Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Podstawy ekonomii > Podstawy teorii rynku > Flashcards

Podstawy teorii rynku Flashcards

1
Q

Definicja rynku - pojęcie ekonomiczne

A

ogół stosunków zachodzących między podmiotami uczestniczącymi w procesach wymiany. Tymi podmiotami są sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaż, popyt, a także wzajemne relacje między nimi

-> Rynek istnieje tylko wtedy, gdy ludzie mają w gospodarce szeroki zakres wolności. Jest zatem mechanizmem współdziałania wolnych ludzi”.​

Rynek jest podstawowym mechanizmem rozwiązywania trzech kluczowych problemów każdej gospodarki, tzn. co, jak i dla kogo produkować,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Funkcje rynku

A
  • Wycena różnych dóbr (produktów i zasobów gospodarczych).​
  • Źródło informacji dla podmiotów gospodarczych.​
  • Niezbędny warunek racjonalnego wykorzystania zasobów gospodarczych.​
  • Ustalenie się stanu równowagi w gospodarce.​
  • Weryfikator społecznej przydatności produkcji i mechanizm dostosowywania produkcji do potrzeb
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Klasyfikacja rynku - zasięg terytorialny

A

Rynek:

  • lokalny
  • regionalny
  • krajowy
  • międzynarodowy
  • światowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Klasyfikacja rynku - przedmiot obrotu

A

Rynek:

  • dóbr konsumpcyjnych
  • dóbr produkcyjnych
  • usług
  • finansowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Klasyfikacja rynku - branża

A

Rynek

  • mięsny
  • zbożowy
  • samochodowy
  • …
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Klasyfikacja rynku - sytuacja rynkowa

A

Rynek:

  • zrównoważony
  • sprzedawcy
  • nabywcy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Klasyfikacja rynku - liczba podmiotów

A

Rynek:

  • wolnokonkurencyjny
  • oligopolistyczny
  • monopolistyczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Klasyfikacja rynku - legalność

A

Rynek:

  • legalny
  • nielegalny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Klasyfikacja rynku - wpływ państwa

A

Rynek:

  • wolny
  • regulowany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Cena

A
  • wartość danego dobra lub usługi wyrażoną w jednostkach pieniężnych lub
    koszt jaki trzeba ponieść aby uzyskać dane dobro.
  • nie zawsze musi być wyrażona w jednostkach pieniężnych (np. wymiana barterowa)
    -> będzie wówczas określała stosunek, w jakim dwie strony są skłonne wymienić dany towar.

-> ceny są kołem napędowym mechanizmu rynkowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Funkcje ceny

A
  • informacyjna
  • redystrybucyjna
  • stymulacyjna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Funkcje ceny: Informacyjna

A

Cena jest parametrem docierającym do wszystkich podmiotów gospodarczych, zrozumiałym dla nich. Jest podstawowym elementem jakim kierują się producenci i konsumenci odnośnie lokowania swoich zasobów pieniężnych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Funkcje ceny: Redystrybucyjna

A

Narzędzie podziału dóbr i usług oraz przesuwania dochodów od jednych grup społecznych do innych i do budżetu państwa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Funkcje ceny: Stymulacyjna

A

Ceny koordynują podejmowanie decyzji producentów i konsumentów na rynku. Wyższe ceny wpływają na zmniejszenie zakupów oraz zachęcają do produkowania. Niższe ceny pobudzają konsumpcję i skłaniają do zmniejszenia produkcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Popyt

A

Funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową (ceteris paribus).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zasada „CETERIS PARIBUS”

A

oznacza założenie niezmienności pozostałych czynników (warunków, okoliczności, elementów itp.) wpływających na analizowane zjawisko ekonomiczne. Zjawiska zachodzące w rzeczywistości gospodarczej są zawsze uwarunkowane większą liczbą czynników niż te, które uwzględnia się w prowadzonej analizie. „Ceteris paribus” = w tych samych niezmiennych warunkach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Podstawowe rodzaje popytu

A 
Popyt indywidualny 
Popyt rynkowy 
Popyt globalny (zagregowany)
Popyt efektywny 
Popyt potencjalny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Popyt indywidualny

A
  • określa wielkość popytu od strony pojedynczego, indywidulanego nabywcy na określone dobro przy różnych cenach.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Popyt rynkowy

A

– suma popytów indywidualnych, który obrazuje wielkość popytu wszystkich podmiotów gospodarczych na określone dobro przy różnych cenach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Popyt globalny (zagregowany)

A

– określa wielkość popytu na wszystkie dobra lub ich określone grupy ze strony wszystkich nabywców.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Popyt efektywny

A

– chęć nabycia towaru poparta jest posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu.

22
Q

Popyt potencjalny

A

– oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi.

23
Q

Prawo popytu

A

przy innych czynnikach nie zmienionych (ceteris paribus) w miarę wzrostu ceny wielkość zapotrzebowania na określone dobro maleje, natomiast wraz ze spadkiem ceny wielkość popytu wzrasta.

24
Q

Efekt substytucyjny zmiany ceny

A

przy podwyżce ceny danego dobra (i stałości cen pozostałych dóbr) staje się ono relatywnie droższe i konsumenci zastępują je innym dobrem (substytutem) np. pomarańcze – mandarynki;

25
Efekt dochodowy zmiany ceny
przy obniżce ceny danego dobra siła nabywcza konsumentów wzrasta, gdyż przy stałym dochodzie nominalnym konsumenci mogą zwiększyć swoje zakupy taniejącego dobra. I odwrotnie, wzrost ceny powoduje zmniejszenie siły nabywczej konsumentów, którzy są zmuszeni ograniczyć zakupy drożejącego dobra.
26
Paradoks Veblena
wzrost cen dóbr luksusowych (limuzyny, diamenty, dzieła sztuki) powoduje wzrost popytu na nie. Dotyczy to jedynie bardzo zamożnych grup społecznych, podkreślenie statusu materialnego, snobizm
27
Paradoks Giffena
dotyczy dóbr powszechnych, niższego rzędu (chleb, ryż). Ich cena rośnie, popyt również rośnie, ale jedynie w najuboższych grupach społecznych, ponieważ nie ma tańszego substytutu.
28
Paradoks spekulacyjny
wiąże się z przewidywaniami dotyczącymi kształtowania się cen w przyszłości: cena będzie rosnąć -> popyt rośnie (zapasy nabywców); cena będzie maleć -> popyt malej (nabywcy oczekują że będzie taniej) We wszystkich trzech przypadkach krzywe popytu są krzywymi rosnącymi.
29
Pozacenowe determinanty popytu
- dochody kupujących - poziom cen dóbr komplementarnych i substytucyjnych - liczba nabywców, ich struktura według wieku, płci, wykształcenia, zawodów - preferencje nabywców, gusty, upodobania - oczekiwania co do zmiany cen i dochodów w przyszłości - sytuacja gospodarcza i polityczna kraju
30
Podaż
funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji między ilością dobra jaką producenci są skłonni zaoferować (cała ilość dóbr) do sprzedaży w danym określonym czasie a ceną, przy zachowaniu ceteris paribus (niezmienność pozostałych zjawisk rynkowych).
31
Wielkość podaży
Konkretna ilość dóbr i usług, jakie producent jest w stanie wyprodukować i zaoferować do sprzedaży przy konkretnej cenie.
32
Podaż indywidualna
- określa wielkość podaży od strony pojedynczego, indywidulanego producenta określonego dobra.
33
Podaż rynkowa
– suma podaży indywidualnych, który obrazuje wielkość podaży wszystkich producentów określonego dobra
34
Podaż globalna (zagregowana)
– określa wielkość podaży na wszystkie dobra lub ich określone grupy ze strony wszystkich producentów.
35
Prawo podaży
przy innych czynnikach stałych wzrost ceny zachęca producentów do zwiększenia oferowanej ilości dobra, a spadek ceny powoduje zmniejszenie oferowanej ilości. Przesunięcie krzywej podaży w górę wpływa na zmniejszenie się wielkości podaży, z kolei przesuniecie się krzywej podaży w dół oznacza wzrost produkcji, czyli zwiększenie podaży.
36
Pozacenowe determinanty podaży
- koszty produkcji - postęp techniczny - podatki i subsydia - przewidywania co do zmiany cen i popytu w przyszłości - interwencja państwa - warunki klimatyczne
37
Równowaga rynkowa
Punkt przecięcia się krzywej popytu i krzywej podaży E wyznacza cenę równowagi rynkowej, czyli cenę równoważącą wielkości popytu i podaży. Cena równowagi jest ceną, przy której nie występują na rynku nadwyżki popytu ani podaży. Przy cenie równowagi rynkowej wielkość podaży oferowanej przez sprzedających odpowiada bowiem dokładnie wielkości popytu zgłaszanego przez nabywców.
38
Cenowa elastyczność popytu
- mierzy siłę reakcji popytu na zmianę ceny - Pokazuje, jak konsumenci reagują na daną podwyżkę ceny określonego dobra (lub obniżkę) - elastyczność ma praktyczne znaczenie, ponieważ, jeżeli jest niska- klienci nie reagują nawet na duże podwyżki, czyli kupują tyle samo lub niewiele mniej- wtedy opłaca się podwyższać cenę, aby uzyskać większy przychód ze sprzedaży. - Gdy elastyczność jest wysoka - nawet niewielka podwyżka odstraszy wielu klientów- wtedy bardziej może opłacić się obniżanie ceny - wówczas zwiększenie obrotów może z nawiązką zrekompensować straty wynikające z obniżenia ceny na każdej sztuce sprzedanego dobra. EcPp = %zmiana_zapotrzebowania / %zmiana_ceny
39
EcPp = 0
wówczas zmiany ceny nie powodują żadnych zmian popytu (popyt jest sztywny, doskonale nieelastyczny, np. leki);
40
IEcPp I= 1
względna zmiana popytu jest równa względnej zmianie ceny, czyli np. wzrost ceny o 5% spowoduje spadek popytu dokładnie o 5% (elastyczność wzorcowa, np. TV, buty);
41
0 < |EcPp| < 1
względna zmiana popytu jest mniejsza od względnej zmiany ceny (np. wzrost ceny o 10% powoduje spadek popytu o 5%, czyli EcPp = 0,5 (im bliżej zera tym mniejsza elastyczność, np. żywność));
42
IEcPp I>1
względna zmiana popytu jest większa od względnej zmiany ceny (popyt jest wysoce elastyczny, np. dobra wyższego rzędu, te, na które wydatki stanowią poważną część ogółu wydatków);
43
EcPp dąży do nieskończoności
wówczas mamy popyt doskonale elastyczny (dobra wyższego rzędu).
44
Kiedy popyt jest nieelastyczny?
Dobra podstawowe Brak substytutów Dobra, do których jesteśmy przyzwyczajeni Dobra, których cena stanowi niewielki udział w budżecie domowym
45
Cenowa elastyczność podaży
mierzy siłę reakcji podaży na zmianę ceny Epd = % zmiany wielkości podaży / % zmiana ceny
46
EcPd = 0
podaż nie reaguje na zmianę ceny, jest nieelastyczna;
47
EcPd = 1
względna zmiana podaży jest równa względnej zmianie ceny;
48
0 < |EcPd| < 1
względna zmiana podaży jest mniejsza od względnej zmiany ceny (podaż mało elastyczna);
49
EcPd>1
względna zmiana podaży jest większa od względnej zmiany ceny (podaż jest wysoce elastyczna);
50
EcPd dąży do nieskończoności
wówczas mamy podaż doskonale elastyczną.

Podstawy ekonomii (7 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions