Teoria produkcji Flashcards

1
Q

Podstawową cechą przedsiębiorstwa jest:

A

Samodzielność finansowa i ekonomiczna
Rachunek ekonomiczny
Osobowość prawna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Samodzielność finansowa i ekonomiczna

A

– podejmuje ono decyzje ekonomiczne we własnym zakresie, na własny koszt i ryzyko, pokrywa wszystkie wydatki przychodami z własnej działalności oraz uzyskuje nadwyżkę finansową.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Rachunek ekonomiczny

A

– jest podstawą wszystkich decyzji ekonomicznych przedsiębiorstwa; umożliwia ocenę każdego zachowania i działania z punktu widzenia kosztów, przychodów i opłacalności.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Osobowość prawna

A

– jest prawnym wyrazem odrębności ekonomicznej przedsiębiorstwa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Aby przedsiębiorstwo mogło funkcjonować, potrzebne są trzy podstawowe czynniki działalności gospodarczej:

A

kapitał, praca i ziemia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Najważniejsze funkcje przedsiębiorcy

A
  • Inicjowanie i uruchamianie działalności gospodarczej.
  • Wdrażanie innowacji techniczno-organizacyjnych.
  • Podejmowanie kluczowych decyzji związanych z działalnością przedsiębiorstwa.
  • Podejmowanie ryzyka związanego z działalnością gospodarczą oraz innowacjami.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wiązka celów

A

współczesna teoria, przedsiębiorstwa realizują równocześnie pewien zbiór celów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Rozmiar przedsiębiorstw

A

mikroprzedsiębiorstwa – zatrudniające do 9 pracowników;
małe – zatrudniające od 10 do 49 pracowników;
średnie – zatrudniające od 50 do 249 pracowników;
duże – zatrudniające powyżej 249 pracowników.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Form własności przedsiębiorstw

A

przedsiębiorstwa prywatne – będące własnością pojedynczych osób lub rodzin, spółki i spółdzielnie oraz przedsiębiorstwa będące własnością pracowników;
przedsiębiorstwa publiczne – będące własnością skarbu państwa (państwowe) oraz będące własnością samorządów terytorialnych (komunalne).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Prowadzenie działalności produkcyjnej przez przedsiębiorstwo wymaga:

A
  • zasobów pracy (produkcyjne wykorzystanie siły roboczej),
  • zasobów środków pracy (np. hale fabryczne, drogi dojazdowe, oświetlenie),
  • zasobów przedmiotów pracy (np. zasoby naturalne, surowce, produkty i półprodukty np. żelazo, bawełna, mąka),
  • technologii (czyli wiedza o tym jak łączyć zasoby w produkcyjny sposób).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zasoby środków i przedmiotów pracy są to

A

środki rzeczowe (trwałe lub obrotowe) których wartość jest przenoszona na nowo wytwarzany produkt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Środki trwałe

A

zużywają się stopniowo, w wielu cyklach produkcyjnych np. maszyny, urządzenia techniczne, hale fabryczne, itp.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Środki obrotowe

A

zużywają się w jednym cyklu produkcyjnym i cała ich wartość przenosi się na nowo wytworzony produkt, np. surowce, materiały produkcyjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czynniki produkcji dzielą się na:

A
  • stałe
  • zmienne

Zakwalifikowanie czynnika do jednej z tych grup, zależy od długości rozpatrywanego okresu.
W krótkich okresach tylko niektóre czynniki mogą być zmieniane, natomiast w długich – wszystkie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Rozmiary produkcji

A
  • Wielkość i struktura aparatu wytwórczego.
  • Rozmiary i struktura zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników.
  • Struktura maszynochłonności.
  • Pracochłonność poszczególnych wyrobów.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Funkcja produkcji

A

Przedstawia zależność między wielkością zużytych czynników produkcji a osiągniętym efektem w postaci wytworzonej produkcji.

Zapis matematyczny:
𝑷 = 𝑭(𝒙𝟏, 𝒙𝟐,…, 𝒙𝒏)

𝑃 – wielkość produkcji (ujęta wartościowo),
𝑥1, 𝑥2,…, 𝑥𝑛− wielkość poniesionych nakładów poszczególnych czynników wytwórczych (ujęta wartościowo)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Funkcja potęgowa Cooba – Douglasa w klasycznej postaci:

A

𝒀 = 𝐀𝑲^𝜶 ∙ 𝑳^𝜷

𝑌 – wielkość produkcji,
𝐾 − wielkość kapitału,
L − wielkość nakładów pracy (zatrudniona siła robocza)
A, α, β − parametry oszacowane statystycznie

Parametry A, α, β mierzą wpływ, jaki na wielkość produkcji wywierają odpowiednio: majątek produkcyjny (K) oraz praca (L), czyli jaki procent przyrostu produkcji przypada na 1% przyrostu danego czynnika wytwórczego.

18
Q

Prawo wydajności nieproporcjonalnej

A

W statystycznej analizie funkcji produkcji przyjmuje się a priori założenie, że kolejnym nakładom zmiennych czynników wytwórczych towarzyszą nieproporcjonalne zmiany w przyrostach produkcji. Jest to prawo nieproporcjonalnych przychodów lub prawo nieproporcjonalnej wydajności.

19
Q

Krzywa produkcji (krzywa Knighta)

A

– obrazuje związek między nakładami zmiennych czynników wytwórczych a wielkością produkcji.

20
Q

Prawo wydajności proporcjonalnej

A

Proporcjonalnie do przyrostu nakładów czynników wytwórczych następuje również przyrost całkowitej produkcji w takim samym stopniu.

  • Prawo działa gdy występuje zmienność wszystkich czynników wytwórczych, zarówno stałych jak i zmiennych.
  • Może wystąpić tylko w długim okresie czasu.
  • Występuje ono dość rzadko – np. przy projektowaniu nowych zakładów, gdzie można dowolnie zwiększać nakłady czynników produkcji, podczas gdy jest to utrudnione, a czasem już niemożliwe w zakładach już istniejących.
21
Q

Krzywa produkcji dla prawa wydajności proporcjonalnej

A

Założenia:

  • długi okres czasu,
  • dowolna zmienność wszystkich czynników produkcji,
  • stałość postępu technicznego (założenie czysto teoretyczne).
22
Q

Rachunek marginalny

A

Zakłada się tu, że przedsiębiorstwo dąży do maksymalizacji efektu osiąganego z danych nakładów lub do minimalizacji nakładów ponoszonych dla osiągnięcia danego efektu.

23
Q

Przykłady stosowania rachunku marginalnego

A
  • minimalizacja kosztów produkcji;
  • maksymalizacja produkcji osiąganej z określonych nakładów;
  • maksymalizacja zysku.
24
Q

Produkcyjność krańcowa

A

jest to zmiana rozmiarów produkcji całkowitej, spowodowana zwiększeniem nakładów odpowiedniego czynnika wytwórczego o jednostkę.

25
Produkt krańcowy
- jest to produkt uzyskany przez zwiększenie nakładów danego czynnika o jednostkę.
26
Funkcja produkcyjności krańcowej
- Wraz ze wzrostem nakładów czynnika wytwórczego (liczby robotników), produkcyjność krańcowa najpierw rośnie a potem spada - Maksimum krańcowej wydajności jest osiągnięte dla 3 robotników i wynosi 121 jedn. pszenicy. - Każdy z prostokątów przedstawia produkcję krańcową przy zatrudnieniu n-tego robotnika. Przez połącznie wierzchołków prostokątów otrzymujemy wygładzony wykres, przedstawiający funkcję produkcji krańcowej.
27
Produkcja globalna
to suma produkcyjności krańcowych.
28
Produkcyjność krańcowa czynników wytwórczych
- Kształt krzywej produkcji obrazuje zmiany produkcyjności krańcowej kolejnego, angażowanego czynnika wytwórczego. - Miarą geometryczną produkcyjności krańcowej jest tg kąta utworzonego przez oś odciętych i półprostą, styczną do krzywej produktu całkowitego w danym punkcie: ∆𝑃/∆𝑥 = 𝑡𝑔 𝐹𝐾𝐶 = 𝐶1𝐶/𝐾𝐶 - Nachylenie stycznej do krzywej produktu całkowitego mierzy produkcyjność krańcową w punkcie 𝐶1.
29
Wniosek o produkcyjności
Przedsiębiorca będzie powiększał zatrudnienie danego zmiennego czynnika produkcji tak długo, jak długo produkcyjność krańcowa będzie rosła, ponieważ w tej fazie wzrost produkcji całkowitej jest więcej niż proporcjonalny w stosunku do wzrostu nakładów czynnika, a więc zatrudnienie większej ilości czynnika produkcji jest opłacalne. Odcinkiem krzywej, w zakresie którego dokonuje się wyboru, jest więc odcinek zmniejszającej się produkcyjności krańcowej (na prawo od punktu optimum R).  Przedsiębiorcy opłaca się zwiększać zatrudnienie czynnika produkcji tylko do punktu zrównania się jego krańcowej produkcyjności z jego ceną. Przekroczenie tego punktu oznacza, że przyrost kosztów produkcji byłby większy od przyrostu wartości produkcji.
30
Produkcyjność przeciętna, krzywa
- Jest miarą efektu produkcyjnego, przypadającego na jednostkę nakładów danego czynnika wytwórczego. - Jest to po prostu iloraz wielkości produkcji całkowitej przez wielkość nakładów uczestniczącego w produkcji danego czynnika wytwórczego (𝑃/𝑥 wyrażone wartościowo) - Miarą geometryczną produkcyjności przeciętnej jest tg kąta utworzonego przez oś odciętych i półprostą łączącą odpowiednie punkty na krzywej produkcji, wychodzącą z początku układu współrzędnych
31
Produkcyjność przeciętna, krańcowa a całkowita | W sytuacji działania prawa wydajności nieproporcjonalnej:
- Gdy produkcyjność przeciętna wzrasta, produkcyjność krańcowa jest większa od przeciętnej. - Gdy produkcyjność przeciętna zmniejsza się, produkcyjność krańcowa jest mniejsza od przeciętnej. - Gdy produkcyjność przeciętna osiąga maksimum, produkcyjność krańcowa równa się produkcyjności przeciętnej (punkt Q). - Produkcja całkowita jest sumą kolejnych produkcji krańcowych. - Funkcję produkcyjności krańcowej cechuje szybszy wzrost i spadek niż funkcję produkcyjności przeciętej. - Funkcja produkcyjności krańcowej osiąga wcześniej swoje maksimum niż funkcja produkcyjności przeciętnej. - Produkcyjność krańcowa osiąga zero, gdy produkcja całkowita jest maksymalna.
32
Produkcyjność przeciętna, krańcowa a całkowita | W sytuacji działania prawa wydajności proporcjonalnej:
- Produkcyjność przeciętna jest równa produkcyjności krańcowej przy każdym nakładzie czynników produkcji. - Krzywe produktu krańcowego i przeciętnego są w tym wypadku liniami prostymi, równoległymi do osi odciętych. - Miarą geometryczną produkcyjności krańcowej i przeciętnej jest 𝑡𝑔 𝛼, który wyrażą stałą produkcyjność przeciętną, jak i równą jej stałą produkcyjność krańcową.
33
Rozmiary produkcji przedsiębiorstwa zależą od czynników:
ekonomicznych i technicznych Przedsiębiorstwo będzie dokonywać różnej kombinacji czynników wytwórczych, wybierając tą która pociąga za sobą możliwie najniższy koszt. Oznacza to, że na decyzję wyboru wpływa nie zawsze tylko wydajność danego czynnika wytwórczego. - Tę samą produkcję można otrzymać stosując różne kombinacje czynników wytwórczych. - Czynniki są substytucyjne – w zależności od warunków technicznych produkcji i warunków rynkowych mogą się wzajemnie zastępować.
34
Izokwanty
= krzywe jednakowego produktu Założenie: - Produkcja dobra P wymaga tylko 2 czynników wytwórczych 𝑉1 i 𝑉2, które są komplementarne i substytucyjne. - W efekcie otrzymuje się przy różnym zestawie 2 czynników ten sam produkt. Izokwanty prezentują, jakie są możliwe kombinacje różnych czynników produkcji przy założeniu niezmienności wielkości produkcji.
35
Izokwanty – krzywe jednakowego produktu
- Ten sam produkt można otrzymać przy różnym zestawie 2 czynników 𝑉1 i 𝑉2. Łącząc punkty na wykresie otrzymamy izokwantę, nazywaną również krzywą obojętności producenta. - Każda następna izokwanta położona na prawo od wyjściowej prezentuje kombinacje czynników zapewniające odpowiednio większe ilości produktu P (a na lewo mniejsze). - Na rysunku mamy tzw. substytucję niepełną – krzywa nie dotyka osi współrzędnych, czyli czynnik 𝑉1 nie może być całkowicie zastąpiony przez czynnik 𝑉2 i odwrotnie. - Im wyższy stopień substytucji – tym bardzie wypukła względem początku układu współrzędnych będzie izokwanta.
36
Krańcowa stopa technicznej substytucji
- Jest to miara, która służy do uchwycenia i zbadania kształtów izokwant, wprowadzona do ekonomii przez J. R. Hicksa (1937 r.) - jest to stosunek zachodzący między ilością danego czynnika wytwórczego a jednostką zastępowanego przezeń czynnika wytwórczego. - Jest miarą takiej zastępowalności jednego czynnika drugim, która jest neutralna w stosunku do wielkości produkcji P. - Inaczej mówiąc: Jest to zwiększenie (zmniejszenie) nakładów czynnika 𝑉2, równoważące wpływ zmniejszenia (zwiększenia) nakładów czynnika 𝑉1 o jednostkę na wielkość produkcji, co można wyrazić wzorem: ∆𝑉2/∆𝑉1 = − ∆𝑃/∆𝑉1 : ∆𝑃/∆𝑉2
37
Wykres krańcowej stopy technicznej substytucji
- Krańcowa stopa technicznej substytucji geometrycznie: to tg kąta utworzonego przez styczną do izokwanty i oś odciętych, czyli nachylenie stycznej do krzywej jednakowego produktu w odpowiednim punkcie. - Z kształtu izokwant wynika, że krańcowa stopa technicznej substytucji wykazuje tendencję malejącą (tg kąta maleje). - Krańcowa stopa technicznej substytucji maleje w miarę posuwania się wzdłuż izokwanty w kierunku dodatnim osi odciętych co oznacza, że coraz to mniejsze ilości czynnika 𝑉2 (tego który zmniejszamy) mogą być zrekompensowane przez kolejne jednostki czynnika 𝑉1 (którego ilość ulega zwiększeniu).
38
Izokoszty
= są zbiorem wszystkich kombinacji nakładów dwóch czynników produkcji, których koszt całkowity jest taki sam. - Gdy znane są konkretne ceny czynników wytwórczych, można wykreślić linie jednakowego kosztu, czyli izokoszty - O przebiegu izokoszt decydują możliwości finansowe przedsiębiorstw oraz ceny rozpatrywanych czynników wytwórczych. - Wzrost zasobów środków finansowych będących w dyspozycji firmy przesuwa izokoszty równolegle dalej od początku układu współrzędnych. - Zmiana stosunku cen między czynnikami wytwórczymi powoduje zmianę nachylenia izokoszty.
39
Równanie izokoszty
- Każdy punkt izokoszty oznacza różną kombinację ilościową czynników wytwórczych 𝑉1 i 𝑉2, ale tan sam całkowity koszt dla przedsiębiorstwa. ``` KC = c(V1)V1 + c(V2)V2 KC = koszt całkowity c = ceny czynników wytwórczych V = ilość czynników wutwórczych ```
40
Izokoszty i izokwanty
- Nałożenie izokoszty na mapę izokwant umożliwia znalezienie najtańszej kombinacji nakładów, koniecznych do otrzymania danej wielkości produktu. Kombinację tę wyznacza punkt styczności izokwanty produkcji z najniżej położoną linią jednakowego kosztu. - Metoda A jest najtańszą kombinacją czynników 𝑉1 i 𝑉2, gdyż w ramach zasobów środków finansowych, którymi dysponuje firma i przy danych cenach czynników wytwórczych określa najkorzystniejsze ich zestawienia dla wytworzenia produktu 𝑃1. Punkt A jest zatem punktem minimalizującym koszty całkowite firmy dla poziomu produkcji 𝑃1. - Linia łącząca punktu A, B i C wyznacza tzw. długookresową ścieżkę rozwoju firmy. - Punkt styczności izokoszty i izokwanty wyznacza najtańszą kombinacje nakładów potrzebnych do otrzymania ustalonej produkcji (- ΔV2/ΔV1 ) = ΔP/ΔV1 : ΔP/Δ2 = cena V1 / cena V2 - Producent wybierze więc taką kombinację czynników produkcji, dla której stosunek produktów krańcowych z obu czynników jest równy stosunkowi ich cen.
41
Izokoszta a zmiana ceny
- Przy zmianie cen czynników produkcji nastąpi także zmiana przebiegu linii jednakowego kosztu. 𝐼𝐶1 i 𝐼𝐶2 będą miały inne nachylenie w stosunku do izokwanty 𝑃1. - Jeżeli czynnik 𝑉2 podrożał a 𝑉1 potaniał optymalna będzie technika wyznaczona przez punkt styczności 𝐴2. - W porównaniu z techniką 𝐴1, technika 𝐴2 wymaga wykorzystania w większej ilości czynnika 𝑉1, co jest oczywiście związane z relatywną podwyżką ceny czynnika 𝑉2. - Wniosek: każda firma określi granice korzystania z poszczególnych czynników produkcji w ten sposób, aby produkcyjności krańcowe były proporcjonalne do ich cen.