda, powietrze
zasoby będące wynikiem wcześniejszej działalności człowieka - narzędzia, maszyny, budynki, środki transportu, środki finansowe
Funkcje ekonomii
Poznawcza
Aplikacyjna
Prognozowania
Poznawcza
dostarcza wiedzy o kategoriach, zjawiskach i procesach gospodarczych, o rządzących nimi prawidłowościach oraz ich przyczynach i skutkach.
Aplikacyjna
praktyczne wykorzystanie wiedzy ekonomicznej dla celów gospodarczych; ułatwia podejmowanie prawidłowych decyzji poszczególnym podmiotom m.in. gospodarstwom domowym, przedsiębiorstwom, państwu (rząd), związkom zawodowym.
Prognozowania
wyciąganie wniosków z wykrytych praw i prawidłowości w celu formułowania hipotez dotyczących przyszłych tendencji i stanów w gospodarowaniu.
Rola rynku
- decyzje gospodarstw domowych dotyczące konsumpcji alternatywnych dóbr,
- decyzje przedsiębiorstw o tym co i jak wytwarzać,
- decyzje pracowników dotyczące tego, jak wiele i dla kogo pracować,
- zostają wzajemnie uzgodnione dzięki odpowiednim dostosowaniom cen.
Gospodarka nakazowa
- wszystkie decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji są podejmowane przez państwo
- państwowy urząd planowania decyduje o tym, co, jak i dla kogo produkować
- szczegółowe nakazy są następnie kierowane do gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i pracowników
Gospodarka wolnorynkowa
- państwo nie ingeruje w działanie rynku
- co, jak i dla kogo produkować rozstrzygają mechanizmy rynkowe
- „niewidzialna ręka” rynku zapewnia efektywną alokacje zasobów
Gospodarka mieszana
- państwo i sektor prywatny współuczestniczą w rozwiązywaniu problemów gospodarczych
- państwo kontroluje znaczną część produkcji za pomocą podatków, płatności transferowych oraz dostarczania dóbr i usług publicznych, takich jak obrona narodowa czy bezpieczeństwo wewnętrzne
- kontroluje też zakres, w jakim jednostki mogą kierować się w swoim działaniu własnym interesem.
Ekonomia pozytywna
- zajmuje się obiektywnym objaśnianiem reguł funkcjonowania gospodarki
- odpowiada na pytanie, jak jest, dlaczego tak jest oraz zajmuje się przewidywaniem przyszłości w gospodarce
- ma charakter naukowy - da się zweryfikować pod kątem prawdy lub fałszu, więc jest obiektywna
Przykład:
- Stopa bezrobocia w Polsce w 2005 r. wynosiła 18%.
- W dniu 6 listopada 2013 Europejski Bank Centralny obniżył podstawową stopę procentową do najniższego poziomu w historii 0, 25 %.
Ekonomia normatywna
- zajmuje się sądami wartościującymi i odpowiada na pytania, jak powinno być, co należy zmienić, aby było lepiej
- ma charakter subiektywny
- nie da się jej zweryfikować z punktu widzenia prawdy/fałszu.
- stanowi wyraz czyichś poglądów, nie ma więc charakteru naukowego
Przykład:
- W 2005 r. stopa bezrobocia w Polsce była najwyższa w Europie i należy ją obniżyć postępując tak i tak…
- Europejski Bank Centralny powinien obniżyć stopę procentową do zera, aby polscy posiadacze kredytów w walucie euro na zakup domów i mieszkań mieli niższe raty miesięczne do spłaty kredytu
Mikroekonomia
Analizuje:
- sposób podejmowania decyzji ekonomicznych przez pojedyncze podmioty gospodarcze
- sposób funkcjonowania pojedynczych rynków
- bada wpływ decyzji rządowych na te decyzje i te rynki
Makroekonomia
- nauka o gospodarce jako całości
- bada związki zachodzące w całej gospodarce (na przykład popyt konsumpcyjny, popyt inwestycyjny w całej gospodarce).
Mikroekonomia - słowa klucze
- popyt,
- podaż,
- cena,
- rynek
Makroekonomia - słowa klucze
- popyt zagregowany,
- dochód narodowy,
- PKB (produkt krajowy brutto),
- wskaźnik inflacji,
- stopa bezrobocia
Podstawowe cechy ekonomii jako nauki
- Prawa ekonomiczne mają charakter statyczny.
- Ustalenia ekonomistów mogą wpływać na wyniki badań (samosprawdzające się prognozy i samoobalające się prognozy).
- Nie zawsze celem ekonomistów jest gromadzenie wiedzy prawdziwej.
- Prawa ekonomiczne są zależne od warunków występujących w analizowanej gospodarce.
