Teoria produkcji Flashcards
Podstawową cechą przedsiębiorstwa jest:
Samodzielność finansowa i ekonomiczna
Rachunek ekonomiczny
Osobowość prawna
Samodzielność finansowa i ekonomiczna
– podejmuje ono decyzje ekonomiczne we własnym zakresie, na własny koszt i ryzyko, pokrywa wszystkie wydatki przychodami z własnej działalności oraz uzyskuje nadwyżkę finansową.
Rachunek ekonomiczny
– jest podstawą wszystkich decyzji ekonomicznych przedsiębiorstwa; umożliwia ocenę każdego zachowania i działania z punktu widzenia kosztów, przychodów i opłacalności.
Osobowość prawna
– jest prawnym wyrazem odrębności ekonomicznej przedsiębiorstwa.
Aby przedsiębiorstwo mogło funkcjonować, potrzebne są trzy podstawowe czynniki działalności gospodarczej:
kapitał, praca i ziemia
Najważniejsze funkcje przedsiębiorcy
- Inicjowanie i uruchamianie działalności gospodarczej.
- Wdrażanie innowacji techniczno-organizacyjnych.
- Podejmowanie kluczowych decyzji związanych z działalnością przedsiębiorstwa.
- Podejmowanie ryzyka związanego z działalnością gospodarczą oraz innowacjami.
Wiązka celów
współczesna teoria, przedsiębiorstwa realizują równocześnie pewien zbiór celów
Rozmiar przedsiębiorstw
mikroprzedsiębiorstwa – zatrudniające do 9 pracowników;
małe – zatrudniające od 10 do 49 pracowników;
średnie – zatrudniające od 50 do 249 pracowników;
duże – zatrudniające powyżej 249 pracowników.
Form własności przedsiębiorstw
przedsiębiorstwa prywatne – będące własnością pojedynczych osób lub rodzin, spółki i spółdzielnie oraz przedsiębiorstwa będące własnością pracowników;
przedsiębiorstwa publiczne – będące własnością skarbu państwa (państwowe) oraz będące własnością samorządów terytorialnych (komunalne).
Prowadzenie działalności produkcyjnej przez przedsiębiorstwo wymaga:
- zasobów pracy (produkcyjne wykorzystanie siły roboczej),
- zasobów środków pracy (np. hale fabryczne, drogi dojazdowe, oświetlenie),
- zasobów przedmiotów pracy (np. zasoby naturalne, surowce, produkty i półprodukty np. żelazo, bawełna, mąka),
- technologii (czyli wiedza o tym jak łączyć zasoby w produkcyjny sposób).
Zasoby środków i przedmiotów pracy są to
środki rzeczowe (trwałe lub obrotowe) których wartość jest przenoszona na nowo wytwarzany produkt.
Środki trwałe
zużywają się stopniowo, w wielu cyklach produkcyjnych np. maszyny, urządzenia techniczne, hale fabryczne, itp.
Środki obrotowe
zużywają się w jednym cyklu produkcyjnym i cała ich wartość przenosi się na nowo wytworzony produkt, np. surowce, materiały produkcyjne
Czynniki produkcji dzielą się na:
- stałe
- zmienne
Zakwalifikowanie czynnika do jednej z tych grup, zależy od długości rozpatrywanego okresu.
W krótkich okresach tylko niektóre czynniki mogą być zmieniane, natomiast w długich – wszystkie.
Rozmiary produkcji
- Wielkość i struktura aparatu wytwórczego.
- Rozmiary i struktura zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników.
- Struktura maszynochłonności.
- Pracochłonność poszczególnych wyrobów.
Funkcja produkcji
Przedstawia zależność między wielkością zużytych czynników produkcji a osiągniętym efektem w postaci wytworzonej produkcji.
Zapis matematyczny:
𝑷 = 𝑭(𝒙𝟏, 𝒙𝟐,…, 𝒙𝒏)
𝑃 – wielkość produkcji (ujęta wartościowo),
𝑥1, 𝑥2,…, 𝑥𝑛− wielkość poniesionych nakładów poszczególnych czynników wytwórczych (ujęta wartościowo)
Funkcja potęgowa Cooba – Douglasa w klasycznej postaci:
𝒀 = 𝐀𝑲^𝜶 ∙ 𝑳^𝜷
𝑌 – wielkość produkcji,
𝐾 − wielkość kapitału,
L − wielkość nakładów pracy (zatrudniona siła robocza)
A, α, β − parametry oszacowane statystycznie
Parametry A, α, β mierzą wpływ, jaki na wielkość produkcji wywierają odpowiednio: majątek produkcyjny (K) oraz praca (L), czyli jaki procent przyrostu produkcji przypada na 1% przyrostu danego czynnika wytwórczego.
Prawo wydajności nieproporcjonalnej
W statystycznej analizie funkcji produkcji przyjmuje się a priori założenie, że kolejnym nakładom zmiennych czynników wytwórczych towarzyszą nieproporcjonalne zmiany w przyrostach produkcji. Jest to prawo nieproporcjonalnych przychodów lub prawo nieproporcjonalnej wydajności.
Krzywa produkcji (krzywa Knighta)
– obrazuje związek między nakładami zmiennych czynników wytwórczych a wielkością produkcji.
Prawo wydajności proporcjonalnej
Proporcjonalnie do przyrostu nakładów czynników wytwórczych następuje również przyrost całkowitej produkcji w takim samym stopniu.
- Prawo działa gdy występuje zmienność wszystkich czynników wytwórczych, zarówno stałych jak i zmiennych.
- Może wystąpić tylko w długim okresie czasu.
- Występuje ono dość rzadko – np. przy projektowaniu nowych zakładów, gdzie można dowolnie zwiększać nakłady czynników produkcji, podczas gdy jest to utrudnione, a czasem już niemożliwe w zakładach już istniejących.
Krzywa produkcji dla prawa wydajności proporcjonalnej
Założenia:
- długi okres czasu,
- dowolna zmienność wszystkich czynników produkcji,
- stałość postępu technicznego (założenie czysto teoretyczne).
Rachunek marginalny
Zakłada się tu, że przedsiębiorstwo dąży do maksymalizacji efektu osiąganego z danych nakładów lub do minimalizacji nakładów ponoszonych dla osiągnięcia danego efektu.
Przykłady stosowania rachunku marginalnego
- minimalizacja kosztów produkcji;
- maksymalizacja produkcji osiąganej z określonych nakładów;
- maksymalizacja zysku.
Produkcyjność krańcowa
jest to zmiana rozmiarów produkcji całkowitej, spowodowana zwiększeniem nakładów odpowiedniego czynnika wytwórczego o jednostkę.